مرداریه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ دسامبر ۲۰۲۲
جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - ']] ↵<references />' به ']]')
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
'''مرداریه‏''' یکی از شاخه‌های فرق «[[معتزله]]» و پیرو ابوموسی عیسی بن صَبیح بصری معروف به ابو‌موسی مردارند. وی به دلیل کثرت زهد و عبادت، به راهب معتزله معروف بود.  
'''مرداریه‏''' یکی از شاخه‌های فرق «[[معتزله]]» و پیرو ابوموسی عیسی بن صَبیح بصری معروف به ابو‌موسی مردارند. وی به دلیل کثرت زهد و عبادت، به راهب معتزله معروف بود.  


==اختلاف در نام==
== اختلاف در نام ==
درباره نام این طایفه بین مورّخان اختلاف است. برخی <ref>مقريزى ج 2 ص 346</ref> <ref>مير سيّد شريف جرجانى میر سید شریف، شرح المواقف، ج 3 ص 284</ref> نام او را مزداریه نوشته‏‌اند و برخی دیگر <ref>گلدزيهر، مجله خاورشناسان آلمانى مجلد 65 ص 363</ref> ثابت کرده اند که «مرداریه» صحیح و منسوب به مردار است.  
درباره نام این طایفه بین مورّخان اختلاف است. برخی <ref>مقريزى ج 2 ص 346</ref> <ref>مير سيّد شريف جرجانى میر سید شریف، شرح المواقف، ج 3 ص 284</ref> نام او را مزداریه نوشته‏‌اند و برخی دیگر <ref>گلدزيهر، مجله خاورشناسان آلمانى مجلد 65 ص 363</ref> ثابت کرده اند که «مرداریه» صحیح و منسوب به مردار است.  


==شرح حال موسس==
== شرح حال موسس ==
ابوموسی مردار یکی از بزرگان معتزله و شاگرد بشر بن معتمر بوده و به زهد و عبادت شاخته می‌شده است. اهل سنت با همه اختلافی که با معتزلیان دارند، وی را اهل دیانت دانسته‌اند. وی عقاید معتزلان را در بغداد منتشر می‌کرد و فصیح و نیکو بیان بود.
ابوموسی مردار یکی از بزرگان معتزله و شاگرد بشر بن معتمر بوده و به زهد و عبادت شاخته می‌شده است. اهل سنت با همه اختلافی که با معتزلیان دارند، وی را اهل دیانت دانسته‌اند. وی عقاید معتزلان را در بغداد منتشر می‌کرد و فصیح و نیکو بیان بود.


==آراء و عقاید==
== آراء و عقاید ==
وی آرای مخصوصی داشته تا آن جا که برخی به وی می‌گویند که اگر چنین است که تو می‌ گویی تنها تو و سه نفر دیگر وارد بهشت می‌شوید.  
وی آرای مخصوصی داشته تا آن جا که برخی به وی می‌گویند که اگر چنین است که تو می‌ گویی تنها تو و سه نفر دیگر وارد بهشت می‌شوید.  


===درباره قرآن===
=== درباره قرآن ===
وی مثل نظام معتقد بود که مردم می‌توانند کتابی همچون قرآن و حتی شیواتر از آن بیاورند.
وی مثل نظام معتقد بود که مردم می‌توانند کتابی همچون قرآن و حتی شیواتر از آن بیاورند.


===همراهی با پادشاهان به کفر می‌انجامد===
=== همراهی با پادشاهان به کفر می‌انجامد ===
ابوموسی به دلیل پارسایی بیش از حدش معتقد بود که هر کسی با پادشاهان همراه شود کافر است و نه ارثی می‌برد و نه ارثی می‌گذارد.
ابوموسی به دلیل پارسایی بیش از حدش معتقد بود که هر کسی با پادشاهان همراه شود کافر است و نه ارثی می‌برد و نه ارثی می‌گذارد.


===خدا قادر بر افعال قبیح نیست===
=== خدا قادر بر افعال قبیح نیست ===
مدعی بود که خداوند قادر نیست تا دروغ بگوید و اگر چنین کاری بکند در حقیقت خدای ستمگر و دروغگو شناخته می‌شود.
مدعی بود که خداوند قادر نیست تا دروغ بگوید و اگر چنین کاری بکند در حقیقت خدای ستمگر و دروغگو شناخته می‌شود.


