۴٬۹۳۳
ویرایش
جز
تمیزکاری
Wikivahdat (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '==پانویس==↵{{پانویس|1}}↵↵[[رده: ' به '== پانویس == {{پانویس}} [[رده:') |
جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
وی، که در خانواده‌ای علمی زاده شده بود، نزد پدرش بهرۀ فراوان علمی برد. او پانزده‌ساله بود که به شهر [[آستانه]]<ref>پایتخت [[حکومت عثمانی]] که در حکومت ترکیه به «[[استامبول]]» شهرت دارد.</ref> رفت، در دارالحدیث اقامت کرد و در آنجا در «مسجد سلطان محمد فاتح» نزد افراد بسیاری به کسب علم و دانش پرداخت. او 29 ساله بود که در [[دانشگاه فاتح]] به تدریس پرداخت و این فعالیت را تا اوایل [[جنگ جهانیِ اول]] ادامه داد. در این شرایط محمد زاهد به فعالیت‌های علمیِ خود ادامه داد تا اینکه توانست به درجۀ [[وکیل مشیخۀ عثمانی]] (نمایندۀ مجلس بزرگان عثمانی) نائل شود که سمتی هم‌تراز با سمت شیخ [[جامع الازهر|الأزهرِ مصر]] است.<ref>همان، ص27 و 28.</ref> | وی، که در خانواده‌ای علمی زاده شده بود، نزد پدرش بهرۀ فراوان علمی برد. او پانزده‌ساله بود که به شهر [[آستانه]]<ref>پایتخت [[حکومت عثمانی]] که در حکومت ترکیه به «[[استامبول]]» شهرت دارد.</ref> رفت، در دارالحدیث اقامت کرد و در آنجا در «مسجد سلطان محمد فاتح» نزد افراد بسیاری به کسب علم و دانش پرداخت. او 29 ساله بود که در [[دانشگاه فاتح]] به تدریس پرداخت و این فعالیت را تا اوایل [[جنگ جهانیِ اول]] ادامه داد. در این شرایط محمد زاهد به فعالیت‌های علمیِ خود ادامه داد تا اینکه توانست به درجۀ [[وکیل مشیخۀ عثمانی]] (نمایندۀ مجلس بزرگان عثمانی) نائل شود که سمتی هم‌تراز با سمت شیخ [[جامع الازهر|الأزهرِ مصر]] است.<ref>همان، ص27 و 28.</ref> | ||
بعد از فروپاشیِ خلافت اسلامی محمد زاهد در برابر جریان‌های به‌وجود‌آمده برای دفاع از دین اسلام اقداماتی انجام می‌دهد که به‌موجب آنها به اعدام محکوم می‌شود. در این شرایط او مهاجرت می‌کند و در سال 1341 قمری وارد مصر می‌شود. در این | بعد از فروپاشیِ خلافت اسلامی محمد زاهد در برابر جریان‌های به‌وجود‌آمده برای دفاع از دین اسلام اقداماتی انجام می‌دهد که به‌موجب آنها به اعدام محکوم می‌شود. در این شرایط او مهاجرت می‌کند و در سال 1341 قمری وارد مصر می‌شود. در این بین، چندین بار به شام سفر می‌کند تا بتواند از نسخه‌های خطیِ «[[کتابخانۀ ظاهریه]]» بهره‌مند شود؛ اما در نهایت به مصر بازمی‌گردد و تا آخر عمرِ خود یعنی 19 ذی‌العقدۀ 1371ق در همین کشور زندگی می‌کند. | ||
