۴٬۹۳۳
ویرایش
محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) پیام آور صلح (مقاله) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۵ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۴:۰۶
، ۵ دسامبر ۲۰۲۲تمیزکاری
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
<br /> | <br /> | ||
==معنای جهاد در اسلام== | == معنای جهاد در اسلام == | ||
بر اساس دیدگاه فقه شیعه، در زمان غییت | بر اساس دیدگاه فقه شیعه، در زمان غییت | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
جهاد فقط در قالب دفاع مشروع مجاز است و هرگونه حمله ابتدایی به کشورهای دیگر ممنوع است. <ref>(خمینی، تحریر الوسیله، 1409 ق، ج1، ص482، مساله2)</ref>. | جهاد فقط در قالب دفاع مشروع مجاز است و هرگونه حمله ابتدایی به کشورهای دیگر ممنوع است. <ref>(خمینی، تحریر الوسیله، 1409 ق، ج1، ص482، مساله2)</ref>. | ||
اما در مورد جهاد ابتدایی در زمان امام معصوم علیه السلام نیز برخی بر این باورند که حتی جهاد و جنگ‌های صدر اسلام نیز از موارد جهاد ابتدایی و برای تحمیل عقیده و اجبار به مسلمان شدن نبوده است بلکه به نوعی جهاد دفاعی بوده که به دلایلی هم‌چون آغاز جنگ توسط دشمن،[[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftn1|[1]]] فتنه گری[[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftn2|[2]]] نظامی و غیر نظامی توسط آنان، از قبیل نقشه‌کشی برای اخراج پیامبر،[[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftn3|[3]]] نقض پیمان به وسیله دشمن[[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftn4|[4]]] و یا استمداد مظلومانی بوده که توسط ستمگران مورد ظلم واقع شده بودند.[[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftn5|[5]]] به همین دلیل اطلاق آیات جهاد در قرآن به وسیله این دسته از آیات، مقید می‌شود. | اما در مورد جهاد ابتدایی در زمان امام معصوم علیه السلام نیز برخی بر این باورند که حتی جهاد و جنگ‌های صدر اسلام نیز از موارد جهاد ابتدایی و برای تحمیل عقیده و اجبار به مسلمان شدن نبوده است بلکه به نوعی جهاد دفاعی بوده که به دلایلی هم‌چون آغاز جنگ توسط دشمن، [[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftn1|[1]]] فتنه گری[[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftn2|[2]]] نظامی و غیر نظامی توسط آنان، از قبیل نقشه‌کشی برای اخراج پیامبر، [[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftn3|[3]]] نقض پیمان به وسیله دشمن[[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftn4|[4]]] و یا استمداد مظلومانی بوده که توسط ستمگران مورد ظلم واقع شده بودند. [[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftn5|[5]]] به همین دلیل اطلاق آیات جهاد در قرآن به وسیله این دسته از آیات، مقید می‌شود. | ||
در یکی از آیات شریفه بر این نکته تصریح شده است که: | در یکی از آیات شریفه بر این نکته تصریح شده است که: | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
یکی از نویسندگان مسیحی آزاد‌اندیش آلمانی در این باره می‌نویسد: | یکی از نویسندگان مسیحی آزاد‌اندیش آلمانی در این باره می‌نویسد: | ||
مسلمانان | مسلمانان مخترع»جنگ مقدس«نبودند، بلکه پاپ اوربان دوم این جنگ‌ها را»مشیت الهی«دانسته و جنگ‌جویان صلیبی با این نیت در این جنگ‌ها شرکت می‌کردند. این جنگ‌جویان تقریباً چهار میلیون مسلمان و یهودی را به خاک وخون کشیدند و کشتند. این مسلمانان نبودند که طبق گفته یک راوی در بیت‌المقدس»تا مچ پا در خون فرو می‌رفتند«تا این‌که»با خوشحالی و اشک شادی«خود را به قبر ناجی شان مسیح برسانند. در اسلام کلمه»مقدس«در رابطه با جنگ وجود ندارد...»جنگ مقدس«متأسفانه یکی از واژه‌هایی است که در تورات آمده است(ارمیا، باب 51، آیه 2۷). <ref>(تودن هوفر، 1378ش، ص40)</ref>. | ||
