۸۷٬۵۶۷
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'رده: عالمان اهلسنت' به 'رده:عالمان اهل سنت') |
جز (جایگزینی متن - 'ارزشها' به 'ارزشها') |
||
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''حاجى عبدالملک کریم امراللّه (حَمْکا)''' اندیشمند، نویسنده، مفسر و رهبر اسلامى اندونزیایى است. وی در | '''حاجى عبدالملک کریم امراللّه (حَمْکا)''' اندیشمند، نویسنده، مفسر و رهبر اسلامى اندونزیایى است. وی در ماه محرم الحرام 1326/17 فوریه 1908 در خانوادهاى مذهبى در ناحیه مانینجائو در سوماترا به دنیا آمد. پدرش حاجى کریم امرالله معروف به حاجى رسول از علماى اصلاحطلب و نامدار زمان خود بود <ref>یوسف، ص 59، یادداشتها، ش 1؛ ریدل، ص 216.</ref> حمکا تحصیلات خود را در مدرسهاى سنّتى آغاز کرد که فاقد امکانات مدارس جدید بود و دانشآموزان سنهاى گوناگون در یک کلاس مىنشستند و بدون امتحان مدارجِ تحصیلى را طى مىکردند <ref>نوئر، ص 45.</ref>. | ||
'''حمکا''' سپس در مدرسه ثوالب ــ که پدرش، حاجى رسول، از مدرّسان اصلى آن بودــ به تحصیل ادامه داد. این مدرسه از نظام آموزشى جدید بهره مىبرد و در عرصه سیاسى نیز فعال بود. دانشآموزان ثوالب ضمن آشنایى با آموزههاى دینى به یادگیرى زبان عربى مىپرداختند تا از منابع حدیثى استفاده کنند. | '''حمکا''' سپس در مدرسه ثوالب ــ که پدرش، حاجى رسول، از مدرّسان اصلى آن بودــ به تحصیل ادامه داد. این مدرسه از نظام آموزشى جدید بهره مىبرد و در عرصه سیاسى نیز فعال بود. دانشآموزان ثوالب ضمن آشنایى با آموزههاى دینى به یادگیرى زبان عربى مىپرداختند تا از منابع حدیثى استفاده کنند. | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
حمکا در مقابله با اندیشههاى ملىگرایى ــکه بهویژه از دهه 1300ش/1920 به بعد در اندونزى رواج یافته و مورد حمایت بعضى احزاب و گروههاى اسلامى بودــ اعلام کرد که اسلام ذاتآ کامل است و به اندیشههاى تکمیلى دیگرى مانند ملىگرایى نیاز ندارد. حمکا بعدها نظر خود را درباره ملىگرایى تغییر داد و در 1318ش/1939 اعلام کرد آموزه ملىگرایى را مىپذیرد مشروط بر اینکه این آموزه به معناى میهنپرستى نباشد. | حمکا در مقابله با اندیشههاى ملىگرایى ــکه بهویژه از دهه 1300ش/1920 به بعد در اندونزى رواج یافته و مورد حمایت بعضى احزاب و گروههاى اسلامى بودــ اعلام کرد که اسلام ذاتآ کامل است و به اندیشههاى تکمیلى دیگرى مانند ملىگرایى نیاز ندارد. حمکا بعدها نظر خود را درباره ملىگرایى تغییر داد و در 1318ش/1939 اعلام کرد آموزه ملىگرایى را مىپذیرد مشروط بر اینکه این آموزه به معناى میهنپرستى نباشد. | ||
پس از استقلال اندونزى در 1324ش/ 1945، حمکا به سبب آراى خود تحت فشار قرار گرفت و حتى مدتى از رهبرى شاخه مدان سازمان محمدیه کنار گذاشته شد. او در 1329ش/ 1950 به جاکارتا رفت و امام جماعت مسجد الازهر شد. حمکا در اوایل دهه 1330ش/ 1950 به عضویت حزب ماشومى* درآمد و در | پس از استقلال اندونزى در 1324ش/ 1945، حمکا به سبب آراى خود تحت فشار قرار گرفت و حتى مدتى از رهبرى شاخه مدان سازمان محمدیه کنار گذاشته شد. او در 1329ش/ 1950 به جاکارتا رفت و امام جماعت مسجد الازهر شد. حمکا در اوایل دهه 1330ش/ 1950 به عضویت حزب ماشومى* درآمد و در سالهاى 1333 تا 1338ش/ 1954ـ 1959 نماینده مجلس اندونزى بود <ref>استینبرینک، ص 137ـ 138.</ref>. | ||
پس از انحلال ماشومى در 1339ش/ 1960 وى نیز تحت فشار قرار گرفت. در 1343ش/ 1964 به اتهام طراحى ترور سوکارنو رئیسجمهورى وقت دستگیر و حدود دو سال زندانى شد. او در این دوران طرح کلى خود را براى نگارش تفسیر سى جلدى [[قرآن]] با عنوان تفسیرالازهر ترسیم کرد. | پس از انحلال ماشومى در 1339ش/ 1960 وى نیز تحت فشار قرار گرفت. در 1343ش/ 1964 به اتهام طراحى ترور سوکارنو رئیسجمهورى وقت دستگیر و حدود دو سال زندانى شد. او در این دوران طرح کلى خود را براى نگارش تفسیر سى جلدى [[قرآن]] با عنوان تفسیرالازهر ترسیم کرد. | ||
از 1345ش/1966 مجددآ امام جماعت مسجد الازهر شد. وى همچنین در | از 1345ش/1966 مجددآ امام جماعت مسجد الازهر شد. وى همچنین در دانشگاههاى اندونزى تدریس مىکرد و مجله پانجى مشارکت را نیز منتشر مىساخت. | ||