===اعتقاد به افعال متولده===
=== اعتقاد به افعال متولده ===
مردار به افعال متولده اعتقاد داشت و بر همین اساس می‌گفت که صدور فعل از دو نفر بر سبیل تولد جایز است.
مردار به افعال متولده اعتقاد داشت و بر همین اساس می‌گفت که صدور فعل از دو نفر بر سبیل تولد جایز است.


===خدا را نمی‌تون با چشم سر دید===
=== خدا را نمی‌تون با چشم سر دید ===
وی معتقد بود که هر کسی بگوید که می‌شود خداوند را با چشم ظاهر دید، بدون شک کافر است و هر کسی هم در کفر او شک کند، او نیز کافر است.
وی معتقد بود که هر کسی بگوید که می‌شود خداوند را با چشم ظاهر دید، بدون شک کافر است و هر کسی هم در کفر او شک کند، او نیز کافر است.


===مقدرات فنا ناپذیر است===
=== مقدرات فنا ناپذیر است ===
مقدرات الهی در نگاه وی فنا ناپذیر است.
مقدرات الهی در نگاه وی فنا ناپذیر است.


==چگونگی مرگ ابوموسی مردار==
== چگونگی مرگ ابوموسی مردار ==
معتزلیان نقل کرده اند هنگامی که مرگ مردار فرا رسید، وصیت کرد که اموالش را صرف صدقه کنند و به ورثه ندهند. ابوالحسن خیاط متکلم معتزلی، ابوموسی مردار را در این کار معذور دانسته و می‌گوید که به نظر می‌رسد مالی که وی به دست آورده شبهه‌ناک و با حق مستمندان مخلوط بوده است.
معتزلیان نقل کرده اند هنگامی که مرگ مردار فرا رسید، وصیت کرد که اموالش را صرف صدقه کنند و به ورثه ندهند. ابوالحسن خیاط متکلم معتزلی، ابوموسی مردار را در این کار معذور دانسته و می‌گوید که به نظر می‌رسد مالی که وی به دست آورده شبهه‌ناک و با حق مستمندان مخلوط بوده است.
   
   
==سال وفات==
== سال وفات ==
وی در سال 226 هجری قمری وفات یافته است. <ref>ذهبی سیر اعلام النبلاء، ج 9، ص 218</ref> <ref>سقلانی ابن حجر، لسان المیزان، ج5، ص372</ref> <ref>ابن ندیم، الفهرست، ص206</ref> <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 407 با ویرایش و اصلاح جملات</ref><ref>ابن خیاط، الانتصار فى الرد على ابن الراوندى الملحد، با مقدمه و تعليقات دكتر ينبرگ سوئدى، مصر، سال 1925 میلادی، ص 81</ref><ref>المنية و الامل، ص 164.</ref><ref>اسفرایینی شاهفور بن طاهر، التبصير فى الدين، تحقيق شيخ محمد زاهد بن الحسن الكوثرى، قاهره، سال 1940 میلادی، ص 47.</ref>
وی در سال 226 هجری قمری وفات یافته است. <ref>ذهبی سیر اعلام النبلاء، ج 9، ص 218</ref> <ref>سقلانی ابن حجر، لسان المیزان، ج5، ص372</ref> <ref>ابن ندیم، الفهرست، ص206</ref> <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 407 با ویرایش و اصلاح جملات</ref><ref>ابن خیاط، الانتصار فى الرد على ابن الراوندى الملحد، با مقدمه و تعليقات دكتر ينبرگ سوئدى، مصر، سال 1925 میلادی، ص 81</ref><ref>المنية و الامل، ص 164.</ref><ref>اسفرایینی شاهفور بن طاهر، التبصير فى الدين، تحقيق شيخ محمد زاهد بن الحسن الكوثرى، قاهره، سال 1940 میلادی، ص 47.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده: فرق و مذاهب]]
[[رده:فرق و مذاهب]]
۴٬۹۳۳

ویرایش