۲۲٬۰۶۹
ویرایش
جز (←پرسشهای این پژوهش) |
|||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
== پرسشهای این پژوهش == | == پرسشهای این پژوهش == | ||
پرسشهایی که این پژوهش، درصدد یافتن پاسخهایی برای آنهاست، | پرسشهایی که این پژوهش، درصدد یافتن پاسخهایی برای آنهاست، عبارتند از اینکه: «آیا سلفیگری بهعنوان جریانی دینی در فرانسه، بهطور فعال حضور دارد؟ شمار سلفیان در [[فرانسه]] چقدر برآوردمیشود؟ دراصل، سلفیگری به چه معناست؟ و در فرانسه چه نمودهای مشخصی دارد؟ مراکز عمده سلفی در [[فرانسه]] کجا هستند؟ شیوههای تبلیغی آنها چیست؟ فعالیتهای دینی، اجتماعی و سیاسی آنان کدام است؟ وجهه دینی و اجتماعی این جریان نزد مسلمانان فرانسوی و دیگر شهروندان چگونه است؟ آیا سازماندهی خاصی دارند؟ روابط این جریان و رجال سلفی با جریان کلی سلفی در خارج از [[فرانسه]] (جریان سلفی در [[مصر]] و [[عربستان سعودی]] و بهطور مشخص، [[وهابیت]]) چیست؟ | ||
برای پاسخ به این پرسشها، نخست بهاختصار به تاریخچه حضور [[اسلام]] در [[فرانسه]]، موجهای مهاجرت مسلمانان به فرانسه در سالهای پس از جنگ جهانی اول و دوم، و نقش فرهنگ بومی- مغربی در شکلگیری هویت مسلمانان مهاجر اشاره خواهد شد و روند شکلگیری هویت اسلامی و برآمدن پدیده اسلام سلفی از درون آن و در سایه رویدادهای سالهای نبرد ضداستعماری و رهاییبخش و بحرانهای منطقهای در زمان جنگ سرد و پس از آن بررسی خواهد شد؛ سپس بهاختصار به مفهوم و مبانی و تاریخ سلفیگری معاصر، مختصات اسلام سلفی در فرانسه، نمایندگان آن و گروهها یا شخصیتهای برجسته آن خواهیم پرداخت و اصناف سلفیگری در فرانسه معرفی خواهند شد؛ در پایان نیز، بهطور اجمالی، به حضور سلفیان در فضای مجازی فرانسوی نگاهی خواهیم انداخت تا از این طریق، تصویری شفاف از فعالیتهای آنان | برای پاسخ به این پرسشها، نخست بهاختصار به تاریخچه حضور [[اسلام]] در [[فرانسه]]، موجهای مهاجرت مسلمانان به فرانسه در سالهای پس از جنگ جهانی اول و دوم، و نقش فرهنگ بومی- مغربی در شکلگیری هویت مسلمانان مهاجر اشاره خواهد شد و روند شکلگیری هویت اسلامی و برآمدن پدیده اسلام سلفی از درون آن و در سایه رویدادهای سالهای نبرد ضداستعماری و رهاییبخش و بحرانهای منطقهای در زمان جنگ سرد و پس از آن بررسی خواهد شد؛ سپس بهاختصار به مفهوم و مبانی و تاریخ سلفیگری معاصر، مختصات اسلام سلفی در فرانسه، نمایندگان آن و گروهها یا شخصیتهای برجسته آن خواهیم پرداخت و اصناف سلفیگری در فرانسه معرفی خواهند شد؛ در پایان نیز، بهطور اجمالی، به حضور سلفیان در فضای مجازی فرانسوی نگاهی خواهیم انداخت تا از این طریق، تصویری شفاف از فعالیتهای آنان بهدست داده شود. | ||
== الف. پیشینه تحقیق == | == الف. پیشینه تحقیق == | ||