دربارۀ زندگیِ علمیِ محمد زاهد کوثری برخی اندیشمندان ترجمه‌هایی را نگاشته‌اند که از جملۀ آنها می‌توان به ترجمۀ نفیسِ «سید عزت عطار» که در ابتدای کتاب تأنیب الخطیب چاپ شده است و همچنین ترجمۀ استاد السراوی که در ابتدای کتاب الطبقات الکبری لابن سعد چاپ شده است،<ref>خیری، احمد، الفقه و أصول الفقه من أعمال الإمام محمد زاهد الکوثری، ص50.</ref> اشاره کرد. همچنین استاد احمد خیری، از شاگردان محمد زاهد کوثری، دربارۀ ایشان حدود صد صفحه با عنوان «الإمام الکوثری» نگاشته است که این ترجمه در کتاب مقالات الکوثری به چاپ رسیده است.<ref>کوثری، محمد زاهد، فقه أهل العراق و حدیثهم، با مقدمۀ: عبدالفتاح ابوغُده، ص6.</ref> محمد ابوزهره نیز در ابتدای کتاب الفقه و أصول الفقه من أعمال محمد زاهد الکوثری، ترجمه‌ای کوتاه از زندگیِ محمد زاهد کوثری با عنوانِ «الإمام الکوثری» نگاشته است که برای آگاهیِ بیشتر از زندگیِ علمی و عملی ایشان می‌توان به چنین آثاری مراجعه کرد. | دربارۀ زندگیِ علمیِ محمد زاهد کوثری برخی اندیشمندان ترجمه‌هایی را نگاشته‌اند که از جملۀ آنها می‌توان به ترجمۀ نفیسِ «سید عزت عطار» که در ابتدای کتاب تأنیب الخطیب چاپ شده است و همچنین ترجمۀ استاد السراوی که در ابتدای کتاب الطبقات الکبری لابن سعد چاپ شده است،<ref>خیری، احمد، الفقه و أصول الفقه من أعمال الإمام محمد زاهد الکوثری، ص50.</ref> اشاره کرد. همچنین استاد احمد خیری، از شاگردان محمد زاهد کوثری، دربارۀ ایشان حدود صد صفحه با عنوان «الإمام الکوثری» نگاشته است که این ترجمه در کتاب مقالات الکوثری به چاپ رسیده است.<ref>کوثری، محمد زاهد، فقه أهل العراق و حدیثهم، با مقدمۀ: عبدالفتاح ابوغُده، ص6.</ref> محمد ابوزهره نیز در ابتدای کتاب الفقه و أصول الفقه من أعمال محمد زاهد الکوثری، ترجمه‌ای کوتاه از زندگیِ محمد زاهد کوثری با عنوانِ «الإمام الکوثری» نگاشته است که برای آگاهیِ بیشتر از زندگیِ علمی و عملی ایشان می‌توان به چنین آثاری مراجعه کرد. | ||
| خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
عقیده تنزیه: علامه کوثری در بحث توحید به اهل‌حدیث خرده می‌گرفت و برخی از آنان را مُشَبِّه و مُجَسِّم می‌خواند. برای نمونه، او ابن‌خزیمه را مجسّم و جاهل به اصول دین می‌دانست و کتاب التوحید او را «کتاب الشرک» می‌خواند<ref>کوثری، محمد زاهد، مقالات الکوثری، قاهره: مکتبة التوفیقیة، بی‌تا. ص 301- ابن ابی‌العز، علی بن علی، شرح العقیدة الطحاویة، تحقیق: محمد ناصرالدین البانی، ص50</ref>. | عقیده تنزیه: علامه کوثری در بحث توحید به اهل‌حدیث خرده می‌گرفت و برخی از آنان را مُشَبِّه و مُجَسِّم می‌خواند. برای نمونه، او ابن‌خزیمه را مجسّم و جاهل به اصول دین می‌دانست و کتاب التوحید او را «کتاب الشرک» می‌خواند<ref>کوثری، محمد زاهد، مقالات الکوثری، قاهره: مکتبة التوفیقیة، بی‌تا. ص 301- ابن ابی‌العز، علی بن علی، شرح العقیدة الطحاویة، تحقیق: محمد ناصرالدین البانی، ص50</ref>. | ||
