۲۲٬۰۶۹
ویرایش
خط ۱۳۱: | خط ۱۳۱: | ||
== نقش سلفیگری در تحول جایگاه اسلام در فرانسه == | == نقش سلفیگری در تحول جایگاه اسلام در فرانسه == | ||
ظهور و گسترش تفکر و جریان سلفی از دو منظر در تحول شیوه زیست مسلمانی در فرانسه و جایگاه اسلام نقش | ظهور و گسترش تفکر و جریان سلفی از دو منظر در تحول شیوه زیست مسلمانی در فرانسه و جایگاه اسلام نقش داشته است: نخست آنکه پدیدهٔ سلفیگری بهعنوان پدیدهای دینی و اجتماعی، نمود و نمای بیرونی مسلمانان را در جامعهٔ فرانسه بیشتر کرده و به تعبیر دقیقتر، به آنان قدرت دیدهشدن بیشتر و توانایی خودنمایی در حوزهٔ عمومی و عدم احساس تحقیر به دلیل مسلمانبودن داده است و برخلاف خواست ساختار رسمی، نوعی اعلام حضور غیررسمی با تمایز در لباس و شیوه زیست بوده که البته حساسیتهایی آفریده و بهویژه در مسئلهٔ [[حجاب]] دختران دانشآموز و نقاب در حوزهٔ عمومی، پای قانونگذار را نیز بهمیان کشیده است. | ||
به گفتهٔ | به گفتهٔ '''سمیر امقر'''، سلفیگری، خود را بر گونههای دیگر اسلام سنتی در فرانسه تحمیلکرده، ریشه دوانده و گوی سبقت را از آنان ربوده است. از ویژگیهای سلفیگری، توانایی درنوردیدن مرزهای اجتماعی، طبیعی و خانوادگی است و توانسته است در شهرهای کوچک و بزرگ و روستاها، شبکه خود را گسترش داده، از میان خانوادههای ترک، کوموری و اهل گینه یا مالی، با تمام تفاوتهای فرهنگی و خانوادگی، افرادی را جذب کند. بدینترتیب، اسلام سنتی در برابر اسلام سلفی در فرانسه جامانده است و نمایندگان آن از انتظارهای نسل جدید فاصله گرفتهاند؛ نسلی که درپی اسلامیکردن مجدد مناسبات اجتماعی است و هنجارهای ارزشی روشنی را طلب میکند و آن را نه در «[[اخوانالمسلمین]]» و نه در «نهضت تبلیغ» که در سلفیگری مییابد. اسلام سنتی در فرانسه در حال گذار به پیری است و حال آنکه سلفیگری، جنبشی جوان است. | ||
سلفیگری، رابطه خود با اجتماع و برداشت خود از فرایند جذب و هضم در جامعهٔ غربی را براساس قرائتی انتقادی و گاه بسیار خشن از جامعه و مناسبات آن تعریف کردهاست. منطق آنان بیش از آنکه به عمل مستقیم و عملگرایی سیاسی، نزدیک باشد، در چهارچوب منطق اعتراض نمادین، قابلفهم است. سلفیگری اندیشهها و تصاویری ساده و بسیط به باورمندان خود ارائهمیکند که متضمن نگاهی نخبگانی و استعلایی به دیگران و جهان است و آنان را برگزیدگانی دارای رسالت ویژه جلوهمیدهد. جماعت سلفی در برابر رسالتی که به فرد سلفی میدهد، ضمانتهایی را مانند شیوه پوشش، شکل خانواده و روابط خانوادگی میطلبد که به نظارت گروه بر زندگی فردی و خانوادگی میانجامد. از این حیث، سلفیگری به مرزهای فرقهای نزدیک میشود؛ تاجایی که علمای سلفی عربستان سعودی از جماعت سلفی فرانسوی خواستهاند تا در برابر مسلمانان غیرسلفی و غیرمسلمانان فرانسوی، نرمش و انعطافی بیشتر از خود نشاندهند تا به چهره اجتماعی جریان سلفی آسیبی نرسد. این رویکرد، به گشایش بیشتر و منطق خروج از فرقهگرایی موجود کمک میکند؛ یعنی، بیآنکه منطق و نظریه سلفی، دستخوش تغییری شود، شماری از مؤمنان سلفی به اندیشه چارهجویی و یافتن راههایی میانی، بین رفتار سلفی و عرف عامه مسلمانان در فرانسه و عرف اجتماعی فرانسویان رویمیآورند و براساس مرزهای سیال و عرفی تازه، خود را با جامعه تطبیقمیدهند. بر این اساس، دیگر مرزی وجودندارد که نتوان از آن گذشت؛ برای نمونه، پیدایش مد سلفی میتواند از این منظر، فهمیده و تحلیلشود. چنین تحولی به خروج از منطق فرقهگرایی و البته شناورشدن مرزهای فرقه میانجامد و تصویر بسته و متصلب از اسلام سنتی و سلفی را دگرگون میکند. | سلفیگری، رابطه خود با اجتماع و برداشت خود از فرایند جذب و هضم در جامعهٔ غربی را براساس قرائتی انتقادی و گاه بسیار خشن از جامعه و مناسبات آن تعریف کردهاست. منطق آنان بیش از آنکه به عمل مستقیم و عملگرایی سیاسی، نزدیک باشد، در چهارچوب منطق اعتراض نمادین، قابلفهم است. سلفیگری اندیشهها و تصاویری ساده و بسیط به باورمندان خود ارائهمیکند که متضمن نگاهی نخبگانی و استعلایی به دیگران و جهان است و آنان را برگزیدگانی دارای رسالت ویژه جلوهمیدهد. جماعت سلفی در برابر رسالتی که به فرد سلفی میدهد، ضمانتهایی را مانند شیوه پوشش، شکل خانواده و روابط خانوادگی میطلبد که به نظارت گروه بر زندگی فردی و خانوادگی میانجامد. از این حیث، سلفیگری به مرزهای فرقهای نزدیک میشود؛ تاجایی که علمای سلفی عربستان سعودی از جماعت سلفی فرانسوی خواستهاند تا در برابر مسلمانان غیرسلفی و غیرمسلمانان فرانسوی، نرمش و انعطافی بیشتر از خود نشاندهند تا به چهره اجتماعی جریان سلفی آسیبی نرسد. این رویکرد، به گشایش بیشتر و منطق خروج از فرقهگرایی موجود کمک میکند؛ یعنی، بیآنکه منطق و نظریه سلفی، دستخوش تغییری شود، شماری از مؤمنان سلفی به اندیشه چارهجویی و یافتن راههایی میانی، بین رفتار سلفی و عرف عامه مسلمانان در فرانسه و عرف اجتماعی فرانسویان رویمیآورند و براساس مرزهای سیال و عرفی تازه، خود را با جامعه تطبیقمیدهند. بر این اساس، دیگر مرزی وجودندارد که نتوان از آن گذشت؛ برای نمونه، پیدایش مد سلفی میتواند از این منظر، فهمیده و تحلیلشود. چنین تحولی به خروج از منطق فرقهگرایی و البته شناورشدن مرزهای فرقه میانجامد و تصویر بسته و متصلب از اسلام سنتی و سلفی را دگرگون میکند. |