فضائل امام حسین در کتاب و سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام'
جز (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام')
خط ۲: خط ۲:
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
!عنوان مقاله
!عنوان مقاله
!فضائل [[امام حسین علیه السلام]] در [[کتاب خدا|کتاب]] و [[سنت]]
!فضائل [[امام حسین علیه‌السلام]] در [[کتاب خدا|کتاب]] و [[سنت]]
|-
|-
|زبان مقاله
|زبان مقاله
خط ۱۲: خط ۱۲:
|}
|}
</div>
</div>
مناقب و فضائل حضرت [[حسین بن علی (ع)|حسین بن علی علیه السلام]] بسیار است؛ آنچه در این نوشتار آمده برخی از فضائل [[امام حسین علیه السلام]] است که در [[آیات]] و [[روایات]] وارد شده که به نمونه‌هایی از آنها اشاره می‌شود.  
مناقب و فضائل حضرت [[حسین بن علی (ع)|حسین بن علی علیه‌السلام]] بسیار است؛ آنچه در این نوشتار آمده برخی از فضائل [[امام حسین علیه‌السلام]] است که در [[آیات]] و [[روایات]] وارد شده که به نمونه‌هایی از آنها اشاره می‌شود.  


== آیات ==
== آیات ==
برخی تا حدود ۱۲۰ آیه از [[قرآن کریم]] را با ملاحظه روایات تفسیری درباره امام حسین علیه السلام استخراج کرده‌اند. بخش عمده‌ای از این آیات در فضائل مشترک و بخش دیگر در فضائل مختص امام حسین علیه السلام است<ref>شواهد التنزیل حاکم حسکانی و فرائد السمطین و بحار، ج ۴۴، ص ۲۱۷ و الحسین فی القرآن سید محمد واحدی.</ref>.
برخی تا حدود ۱۲۰ آیه از [[قرآن کریم]] را با ملاحظه روایات تفسیری درباره امام حسین علیه‌السلام استخراج کرده‌اند. بخش عمده‌ای از این آیات در فضائل مشترک و بخش دیگر در فضائل مختص امام حسین علیه‌السلام است<ref>شواهد التنزیل حاکم حسکانی و فرائد السمطین و بحار، ج ۴۴، ص ۲۱۷ و الحسین فی القرآن سید محمد واحدی.</ref>.
یکی از این آیات آیه اطعام است که مربوط است به ماجرای غذا دادن به فقیر و مسکین و یتیم از طرف [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین علیه السلام]] و [[فاطمه زهرا(س)|فاطمه زهراء سلام الله علیها]] و [[امام حسن|امام حسن علیه السلام]] و [[امام حسین علیه السلام]]: قرآن کریم در آیات ۵ تا ۱۱ سوره انسان (هل اتی) به این ماجرا نظر دارد تا آنجا که می‌فرماید: ﴿وَیُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْکِینًا وَیَتِیمًا وَأَسِیرًا﴾<ref>سوره انسان: ۸.</ref>، ﴿إِنَّمَا نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِیدُ مِنْکُمْ جَزَاءً وَلَا شُکُورًا﴾<ref>سوره انسان: ۹.</ref> و غذای خود را با اینکه به آن علاقه و نیاز دارند به مسکین و یتیم و اسیر می‌دهند و می‌گویند: ما شما را برای خدا اطعام می‌کنیم و هیچ پاداش و تشکری از شما نمی‌خواهیم. کتاب [[الغدیر]] از ۳۴ نفر از علمای معروف [[اهل‌سنت]] نام می‌برد که این حدیث را در کتاب‌های خود آورده‌اند لذا روایت فوق از روایاتی است که در میان [[اهل‌سنت]] مشهور بلکه متواتر است<ref>ر. ک: الغدیر: ج ۳، ص ۱۰۷ و احقاق الحق، ج ۳، ص ۱۵۷ و تفسیر نمونه، ج ۲۵، ص ۳۴۲.</ref>.
