confirmed
۳۷٬۹۷۲
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '=منبع=' به '== منابع ==') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
|- | |- | ||
|تاریخ تولد | |تاریخ تولد | ||
|۱۰ مهٔ ۱۰۰۲• ۲۳ جمادیالثانی ۳۹۲ | |۱۰ مهٔ ۱۰۰۲• ۲۳ [[جمادی الثانی|جمادیالثانی]] ۳۹۲ | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
|- | |- | ||
|درگذشت | |درگذشت | ||
|۵ سپتامبر ۱۰۷۱ (۶۹ سال)• ۷ ذیحجه ۴۶۳ | |۵ سپتامبر ۱۰۷۱ (۶۹ سال) • ۷ [[ذی الحجه|ذیحجه]] ۴۶۳ | ||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''ابوبکر احمد بن علی بن ثابت''' معروف به «خطیب بغدادی» (۳۹۲- ۴۶۳ ق)، از مورخان و [[محدثان]] مشهور [[اهل سنت]] در قرن ۵ قمری است. کتاب «تاریخ بغداد» از مهمترین آثار اوست. | '''ابوبکر احمد بن علی بن ثابت''' معروف به «خطیب بغدادی» (۳۹۲- ۴۶۳ ق)، از مورخان و [[محدثان]] مشهور [[اهل سنت]] در قرن ۵ قمری است. کتاب «تاریخ بغداد» از مهمترین آثار اوست. | ||
=بغدادی کیست= | == بغدادی کیست == | ||
احمدبن علی بن ثابت، محدّث و مورخ مشهور قرن پنجم و مؤلف تاریخ بغداد*. او در جمادی الآخره ۳۹۲ <ref>خطیب بغدادی، ج ۱۳، ص ۱۳۵</ref> در قریه هَنیقِیا در اطراف نَهُرالمَلِک <ref>صفدی، ج ۷، ص ۱۹۱</ref> به دنیا آمد. ظاهراً هنیقیا قریهای در نزدیکی درزیجان بوده <ref>رجوع کنید به خطیب بغدادی، ج ۱، مقدمه بشار عواد معروف، ص ۱۸ـ۱۹</ref> که پدر خطیب، ابوالحسن علی بن ثابت بیست سال امامت جماعت و قرائت خطبه را در آن برعهده داشته است <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۳، ص ۲۷۹ـ ۲۸۰</ref> | احمدبن علی بن ثابت، محدّث و مورخ مشهور قرن پنجم و مؤلف تاریخ بغداد*. او در جمادی الآخره ۳۹۲ <ref>خطیب بغدادی، ج ۱۳، ص ۱۳۵</ref> در قریه هَنیقِیا در اطراف نَهُرالمَلِک <ref>صفدی، ج ۷، ص ۱۹۱</ref> به دنیا آمد. ظاهراً هنیقیا قریهای در نزدیکی درزیجان بوده <ref>رجوع کنید به خطیب بغدادی، ج ۱، مقدمه بشار عواد معروف، ص ۱۸ـ۱۹</ref> که پدر خطیب، ابوالحسن علی بن ثابت بیست سال امامت جماعت و قرائت خطبه را در آن برعهده داشته است <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۳، ص ۲۷۹ـ ۲۸۰</ref> | ||
خط ۵۵: | خط ۵۳: | ||
درباره اطلاق لقب خطیب بر وی، از این حیث که نسبت پدرش به او رسیده یا خود او این شغل را داشته است، باید خاطر نشان کرد که به نوشته [[یاقوت حموی|یاقوت حموی]] <ref>ج ۱، ص ۳۹۰</ref> از قول عبدالعزیزبن محمد نخشبی (متوفی ۴۵۶) خطیب بغدادی در برخی روستاهای بغداد به ایراد خطبه میپرداخت. <ref>نیز رجوع کنید به خطیب بغدادی، ج ۱، همان مقدمه، ص ۲۲</ref> | درباره اطلاق لقب خطیب بر وی، از این حیث که نسبت پدرش به او رسیده یا خود او این شغل را داشته است، باید خاطر نشان کرد که به نوشته [[یاقوت حموی|یاقوت حموی]] <ref>ج ۱، ص ۳۹۰</ref> از قول عبدالعزیزبن محمد نخشبی (متوفی ۴۵۶) خطیب بغدادی در برخی روستاهای بغداد به ایراد خطبه میپرداخت. <ref>نیز رجوع کنید به خطیب بغدادی، ج ۱، همان مقدمه، ص ۲۲</ref> | ||
=اساتید و مشایخ= | == اساتید و مشایخ == | ||
