۸۷٬۱۷۲
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'گروه ها' به 'گروهها') |
جز (جایگزینی متن - 'اهلسنت' به 'اهل سنت') |
||
(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|جریانات فعال دینی - مذهبی | |جریانات فعال دینی - مذهبی | ||
|شیعیان و | |شیعیان و سلفیها | ||
|- | |- | ||
|نظام حکومتی | |نظام حکومتی | ||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
</div> | </div> | ||
'''کشور آذربایجان''' دومین کشور [[شیعه|شیعی]] [[جهان اسلام]] است که در | '''کشور آذربایجان''' دومین کشور [[شیعه|شیعی]] [[جهان اسلام]] است که در مرزهای شمالی [[جمهوری اسلامی ایران]] قرار داشته و قرابتهای مهم فرهنگی، دینی و تاریخی با ایران دارد. جمهوری آذربایجان بعد از استقلال از شوروی همانند سایر جمهوریهای این کشور در صدد بازگشت به هویت خود و به دست آوردن هویتی مستقل از دوران شوری بوده و این امر چندین سال است که ادامه دارد، جمهوری آذربایجان در جنوب رشته کوهای قفقاز و در گذرگاه اروپا و آسیای جنوب غربی و شمال رودخانه ارس در مجاورت دریای خزر واقع شده. کشورهای مجاور جمهوری آذربایجان عبارتاند از: ایران، ارمنستان، ترکیه، گرجستان، روسیه و کشورهای دیگر کناره دریای خزر، ترکمنستان و قزاقستان. جمهوری آذربایجان شامل منطقه خود مختار نخجوان است که در غرب ارمنستان، شمال غرب ایران و شرق ترکیه قرار دارد. | ||
جمهوری آذربایجان از نظر ژئوپولیتیکی مهمترین کشور قفقاز جنوبی است. این کشور مسلمان به رغم هفتاد سال سلطه نظام الحادی کمونیسم شوروی، دین اسلام را به عنوان مهمترین عنصر هویتی خویش حفظ کرده است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و استقلال آذربایجان، شرایطی برای تبدیل اندیشه اسلامگرایی به جریان سیاسی اسلامگرا فراهم شد. دین اسلام محوریترین عنصر هویتی ملت آذربایجان است. با اینکه آذربایجانیها هفتاد سال در حاکمیت الحادی روسها با | جمهوری آذربایجان از نظر ژئوپولیتیکی مهمترین کشور قفقاز جنوبی است. این کشور مسلمان به رغم هفتاد سال سلطه نظام الحادی کمونیسم شوروی، دین اسلام را به عنوان مهمترین عنصر هویتی خویش حفظ کرده است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و استقلال آذربایجان، شرایطی برای تبدیل اندیشه اسلامگرایی به جریان سیاسی اسلامگرا فراهم شد. دین اسلام محوریترین عنصر هویتی ملت آذربایجان است. با اینکه آذربایجانیها هفتاد سال در حاکمیت الحادی روسها با رویههای مختلفِ همانند سازی مواجه شدند، همواره بر مسلمان بودن خویش تأکید داشته و دست کم در رفتارهای اجتماعی پای بندی خویش را نشان دادهاند. | ||
<ref>برآورد پویایی محیط سیاسی جنبش اسلامی آذربایجان / رحمت اله فلاح،http://qafqaz.ir </ref> | <ref>برآورد پویایی محیط سیاسی جنبش اسلامی آذربایجان / رحمت اله فلاح،http://qafqaz.ir </ref> | ||
خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
== دین و یا مذاهب اسلامی == | == دین و یا مذاهب اسلامی == | ||
جمهوری آذربایجان 97% مسلمان دارد. 83% شیعه، 14% سنی و 3% هم غیر مسلماناند. همه شیعیان جمهوری آذربایجان دوازدهامامی هستند. | جمهوری آذربایجان 97% مسلمان دارد. 83% شیعه، 14% سنی و 3% هم غیر مسلماناند. همه شیعیان جمهوری آذربایجان دوازدهامامی هستند. اهل سنت نیز اغلب حنفی و البته اندکی حنبلیاند. | ||
== زبان رسمی == | == زبان رسمی == | ||
