confirmed، مدیران
۳۷٬۸۷۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''عقیل بن ابی‌طالب''' برادر بزرگ‌تر [[حضرت على( | '''عقیل بن ابی‌طالب''' برادر بزرگ‌تر [[حضرت على(علیه السلام)]] است. | ||
== عقیل کیست == | == عقیل کیست == | ||
عقیل فرزند [[ابوطالب]] بن [[عبدالمطلب]] بن هاشم, مادرش [[فاطمه بنت اسد]] بن هاشم و پسرعموى [[پیامبر گرامى اسلام( | عقیل فرزند [[ابوطالب]] بن [[عبدالمطلب]] بن هاشم, مادرش [[فاطمه بنت اسد]] بن هاشم و پسرعموى [[پیامبر گرامى اسلام(صلی الله علیه)]] است. او از ناحیه پدر و مادر [[هاشمى]] است. على(علیه السلام)، جعفر، طالب، ام هانى(فاخته)، جمانه و ریطه، برادران و خواهران اویند. <ref> الطبقات الکبرى, ج 8, ص 51</ref> | ||
وى 20 سال از على( | وى 20 سال از على(علیه السلام) و 10 سال از جعفر بزرگ‌تر و 10 سال از طالب کوچک تر بود. بنابراین مى توان سال تولد او را 30 سال پیش از [[بعثت]] پیامبر(صلی الله علیه) دانست. عقیل مورد علاقه و محبت ویژه ابوطالب بود. درسالى که مردم [[مکه]] بر اثر خشکسالى روزگار سختى را سپرى مى کردند, رسول خدا(صلی الله علیه) به عمویش عباس پیشنهاد کرد تا به خانه ابوطالب بروند و هرکدام یکى از فرزندان وى را به خانه بیاورند و نگه دارى کنند و بدین سان بار زندگى او را سبک نمایند. | ||
وقتى آنها به خانه ابوطالب رفتند و موضوع را طرح کردند ابوطالب گفت: عقیل را براى من بگذارید و دیگر هرچه مى خواهید انجام دهید. پیامبر گرامى( | وقتى آنها به خانه ابوطالب رفتند و موضوع را طرح کردند ابوطالب گفت: عقیل را براى من بگذارید و دیگر هرچه مى خواهید انجام دهید. پیامبر گرامى(صلی الله علیه) حضرت على(علیه السلام) را و عباس جعفر را به خانه خود برد. <ref>مجاهد مى گوید: ازجمله نعمت هاى خداوند بر على(علیه السلام) همین بود که آن حضرت به خانه رسول خدا(صلی الله علیه) رفت و با آن حضرت بود تا به پیامبرى مبعوث گردید و على(علیه السلام) ایمان آورد. ابوالفرج اصفهانى مى افزاید: پیامبر(صلی الله علیه) فرمود: ((همان را برگزیدم که خداوند برایم برگزیده بود.)) ابن ابى الحدید پس از نقل این مطلب, مى گوید: على(علیه السلام) از شش سالگى درکنار پیامبر(صلی الله علیه) بود. آن حضرت در تربیت او مى کوشید. على(علیه السلام) به این فراز از زندگى اش اشاره مى کند و مى‌فرماید: ((من 7 سال پیش از دیگران خدا را عبادت کرده‌ام و آواز فرشتگان را زمانى مى شنیدم که هنوز پیامبر(صلی الله علیه) مإمور به ابلاغ رسالتش نشده بود.)) (تاریخ طبرى, ج 3, ص ;313 مقاتل الطالبیین, ص ;15 شرح نهج‌البلاغه, ج 1, ص 15.)</ref> | ||
عقیل داراى 17 فرزند به نام‌هاى: مسلم، عبدالله، عبیدالله، محمد، عبدالرحمن، حمزه، على، جعفر، یزید، عثمان، سعید، سعد، رمله، زینب، فاطمه، اسمإ و ام هانى بود. | عقیل داراى 17 فرزند به نام‌هاى: مسلم، عبدالله، عبیدالله، محمد، عبدالرحمن، حمزه، على، جعفر، یزید، عثمان، سعید، سعد، رمله، زینب، فاطمه، اسمإ و ام هانى بود. | ||
[[مسلم بن عقیل]] در جریان نهضت و قیام [[امام حسین( | [[مسلم بن عقیل]] در جریان نهضت و قیام [[امام حسین(علیه السلام)]] از جانب آن حضرت به [[کوفه]] اعزام و در آن جا به دست [[عبیدالله بن زیاد]] والى کوفه دستگیر شد و با وضع دلخراشى به شهادت رسید. عبدالله و عبدالرحمن نیز در روز عاشورا شهید شدند. <ref> از برخى شواهد استفاده مى شود که تعداد فرزندان عقیل که در روز عاشورا به شهادت رسیدند, بیش از دو نفر است. ر. ک: تاریخ طبرى, ج 6, ص ;64 العقد الفرید, ج 5, ص ;132 المعارف, ص 204 و اعیان الشیعه, ج 3, ص 219 و ج 4, ص 129 و ج 7, ص 36. | ||