وی خواندن و نوشتن را در نزد هلال بن عبداللّه بن محمد فراگرفت <ref>رجوع کنید به خطیب بغدادی، ج ۱۶، ص ۱۱۷</ref>، اما معلوم نیست که خواندن و نوشتن را در درزیجان فراگرفت یا در [[بغداد]]. چون پدرش در این ایام در بغداد به سر میبرد و در همانجا وفات کرد و خطیب هم در ۴۰۳ برای اولین بار در بغداد سماع [[حدیث]] کرده <ref>رجوع کنید به ادامه مقاله</ref>، به نظر میرسد خواندن و نوشتن را در بغداد فراگرفته باشد <ref>همان، ج ۱، مقدمه بشار عواد معروف، ص ۱۹ـ۲۰</ref> | وی خواندن و نوشتن را در نزد هلال بن عبداللّه بن محمد فراگرفت <ref>رجوع کنید به خطیب بغدادی، ج ۱۶، ص ۱۱۷</ref>، اما معلوم نیست که خواندن و نوشتن را در درزیجان فراگرفت یا در [[بغداد]]. چون پدرش در این ایام در بغداد به سر میبرد و در همانجا وفات کرد و خطیب هم در ۴۰۳ برای اولین بار در بغداد سماع [[حدیث]] کرده <ref>رجوع کنید به ادامه مقاله</ref>، به نظر میرسد خواندن و نوشتن را در بغداد فراگرفته باشد <ref>همان، ج ۱، مقدمه بشار عواد معروف، ص ۱۹ـ۲۰</ref> | ||
خط ۷۰: | خط ۶۷: | ||
خطیب در مسیر خود تا نیشابور، در برخی شهرها همچون نهروان <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۳، ص ۵۸۱</ref> و دینور <ref>رجوع کنید به همان، ج ۹، ص ۴۳۲</ref> سماع حدیث کرد و به ری نیز وارد شد. <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۲، ص ۴۱۶</ref> در این سفر ابن القُنّی همراه وی بود. <ref>سمعانی، ج ۴، ص ۵۵۵</ref> | خطیب در مسیر خود تا نیشابور، در برخی شهرها همچون نهروان <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۳، ص ۵۸۱</ref> و دینور <ref>رجوع کنید به همان، ج ۹، ص ۴۳۲</ref> سماع حدیث کرد و به ری نیز وارد شد. <ref>رجوع کنید به همان، ج ۱۲، ص ۴۱۶</ref> در این سفر ابن القُنّی همراه وی بود. <ref>سمعانی، ج ۴، ص ۵۵۵</ref> | ||
=آثار= | == آثار == | ||
عمری مجموعه آثار خطیب را در ده بخش موضوعی معرفی کرده است: | عمری مجموعه آثار خطیب را در ده بخش موضوعی معرفی کرده است: | ||
== حدیث == | === حدیث === | ||
* الامالی، | * الامالی، | ||
* کتاب فیه حدیث «الامامُ ضامِنٌ و المؤذن مؤتمَنٌ»، | * کتاب فیه حدیث «الامامُ ضامِنٌ و المؤذن مؤتمَنٌ»، | ||
خط ۹۱: | خط ۸۶: | ||
* الغرائب از ابوالقاسم مهروانی. | * الغرائب از ابوالقاسم مهروانی. | ||
== مصطلح الحدیث == | === مصطلح الحدیث === | ||
الکفایه فی علم الروایه <ref>بیروت ۱۴۰۶/ ۱۹۸۶</ref> | الکفایه فی علم الروایه <ref>بیروت ۱۴۰۶/ ۱۹۸۶</ref> | ||
== آداب محدّثان == | === آداب محدّثان === | ||
* اقتضاءُ العلمِ العملَ <ref>بیروت ۱۴۰۴/ ۱۹۸۴</ref> در باب ضرورت قرین بودن علم و عمل، | * اقتضاءُ العلمِ العملَ <ref>بیروت ۱۴۰۴/ ۱۹۸۴</ref> در باب ضرورت قرین بودن علم و عمل، | ||
* شرف اصحاب الحدیث <ref>آنکارا ۱۹۷۱</ref> | * شرف اصحاب الحدیث <ref>آنکارا ۱۹۷۱</ref> | ||
خط ۱۰۵: | خط ۹۸: | ||
* آداب السامع. <ref>بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۱</ref> | * آداب السامع. <ref>بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۱</ref> | ||
== علم رجال حدیث == | === علم رجال حدیث === | ||
الاسماءالمبهمه فی الأنباء المحکمه <ref>قاهره ۱۴۱۷/۱۹۹۷</ref> | الاسماءالمبهمه فی الأنباء المحکمه <ref>قاهره ۱۴۱۷/۱۹۹۷</ref> | ||
تلخیص المتشابه فی الرسم و حمایه ما اشکل منه عن بوادرالتصحیف و الوهم <ref>دمشق ۱۹۸۵</ref> | تلخیص المتشابه فی الرسم و حمایه ما اشکل منه عن بوادرالتصحیف و الوهم <ref>دمشق ۱۹۸۵</ref> | ||