ترکی آذربایجانی (زبان رسمی) | ترکی آذربایجانی (زبان رسمی) زبانهای روسی، ارمنی، کردی ،تالشی، عبری و لزگی نیز صحبت میشود. | ||
== جریانات فعال دینی - مذهبی == | == جریانات فعال دینی - مذهبی == | ||
خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
قدمت حضور شیعیان در این سرزمین به دوران امام صادق(علیهالسلام) برمیگردد. قاسمبنالعلاء، یکی از نواب امام زمان(عجلاللهتعالیفرجهالشریف) در شهر اران جمهوری آذربایجان بود.22 او مستقیماً با آن حضرت مکاتبه داشت و از مردم وجوهاتی میگرفت و به دست حسینبنروح میداد. این سرزمین همیشه با عشق اهلبیت(علیهمالسلام) زنده بوده است. | قدمت حضور شیعیان در این سرزمین به دوران امام صادق(علیهالسلام) برمیگردد. قاسمبنالعلاء، یکی از نواب امام زمان(عجلاللهتعالیفرجهالشریف) در شهر اران جمهوری آذربایجان بود.22 او مستقیماً با آن حضرت مکاتبه داشت و از مردم وجوهاتی میگرفت و به دست حسینبنروح میداد. این سرزمین همیشه با عشق اهلبیت(علیهمالسلام) زنده بوده است. | ||
=== | === اهل سنت === | ||
اهل سنت در اقلیتاند. اکثریت آنان حنفی، و تعدادی هم حنبلی هستند. | |||
1. حنفیان | 1. حنفیان | ||
خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
رفتار آنان با شیعیان بسیار خوب است. تعداد کمی از آنان در جنوب و بخش عمده آنان در شمال زندگی میکنند. آنان مثل شیعیان مراسم خاص پرشکوهی ندارند. با این حال، اکنون آنان فعالیت بیشتری دارند و روز به روز زیادتر میشوند. | رفتار آنان با شیعیان بسیار خوب است. تعداد کمی از آنان در جنوب و بخش عمده آنان در شمال زندگی میکنند. آنان مثل شیعیان مراسم خاص پرشکوهی ندارند. با این حال، اکنون آنان فعالیت بیشتری دارند و روز به روز زیادتر میشوند. | ||
2. وهابیون( | 2. وهابیون(سلفیها) | ||
تعداد | تعداد سلفیها در آذربایجان تقریباً ۵۰ هزار نفر است و آنها به ۴ گروه: خوارج امروز، جماعت هجرت، تکفیر و اخوان تقسیم میشوند.<ref>https://www.tabnak.ir/fa/news/104765</ref> | ||
سلفیها در همه عرصهها حضور دارند و بسیار هم تأثیرگذارند. آنان در میان معلمان دانشگاه، دانشجویان، ورزشکاران برجسته (مثلاً تیم ملی کشتی آزاد)، طبیبان، کارگران و بیکاران، کار تبلیغی میکنند. جوانان و افراد تحصیلکرده بیشتر و زودتر به آنان گرایش مییابند. آنان درباره تمام اعتقادات شیعه، از نماز، صوم تا دفن و…، شبهه وارد میکنند و بر ضعف اعتقاد شیعیان فقط از قرآن دلیل میآورند. در ظاهر خوشرفتارند و از اسم وهابی چندان خوششان نمیآید، ولی همه اعتقادات و اعمال وهابی را انجام میدهند. چون مردم وهابیون را دوست ندارند، از این رو میگویند ما وهابی نیستیم، بلکه سنی هستیم. | |||
رئیس و امام آنان فردی آذری است که پنج سال در مدینه تحصیلکرده است. نام او «قامت سلیمان» است و پیروان بسیار هم در اطراف خود دارد. او امام مسجد ابوبکر (باکو) است و شاگردان بسیار دارد. وهابیان مدارس بسیاری دارند، ولی چون فعالیت آنان از طرف دولت ممنوع شده است، مخفی کار میکنند. با این حال، آنان اغلب اوقات آزاد و آشکار به اسم سنی حنبلی (نه وهابی) ولی با اعتقادات وهابی به تبلیغ میپردازند. | رئیس و امام آنان فردی آذری است که پنج سال در مدینه تحصیلکرده است. نام او «قامت سلیمان» است و پیروان بسیار هم در اطراف خود دارد. او امام مسجد ابوبکر (باکو) است و شاگردان بسیار دارد. وهابیان مدارس بسیاری دارند، ولی چون فعالیت آنان از طرف دولت ممنوع شده است، مخفی کار میکنند. با این حال، آنان اغلب اوقات آزاد و آشکار به اسم سنی حنبلی (نه وهابی) ولی با اعتقادات وهابی به تبلیغ میپردازند. | ||
خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
=== کرشنا === | === کرشنا === | ||
این گروه هم در اقلیتاند، اما برعکس مسیحیان در | این گروه هم در اقلیتاند، اما برعکس مسیحیان در استانها فعال نیستند و فقط در باکو و اطراف آن فعالاند. اینان در «احمدعلی» و «قرهقارایف» یک معبد تبلیغاتی فعال دارند که به صورت رسمی ولی با محدودیت قانونی فعالیت میکند. | ||
=== نورجیها === | === نورجیها === | ||
خط ۲۰۷: | خط ۲۰۷: | ||
== چهرههای (دینی، سیاسی) شاخص == | == چهرههای (دینی، سیاسی) شاخص == | ||
1-الویه عباس آوا: مشاور روابط بینالمللی، چند فرهنگ گرایی و امور دینی دفتر | 1-الویه عباس آوا: مشاور روابط بینالمللی، چند فرهنگ گرایی و امور دینی دفتر ریاستجمهوری | ||
2- روان حسن اف: رئیس مرکز چند فرهنگ گرایی باکو | 2- روان حسن اف: رئیس مرکز چند فرهنگ گرایی باکو | ||
خط ۲۱۹: | خط ۲۱۹: | ||
دکتر «حاج محسن صمداف» سال 1965. م در شهر قبا (در 170 کیلومتری باکو پایتخت جمهوری آذربایجان) دیده به جهان گشود و دوران کودکی و تحصیلات اولیه را در زادگاه خود به اتمام رساند. وی فارغالتحصیل دکترای پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی باکو میباشد. ایشان از دوران نوجوانی و جوانی به کارهای فرهنگی علاقمندی خاصی داشته و در کلاسهای آموزش قرآن و احکام اسلامی شرکت مینمود. | دکتر «حاج محسن صمداف» سال 1965. م در شهر قبا (در 170 کیلومتری باکو پایتخت جمهوری آذربایجان) دیده به جهان گشود و دوران کودکی و تحصیلات اولیه را در زادگاه خود به اتمام رساند. وی فارغالتحصیل دکترای پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی باکو میباشد. ایشان از دوران نوجوانی و جوانی به کارهای فرهنگی علاقمندی خاصی داشته و در کلاسهای آموزش قرآن و احکام اسلامی شرکت مینمود. | ||
در سال 1992. م و از آغازین روزهای تشکیل حزب اسلام، وارد حزب شده و مسئولیت دفتر حزب را | در سال 1992. م و از آغازین روزهای تشکیل حزب اسلام، وارد حزب شده و مسئولیت دفتر حزب را عهدهدار شد. در سال 1996. م وارد حوزه علمیه قم شده و به مدت 5 سال به فراگیری تحصیلات دینی و معرفت افزایی پرداخت. بعد از بازگشت به وطن، به فعالیتهای دینی خود در شهر قبا و سایر شهرها ادامه داده و در نهایت در سال 2007 میلادی در ششمین جلسه حزب که با شرکت 118 نفر برگزار شده بود با رای قاطع 96 نفر به عنوان ریاست حزب اسلام برگزیده شد. | ||
مشی ضد استعماری و ضد صهیونیستی از ویژگیهای بارز مدیریت اسلامی انقلابی رهبر حزب اسلام میباشد وی به خاطر داشتن روحیه | مشی ضد استعماری و ضد صهیونیستی از ویژگیهای بارز مدیریت اسلامی انقلابی رهبر حزب اسلام میباشد وی به خاطر داشتن روحیه استکبارستیزی چندین بار توسط پلیس و نیروهای امنیتی جمهوری آذربایجان دستگیر و بازداشت شده است. دکتر محسن صمداف، مجاهدت و تلاشهای زیادی در احیای فرهنگ ناب محمدی(ص) و ترویج مکتب تشیع در جمهوری آذربایجان انجام داده که از آن جمله میتوان به هدایت و رهبری جریانات اسلامی این کشور، در خرداد ماه سال گذشته در مقابله با حکم دادگاه عالی باکو مبنی بر تخریب مسجد حضرت فاطمه زهراء(س) اشاره نمود که با درایت ایشان طعم شیرین پیروزی شیعیان حضرت زهرا(س) در عدم اجرای حکم تخریب این مسجد، ارزانی اسلام و جهان تشیع گردید. | ||