مطالعاتی بسیار در زمینه [[اسلامگرایی]] در جهان اسلام و خاورمیانه بهصورت عام، و در غرب و [[فرانسه]] بهصورت خاص | مطالعاتی بسیار در زمینه [[اسلامگرایی]] در [[جهان اسلام]] و [[خاورمیانه]] بهصورت عام، و در غرب و [[فرانسه]] بهصورت خاص انجام شدهاند؛ شمار این پژوهشها پس از رویداد یازدهم سپتامبر 2001 میلادی<ref> رویداد یازدهم سپتامبر؛ حملاتی تروریستی و انتحاری که گروه تروریستی القاعده، آن را در خاک ایالات متحده آمریکا انجام داد. در این حادثه نوزده تن از عناصر القاعده، چهار هواپیمای تجاری-مسافربری را ربودند.هواپیماربایان دو هواپیما را در فاصلههای زمانی گوناگون به برجهای دوقلوی مرکز تجارت جهانی در نیویورک کوبیدند. در نتیجه این دو برخورد، همه مسافران به همراه عده بسیاری در ساختمانها کشته شدند. هر دو ساختمان، پس از دو ساعت بهطور کامل ویران شدند و خسارت فراوانی به ساختمانهای پیرامون زدند. این گروه، هواپیمای سوم را به پنتاگون، واقع در ارلینگتون در ویرجینیا زدند. هواپیمای چهارم در محلی نزدیک شنکسویل، در ایالت پنسیلوانیا سرنگون شد.</ref> بهطوری چشمگیر رشد داشته است؛ باوجوداین، پژوهشهای انجام و منتشر شده در باب جریان سلفی در فرانسه، بسیار کمشمارند؛ شاید این نقص با تداخل مفاهیم اسلامگرایی و سلفیگری قابل چشمپوشی باشد؛ اما با توجه به پیچیدگی جریانهای اسلامگرا در دهۀ اخیر و گسترش فعالیتها و گرایشهای آنان، تحلیل و مطالعۀ این جریانها ضرورتی بیشتر را میطلبد. ریشههای خارجی جریانهای اسلامگرای سلفی در فرانسه را میتوان به لحاظ فکری و نظری (تئوریک)، در [[عربستان سعودی]] و [[شمال آفریقا]] یافت. مهمترین پژوهش منتشر شده در باب سلفیگری در [[فرانسه]]، کتابی با عنوان '''«سلفیگری امروز، جنبشهای فرقهگرا در غرب»''' به قلم ''سمیر امقر'' میباشد<ref>این کتاب درواقع، رساله دکترای نویسنده در رشته جامعهشناسی است که زیر نظر اولیویه روا مدیر پژوهشی در مدرسه عالی علوم اجتماعی پاریس گذرانده شده است. کتاب، حاصل پژوهشی درخصوص پدیده اسلام سلفی است. پژوهشگر در خلال نٌه سال (از 2002 تا 2011) با 87 نفر از هواداران سلفی (در محدوده سنی 19 تا 54 سال) در مناطق مختلف فرانسه و نیز در بلژیک، انگلستان، کانادا و ایالاتمتحده مصاحبه کرده است. وی همدلانه به شبکههای سلفی در اروپا و آمریکای شمالی وارد شده، و به گفته خود، رابطهای دوگانه مبتنی بر محبت و تنفر همزمان نسبت به آنان پیدا کرده است؛ ولی بهعنوان پژوهشگر علوم اجتماعی، فاصله خود را با موضوع تحقیق حفظ کرده است.</ref> همچنین آثار دیگری در این زمینه نوشته شده است<ref>کتابهای دیگر مرتبط با این موضوع: سلفیگری چیست؟ نوشتهٔ: برنار روژیه، و کتاب سلفیگری از خلیج فارس تا حومه پاریس: سلفیگری جهانیشده اثر: محمدعلی ادراوی.</ref>. | ||
== ب. مبانی نظری سلفیگری == | == ب. مبانی نظری سلفیگری == |