حرکت اسلامی ازبکستان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' سالها' به ' سال‌ها'
جز (جایگزینی متن - ' رسانده اند' به ' رسانده‌اند')
جز (جایگزینی متن - ' سالها' به ' سال‌ها')
خط ۳۵: خط ۳۵:
== طاهر یولداشف ==
== طاهر یولداشف ==


دومین رهبر و فرمانده گروه که از سال 2001 م و در پی مرگ نمنگانی جانشین او گردید و تا 27 اکتبر 2009 م که در حمله هواپیماهای آمریکایی مجروح و کشته شد رهبری جنبش را برعهده داشت. البته پیش از سال 2001 م نیز او همکار و معاون نمنگانی در امر مدیریت و رهبری گروه بود و مسئولیت امور عقیدتی و سیاسی به وی سپرده شده بود. ارتباط او و نمنگانی به سالهای 1990م و قبل از تاسیس جنبش باز می‌گردد. در حقیقت در آن سالها وی و حزبش از جمله افراد و جریان‌های مؤثر بر نمنگانی بودند، گرچه ویژگی‌های فردی نمنگانی سبب شد او بعدا در جایگاه برتر رهبری و فرماندهی قرار‌گیرد.
دومین رهبر و فرمانده گروه که از سال 2001 م و در پی مرگ نمنگانی جانشین او گردید و تا 27 اکتبر 2009 م که در حمله هواپیماهای آمریکایی مجروح و کشته شد رهبری جنبش را برعهده داشت. البته پیش از سال 2001 م نیز او همکار و معاون نمنگانی در امر مدیریت و رهبری گروه بود و مسئولیت امور عقیدتی و سیاسی به وی سپرده شده بود. ارتباط او و نمنگانی به سال‌های 1990م و قبل از تاسیس جنبش باز می‌گردد. در حقیقت در آن سال‌ها وی و حزبش از جمله افراد و جریان‌های مؤثر بر نمنگانی بودند، گرچه ویژگی‌های فردی نمنگانی سبب شد او بعدا در جایگاه برتر رهبری و فرماندهی قرار‌گیرد.


== ابو عثمان عادل ==
== ابو عثمان عادل ==
خط ۵۱: خط ۵۱:
== ابوذر عزام ==
== ابوذر عزام ==


ابوذر البرمی معروف به ابوذر عزام مفتی گروه در سالهای اخیر بوده است. وی به [[داعش]] پیوست لکن پس از مدتی با انتشار فیلمی از این گروه جدا شد.
ابوذر البرمی معروف به ابوذر عزام مفتی گروه در سال‌های اخیر بوده است. وی به [[داعش]] پیوست لکن پس از مدتی با انتشار فیلمی از این گروه جدا شد.


=تاریخچه پیدایش «حرکت اسلامی ازبکستان» =
=تاریخچه پیدایش «حرکت اسلامی ازبکستان» =
خط ۶۹: خط ۶۹:
خرده جریانی که آرمانش در مذاکره با دولت ازبکستان و سهم خواهی سیاسی از آن خلاصه می‌شد، با پا گذاشتن به تاجیکستان که خود کانون درگیریهای داخلی بود می‌رفت تا از یک حرکت ملی به یک حرکت منطقه‌ای تبدیل شود. نمنگانی به لطف توانایی اش در جذب و سازماندهی نیروها خیلی زود حلقه‌ای حدودا 200 نفره را به دور خود جمع و در دره طویلدره یک پایگاه نظامی برای خود برپا می‌کند.
خرده جریانی که آرمانش در مذاکره با دولت ازبکستان و سهم خواهی سیاسی از آن خلاصه می‌شد، با پا گذاشتن به تاجیکستان که خود کانون درگیریهای داخلی بود می‌رفت تا از یک حرکت ملی به یک حرکت منطقه‌ای تبدیل شود. نمنگانی به لطف توانایی اش در جذب و سازماندهی نیروها خیلی زود حلقه‌ای حدودا 200 نفره را به دور خود جمع و در دره طویلدره یک پایگاه نظامی برای خود برپا می‌کند.


