ولید بن عبدالملک: تفاوت میان نسخه‌ها

|۸۶-۹۶ ه. ق ۴ اکتبر ۷۰۵ - ۲۳ فوریه ۷۱۵

|۴۶ ه. ق ۶۶۸ م

|۹۶ ه. ق ۲۳ فوریه ۷۱۵ (۴۷ سال)

|عبدالعزیز، یزید سوم، ابراهیم، عباس و...

'''ولید بن‌ عبدالملک ‌بن‌مروان''' به سال 50 قمری و بنا به نقلی سال 47 قمری در زمان حکومت [[معاویه]]<ref>ر. ک:مقاله معاویه</ref> در [[مدینه]]<ref>ر. ک:مقاله مدینه</ref> متولد شد. کنیه‌اش ابوالعباس و مادرش ولاده دختر عباس‌ بن ‌جزء بن حارث عبسى بود.

او به کم خردى و نادانى معروف بود و مى‌گفت: شایسته نیست [[خلیفه]]<ref>ر. ک:مقاله خلیفه</ref> را قسم دهند، و نباید او را بدروغ‌گویى نسبت دهند و نباید کسى او را به نامش بخواند و بر آن عقوبت کرد.  

ولید بن عبدالملک بن مروان بن حکم از [[خاندان اموی]] است. او در سال ۵۰ قمری <ref>ابن کثیر، البدایة و النهایة، دار الفکر، ج۹، ص۱۶۱</ref> یا سال ۵۲ قمری در [[مدینه]]<ref>ر. ک:مقاله مدینه</ref> متولد شد. <ref>عصفری، تاریخ خلیفة بن خیاط، ۱۴۱۵، ص۲۳۲</ref> کنیه‌اش را ابوالعباس گفته‌اند. <ref>زرکلی، الأعلام، ۱۹۸۹، ج۸، ص۱۲۱</ref> پدرش [[عبدالملک]]، پنجمین حاکم اموی و مادرش ولادة دختر عباس بن حزن بن حارث‏ بود. <ref>ابن کثیر، البدایة و النهایة، دار الفکر، ج۹، ص۱۶۱</ref> او پسر بزرگ عبدالملک بود و پدرش توجه ویژه‌ای به وی داشت.

در سال 77 قمری ولید بن‌ عبدالملک در نبرد با قوای [[روم]] شرکت کرد و از رومیان تعداد زیادی را کشت و بازگشت. <ref>عبدالرحمن بن محمد بن خلدون (م 808)، تاریخ ابن خلدون، تحقیق خلیل شحادة، بیروت، دار الفکر، ط الثانیة، 1408/1988، ج‌3، ص90</ref>

وقتی عبدالملک، مشرف به مرگ شد، ولید و سلیمان را فراخواند و به ولید گفت: فرزندم بشنو، موقع مرگ من فرا رسیده است، خدعه‌ها و نیرنگ‌ها، رنگ خود را از دست داده‌اند، و قضاى الهى فرود آمده است. در این هنگام ولید گریه کرد، عبدالملک به او گفت: دو چشم خود را همچون [[کنیز]] فرزند مرده بر من تر مگردان. <ref>الدینورى، ابو حنیفه احمد بن داود (م 282)؛ الأخبار الطوال، تحقیق عبدالمنعم عامر مراجعه جمال الدین شیال، قم، منشورات الرضى، 1368ش، ص326</ref>

پس از مرگ، مرا بشویید، کفنم کنید و بر من [[نماز]] بخوانید. عمر بن ‌عبدالعزیز را فراخوانید تا مرا در گور گذارد. تو به سوى مردم برو در حالى که پوست پلنگ بر تن کرده‌اى، بر منبر بنشین و مردم را به [[بیعت]]<ref>ر. ک:مقالبیعت</ref> خود فرا خوان. هر کس از بیعت با تو خوددارى کرد او را با شمشیر بترسان. <ref>الیعقوبى، پیشین، ج‌2، ص282</ref>

ولید پس از مرگ عبدالملک و دفن پدر در همان روز به [[مسجد]]<ref>ر. ک:مقاله مسجد</ref> بزرگ [[دمشق]] رفت و مردم پیش او آمدند و با او بیعت کردند. <ref>الیعقوبى، پیشین، ج‌2، ص284</ref>

اولین اقدام او آن بود که هر خانه‌اى را که بین قصر عبدالملک تا قبر او بود ویران ساخت. چنان که هیچ گونه بلندى بر پاى نماند. پس از آن‌نامه‌هایى را به گوشه و کنار سرزمین‌ها فرستاد و از آنان براى خود درخواست بیعت کرد. <ref>الطبری، أبوجعفر محمد بن جریر (م 310)؛ تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد أبوالفضل ابراهیم، بیروت، دار التراث، ط الثانیة، ق1387، ج‌6، ص424</ref>

دوران ولید بن عبدالملک، دوران اوج اقتدار و شوکت [[امویان]] بود. ولید به عمران و آبادانی علاقه داشت و به والیان دستور داد که راه ها را تعمیر کنند ودر بین راه ها کاروانسرا احداث کنند.

