۲۰٬۷۲۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۳۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:Ramadan-29.jpg|بیقاب|چپ]] | |||
[[پرونده: | '''ماه رمضان''' نهمین ماه از ماههای [[سال قمری|قمری]] است. [[قرآن|قرآن کریم]] در این ماه بر [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول اکرم (صلیالله علیه وآله وسلم)]] نازل شده است. در [[شریعت]] اسلام، [[روزه]] در این ماه بر کسانی که توانایی بر انجام آن را دارند [[واجب]] است و این ماه در بین ماههای قمری از فضیلت خاص برخوردار است. | ||
در بین ماههای [[سال قمری]]، ماه مبارک رمضان، از قداست و جایگاه ویژهای برخوردار است چنانکه در دعای مخصوص آن میخوانیم: '''«و هذا شهر عظمته و کرمته و شرفته و فضلته علی الشهور ...»'''<ref>اقبال الاعمال؛ ص۲۴.</ref>؛ «و رمضان، ماهی است که او را عظمت و کرامت و شرافت، و فضیلت دادی، نسبت به ماههای دیگر». | |||
رسول خدا میفرماید: «اگر کسی در این ماه، یک آیه از [[قرآن]]، تلاوت کند، ثوابش مثل کسی است که در غیر [[ماه رمضان]]، یک بار [[قرآن]] را ختم کرده باشد»<ref>امالی صدوق؛ ص۹۳.</ref>. از [[جعفر بن محمد (صادق)|امام صادق (علیهالسلام)]] نیز نقل شده است: «هرکس در ماه رمضان، صدقهای بدهد [[خداوند]] هفتاد نوع، بلا را از او دور میکند.»<ref>بحار؛ ج۹۳ ص۳۱۶.</ref>. | |||
[[علی بن ابی طالب|حضرت علی]] از پیامبر خاتم نقل میفرماید: «هیچ مؤمنی نیست که ماه رمضان را، به حساب خدا، [[روزه]] بگیرد، مگر آن که خدای تبارک و تعالی، هفت خصلت را برای او لازم گرداند، هرچه [[حرام]] در پیکرش باشد محو و ذوب گرداند. به رحمت خدای عزوجل نزدیک میشود. [با روزۀ خویش] خطای پدرش [[حضرت آدم(ع)|حضرت آدم]] [[علی بن ابی طالب|(علیهالسلام)]] را میپوشاند. خداوند لحظات جان دادن را، برای او، آسان کند. از گرسنگی و تشنگی روز [[قیامت]] در امان است. خدای عزوجل از خوراکیهای لذیذ بهشتی او را نصیب دهد؛ و بالاخره خدای عزوجل، برائت و بیزاری از آتش دوزخ را به او عطا فرماید. [پرسش کننده در این حدیث مفصل، عالم یهودی بود] که عرض کرد راست گفتی ای محمد»<ref>من لایحضر صدوق؛ ج۲ ص۷۴.</ref>. | |||
''' | |||
در بین ماههای سال | |||
رسول خدا | |||
حضرت علی | |||
== رمضان در لغت == | == رمضان در لغت == | ||
واژه رمضان از | واژه رمضان از ریشۀ «رمض» و به معنای شدت تابش آفتاب بر خاک است. گفته میشود علت این تسمیه آن است که عرب ماهها را با زمانی که در آن واقع شوند نامگذاری کرده اند و در زمان نامگذاری رمضان گرما شدت داشته است<ref>قاموس قرآن، ج۴، ص۱۲۳.</ref>. در برخی روایات رمضان یکی از اسمهای خداوند دانسته شده است<ref>الکافی، ج۷، ص ۳۹۰</ref>. | ||
== فضیلت ماه رمضان == | == فضیلت ماه رمضان == | ||
در بین ماههای قمری ماه رمضان برای مسلمانان از اهمیت بیشتری بر خوردار است. ماه رمضان در روایات اسلامی برترین ماه <ref>بحارالانوار؛ ج۹۳، ص۳۴۹.</ref> و ماه خدا <ref>الکافی؛ ج۷، ص۳۷۹.</ref>و ماه میهمانی خدا | در بین ماههای [[سال قمری|قمری]] ماه رمضان برای [[مسلمان|مسلمانان]] از اهمیت بیشتری بر خوردار است. ماه رمضان در [[حدیث|روایات]] اسلامی برترین ماه<ref>بحارالانوار؛ ج۹۳، ص۳۴۹.</ref> و ماه خدا<ref>الکافی؛ ج۷، ص۳۷۹.</ref> و ماه میهمانی خدا<ref>مالی شیخ صدوق، ص۹۳.</ref> دانسته شده است. [[شب قدر]] که برترین شب سال است در این ماه قرار دارد<ref>سوره قدر آیات: ۱ تا ۴ .</ref>. و [[قرآن|قرآن کریم]] در این ماه به صورت دفعی بر [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا) | ||