در این سالها یولداشف، یار دیرین نمنگانی، تاجیکستان را ترک کرده و همچون بسیاری دیگر از اسلام‌گرایان به [[پاکستان]] رفته و در مدارس جمعیت علماء پاکستان تحصیل می‌کند. او همچنین در سفرهایی به کشور‌های مختلف [[خاورمیانه]] به دنبال جذب حمایت کشورهای خارجی از جمله پاکستان، [[عربستان]]، [[ترکیه]] و [[امارات]] است. گفته می‌شود او در جریان این سفرها موفق به جذب حمایت‌های مالی از سرویس اطلاعاتی پاکستان می‌شود و در سالهای 1995- 1998 در پیشاور با گروه‌های افغان‌ها وعرب افغان ارتباط می‌گیرد، با شخص اسامه بن لادن ملاقات می‌کند و از جمعیت علماء پاکستان کمک مالی دریافت می‌کند.  
در این سال‌ها یولداشف، یار دیرین نمنگانی، تاجیکستان را ترک کرده و همچون بسیاری دیگر از اسلام‌گرایان به [[پاکستان]] رفته و در مدارس جمعیت علماء پاکستان تحصیل می‌کند. او همچنین در سفرهایی به کشور‌های مختلف [[خاورمیانه]] به دنبال جذب حمایت کشورهای خارجی از جمله پاکستان، [[عربستان]]، [[ترکیه]] و [[امارات]] است. گفته می‌شود او در جریان این سفرها موفق به جذب حمایت‌های مالی از سرویس اطلاعاتی پاکستان می‌شود و در سال‌های 1995- 1998 در پیشاور با گروه‌های افغان‌ها وعرب افغان ارتباط می‌گیرد، با شخص اسامه بن لادن ملاقات می‌کند و از جمعیت علماء پاکستان کمک مالی دریافت می‌کند.  


نمنگانی نیز با معترضان داخلی تاجیک هم پیمان شده و در جنگ داخلی تاجیکستان ورود می‌کند. این نبرد تجربه خوبی برای او بود و وی را در مقیاس یک فرمانده موفق مطرح ساخت. او حتی توانست در چند نوبت کنترل شهر طویلدره را به مدت کوتاهی در دست بگیرد.
نمنگانی نیز با معترضان داخلی تاجیک هم پیمان شده و در جنگ داخلی تاجیکستان ورود می‌کند. این نبرد تجربه خوبی برای او بود و وی را در مقیاس یک فرمانده موفق مطرح ساخت. او حتی توانست در چند نوبت کنترل شهر طویلدره را به مدت کوتاهی در دست بگیرد.
خط ۱۰۷: خط ۱۰۷:
=فاصله گرفتن از طالبان و پیوستن به داعش=
=فاصله گرفتن از طالبان و پیوستن به داعش=


طالبان گرچه به نیروهای «حرکت اسلامی ازبکستان» اجازه داد در آن مناطقی از افغانستان که تحت نفوذ آنها بود فعالیت کنند لکن از همکاری با آنها خودداری کرد. بنابراین آنها که از همکاری طالبان ناامید شده بودند، در سالهای 2014 -2015 تصمیم گرفتند به‌سمت شمال افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی حرکت کنند.
طالبان گرچه به نیروهای «حرکت اسلامی ازبکستان» اجازه داد در آن مناطقی از افغانستان که تحت نفوذ آنها بود فعالیت کنند لکن از همکاری با آنها خودداری کرد. بنابراین آنها که از همکاری طالبان ناامید شده بودند، در سال‌های 2014 -2015 تصمیم گرفتند به‌سمت شمال افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی حرکت کنند.