خط ۱۱۴: | خط ۱۰۶: | ||
السابق واللاحق فی تباعد مابین وفاه الراویین عن شیخ واحد <ref>ریاض ۱۴۰۲/۱۹۸۲</ref> در باب کسانی که دو راوی از آنها روایت کردهاند و زمان وفات آنها تفاوت زیادی باهم دارد. این کتاب براساس حروف الفبا تنظیم شده و شاید تنها نمونه در نوع خود باشد، کتاب موضّح اوهامالجمع و التفریق <ref>بیروت ۱۴۰۷/۱۹۸۷</ref> | السابق واللاحق فی تباعد مابین وفاه الراویین عن شیخ واحد <ref>ریاض ۱۴۰۲/۱۹۸۲</ref> در باب کسانی که دو راوی از آنها روایت کردهاند و زمان وفات آنها تفاوت زیادی باهم دارد. این کتاب براساس حروف الفبا تنظیم شده و شاید تنها نمونه در نوع خود باشد، کتاب موضّح اوهامالجمع و التفریق <ref>بیروت ۱۴۰۷/۱۹۸۷</ref> | ||
== تاریخ == | === تاریخ === | ||
* تاریخ مدینه السلام یا تاریخ بغداد، | * تاریخ مدینه السلام یا تاریخ بغداد، | ||
* مناقب الشافعی، مناقب احمدبن حنبل. | * مناقب الشافعی، مناقب احمدبن حنبل. | ||
=== عقاید === | |||
مسأله الکلام فی الصفات، القول فی علم النجوم. | مسأله الکلام فی الصفات، القول فی علم النجوم. | ||
== اصول فقه == | === اصول فقه === | ||
الفقیه و المتفقّه <ref>عربستان ۱۴۱۷/۱۹۹۶</ref> | الفقیه و المتفقّه <ref>عربستان ۱۴۱۷/۱۹۹۶</ref> | ||
== فقه == | === فقه === | ||
* نهج الصواب فی ان التسمیه آیه من فاتحه الکتاب، | * نهج الصواب فی ان التسمیه آیه من فاتحه الکتاب، | ||
* ابطال النکاح بغیر ولی، | * ابطال النکاح بغیر ولی، | ||
خط ۱۳۶: | خط ۱۲۵: | ||
* الاحادیث التی رویت عنالنبی صلی اللّه علیه وسلم فیها و اختلاف الفاظ الناقلین. | * الاحادیث التی رویت عنالنبی صلی اللّه علیه وسلم فیها و اختلاف الفاظ الناقلین. | ||
== زهدیات == | === زهدیات === | ||
المنتخب من کتاب الزهد و الرقائق <ref>بیروت ۱۴۲۰/ ۲۰۰۰</ref> | المنتخب من کتاب الزهد و الرقائق <ref>بیروت ۱۴۲۰/ ۲۰۰۰</ref> | ||
== ادبیات == | === ادبیات === | ||
* البُخلاء <ref>بغداد ۱۳۸۴/۱۹۶۴</ref> | * البُخلاء <ref>بغداد ۱۳۸۴/۱۹۶۴</ref> | ||
* التطفیل و | * التطفیل و | ||
* حکایات الطفیلیین (نجف ۱۳۸۶) <ref>برای اطلاع بیشتر از آثار چاپی و منتشر نشده و محل نگهداری آنها رجوع کنید به عمری، ص ۵۶ـ۸۴</ref> | * حکایات الطفیلیین (نجف ۱۳۸۶) <ref>برای اطلاع بیشتر از آثار چاپی و منتشر نشده و محل نگهداری آنها رجوع کنید به عمری، ص ۵۶ـ۸۴</ref> | ||
== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | |||
=== منابع === | |||
[https://olama-orafa.ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%AE%D8%B7%DB%8C%D8%A8-%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%89%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C%DB%B4%DB%B6%DB%B3%D9%87/ برگرفته از سایت زندگینامه احمد خطیب بغدادی(متوفی۴۶۳ه ق) - علماوعرفا] | [https://olama-orafa.ir/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%AE%D8%B7%DB%8C%D8%A8-%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%89%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C%DB%B4%DB%B6%DB%B3%D9%87/ برگرفته از سایت زندگینامه احمد خطیب بغدادی(متوفی۴۶۳ه ق) - علماوعرفا] | ||
[[رده:عالمان]] | [[رده:عالمان]] | ||
[[رده:عالمان اهل سنت]] | [[رده:عالمان اهل سنت]] |