===صلح و دوستی به عنوان اصل اوّلی در روابط بین الملل=== | === صلح و دوستی به عنوان اصل اوّلی در روابط بین الملل === | ||
در راستای تبیین بحث پیشین، باید به این نکته کلیدی توجه شود که آیا بر اساس دیدگاه اسلام اصل اولی در روابط بین‌الملل بر دوستی و صلح و سازش است و یا اصل بر جنگ و ستیزهجویی است؟ اگر اصل بر صلح و دوستی باشد، بهترین وسیله برای تحقق و دوام دوستی بین ملت‌ها میثاقهای بین‌المللی و التزام به آنها است. با تفحّص در آیات و روایات می‌توان دریافت که اصل در روابط بین المللی بر صلح و سازش است و ستیزهگری امری ثانوی و مربوط به مواقع ضرورت می‌باشد. در آیات شریفه بر این اصل تأکید شده است: | در راستای تبیین بحث پیشین، باید به این نکته کلیدی توجه شود که آیا بر اساس دیدگاه اسلام اصل اولی در روابط بین‌الملل بر دوستی و صلح و سازش است و یا اصل بر جنگ و ستیزهجویی است؟ اگر اصل بر صلح و دوستی باشد، بهترین وسیله برای تحقق و دوام دوستی بین ملت‌ها میثاقهای بین‌المللی و التزام به آنها است. با تفحّص در آیات و روایات می‌توان دریافت که اصل در روابط بین المللی بر صلح و سازش است و ستیزهگری امری ثانوی و مربوط به مواقع ضرورت می‌باشد. در آیات شریفه بر این اصل تأکید شده است: | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
«'''وَ إِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَها'''؛ ای پیامبر اگر دشمنان برای صلح و سازش نزد تو آمدند آغوش صلح و صفا به روی آنان بگشای.» (انفال/61). | «'''وَ إِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَها'''؛ ای پیامبر اگر دشمنان برای صلح و سازش نزد تو آمدند آغوش صلح و صفا به روی آنان بگشای.» (انفال/61). | ||
« '''لا یَنْهاکُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِینَ لَمْ یُقاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَ لَمْ یُخْرِجُوکُمْ مِنْ دِیارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَیْهِمْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ'''؛ خدا شما را از دوستی با کسانی که در دین قتال و دشمنی با شما نکرده و شما را از دیارتان بیرون نراندند نهی نمی‌کند، بلکه با آنها به عدالت و انصاف رفتار کنید که خدا مردم با عدل و داد را دوست دارد.» <ref>(ممتحنه/8)</ref>. | «'''لا یَنْهاکُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِینَ لَمْ یُقاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَ لَمْ یُخْرِجُوکُمْ مِنْ دِیارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَیْهِمْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ'''؛ خدا شما را از دوستی با کسانی که در دین قتال و دشمنی با شما نکرده و شما را از دیارتان بیرون نراندند نهی نمی‌کند، بلکه با آنها به عدالت و انصاف رفتار کنید که خدا مردم با عدل و داد را دوست دارد.» <ref>(ممتحنه/8)</ref>. | ||
در این آیه خداوند مسلمانان را تشویق می‌کند با کفّاری که آنها را اذیت و آزار نکردهاند با دوستی و عدالت و انصاف رفتار کنند. | در این آیه خداوند مسلمانان را تشویق می‌کند با کفّاری که آنها را اذیت و آزار نکردهاند با دوستی و عدالت و انصاف رفتار کنند. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
این رابطه از حسن ظن به دشمن بپرهیز.» (پیشین). | این رابطه از حسن ظن به دشمن بپرهیز.» (پیشین). | ||
====اصل پای‌بندی به میثاقهای بین‌المللی==== | ==== اصل پای‌بندی به میثاقهای بین‌المللی ==== | ||
<br> | <br> | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۵: | ||
<br> | <br> | ||