انتقادات تند علامه کوثری بر شاه ولی الله دهلوی: علامه کوثری درباره شاه ولی الله دهلوی می‌نویسد: آگاهی های او از کتاب‌های متقدمین کم است و کمیت او در شناخت رجال احادیث و تاریخ علوم و مذاهب می لنگد تا جایی که در بسیاری از مباحث علمی دچار لغزش می‌گردد<ref>محمد زاهد الکوثری، حسن التقاضی فی سیره الامام ابی یوسف القاضی، مکتبه الازهریه للتراث، ص96.</ref>. در ادامه می‌نویسد: وی در اعتقادات و فقه پیرو حنفیان پیشین بود، اما از زمانی که به حجاز سفر کرد و حلقه شاگردان شیخ ابوطاهر بن ابراهیم کورانی شافعی درآمد، از راه صحیح حنفیان خارج شد و در توحید ازدیدگاه صحیح استادش در هند شیخ احمد بن عبدالأحد سرهندى معروف به امام ربّانى ( توحید شهودی ) متمایل به وحدت وجود از طریق نظریه تجلی گردید. کوثری می گوید که این نظریه منجر به اتحاد و حلول می شود و این دیدگاه در نزد اندیشمندان باطل است. وی در ادامه دهلوی را متهم به لامذهبیت می کند که تقلید را رها کرده و گونه‌ای از حشویه حنفیه نادر و منحرف را در اعتقادات و فقه تبلیغ می نماید که منجر به گسترش لامذهبیت در شبه قاره گردید<ref>همان، ص 97 و 98.</ref>. | انتقادات تند علامه کوثری بر شاه ولی الله دهلوی: علامه کوثری درباره شاه ولی الله دهلوی می‌نویسد: آگاهی های او از کتاب‌های متقدمین کم است و کمیت او در شناخت رجال احادیث و تاریخ علوم و مذاهب می لنگد تا جایی که در بسیاری از مباحث علمی دچار لغزش می‌گردد<ref>محمد زاهد الکوثری، حسن التقاضی فی سیره الامام ابی یوسف القاضی، مکتبه الازهریه للتراث، ص96.</ref>. در ادامه می‌نویسد: وی در اعتقادات و فقه پیرو حنفیان پیشین بود، اما از زمانی که به حجاز سفر کرد و حلقه شاگردان شیخ ابوطاهر بن ابراهیم کورانی شافعی درآمد، از راه صحیح حنفیان خارج شد و در توحید ازدیدگاه صحیح استادش در هند شیخ احمد بن عبدالأحد سرهندى معروف به امام ربّانى (توحید شهودی) متمایل به وحدت وجود از طریق نظریه تجلی گردید. کوثری می گوید که این نظریه منجر به اتحاد و حلول می شود و این دیدگاه در نزد اندیشمندان باطل است. وی در ادامه دهلوی را متهم به لامذهبیت می کند که تقلید را رها کرده و گونه‌ای از حشویه حنفیه نادر و منحرف را در اعتقادات و فقه تبلیغ می نماید که منجر به گسترش لامذهبیت در شبه قاره گردید<ref>همان، ص 97 و 98.</ref>. | ||
=فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی= | =فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی= | ||
| خط ۱۱۵: | خط ۱۱۵: | ||
=تالیفات دیگر= | =تالیفات دیگر= | ||
*التحریر الوجیز فیما یبتغیه المستجیز: این کتاب در سال 1360 قمری در 47 صفحه توسط چاپخانه «الأنوار» منتشر شد. این کتاب نام استادان و شیوخ مرحوم کوثری و استادان اساتیدش را آورده و شرح زندگی بسیاری از آنها را نیز ارائه کرده است. این اثر در عین کوچکی، بسیار سودمند است<ref>همان، ص 42.</ref>؛<br> | * التحریر الوجیز فیما یبتغیه المستجیز: این کتاب در سال 1360 قمری در 47 صفحه توسط چاپخانه «الأنوار» منتشر شد. این کتاب نام استادان و شیوخ مرحوم کوثری و استادان اساتیدش را آورده و شرح زندگی بسیاری از آنها را نیز ارائه کرده است. این اثر در عین کوچکی، بسیار سودمند است<ref>همان، ص 42.</ref>؛<br> | ||