یکی از این آیات آیه اطعام است که مربوط است به ماجرای غذا دادن به فقیر و مسکین و یتیم از طرف [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین علیه‌السلام]] و [[فاطمه زهرا(س)|فاطمه زهراء سلام الله علیها]] و [[امام حسن|امام حسن علیه‌السلام]] و [[امام حسین علیه‌السلام]]: قرآن کریم در آیات ۵ تا ۱۱ سوره انسان (هل اتی) به این ماجرا نظر دارد تا آنجا که می‌فرماید: ﴿وَیُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْکِینًا وَیَتِیمًا وَأَسِیرًا﴾<ref>سوره انسان: ۸.</ref>، ﴿إِنَّمَا نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِیدُ مِنْکُمْ جَزَاءً وَلَا شُکُورًا﴾<ref>سوره انسان: ۹.</ref> و غذای خود را با اینکه به آن علاقه و نیاز دارند به مسکین و یتیم و اسیر می‌دهند و می‌گویند: ما شما را برای خدا اطعام می‌کنیم و هیچ پاداش و تشکری از شما نمی‌خواهیم. کتاب [[الغدیر]] از ۳۴ نفر از علمای معروف [[اهل‌سنت]] نام می‌برد که این حدیث را در کتاب‌های خود آورده‌اند لذا روایت فوق از روایاتی است که در میان [[اهل‌سنت]] مشهور بلکه متواتر است<ref>ر. ک: الغدیر: ج ۳، ص ۱۰۷ و احقاق الحق، ج ۳، ص ۱۵۷ و تفسیر نمونه، ج ۲۵، ص ۳۴۲.</ref>.
== روایات ==
== روایات ==
'''''زیور آسمان‌ها و زمین، چراغ هدایت و کشتی نجات'''''<br>در کتاب '''عیون أخبار الرضا''' از امام حسین علیه السلام نقل شده است:"دَخَلْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ(ص) وَ عِنْدَهُ أُبَیُّ بْنُ کَعْبٍ فَقَالَ لِی رَسُولُ اللَّهِ(ص) مَرْحَباً بِکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ‏ یَا زَیْنَ‏ السَّمَاوَاتِ‏ وَ الْأَرَضِینَ‏ قَالَ لَهُ أُبَیٌّ وَ کَیْفَ یَکُونُ یَا رَسُولَ اللَّهِ(ص) زَیْنَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِینَ‏ أَحَدٌ غَیْرُکَ قَالَ یَا أُبَیُّ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً إِنَّ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ فِی السَّمَاءِ أَکْبَرُ مِنْهُ فِی الْأَرْضِ وَ إِنَّهُ لَمَکْتُوبٌ عَنْ یَمِینِ عَرْشِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِصْبَاحُ هُدًى وَ سَفِینَةُ نَجَاةٍ وَ إِمَامٌ غَیْرُ وَهْنٍ وَ عِزٌّ وَ فَخْرٌ وَ عِلْمٌ وَ ذُخْرٌ"<ref>عیون أخبار الرضا، ج۱، ص۵۹، ح۲۹؛ کمال الدین، ص۲۶۵، ح۱۱.</ref>؛ بر پیامبر خدا صل الله علیه وآله وارد شدم در حالی که ابی بن کعب نزد ایشان بود. پیامبر خدا صل الله علیه وآله به من فرمود: «آفرین بر تو ای ابو عبدالله، ای زیور آسمان‌ها و زمین‌ها!». اُبَی به پیامبر گفت: ای پیامبر خدا! چگونه کسی غیر از تو زیور آسمان‌ها و زمین‌ها می‌شود؟! پیامبر فرمود: «ای اُبَی! سوگند به کسی که مرا به حق به پیامبری برانگیخت، حسین بن علی در آسمان بزرگ‌تر شمرده می‌شود تا در زمین و در سمت راست عرش خدای عزوجل نوشته شده است: او چراغ هدایت، کشتی نجات، پیشوای خیر و برکت و عزّت و افتخار و دانش و سرمایه است»<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۱۳۹.</ref>.