« '''لکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ... وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذا عاهَدُوا'''؛ نیکوکار کسی است که ایمان به خدا داشته باشد ...و کسانی که به عهد <br> | «'''لکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ... وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذا عاهَدُوا'''؛ نیکوکار کسی است که ایمان به خدا داشته باشد ...و کسانی که به عهد <br> | ||
خود هنگامی که عهد بستند، وفا می‌کنند.» <ref>(بقره/177)</ref>. | خود هنگامی که عهد بستند، وفا می‌کنند.» <ref>(بقره/177)</ref>. | ||
| خط ۱۲۷: | خط ۱۲۷: | ||
انفال/56)</ref> در آیه دیگر، خداوند عهد با مشرکین را عهد با خدا می‌داند: | انفال/56)</ref> در آیه دیگر، خداوند عهد با مشرکین را عهد با خدا می‌داند: | ||
«'''وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ إِذا عاهَدْتُمْ'''...؛ به عهد خدا وفا کنید آن‌گاه که عهدی بستید.» <ref>(نحل/91)</ref>. | «'''وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ إِذا عاهَدْتُمْ'''... ؛ به عهد خدا وفا کنید آن‌گاه که عهدی بستید.» <ref>(نحل/91)</ref>. | ||
<br> | <br> | ||
| خط ۱۴۸: | خط ۱۴۸: | ||
سیره عملی پیامبرصلی الله علیه وآله و دیگر معصومین علیهم السلام نیز هیچ‌گاه خلاف این معنا را ثابت نکرد و همواره این رادمردان اسلام <br> | سیره عملی پیامبرصلی الله علیه وآله و دیگر معصومین علیهم السلام نیز هیچ‌گاه خلاف این معنا را ثابت نکرد و همواره این رادمردان اسلام <br> | ||
پای‌بندی خود را به هرگونه عهدی که با دشمنان بستند، نشان دادند، مانند: معاهده پیامبر با بنی قینقاع و بنی قریضه از قوم یهود و <br> | پای‌بندی خود را به هرگونه عهدی که با دشمنان بستند، نشان دادند، مانند: معاهده پیامبر با بنی قینقاع و بنی قریضه از قوم یهود و <br> | ||
پیمان ایشان با قریش در حدیبیه. <ref>(ر.ک: طباطبایی، پیشین، ج9، ص195)</ref>. | پیمان ایشان با قریش در حدیبیه. <ref>(ر. ک: طباطبایی، پیشین، ج9، ص195)</ref>. | ||
اما با وجود تأکید بسیاری که نسبت به پیمان‌های بین‌المللی به عنوان راه‌کار اصلی برای هم‌زیستی مسالمت‌آمیز شده است، در قرآن کریم <br> | اما با وجود تأکید بسیاری که نسبت به پیمان‌های بین‌المللی به عنوان راه‌کار اصلی برای هم‌زیستی مسالمت‌آمیز شده است، در قرآن کریم <br> | ||
به خصوص در سوره توبه از پیمان شکنی مشرکین و کفار بسیار مذمت شده و از مجموع این آیات چنین برداشت می‌شود که مشرکین و کفّار نه <br> | به خصوص در سوره توبه از پیمان شکنی مشرکین و کفار بسیار مذمت شده و از مجموع این آیات چنین برداشت می‌شود که مشرکین و کفّار نه <br> | ||
در نظر اعتقادی وفای به عهد داشتند و نه در عمل بر میثاقشان استوار ماندند. به این جهت می‌فرماید: «'''کَیْفَ یَکُونُ لِلْمُشْرِکِینَ عَهْدٌ عِنْدَ <br>''' | در نظر اعتقادی وفای به عهد داشتند و نه در عمل بر میثاقشان استوار ماندند. به این جهت می‌فرماید: «'''کَیْفَ یَکُونُ لِلْمُشْرِکِینَ عَهْدٌ عِنْدَ <br>''' | ||
اللَّهِ وَ عِنْدَ رَسُولِهِ'''...؛ چگونه با مشرکان که عهد خدا و رسول شکستند، خدا و رسولش عهد آنان را نگه دارند.» <ref>(توبه/7)</ref>.''' | اللَّهِ وَ عِنْدَ رَسُولِهِ'''... ؛ چگونه با مشرکان که عهد خدا و رسول شکستند، خدا و رسولش عهد آنان را نگه دارند.» <ref>(توبه/7)</ref>.''' | ||
<br> | <br> | ||
این پیمان‌شکنی مشرکین نه به صورت یک استثنا بلکه به تعبیر قرآن یک قاعده بود و هر عهدی را که می‌بستند از آن تخلف می‌کردند: « <br> | این پیمان‌شکنی مشرکین نه به صورت یک استثنا بلکه به تعبیر قرآن یک قاعده بود و هر عهدی را که می‌بستند از آن تخلف می‌کردند: «<br> | ||
'''أوَ کُلَّما عاهَدُوا عَهْداً نَبَذَهُ فَرِیقٌ مِنْهُمْ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لا یُؤْمِنُونَ'''؛ برای چه هر عهد و پیمان که با (خدا و رسول بستند) گروهی می‌شکستند. (نه تنها اینان عهد شکنند) بلکه اکثر آنها اصلاً ایمان نخواهند آورد.» <ref>(بقره/100)</ref>. | '''أوَ کُلَّما عاهَدُوا عَهْداً نَبَذَهُ فَرِیقٌ مِنْهُمْ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لا یُؤْمِنُونَ'''؛ برای چه هر عهد و پیمان که با (خدا و رسول بستند) گروهی می‌شکستند. (نه تنها اینان عهد شکنند) بلکه اکثر آنها اصلاً ایمان نخواهند آورد.» <ref>(بقره/100)</ref>. | ||