وی با مقاومت و جانفشانی این موفقیت را در کارنامه عملکرد خود ثبت نمود. در حوزه سیاست خارجی به نظر ایشان حکومت آذربایجان باید تمامی روابط خود را با آمریکا و اسرائیل قطع نموده و روابط خود را با ایران و ترکیه گسترش دهد و در آخرین سخنرانی خود سه موضوع ذیل را از مطالبات اصلی مردم آذربایجان و حزب اسلام از دولتمردان اعلام نمود و از رئیسجمهور این کشور خواست که با به رسمیت شناختن حقوق مسلمانان آذربایجان، دست بیگانگان را از سرزمین آذربایجان دور سازد. | وی با مقاومت و جانفشانی این موفقیت را در کارنامه عملکرد خود ثبت نمود. در حوزه سیاست خارجی به نظر ایشان حکومت آذربایجان باید تمامی روابط خود را با آمریکا و اسرائیل قطع نموده و روابط خود را با ایران و ترکیه گسترش دهد و در آخرین سخنرانی خود سه موضوع ذیل را از مطالبات اصلی مردم آذربایجان و حزب اسلام از دولتمردان اعلام نمود و از رئیسجمهور این کشور خواست که با به رسمیت شناختن حقوق مسلمانان آذربایجان، دست بیگانگان را از سرزمین آذربایجان دور سازد. | ||
1) شناسایی حقوق مردم مسلمان این کشور از سوی حاکمیت و پرهیز دولت از اتخاذ | 1) شناسایی حقوق مردم مسلمان این کشور از سوی حاکمیت و پرهیز دولت از اتخاذ سیاستهای ضد دینی | ||
2) پایان دادن دولت به روابط رو به گسترش جمهوری آذربایجان با رژیم صهیونیستی | 2) پایان دادن دولت به روابط رو به گسترش جمهوری آذربایجان با رژیم صهیونیستی | ||
خط ۲۵۳: | خط ۲۵۳: | ||
15- حاج ایلقار ابراهیم اوغلو: رهبر «جمعیت دینی جمعه» جمهوری آذربایجان | 15- حاج ایلقار ابراهیم اوغلو: رهبر «جمعیت دینی جمعه» جمهوری آذربایجان | ||
16- قامت سلیمانف: رهبر | 16- قامت سلیمانف: رهبر سلفیهای آذربایجان | ||
17- مبارز قربانلی: رئیس کمیته امور دینی | 17- مبارز قربانلی: رئیس کمیته امور دینی | ||
خط ۲۶۱: | خط ۲۶۱: | ||
دانشگاه الهیات در سال ۲۰۱۸ میلادی بر اساس دستور الهام علی اف، رییسجمهور آذربایجان تأسیس شد و هدف از راهاندازی آن، حفظ محیط معنوی و دینی و تحصیل متخصصان در سطح بالا در داخل آذربایجان بوده است. | دانشگاه الهیات در سال ۲۰۱۸ میلادی بر اساس دستور الهام علی اف، رییسجمهور آذربایجان تأسیس شد و هدف از راهاندازی آن، حفظ محیط معنوی و دینی و تحصیل متخصصان در سطح بالا در داخل آذربایجان بوده است. | ||
این دانشگاه در دوره دکتری در ۲ رشته | این دانشگاه در دوره دکتری در ۲ رشته دینشناسی و فلسفه دین فعال است و در دوره فوق لیسانس ۵ رشته اسلامشناسی، روانشناسی دین، جامعهشناسی دین، فلسفه دین و تاریخ ادیان را به دانشجویان ارائه میدهد. <ref>http://dolat.ir/detail/351121</ref> | ||
== نهادهای مذهبی دولتی == | == نهادهای مذهبی دولتی == | ||
خط ۲۷۴: | خط ۲۷۴: | ||
=== وزارت امنیت === | === وزارت امنیت === | ||
این وزارتخانه نظارت مساجد، سازمانهای دینی و | این وزارتخانه نظارت مساجد، سازمانهای دینی و خانههای تیمی گروههای اسلامی زیر زمینی را بر عهده دارد.<ref> رآورد پویایی محیط سیاسی جنبش اسلامی آذربایجان / رحمت اله فلاح، همان</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{کشورهای جهان}} | |||
[[رده:کشورهای اسلامی]] | [[رده:کشورهای اسلامی]] |