جواهر القرآن (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

غزالی در این کتاب درصدد برآمده تا مخاطب [[قرآن]] را با عمق معانی قرآن آشنا سازد و از این راه گوهرهای گرانبها نصیبش شود. وی هدف قرآن را دعوت بندگان به عبادت [[خداوند|آفریدگار]] یکتا، شایسته ستایش دانسته و سوره‌ها و [[آیات قرآن|آیات قرآنی]] را به ۶ نوع تقسیم می‌کند: برخی از این آیات به معرفی خداوند پرداخته، دسته‌ای صراط مستقیم را به پویندگان می‌نمایاند و گروهی هم به بیان حالات اجابت کنندگان دعوت و نیز نافرمانان پرداخته و دسته‌ای به شرح حالات منکرین و پرده برداشتن از رسوایی‌های ایشان در مبارزه با حق پرداخته و دسته آخر به چگونگی آبادان ساختن منزلگاهای سلوک و چگونگی برگرفتن زاد و توشه برای پیمودن این مسیر می‌پردازد.<br>

این اقسام شش گانه؛ با فروعاتی که دارند منبع و سرچشمه علوم دینی که به علوم صدف و علوم گوهر منقسم می‌شوند، می‌باشد. در اینجا نویسنده به دانش‌هایی که به منزلۀ صدف هستند؛ نظیر علم لغت عرب، [[علم نحو]]، علم قرائات و... و مراتب و درجات آنها اشاره می‌کند و سپس علوم لباب و گوهرها را به دو طبقۀ سفلی و علیا که هر کدام دارای اقسامی است تقسیم می‌کند. غزالی، دیگر علوم مانند [[طب]] و [[نجوم]] و [[هیئت]] و... را نیز منبعث از قرآن می‌داند. نویسنده به بیان علت تعبیر قرآن از معانی [[عالم ملکوت]] با مثال‌های عالم ملک و شهادت پرداخته و راهی که بدان وسیله می‌توان به ارتباط بین دو عالم مذکور آگاه شد را معرفی می‌کند.

بیان فائده وجود رموز و اشارات در قرآن، چگونگی برتری برخی از آیات بر برخی دیگر، اسرار «[[سوره حمد|فاتحة الکتاب]]»، علت برابری [[سوره توحید|سوره اخلاص]] با ثلث قرآن، بیان حال عارفان، معرفی جواهر قرآن و تقسیم لباب قرآن به نمط جواهر و نمط درر- که مراد از اولی تنها در یافتن انوار شناخت از آیات مربوطه و مراد از دومی استقامت ورزیدن در طریق سلوک با بهره گرفتن از آیات مرتبط است، بنابراین آیات دسته اول مربوط به علم و شناخت و آیات دسته دوم مرتبط با عمل است- مطالبی است که در این کتاب بدانها پرداخته شده است.

 

* مقدمه و فهرست کتاب جواهر القرآن و درره.