در 1354ش/1975 به پیشنهاد سوهارتو رئیسجمهورى وقت مجلس علماى اندونزى تأسیس شد که ظاهراً هدف از آن ایجاد [[وحدت]] و انسجام در بین [[مسلمانان]] و مطرح کردن مسائل اسلامى در دولت بود. حمکا که در این زمان با سازمان محمدیه همکارى داشت پس از مشورت با سازمان ریاست این مجلس را بر عهده گرفت. | در 1354ش/1975 به پیشنهاد سوهارتو رئیسجمهورى وقت مجلس علماى اندونزى تأسیس شد که ظاهراً هدف از آن ایجاد [[وحدت]] و انسجام در بین [[مسلمانان]] و مطرح کردن مسائل اسلامى در دولت بود. حمکا که در این زمان با سازمان محمدیه همکارى داشت پس از مشورت با سازمان ریاست این مجلس را بر عهده گرفت. | ||
حمکا در 1355ش/1976 با مطرح شدن موضوع تىمور شرقى و الحاق آن به اندونزى در مجامع بینالمللى از جمله سازمان ملل متحد در مقالهاى ابراز داشت که تىمور شرقى بخشى از خاک [[اندونزى]] است و نباید اجازه داد که کمونیستها آن را پایگاهى براى تهاجم به دین و | حمکا در 1355ش/1976 با مطرح شدن موضوع تىمور شرقى و الحاق آن به اندونزى در مجامع بینالمللى از جمله سازمان ملل متحد در مقالهاى ابراز داشت که تىمور شرقى بخشى از خاک [[اندونزى]] است و نباید اجازه داد که کمونیستها آن را پایگاهى براى تهاجم به دین و ارزشهاى مسلمانان اندونزى تبدیل کنند. | ||
مجلس علما | مجلس علما تحتتأثیر آراى حمکا کوشید براى مبلّغان مسیحى محدودیت ایجاد نماید و در 1360ش/ 1981 فتوا داد که مسلمانان نباید در مراسم مسیحیان شرکت کنند که این امر اعتراضاتى در پى داشت. پس از بالا گرفتن اختلافات حمکا و وزیر امور دینى، حمکا در 29 اردیبهشت 1360/19 مه 1981 استعفا کرد. وى حدود دو ماه بعد، یعنى در 2 مرداد 1360 / 24 ژوئیه 1981، درگذشت. | ||
حمکا درصدد ایجاد تحول در آموزش اسلامى در اندونزى، بهویژه در زمینه تفسیر قرآن و قوانین اسلامى، بود. در تفسیر قرآن مىکوشید بین تفسیر مأثور و تفسیر به رأى توازن برقرار نماید و در زمینه قوانین اسلامى نیز درصدد تقویت اجتهاد بود. آرا و تفاسیر وى از قرآن و مباحثى همچون قضا و قدر و جبر و اختیار، با آثار اندیشمند مصرى محمد عبده*، شباهت بسیارى دارد. تفسیر وى پس از چاپ با استقبال بسیارى رو به رو شد و به | حمکا درصدد ایجاد تحول در آموزش اسلامى در اندونزى، بهویژه در زمینه تفسیر قرآن و قوانین اسلامى، بود. در تفسیر قرآن مىکوشید بین تفسیر مأثور و تفسیر به رأى توازن برقرار نماید و در زمینه قوانین اسلامى نیز درصدد تقویت اجتهاد بود. آرا و تفاسیر وى از قرآن و مباحثى همچون قضا و قدر و جبر و اختیار، با آثار اندیشمند مصرى محمد عبده*، شباهت بسیارى دارد. تفسیر وى پس از چاپ با استقبال بسیارى رو به رو شد و به زبانهاى مالزیایى و تایى نیز ترجمه گردید <ref>فدراشپیل، ص 229.</ref>. | ||
=آثار= | =آثار= | ||
*سباریة | * سباریة | ||
*لیلى والمجنون | * لیلى والمجنون | ||
*تحت أستار الکعبة | * تحت أستار الکعبة | ||
*غرق السفینة فن در وتک | * غرق السفینة فن در وتک | ||
*السید المدیر | * السید المدیر | ||
*أخذها خالها | * أخذها خالها | ||
*العدل الإلهی | * العدل الإلهی | ||
*الهجرة إلى دیلی | * الهجرة إلى دیلی | ||
*المطرود أو بسبب الفتنة | * المطرود أو بسبب الفتنة | ||
*الجیل الجدید | * الجیل الجدید | ||
*فی انتظار دقات الطبول | * فی انتظار دقات الطبول | ||
*فی وادی الحیاة | * فی وادی الحیاة | ||
*التشمس فی الأرض المقدسة | * التشمس فی الأرض المقدسة | ||
*التجوال فی وادی النیل | * التجوال فی وادی النیل | ||
*على ضفة دجلة | * على ضفة دجلة | ||
*أربعة أشهر فی أمریکا | * أربعة أشهر فی أمریکا | ||
== منابع == | |||
#Howard M. Federspiel, Islam and ideology in the emerging Indonesian state: the Persatuan Islam (Persis), 1923 to 1957, Leiden 2001; | #Howard M. Federspiel, Islam and ideology in the emerging Indonesian state: the Persatuan Islam (Persis), 1923 to 1957, Leiden 2001; | ||
#Deliar Noer, The modernist Muslim movement in Indonesia: 1900-1942, Oxford 1978; | #Deliar Noer, The modernist Muslim movement in Indonesia: 1900-1942, Oxford 1978; | ||
خط ۷۶: | خط ۷۵: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: عالمان]] | [[رده:عالمان]] | ||
[[رده:عالمان اهل سنت]] | [[رده:عالمان اهل سنت]] | ||
[[رده: اندونزی]] | [[رده:اندونزی]] |