در این سالها داعش به تازگی در [[عراق]] و [[سوریه]] سر برآورده است. بر اساس منابع خبری دولتی افغانستان عثمان غازی که از سال 2012م و بعد از مرگ ابوعثمان عادل رهبری گروه را در دست گرفته بود در دسامبر 2014م از داعش حمایت کرد گرچه همچنان روابط خود با با طالبان را حفظ می‌کرد. برخی روابط میان داعش و ازبک‌ها شکل گرفت و بالاخره در مارس 2015م یک گروه از جنگجویان حرکت اسلامی ازبکستان در شمال افغانستان به رهبری سعدلا اورجنجی با انتشار فیلمی اعلام می‌کنند که دیگر تحت امر ملا عمر نیستند و با [[ابوبکر بغدادی]] بیعت کرده اند. در ژوئیه نیز فیلمی از شیخ محمد علی رهبر معنوی گروه منتشر شد که نشان می‌داد او هم با ابوبکر بغدادی بیعت کرده است. در نهایت عثمان غازی رهبر گروه در اوت همان سال در فیلمی همراه با یارانش ضمن اعلام بیعت با بغدادی به «ولایت [[خراسان]] داعش» می‌پیوندد. با این وجود در سال بعد برخی از این نیرو‌ها از جمله ابوذر عزام (مفتی گروه) از داعش جدا می‌شوند و سعی در بازسازی روابط دیرینه خود با طالبان در زیر پرچم حرکت اسلامی ازبکستان می‌کنند.
در این سال‌ها داعش به تازگی در [[عراق]] و [[سوریه]] سر برآورده است. بر اساس منابع خبری دولتی افغانستان عثمان غازی که از سال 2012م و بعد از مرگ ابوعثمان عادل رهبری گروه را در دست گرفته بود در دسامبر 2014م از داعش حمایت کرد گرچه همچنان روابط خود با با طالبان را حفظ می‌کرد. برخی روابط میان داعش و ازبک‌ها شکل گرفت و بالاخره در مارس 2015م یک گروه از جنگجویان حرکت اسلامی ازبکستان در شمال افغانستان به رهبری سعدلا اورجنجی با انتشار فیلمی اعلام می‌کنند که دیگر تحت امر ملا عمر نیستند و با [[ابوبکر بغدادی]] بیعت کرده اند. در ژوئیه نیز فیلمی از شیخ محمد علی رهبر معنوی گروه منتشر شد که نشان می‌داد او هم با ابوبکر بغدادی بیعت کرده است. در نهایت عثمان غازی رهبر گروه در اوت همان سال در فیلمی همراه با یارانش ضمن اعلام بیعت با بغدادی به «ولایت [[خراسان]] داعش» می‌پیوندد. با این وجود در سال بعد برخی از این نیرو‌ها از جمله ابوذر عزام (مفتی گروه) از داعش جدا می‌شوند و سعی در بازسازی روابط دیرینه خود با طالبان در زیر پرچم حرکت اسلامی ازبکستان می‌کنند.