'''''زیور آسمان‌ها و زمین، چراغ هدایت و کشتی نجات'''''<br>در کتاب '''عیون أخبار الرضا''' از امام حسین علیه‌السلام نقل شده است:"دَخَلْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ(ص) وَ عِنْدَهُ أُبَیُّ بْنُ کَعْبٍ فَقَالَ لِی رَسُولُ اللَّهِ(ص) مَرْحَباً بِکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ‏ یَا زَیْنَ‏ السَّمَاوَاتِ‏ وَ الْأَرَضِینَ‏ قَالَ لَهُ أُبَیٌّ وَ کَیْفَ یَکُونُ یَا رَسُولَ اللَّهِ(ص) زَیْنَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِینَ‏ أَحَدٌ غَیْرُکَ قَالَ یَا أُبَیُّ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ نَبِیّاً إِنَّ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ فِی السَّمَاءِ أَکْبَرُ مِنْهُ فِی الْأَرْضِ وَ إِنَّهُ لَمَکْتُوبٌ عَنْ یَمِینِ عَرْشِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِصْبَاحُ هُدًى وَ سَفِینَةُ نَجَاةٍ وَ إِمَامٌ غَیْرُ وَهْنٍ وَ عِزٌّ وَ فَخْرٌ وَ عِلْمٌ وَ ذُخْرٌ"<ref>عیون أخبار الرضا، ج۱، ص۵۹، ح۲۹؛ کمال الدین، ص۲۶۵، ح۱۱.</ref>؛ بر پیامبر خدا صل الله علیه وآله وارد شدم در حالی که ابی بن کعب نزد ایشان بود. پیامبر خدا صل الله علیه وآله به من فرمود: «آفرین بر تو ای ابو عبدالله، ای زیور آسمان‌ها و زمین‌ها!». اُبَی به پیامبر گفت: ای پیامبر خدا! چگونه کسی غیر از تو زیور آسمان‌ها و زمین‌ها می‌شود؟! پیامبر فرمود: «ای اُبَی! سوگند به کسی که مرا به حق به پیامبری برانگیخت، حسین بن علی در آسمان بزرگ‌تر شمرده می‌شود تا در زمین و در سمت راست عرش خدای عزوجل نوشته شده است: او چراغ هدایت، کشتی نجات، پیشوای خیر و برکت و عزّت و افتخار و دانش و سرمایه است»<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۱۳۹.</ref>.


=== کشتی نجات بودن امام ===  
=== کشتی نجات بودن امام ===  
پیامبر خدا صل الله علیه وآله در حدیثی مشهور که به ایشان نسبت داده شده، فرموده است: "إِنَّ الحُسَینَ مِصْبَاحُ الهُدَی وَ سَفِینَةُ النَّجَاةِ". حسین، چراغ هدایت و کشتی نجات است. مضمون این حدیث در منابع معتبر روایی آمده است؛ اما نه با این الفاظ. برای روشن شدن مطلب لازم است تفاوت نقل‌های این روایت در منابع مختلف روایی مورد تأمّل قرار گیرد. بر اساس اسناد موجود شیخ المحدثین [[شیخ صدوق|صدوق]] (م ۳۸۱ق)، نخستین کسی است که مضمون این حدیث را در کتاب‌های '''کمال‌الدین''' و '''عیون أخبار الرضا'''، به ترتیب بدین‌گونه آورده است که پیامبر خدا صل الله علیه وآله ضمن گفتگویی با ابی بن کعب در توصیف امام حسین علیه السلام فرموده است:
پیامبر خدا صل الله علیه وآله در حدیثی مشهور که به ایشان نسبت داده شده، فرموده است: "إِنَّ الحُسَینَ مِصْبَاحُ الهُدَی وَ سَفِینَةُ النَّجَاةِ". حسین، چراغ هدایت و کشتی نجات است. مضمون این حدیث در منابع معتبر روایی آمده است؛ اما نه با این الفاظ. برای روشن شدن مطلب لازم است تفاوت نقل‌های این روایت در منابع مختلف روایی مورد تأمّل قرار گیرد. بر اساس اسناد موجود شیخ المحدثین [[شیخ صدوق|صدوق]] (م ۳۸۱ق)، نخستین کسی است که مضمون این حدیث را در کتاب‌های '''کمال‌الدین''' و '''عیون أخبار الرضا'''، به ترتیب بدین‌گونه آورده است که پیامبر خدا صل الله علیه وآله ضمن گفتگویی با ابی بن کعب در توصیف امام حسین علیه‌السلام فرموده است:
... "مَکْتُوبٌ‏ عَنْ‏ یَمِینِ‏ الْعَرْشِ‏ مِصْبَاحٌ هَادٍ وَ سَفِینَةُ نَجَاةٍ"<ref>ر. ک: کمال الدین، ص۲۶۵، ح۱۱.</ref>؛ در سمت راست عرش نوشته شده است [که او]: «چراغ هدایتگر و کشتی نجات است». "... مَکْتُوبٌ عَن یَمِینِ عَرشِ اللّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: مِصْبَاحُ هُدىً وَسَفینَةُ نَجَاةٍ"<ref>ر. ک: عیون أخبار الرضا، ج۱، ص۵۹، ح۲۹.</ref> در سمت راست عرش خدای عزوجل نوشته شده است [که او]: «چراغ هدایت و کشتی نجات است».