| خط ۱۷۰: | خط ۱۷۰: | ||
سخنان فریبنده شما را خشنود می‌سازند در صورتی که به دل جز کینه شما را ندارند و بیشتر آنان فاسق و نابکارند» <ref>(توبه/8)</ref>. | سخنان فریبنده شما را خشنود می‌سازند در صورتی که به دل جز کینه شما را ندارند و بیشتر آنان فاسق و نابکارند» <ref>(توبه/8)</ref>. | ||
===== فرجام سخن ===== | |||
=====فرجام سخن===== | |||
حال که می‌توان بر اساس آموزه‌های دین اسلام، جهان را بر اساس صلح و پای‌بندی به میثاق‌ها و پیمان‌های بین‌المللی اداره کرد، بدون <br> | حال که می‌توان بر اساس آموزه‌های دین اسلام، جهان را بر اساس صلح و پای‌بندی به میثاق‌ها و پیمان‌های بین‌المللی اداره کرد، بدون <br> | ||
| خط ۱۸۹: | خط ۱۸۸: | ||
به امید آن روز که با نام مقدس قرآن و به نام محبوب‌ترین شخصیت جهان اسلام حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه وآله، شاهد تحقق ایده «اتحادیه کشورهای اسلامی» به معنای حقیقی آن باشیم. | به امید آن روز که با نام مقدس قرآن و به نام محبوب‌ترین شخصیت جهان اسلام حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه وآله، شاهد تحقق ایده «اتحادیه کشورهای اسلامی» به معنای حقیقی آن باشیم. | ||
====== منابع و مآخذ ====== | |||
======منابع و مآخذ====== | |||
1ـ قرآن کریم. | 1ـ قرآن کریم. | ||
| خط ۲۰۴: | خط ۲۰۲: | ||
6ـ طباطبایی، سیدمحمدحسن، '''''المیزان فی تفسیر القرآن'''''، دار الکتب الاسلامیه، تهران، چاپ چهارم، ج1و9، 1362 ش. | 6ـ طباطبایی، سیدمحمدحسن، '''''المیزان فی تفسیر القرآن'''''، دار الکتب الاسلامیه، تهران، چاپ چهارم، ج1و9، 1362 ش. | ||
----[[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftnref1|[1]]]ـ وَقَاتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ الَّذِینَ یُقَاتِلُونَکُمْ وَلَا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْمُعْتَدِینَ(البقره/190). | |||
[[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftnref2|[2]]]ـ وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَکُونَ فِتْنَةٌ وَیَکُونَ الدِّینُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَلَا عُدْوَانَ إِلَّا عَلَى الظَّالِمِینَ(البقره/193). | |||
[[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftnref2|[2]]]ـ وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَکُونَ فِتْنَةٌ وَیَکُونَ الدِّینُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَلَا عُدْوَانَ إِلَّا عَلَى الظَّالِمِینَ( البقره/193). | |||
[[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftnref3|[3]]]ـ أَلَا تُقَاتِلُونَ قَوْمًا نَکَثُوا أَیْمَانَهُمْ وَهَمُّوا بِإِخْرَاجِ الرَّسُولِ وَهُمْ بَدَءُوکُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ أَتَخْشَوْنَهُمْ فَاللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَوْهُ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ(توبه/13). | [[محمدصلی‌الله‌علیه‌وآله پیام آور صلح#%20ftnref3|[3]]]ـ أَلَا تُقَاتِلُونَ قَوْمًا نَکَثُوا أَیْمَانَهُمْ وَهَمُّوا بِإِخْرَاجِ الرَّسُولِ وَهُمْ بَدَءُوکُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ أَتَخْشَوْنَهُمْ فَاللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَوْهُ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ(توبه/13). | ||
| خط ۲۲۲: | خط ۲۱۹: | ||
<br> | <br> | ||
[[رده: مقالات]] | [[رده:مقالات]] | ||