پیوستن عثمان غازی و یارانش به داعش عملا آنها را در تنش وتقابل با طالبان قرار داد، مواجهه‌ای که به قیمت جان او تمام شد. بعد از بیعت با داعش نیروهای تحت امر غازی در حالیکه با ملا اختر منصور توافق کرده بودند که در میانه ماه سپتامبر 2014م ولایت زابل را تخلیه کنند با زیر پا گذاشتن توافق در نزدیکی گروه «مولی داد الله» یکی از فرماندهان طالبان که مشروعیت رهبری ملا اختر منصور بعد از ملا عمر را زیر سؤال برده و از طالبان جدا شده بود مستقر شدند و حتی در فوریه 2015م با توقف یک اتوبوس 31 [[شیعه]] هزاره را به گروگان گرفتند.
پیوستن عثمان غازی و یارانش به داعش عملا آنها را در تنش وتقابل با طالبان قرار داد، مواجهه‌ای که به قیمت جان او تمام شد. بعد از بیعت با داعش نیروهای تحت امر غازی در حالیکه با ملا اختر منصور توافق کرده بودند که در میانه ماه سپتامبر 2014م ولایت زابل را تخلیه کنند با زیر پا گذاشتن توافق در نزدیکی گروه «مولی داد الله» یکی از فرماندهان طالبان که مشروعیت رهبری ملا اختر منصور بعد از ملا عمر را زیر سؤال برده و از طالبان جدا شده بود مستقر شدند و حتی در فوریه 2015م با توقف یک اتوبوس 31 [[شیعه]] هزاره را به گروگان گرفتند.
خط ۱۶۵: خط ۱۶۵:
حرکت اسلامی ازبکستان از راه‌های مختلف هزینه لازم برای اقدامات خود را تآمین کرده است. کمک‌های مالی تاجران سعودی از قدیمی‌ترین این منابع است که حتی قبل از ایجاد جنبش، نمنگانی از آن بهره‌مند بوده است. به هنگام فرار از ازبکستان به تاجیکستان حلقه‌ای 30 نفره از اطرافیان او را همراهی می‌کردند که برخی از آنها واسطه‌های میان او و تاجران سعودی بودند. همچنین در سال 2000 توانست 15 میلیون دلار از منابع خارجی کمک دریافت کند که به نظر می‌رسد همه یا بخش عمده‌ای از این کمک‌ها از سوی سرمایه داران سعودی بوده است. علاوه بر این در سال 2008م، تعدادی مرد در شرق [[فرانسه]]، [[هلند]] و [[آلمان]] به اتهام جمع آوری کمک‌های مالی برای جنبش اسلامی ازبکستان بین سال‌های 2003م و 2008م دستگیر شدند که اکثر انها در سال 2013م در ددگاه محکوم شدند.
حرکت اسلامی ازبکستان از راه‌های مختلف هزینه لازم برای اقدامات خود را تآمین کرده است. کمک‌های مالی تاجران سعودی از قدیمی‌ترین این منابع است که حتی قبل از ایجاد جنبش، نمنگانی از آن بهره‌مند بوده است. به هنگام فرار از ازبکستان به تاجیکستان حلقه‌ای 30 نفره از اطرافیان او را همراهی می‌کردند که برخی از آنها واسطه‌های میان او و تاجران سعودی بودند. همچنین در سال 2000 توانست 15 میلیون دلار از منابع خارجی کمک دریافت کند که به نظر می‌رسد همه یا بخش عمده‌ای از این کمک‌ها از سوی سرمایه داران سعودی بوده است. علاوه بر این در سال 2008م، تعدادی مرد در شرق [[فرانسه]]، [[هلند]] و [[آلمان]] به اتهام جمع آوری کمک‌های مالی برای جنبش اسلامی ازبکستان بین سال‌های 2003م و 2008م دستگیر شدند که اکثر انها در سال 2013م در ددگاه محکوم شدند.


جذب کمک‌های گروه‌ها و نهاد‌های مختلف هم یکی دیگر از راه‌های تامین منابع مالی این گروه بوده است. یولداشوف در سالهای دهه 1990م در سفرهای مختلف به کشور‌های خاورمیانه به دنبال جذب کمک‌های مالی بوده است. گرچه از میزان موفقیت او در این امر اطلاعات دقیقی در دسترس نیست لکن گزارش‌هایی وجود دارد که او توانسته است کمک‌های را از جمعیت علمای پاکستان و سرویس اطلاعاتی ارتش این کشور دریافت کند. همچنین پیوند میان این گروه با طالبان و افغانستان موجب سرازیر شدن کمک‌های مالی و تجهیزاتی به سوی آن شد. از جمله کمک 20 میلیون دلاری اسامه بن لادن به این گروه در سال 2000م.
جذب کمک‌های گروه‌ها و نهاد‌های مختلف هم یکی دیگر از راه‌های تامین منابع مالی این گروه بوده است. یولداشوف در سال‌های دهه 1990م در سفرهای مختلف به کشور‌های خاورمیانه به دنبال جذب کمک‌های مالی بوده است. گرچه از میزان موفقیت او در این امر اطلاعات دقیقی در دسترس نیست لکن گزارش‌هایی وجود دارد که او توانسته است کمک‌های را از جمعیت علمای پاکستان و سرویس اطلاعاتی ارتش این کشور دریافت کند. همچنین پیوند میان این گروه با طالبان و افغانستان موجب سرازیر شدن کمک‌های مالی و تجهیزاتی به سوی آن شد. از جمله کمک 20 میلیون دلاری اسامه بن لادن به این گروه در سال 2000م.