هنگامى که اسیران از خاندان امام حسین( | هنگامى که اسیران از خاندان امام حسین(علیه السلام) را پس از شهادت آن حضرت نزد یزید در شام آوردند, دختر عقیل و خواهر مسلم در مرثیه شهیدان چنین سرود: | ||
((عینى ابکى بعبره و عویل و اندبى | ((عینى ابکى بعبره و عویل و اندبى | ||
سته کلهم لصلب على قد اصیبوا و خمسه لعقیل)) | سته کلهم لصلب على قد اصیبوا و خمسه لعقیل)) | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
چند نفر از [[بنی هاشم]] قبل از [[جنگ بدر]] در مکه به [[اسلام]] گرویده بودند و بنا به مصالحی و از روی تقیه از اظهار آن امتناع میورزیدند و شرکت نمودن آنان به همراه مشرکین در جنگ بدر نیز از روی اجبار و اکراه بوده است. <ref> ابن سعد در طبقات، ج 4، ق 1، ص 30 میگوید: «و کان عقیل ممّن أخرج من بنیهاشم کرها الی بدر فاسر یومئذ.» </ref> | چند نفر از [[بنی هاشم]] قبل از [[جنگ بدر]] در مکه به [[اسلام]] گرویده بودند و بنا به مصالحی و از روی تقیه از اظهار آن امتناع میورزیدند و شرکت نمودن آنان به همراه مشرکین در جنگ بدر نیز از روی اجبار و اکراه بوده است. <ref> ابن سعد در طبقات، ج 4، ق 1، ص 30 میگوید: «و کان عقیل ممّن أخرج من بنیهاشم کرها الی بدر فاسر یومئذ.» </ref> | ||
لذا رسول خدا( | لذا رسول خدا(صلی الله علیه) به اصحاب خود دستور داد که «در این جنگ (بدر) تعدادی از بنی هاشم شرکت نموده اند که نیازی در جنگ نداشتند، اگر به آنان دست یافتید از ریختن خونشان خودداری کنید.»، که از جمله آنان عباس، عقیل و ابوالبختری بودند. <ref> تاریخ طبری حوادث سال دوم هجرت؛ کامل ابن اثیر، ج 2، ص 89؛ سیره ابن هشام، ج 2، ص 197</ref> | ||
عقیل و عباس پس از آنکه در جنگ بدر به اسارت مسلمانان در آمدند اسلام خود را علنی نمودند. ابن قتیبه دینوری دراین مورد میگوید: «فاسلم العباس و أمر عقیلاً فأسلم، و لم یسلم من الأساری غیر هما» <ref>معارف، چاپ دوم، ص 68</ref> | عقیل و عباس پس از آنکه در جنگ بدر به اسارت مسلمانان در آمدند اسلام خود را علنی نمودند. ابن قتیبه دینوری دراین مورد میگوید: «فاسلم العباس و أمر عقیلاً فأسلم، و لم یسلم من الأساری غیر هما» <ref>معارف، چاپ دوم، ص 68</ref> | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
== عقیل از دیدگاه رجال شناسان اهل سنت == | == عقیل از دیدگاه رجال شناسان اهل سنت == | ||
در این بحثِ «شخصیت عقیل از دیدگاه رجال شناسان اهل سنت» این مطلب مطرح است که تخصّص آنها [[علم رجال]] و کارشان معرفی ناقلان [[حدیث]] از لحاظ موقعیت معنوی و مورد اعتماد بودن آنها و یا عکس آن است. اینان عقیل را نه از نظر کثرت و قلّتِ حدیث ونه از زاویه تاریخ و [[صحابی]] بودن، بلکه از این جهت از وی یاد کرده‌اند که او از رجال حدیث و ناقلان اثر و سنت رسول خدا( | در این بحثِ «شخصیت عقیل از دیدگاه رجال شناسان اهل سنت» این مطلب مطرح است که تخصّص آنها [[علم رجال]] و کارشان معرفی ناقلان [[حدیث]] از لحاظ موقعیت معنوی و مورد اعتماد بودن آنها و یا عکس آن است. اینان عقیل را نه از نظر کثرت و قلّتِ حدیث ونه از زاویه تاریخ و [[صحابی]] بودن، بلکه از این جهت از وی یاد کرده‌اند که او از رجال حدیث و ناقلان اثر و سنت رسول خدا(صلی الله علیه) است. از جمله رجال شناسان و منابعی که در اختیار داریم عبارتند از | ||
