جریانات و نهادهای مذهبی جمهوری آذربایجان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


در برآورد کارشناسانه از فضای عمومی جریان‌های اسلام گرا در جامعه آذربایجان سه طیف بین مسلمانان این جمهوری دیده می‌شود. طیفی از آن‌ها نتیجۀ سیاست یکسان سازی دوران حاکمیت روس‌ها، به دین بی اعتنا هستند.(حدود ۲۰ درصد) طیف بزرگی از آن‌ها دین اسلام را به عنوان مهم‌ترین عنصر هویتی خود پذیرفته‌اند و سعی دارند جلوه‌هایی از آیین‌های اسلامی را در مناسبات اجتماعی و فرهنگی خود به نمایش بگذارند. این طیف، اسلام را در چارچوب مسائل اجتماعی ـ فرهنگی می‌پذیرند و علاقه ای به سیاسی شدن نشان نمی‌دهند.(حدود ۶۵ درصد). طیف سوم از مسلمانان مایل به سیاسی کردن هویت اسلامی خویش اند و از اوایل استقلال، بخشی از آن‌ها کنش سیاسی خود را به سیاسی کردن اعتقادات اسلامی معطوف کرده‌اند.(حدود ۱۵ ـ ۱۰ درصد پتانسیل گرایش سوم است).


=جریانهای اسلام گرای شیعی=


=حزب اسلام و سایر احزاب و نهادهای اسلام‌گرا=
==حزب اسلام ==


حزب اسلام به عنوان کانون اسلام گرایی سیاسی در آذربایجان، فعال است. منابع غربی اعضای آن را در سال ۲۰۰۵ بیش از هفتاد هزار نفر برآورد کردند. آن‌ها بستر اجتماعی این حزب را توده عام مردم می‌دانند و نخبگان جامعه بین آن‌ها جای چندانی ندارند. در کنار این حزب، چند حزب همسو و ده‌ها نهاد مدنی اسلامی فعال اند که به آرمان و اهداف این حزب کمک می‌کنند. در ذیل به اسامی برخی از آن‌ها اشاره می‌شود :
این حزب در سال ۱۹۹۲ مجوز فعالیت گرفت،اما دولت در سال ۱۹۹۶ مجوز آن را لغو کرد. با اینکه حزب اسلام اجازه قانونی برای فعالیت‌های انتخاباتی ندارد، همواره در عرصه عمومی جامعه فعال بوده است.
 
حزب اسلام به عنوان کانون اسلام گرایی سیاسی در آذربایجان، فعال است. منابع غربی اعضای آن را در سال ۲۰۰۵ بیش از هفتاد هزار نفر برآورد کردند. آن‌ها بستر اجتماعی این حزب را توده عام مردم می‌دانند و نخبگان جامعه بین آن‌ها جای چندانی ندارند.  
 
از طرفی، ده‌ها نهاد مدنی اسلام گرا به صورت شبکه ای، بخشی از اهداف آن حزب را دنبال می‌کنند. اولین رهبر حزب اسلام دکتر محسن صمداف (دانش آموختۀ ایران) بود. جغرافیای فعالیت حزب بیشتر در شهرستان نارداران ( ۲۵ کیلومتری شهر باکو) و بخش‌هایی از مناطق جنوب جمهوری آذربایجان است.
 
از شخصیت‌های مؤثر و نسل جدید نخبگان اسلام گرا، حاج ایلقار ابراهیم اوغلو (تحصیل کرده فلسفه اسلامی در حوزه علمیه قم) است که رئیس نهاد مدنی با عنوان «آزادی وجدان و ارزش‌های دینی» است. وی به علت فعالیت و مطالعه درباره حقوق بشر و عضویت در نهادهای حقوق بشر غرب شخصیتی شناخته شده برای نهادهای بین‌المللی و غربی است.
 
کار ویژه حزب اسلام و سایر جریان‌های اسلام گرای شیعی در سال‌های اخیر، تبلیغ اندیشه های اسلامی، توسعه مساجد، سازماندهی هیأت های مذهبی در کشور، برگزاری راهپیمایی روز قدس، برگزاری عزاداری‌های مربوط به محرم و صفر، برگزاری کنفرانس در مورد مسائل جهان اسلام به خصوص در مورد فلسطین، مخالفت با توسعه روابط رژیم صهیونیستی با جمهوری آذربایجان، مقابله با جریان‌های ضد شیعی، حمایت از مواضع منطقه ای و بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، مخالفت با حضور ناتو و کشورهای بیگانه در آذربایجان، انتقاد از سیاست‌ها و برنامه های ضد دینی حاکمیت و … بوده است.


==مرکز دفاع از آزادی اعتقادات، به رهبری ایلقار ابراهیم اوغلو==
==مرکز دفاع از آزادی اعتقادات، به رهبری ایلقار ابراهیم اوغلو==
خط ۱۰: خط ۲۰:
==حزب «اتحاد» به رهبری حاج خودات خودی اف==
==حزب «اتحاد» به رهبری حاج خودات خودی اف==


==حزب «دموکراتیک اسلامی» به رهبری طاهر عباس اف==
==حزب «دموکراتیک اسلامی» به رهبری طاهر عباس اف==


==حزب «فضیلت» به رهبری حاج گوندوز حاجی اف==
==حزب «فضیلت» به رهبری حاج گوندوز حاجی اف==


==حزب «سبز» به رهبری مائیس گل علی اف==
==حزب «سبز» به رهبری مائیس گل علی اف==
۲۱۴

ویرایش