در مدت کوتاهی نمنگانی به روز آوردن به کشاورزی بخشی از هزینه‌های خود را از این طریق تامین می‌کرد. او با خریداری چند مزرعه و کامیون به بازار محصولات کشاورزی ورود می‌کند.
در مدت کوتاهی نمنگانی به روز آوردن به کشاورزی بخشی از هزینه‌های خود را از این طریق تامین می‌کرد. او با خریداری چند مزرعه و کامیون به بازار محصولات کشاورزی ورود می‌کند.
خط ۱۷۱: خط ۱۷۱:
گروگان‌گیری نیز در برخی دوره‌ها برای این گروه درآمدهایی در پی داشته است. اولین عملیات نظامی این گروه به گروگان گرفتن چند نفر تبعه [[ژاپن]] ختم می‌شود که در عوض دریافت 2 تا 6 میلیون دلار باج نمنگانی حاضر به آزاد کردن آنها می‌شود.
گروگان‌گیری نیز در برخی دوره‌ها برای این گروه درآمدهایی در پی داشته است. اولین عملیات نظامی این گروه به گروگان گرفتن چند نفر تبعه [[ژاپن]] ختم می‌شود که در عوض دریافت 2 تا 6 میلیون دلار باج نمنگانی حاضر به آزاد کردن آنها می‌شود.


یکی از راه‌های تامین مالی که همواره به گروه‌های افراطی نسبت داده می‌شود فعالیت در بازار قاچاق خصوصا قاچاق مواد مخدر است. حرکت اسلامی ازبکستان نیز از این نسبت استثنا نشده است. مجله Critique Eurasie ادعا کرده که این گروه در فعالیت‌های مجرمانه سازمان یافته مانند کنترل و تسهیل قاچاق مواد مخدر دخالت دارد. همچنین گفته شده است در سالهای حضور در طویلدره نمنگانی و یارانش واسطه قاچاق هروئین از افغانستان بوده اند. به گفته رالف موچکه در اینترپل 60 درصد صادرات تریاک افغانستان از آسیای مرکزی عبور می‌کند و نمنگانی و افرادش 60 درصد این بازار را کنترل می‌کرده اند.
یکی از راه‌های تامین مالی که همواره به گروه‌های افراطی نسبت داده می‌شود فعالیت در بازار قاچاق خصوصا قاچاق مواد مخدر است. حرکت اسلامی ازبکستان نیز از این نسبت استثنا نشده است. مجله Critique Eurasie ادعا کرده که این گروه در فعالیت‌های مجرمانه سازمان یافته مانند کنترل و تسهیل قاچاق مواد مخدر دخالت دارد. همچنین گفته شده است در سال‌های حضور در طویلدره نمنگانی و یارانش واسطه قاچاق هروئین از افغانستان بوده اند. به گفته رالف موچکه در اینترپل 60 درصد صادرات تریاک افغانستان از آسیای مرکزی عبور می‌کند و نمنگانی و افرادش 60 درصد این بازار را کنترل می‌کرده اند.


=نیروی انسانی=
=نیروی انسانی=
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۹۰۶

ویرایش