* تأنیب الخطیب علی ما ساقه فی ترجمة ابی حنیفة من الأکاذیب:<ref>همان، ص 43.</ref>؛<br> | |||
*تأنیب الخطیب علی ما ساقه فی ترجمة ابی حنیفة من الأکاذیب:<ref>همان، ص 43.</ref>؛<br> | * نظم عوامل الإعراب (به زبان فارسی). این کتاب خطی، اولین اثر ایشان است<ref>همان، ص 40.</ref>؛<br> | ||
* ازاحة شبهة المعمم عن عبارة المحرم (خطی): عالمی با نام "محرم" شرحی بر شرح عبدالرحمان جامی بر کتاب "کافیه ابن حاجب" در موضوع نحو می نگارد. ایشان در باب "ندبه در منصوبات" عبارتی می‌نویسد. یکی از شاگردان شیخ را می‌بیند که چند سطر از این شرح را حذف کرده تا معنای عبارت کتاب ـ از نظر اوـ درست شود. اما به اعتقاد ایشان باید این عبارت را حفظ کرد و آن را به گونه‌ای تأویل کرد تا عبارت با معنا شود. به همین دلیل رساله ای ده صفحه ای در این باره نوشت؛<br> | |||
*نظم عوامل الإعراب (به زبان فارسی). این کتاب خطی، اولین اثر ایشان است<ref>همان، ص 40.</ref>؛<br> | |||
*ازاحة شبهة المعمم عن عبارة المحرم (خطی): عالمی با نام "محرم" شرحی بر شرح عبدالرحمان جامی بر کتاب "کافیه ابن حاجب" در موضوع نحو می نگارد. ایشان در باب "ندبه در منصوبات" عبارتی می‌نویسد. یکی از شاگردان شیخ را می‌بیند که چند سطر از این شرح را حذف کرده تا معنای عبارت کتاب ـ از نظر اوـ درست شود. اما به اعتقاد ایشان باید این عبارت را حفظ کرد و آن را به گونه‌ای تأویل کرد تا عبارت با معنا شود. به همین دلیل رساله ای ده صفحه ای در این باره نوشت؛<br> | |||
الجواب الوفیّ فی الرّدّ علی الواعظ الأوفی (خطی): در ساحل دریای سیاه سرزمینی به نام "اوف" وجود دارد. این منطقه به داشتن واعظان بسیار، شهرت دارد. یکی از این واعظان به شهر سکونت استاد عزیمت کرد و در آن جا به وعظ و خطابه مشغول بود. این واعظ در کار خود شهرت یافت. روزی استاد کوثری در جلسه سخنرانی او حاظر شد. واعظ مشهور در این جلسه که بعد از ظهر برگزار شده بود، حمله تندی به صوفیه کرد. از آنجا که مرحوم کوثری در آن زمان از هواداران صوفی ها بود، از این جلسه خارج شد و به منزل خود رفت و تا پیش از ظهر روز بعد رساله ای بیست صفحه ای نوشت. این رساله در پاسخ به اظهارات واعظ بود. پیش از ظهر روز بعد که این رساله را به واعظ داد، زبان واعظ بند آمد و دست از بدگویی نسبت به صوفیه کشید؛<br> | الجواب الوفیّ فی الرّدّ علی الواعظ الأوفی (خطی): در ساحل دریای سیاه سرزمینی به نام "اوف" وجود دارد. این منطقه به داشتن واعظان بسیار، شهرت دارد. یکی از این واعظان به شهر سکونت استاد عزیمت کرد و در آن جا به وعظ و خطابه مشغول بود. این واعظ در کار خود شهرت یافت. روزی استاد کوثری در جلسه سخنرانی او حاظر شد. واعظ مشهور در این جلسه که بعد از ظهر برگزار شده بود، حمله تندی به صوفیه کرد. از آنجا که مرحوم کوثری در آن زمان از هواداران صوفی ها بود، از این جلسه خارج شد و به منزل خود رفت و تا پیش از ظهر روز بعد رساله ای بیست صفحه ای نوشت. این رساله در پاسخ به اظهارات واعظ بود. پیش از ظهر روز بعد که این رساله را به واعظ داد، زبان واعظ بند آمد و دست از بدگویی نسبت به صوفیه کشید؛<br> | ||
| خط ۲۲۳: | خط ۲۲۰: | ||
علامه کوثری اواخر عمرش را در شهر [[قاهره]] گذراند. وی در عصر روز یک شنبه نوزدهم ذیقعده سال 1371 در سن هفتاد و پنج سالگی، در حالی که هنوز از حواس پنج گانه و عقل و هوشیاری کامل برخوردار بود، از دنیا رفت و کنار قبر [[ابوالعباس طوسی]] متکلم مشهور، دفن گردید<ref>کوثری، محمد زاهد، تأنیب الخطیب علی ما ساقه فی ترجمة ابی حنیفة من الأکاذیب، 1410 ق. ص ب- کوثری، محمد زاهد، مَحقُ التقوّل فی مسألة التوسل، ص 28- الفقه و أصول الفقه من أعمال محمد زاهد الکوثری، الامام الکوثری، احمد خیری، ص 15- کوثری، محمد زاهد، التحریر الوجیز فیما یبتغیه المستجیز، ص 22.</ref>. احمد خیری می‌نویسد: علامه کوثری در آخرین دیدار من با او به من گفت این شعر را روی قبر من بنویس<ref>الفقه و أصول الفقه من أعمال محمد زاهد الکوثری، الامام الکوثری، احمد خیری، ص 22.</ref>: | علامه کوثری اواخر عمرش را در شهر [[قاهره]] گذراند. وی در عصر روز یک شنبه نوزدهم ذیقعده سال 1371 در سن هفتاد و پنج سالگی، در حالی که هنوز از حواس پنج گانه و عقل و هوشیاری کامل برخوردار بود، از دنیا رفت و کنار قبر [[ابوالعباس طوسی]] متکلم مشهور، دفن گردید<ref>کوثری، محمد زاهد، تأنیب الخطیب علی ما ساقه فی ترجمة ابی حنیفة من الأکاذیب، 1410 ق. ص ب- کوثری، محمد زاهد، مَحقُ التقوّل فی مسألة التوسل، ص 28- الفقه و أصول الفقه من أعمال محمد زاهد الکوثری، الامام الکوثری، احمد خیری، ص 15- کوثری، محمد زاهد، التحریر الوجیز فیما یبتغیه المستجیز، ص 22.</ref>. احمد خیری می‌نویسد: علامه کوثری در آخرین دیدار من با او به من گفت این شعر را روی قبر من بنویس<ref>الفقه و أصول الفقه من أعمال محمد زاهد الکوثری، الامام الکوثری، احمد خیری، ص 22.</ref>: | ||
یا واقفا بشفیر اللحد معتبرا *** قد صار زائر أمس الیوم قد قبرا | یا واقفا بشفیر اللحد معتبرا *** قد صار زائر أمس الیوم قد قبرا | ||
فالموت حتم فلا تغفل وکن حذرا***من الفجاءة وادع للذی عبرا | فالموت حتم فلا تغفل وکن حذرا*** من الفجاءة وادع للذی عبرا | ||
فالزاهد الکوثری ثاو بمرقده***مسترحما | فالزاهد الکوثری ثاو بمرقده*** مسترحما ضارعا للعفو منتظرا | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۲۳۲: | خط ۲۲۸: | ||
[[رده:عالمان]] | [[رده:عالمان]] | ||
[[رده:شخصیت‌ها]] | [[رده:شخصیت‌ها]] | ||
[[رده: عالمان اهل سنت]] | [[رده:عالمان اهل سنت]] | ||