# | # | ||
# سرسلسله رجال شناسان اهل سنت، [[ابوحاتم رازی]] (متوفای 327 هـ .ق.) است که عقیل را جزء ناقلین حدیث معرفی کرده و کسانی را که از وی اخذ حدیث نمودهاند، چهار نفر میشمارد و چنین میگوید:«عقیل جزء صحابه رسول خدا است و ناقلان حدیث پیامبر از وی عبارتند از: [[موسی بن طلحه]]، [[عطاء بن ابی ریاح]]، [[حسن (بصری)]] و [[مالک بن ابی عامر]]» <ref> الجرح و التعدیل، ج 6، ص 218 </ref> | # سرسلسله رجال شناسان اهل سنت، [[ابوحاتم رازی]] (متوفای 327 هـ .ق.) است که عقیل را جزء ناقلین حدیث معرفی کرده و کسانی را که از وی اخذ حدیث نمودهاند، چهار نفر میشمارد و چنین میگوید:«عقیل جزء صحابه رسول خدا است و ناقلان حدیث پیامبر از وی عبارتند از: [[موسی بن طلحه]]، [[عطاء بن ابی ریاح]]، [[حسن (بصری)]] و [[مالک بن ابی عامر]]» <ref> الجرح و التعدیل، ج 6، ص 218 </ref> | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
'''مرحله اول''' | '''مرحله اول''' | ||
طبق گزارش «اربلی» محدث و مورخ معروف در کشف الغمه، ضمن روایت مشروحی از امیر مؤمنان ( | طبق گزارش «اربلی» محدث و مورخ معروف در کشف الغمه، ضمن روایت مشروحی از امیر مؤمنان (علیه السلام) در مورد ازدواج آن حضرت با فاطمه(س) چنین آمده است: | ||
«پس از گذشت یک ماه از مراسم عقد، برادرم عقیل نزد من آمد و ضمن اظهار مسرّت از ازدواجم با دختر پیامبر چنین گفت: برادر! چرا از رسول خدا درخواست نمی کنی تا اجازه دهد همسرت را به خانه ات بیاوری و با تشکیل زندگی جدید چشم مان روشن تر و قلب مان شادمان تر شود؟ گفتم برادر! شرم و حیا از رسول خدا( | «پس از گذشت یک ماه از مراسم عقد، برادرم عقیل نزد من آمد و ضمن اظهار مسرّت از ازدواجم با دختر پیامبر چنین گفت: برادر! چرا از رسول خدا درخواست نمی کنی تا اجازه دهد همسرت را به خانه ات بیاوری و با تشکیل زندگی جدید چشم مان روشن تر و قلب مان شادمان تر شود؟ گفتم برادر! شرم و حیا از رسول خدا(صلی الله علیه) مانع از این درخواست گردیده است. آنگاه به من قسم داد که به همراه او به محضر رسول خدا (صلی الله علیه) برویم و...» <ref>کشف الغمه، ج 1، ص 360 </ref> | ||
'''مرحله دوم''' | '''مرحله دوم''' | ||
بزرگ محدث شیعه، [[شیخ صدوق]] ضمن روایتی، جریان بدرقه و مشایعت حضرت زهرا به خانه امیر مؤمنان( | بزرگ محدث شیعه، [[شیخ صدوق]] ضمن روایتی، جریان بدرقه و مشایعت حضرت زهرا به خانه امیر مؤمنان(علیه السلام) را نقل نموده و در آن روایت چنین آمده است که: | ||
«رسول خدا( | «رسول خدا(صلی الله علیه) فاطمه(س) را بر شتر شهبا سوار نمود. [[سلمان]] افسار شتر را به دست گرفت و رسول خدا و [[حمزه]] و عقیل و جعفر و [[اهل بیت]] از پشت سرش با شمشیر کشیده میرفتند و همسران پیامبر نیز در پیشاپیش در حالی که سرود میخواندند، در حرکت بودند. (والنّبی و حمزة و عقیل و جعفر و أهل البیت یمشون خلفها مشهرین سیوفهم...) <ref> به نقل مناقب، ج 3، ص 354، از مولد فاطمه ـ سلام اللّه علیها</ref> | ||
== وفات عقیل == | == وفات عقیل == | ||