== گسترش مسجد نبوی ==

ولید بن عبدالملک به فرماندار مدینه عمربن عبدالعزیز نامه نوشت و از او خواست که مسجد نبوی را گسترش دهد. عمر بن عبدالعزیز هم خانه های اطراف مسجد را خرید و مسجد نبوی را توسعه داد.

== مسجد جامع اموی ==

[[مسجد جامع اموی]] یکی از شاهکارهای معماری، در [[تمدن اسلامی]] محسوب می شود. این بنا قدمتی چهار هزار ساله دارد و قبل از [[اسلام]] به عنوان [[آتشکده]] و سپس به عنوان [[کلیسا]] از آن استفاده می شد. همانطور که قبلاً گفتیم در زمان فتح دمشق نیمی از شهردمشق با جنگ فتح شد ونیمی از آن با صلح. به همین خاطر این بنا در زمان امویان، کاربردی دوگانه داشت و نیمی از آن مسجد بود و قسمت دیگر آن کلیسا.

در زمان خلافت [[معاویه]]<ref>ر. ک:مقاله معاویه</ref> تصمیم بر این شد که این بنا تبدیل به مسجد شود اما [[مسیحیان]] نپذیرفتند. عبدالملک هم نتوانست مسیحیان را راضی کند. اما ولید این کار را کرد و مال فراوانی را به مسیحیان بخشید وحتی گفت اگر قبول نکنید [[کلیسای باب توما]] را (که با جنگ فتح شده بود) خراب می کنم. <ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Umayyad-mosque</ref>  

لذا مسیحیان راضی شدند و ولید بن عبدالملک این بنا را تماماً، ً تبدیل به مسجد کرد و تغییراتی در آن داد. ولید معمارانی را از [[ایران]]، [[قسطنطنیه]] و [[روم]]، به دمشق فراخواند و دوازده هزار نفر را برای انجام این کار به خدمت گرفت. ساخت این بنا از سال 86 هجری آغاز شد و در زمان خلافت سلیمان بن عبدالملک پایان یافت.

ولیدبن عبدالملک به نزد مردم [[شام]]<ref>ر. ک:مقاله شام</ref> از همه خلیفگان بهتر بود. <ref>طبری، پیشین، ج‌6، ص497</ref> نخستین کسى بود که بیمارستان براى بیماران، و مهمانخانه ساخت، و نخستین کسی بود که براى کوران و بینوایان و جذامیان مقررى خوار و بار برقرار کرد. <ref>یعقوبی، پیشین، ج‌2، ص291</ref>

نخستین کس بود که خوراک دادن در ماه رمضان را در مساجد مقرر داشت، <ref>بلاذری، أنساب‌الأشراف، ج‌8، ص73</ref> و نخستین کس بود که اشخاص را فقط به واسطه گمان می‌گرفت و با آن دو، مردان را می‌کشت، و در حکومت او در سال 94 زمین لرزه‌هایى اتفاق افتاد که هر چیز را ویران ساخت و چهل روز ادامه داشت. <ref>یعقوبی، پیشین، ج‌2، ص291</ref>  

نخستین کس که بر [[مسجد نبوی]] افزود [[عمر]]<ref>ر. ک:مقاله عمر</ref> بود، که از ستون‌هایى که امروز مقصوره‌اند، تا دیوار سمت [[قبله]] را بر آن افزوده، سپس [[عثمان]]<ref>ر. ک:مقاله عثمان</ref> سمت قبله را تا جاى امروز گسترش داد، سپس ولید بر آن افزود، نه براى [[خدا]]، بلکه چون خانه [[حسن بن حسن بن على]] در آن‌جا ‌بود، و در آن به مسجد باز مى‌شد و هنگام برگزارى نماز از آن بیرون مى‌آمد. پس آن را با سنگ نقاشى شده بساخت، و [[عمربن ‌عبدالعزیز]] مأمور ساختمان بود. <ref> مقدسى، أبو عبدالله محمد بن أحمد أحسن؛ التقاسیم فى معرفة الأقالیم، قاهره، مکتبة مدبولى، الطبعة الثالثة، 1411/1991، ص81</ref>  

ولید مى‌خواست برادر خود سلیمان را خلع کند و براى پسرش عبدالعزیز بیعت بگیرد. <ref>ابن الأثیر ؛پیشین، ج‌5، ص13</ref> سلیمان تن به خلع خود نمى‌داد. ولید به عمال خود نامه نوشت تا مردم را بدین امر دعوت کنند. <ref>تاریخ‌ابن‌خلدون، ج‌3، ص87</ref>  

[[رده:مروانیان]]