(ص)|رسول خدا (صلیالله علیه وآله وسلم)]] نازل شده است:{{متن قرآن|شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ ...|سوره = بقره|آیه = 185}}؛ «ماه رمضان، ماهی است که قرآن بهعنوان راهنمای مردم و نشانههای هدایت و فرق میان حق و باطل در آن، نازل شده است». همچنین در این ماه «روزه» بر مسلمانان واجب شده است {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ|سوره = بقره|آیه = 183}}؛ «ای افرادی که [[ایمان]] آوردهاید! روزه بر شما نوشته شده، همانگونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد؛ تا پرهیزکار شوید». ماه رمضان ماه رحمت، مغفرت و اجابت دعاست. روزهای این ماه بهترین روزها و شبهایش بهترین شبها و ساعات آن بهترین ساعات است. نفسهای مؤمنان روزهدار در این ماه تسبیح خدا و خواب ایشان [[عبادت]] و عملشان مورد قبول خداوند است<ref>امالی شیخ صدوق؛ ص۹۳.</ref> و پاداش آن در این ماه بسیار بیشتر از ماههای دیگر است<ref>الکافی؛ ج۷، ص۳۸۱.</ref>. | |||
== نزول قرآن == | == نزول قرآن == | ||
اولین ویژگی و امتیاز ماه مبارک رمضان، نزول قرآن کریم بر قلب نازنین پیامبر برای نجات و هدایت انسانها در این ماه پربرکت است چنانکه خدای سبحان میفرماید: | اولین ویژگی و امتیاز ماه مبارک رمضان، نزول [[قرآن کریم]] بر قلب نازنین [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر]] برای نجات و هدایت انسانها در این ماه پربرکت است چنانکه خدای سبحان میفرماید: {{متن قرآن|إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُبَارَكَةٍ ... |سوره = دخان |آیه = 2 }}؛ «ما قرآن را در شب مبارک فرو فرستادیم». | ||
== شب قدر == | == شب قدر == | ||
دومین ویژگی که باعث فضیلت ماه مبارک رمضان شده است، قرارگرفتن شب قدر و تعیین سرنوشت، در این ماه نورانی است. چنانکه در سوره قدر میخوانیم: «ما آن | دومین ویژگی که باعث فضیلت ماه مبارک رمضان شده است، قرارگرفتن [[شب قدر]] و تعیین سرنوشت، در این ماه نورانی است. چنانکه در [[سوره قدر]] میخوانیم:{{متن قرآن|إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ * وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ* لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ|سوره = قدر |آیه = 1_3 }}؛ «ما آن قرآن را، در شب قدر، نازل کردیم؛ و تو، چه میدانی شب قدر چیست؟ شب قدر در مقام و مرتبه از هزار ماه، بهتر و بالاتر است». ظاهراً مراد از قدر، تقدیر و تعیین و اندازهگیری است، خدای تعالی در آن شب، حوادث یکسال از آن شب تا شب قدر سال آینده را تقدیر مینماید، زندگی و [[مرگ]]، رزق، سعادت و شقاوت و چیزهایی از این قبیل را مقدر میسازد<ref>تفسیر المیزان ذیل آیه.</ref>. | ||
== میهمانی و ضیافت الهی == | == میهمانی و ضیافت الهی == | ||
نزول | [[نزول قرآن]]، وقوع [[شب قدر]]، نزول [[ملائکه]] و [[روح]]، تقدیر سرنوشت و ... هرکدام مائدههای آسمانی و غذاهای معنوی است و سبب شده که ماه مبارک رمضان، بهعنوان ماه ضیافت و میهمانی الهی، نامگذاری شود؛ لذا [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول اکرم (صلیالله علیه وآله وسلم)]] در آستانهٔ ماه مبارک رمضان، اینگونه میفرماید: «ای مردم! ماه با برکت و رحمت و آمرزش، به شما روی آورده است، این ماه، نزد خدا بهترین ماه است و روزهایش، بهترین روزها و شبهایش، بهترین شبها، و ساعاتش بهترین ساعات. دراین ماه، شما به میهمانی خدا، دعوت شدهاید و در زمزه بهرهمندان از کرامت خداوند، قرارگرفتهاید. دراین ماه نفسهای شما، تسبیح خداست، و خواب شما، عبادت است و اعمال شما، پذیرفته، و دعایتان به اجابت میرسد»<ref>المصباح کفعمی؛ ص ۳۳۶.</ref>. | ||
