سور مثانی: تفاوت میان نسخه‌ها

<div class="wikiInfo">[[پرونده:سور مثانی.jpg |جایگزین=سور مثانی]]

</div>

'''سوره‌های مثانی'''، بنابر قول مشهور، به سوره‌های بعد از [[سوره‌های مئین]] گفته می‌شود. مفسرین احتمالات دیگری از جمله سوره‌های کمتر از صد آیه، [[سوره فاتحه]] و سوره‌هایی که دارای قصه و رویدادها هستند، داده‌اند. [[سیوطی]] ۳۹ سوره را جزو سوره‌های مثانی، [[طبرسی]] ۷ سوره و برخی همه سوره‌های قرآن را سوره‌های مثانی می‌دانند.  

==نامگذاری سوره‌ها==

قرآن كریم كتاب نور و هدایت است. كه از طرف [[خداوند]] متعال بر [[محمد (ص) خاتم الانبیاء|پیامبر مكرم(ص)]] نازل گردیده است. این كتاب مشتمل بر 114 سوره و 6236 آیه، - بنابر روایتی از [[امام علی(ع)]] ـ می‌باشد.

واژه سوره از «سور بلد» (دیوار بلند و گرداگرد شهر) گرفته شده است، زیرا هر سوره ای آیاتی را در بر گرفته است و به آن احاطه دارد. اسامی سوره‌ها مانند تعداد آیات هر سوره توقیفی است و با صلاحدید شخص پیامبر اسلام نامگذاری شده است. به گروهی از سوره‌های قرآن، اسامی خاصی گذاشته شده كه عبارتنداز:

==معنای لغوی سُوَر مثانی==

«مثانی» در لغت از «ثنی» گرفته شده كه به معنای رد بعضی بر بعضی دیگر آمده است. ثنی الشیءَ ثنیاً. رد بعضه علی بعض)<ref>ابن منظور، لسان العرب، چاپ اول، نشر ادب حوزه، 1405 ق، ج 14، ص 115.</ref> علامه [[راغب اصفهانی]]، علت نامگذاری سوره‌های قرآن را به مثانی، در ذیل آیه وَلَقَدْ آتَیْنَاك سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِی تكرار و مرور در اوقات مختلف كه كهنه و منقطع نمی‌شود، می‌داند. بر عكس اشیا دیگری كه بر اثر مرور و تكرار زمان مضمحل و از بین می‌روند<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، دارالکاتب العربی، ص 79.</ref>.

==معنای اصطلاحی سُوَر مثانی==

#مثانی سوره‌هایی است كه بعد از سوره‌های «مئون (مئین: دویست 200) بیاید».

#سوره‌هایی كه آیات آن از صد آیه كمتر باشد. این تعریف از «فرّاء» می‌باشد.

#سوره‌هایی كه مثال‌های آن دو جنبه دارد؟ هم برای پند و عبرت و هم برای خیر. این نظریه از «نكزاوی» است.

#[[سخاوی]] در [[كتاب جمال القراء]] معتقد است كه علت نامگذاری برخی سوره‌ها به «مثانی»، آمدن حكایات و قصه و رویدادها در این سوره‌ها می‌باشد و گاهی به تمام [[قرآن كریم]] و به [[سوره فاتحه الكتاب]]، اطلاق می‌گردد<ref> سیوطی، جلال الدین، الاتقان، مترجم اسلامی، محمد جعفر، تهران، بنیاد علوم اسلامی، 1362، ج 1، ص 221.</ref>.

==تعداد سوره‌های مثانی==

جلال الدین سیوطی در «الاتقان» از این سوره‌ها به مثانی یاد می‌كند:

 

[[شیخ طبرسی]]، سوره‌های مثانی را به دنبال هفت سوره طولانی می‌داند كه اول سوره‌های مثانی [[سوره یونس]] و آخرش [[سوره نحل]] می‌باشد كه شامل سوره یونس، هود، یوسف، رعد، ابراهیم، حجر و نحل است<ref>طبرسی، مجمع البیان، بیروت، موسسه اعلمی، چاپ اول، 1415 ق، ج 1، ص 42.</ref>.

سیوطی 39 سوره و [[طبرسی]] هفت سوره و برخی همه سوره‌ها را «سور مثانی» می‌گویند و قدر متیّقن همه این‌ها همان سوره فاتحةالكتاب است كه به مثانی معروف است.

==منبع==

==پانویس==  

[[رده: قرآن]]

[[رده: سوره‌های قرآن]]