[[پرونده:ماه رمضان.jpg|بیقاب|وسط]] | |||
== آداب حضور در ضیافت الهی == | |||
در زندگی دنیا اگر روزی، انسان به میهمانی، دعوت شود، دعوت شدگان با توجه به مقام و موقعیت صاحب خانه و میزبان و با درنظر داشتن میهمانان دیگر، خود را برای شرکت در میهمانی، آماده میکنند، اگر صاحب خانه و میزبان، شخصیت معتبر اجتماعی داشته باشد، میهمانان با وقار، هیئت و هیبت خاصی، وارد مجلس شده و در طول جلسه و جریان میهمانی نیز باتوجه به شخصیت میزبان و بزرگان دیگری که در جلسه حضور دارند، در نشست و برخاست، غذا خوردن و صحبت کردن، دقت به خرج میدهند تا با حرکات اضافی، صحبتهای بی مورد و ... باعث مضحکه دیگران قرار نگیرند. | |||
پیامبر خطاب به [[جابر بن عبدالله انصاری|جابر]] میفرماید: «ای جابر! در ماه رمضان، هر کسی، روز آن را روزه بدارد و جزیی از شبش را به عبادت بپردازد، و شکم و شرمگاه خویش را، پاک نگه دارد، و زبانش را حفظ کند، همان طوری که از این ماه، خارج میشود از گناهان خویش خارج میشود. جابر عرض کرد: ای رسول خدا! این حدیث، چه زیباست! رسول خدا فرمود: و رعایت شروط آن، چه سخت است!»<ref>کافی؛ ج۴ ص۷۸.</ref>. | |||
[[علی بن الحسین (زین العابدین)|امام سجاد (علیهالسلام)]] در دعای خود، هنگام حلول ماه مبارک رمضان، این گونه مناجات میکند: «به وسیله روزه این ماه، یاریمان ده؛ تا اندام خود را، از معاصی تو، نگه داریم و آنها را به اعمالی واداریم که خشنودی تو را فراهم میآورد، تا با گوشهایمان، سخنان بیهوده نشنویم و با چشمانمان به دیدن چیزهای لهو نشتابیم و دستانمان را به سوی [[حرام]]، نگشاییم و با پاهایمان به سوی آنچه منع شده، ره نسپاریم و با شکمهایمان، جز آنچه را، تو [[حلال]] کردهای، در خود جای ندهیم و زبانهایمان، جز به آنچه، تو خبر دادهای و بیان فرمودهای، گویا نشود، و رنج نکشیم، جز برای آنچه به پاداش تو، نزدیک میکند و به جا نیاوریم، مگر چیزی را که از کیفر تو، نگه میدارد»<ref>صحیفه سجادیه؛ دعای ۴۴.</ref>. | |||
آنچه از مجموع احادیث و روایات به دست میآید، این است که انسان روزهدار برای بهرهمند شدن از غفران و رحمت خداوند و استفاده بهتر از ضیافت الهی، علاوه بر خودداری و امساک از خوردن و آشامیدن و دوری از اموری که [[روزه]] را باطل میکند، امور دیگری را نیز باید رعایت نماید، تا بتواند در زمره روزهداران واقعی قرار گیرد؛ چشم، گوش، زبان، دست و پا و سایر اعضای خود را از ارتکاب به [[گناه]] حفظ کند و در چهارچوب موازین شرعی، از نعمتهای بزرگ خدا استفاده کند. | |||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[شب قدر]] | |||
* [[23 رمضان]] | |||
* [[قرآن]] | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس|2}} | {{پانویس|2}} | ||
{{تقویم قمری}} | |||
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات]] | |||
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی]] | |||
[[رده:ماههای قمری]] | [[رده:ماههای قمری]] | ||
[[ | [[ur:رمضان]] |