... "مَکْتُوبٌ‏ عَنْ‏ یَمِینِ‏ الْعَرْشِ‏ مِصْبَاحٌ هَادٍ وَ سَفِینَةُ نَجَاةٍ"<ref>ر. ک: کمال الدین، ص۲۶۵، ح۱۱.</ref>؛ در سمت راست عرش نوشته شده است [که او]: «چراغ هدایتگر و کشتی نجات است». "... مَکْتُوبٌ عَن یَمِینِ عَرشِ اللّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: مِصْبَاحُ هُدىً وَسَفینَةُ نَجَاةٍ"<ref>ر. ک: عیون أخبار الرضا، ج۱، ص۵۹، ح۲۹.</ref> در سمت راست عرش خدای عزوجل نوشته شده است [که او]: «چراغ هدایت و کشتی نجات است».
پس از [[شیخ صدوق]]، [[طبرسی]] (م ۴۶۸ق) در کتاب إعلام الوری، این‌گونه آورده است: "...لَمَکْتُوبٌ‏ عَلَى‏ یَمِینِ‏ عَرْشِ‏ اللَّهِ‏ مِصْبَاحٌ هَادٍ وَ سَفِینَةُ نَجَاةٍ"<ref>إعلام الوری، ج۲، ص۱۸۶.</ref>؛ بر سمت راست عرش خدا نوشته شده: «چراغ هدایت‌گر و کشتی نجات». پس از وی علی بن یونس عاملی (م ۸۷۷ق) در کتاب الصراط المستقیم این متن را چنین گزارش کرده است: "... و إنَّهُ مَکْتُوبٌ‏ عَنْ‏ یَمِینِ‏ الْعَرْشِ‏: و إنَّهُ مِصْبَاحٌ هُدًی و سَفینَةُ نَجاةٍ"<ref>الصراط المستقیم، ج۲، ص۱۶۱.</ref>.
پس از [[شیخ صدوق]]، [[طبرسی]] (م ۴۶۸ق) در کتاب إعلام الوری، این‌گونه آورده است: "...لَمَکْتُوبٌ‏ عَلَى‏ یَمِینِ‏ عَرْشِ‏ اللَّهِ‏ مِصْبَاحٌ هَادٍ وَ سَفِینَةُ نَجَاةٍ"<ref>إعلام الوری، ج۲، ص۱۸۶.</ref>؛ بر سمت راست عرش خدا نوشته شده: «چراغ هدایت‌گر و کشتی نجات». پس از وی علی بن یونس عاملی (م ۸۷۷ق) در کتاب الصراط المستقیم این متن را چنین گزارش کرده است: "... و إنَّهُ مَکْتُوبٌ‏ عَنْ‏ یَمِینِ‏ الْعَرْشِ‏: و إنَّهُ مِصْبَاحٌ هُدًی و سَفینَةُ نَجاةٍ"<ref>الصراط المستقیم، ج۲، ص۱۶۱.</ref>.
خط ۲۸: خط ۲۸:


=== محبوب‌ترینِ مردم نزد آسمانیان ===  
=== محبوب‌ترینِ مردم نزد آسمانیان ===  
در کتاب '''المناقب''' [[ابن شهرآشوب]] به نقل از [[امام علی بن موسی الرضا|امام رضا علیه السلام]]، از پدرانش آورده است: "هر کس دوست دارد به کسی بنگرد که محبوب‌ترینِ زمینیان نزد آسمانیان است، به حسین بنگرد" <ref>محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۱۴۲.</ref>.
در کتاب '''المناقب''' [[ابن شهرآشوب]] به نقل از [[امام علی بن موسی الرضا|امام رضا علیه‌السلام]]، از پدرانش آورده است: "هر کس دوست دارد به کسی بنگرد که محبوب‌ترینِ زمینیان نزد آسمانیان است، به حسین بنگرد" <ref>محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۱۴۲.</ref>.


=== دعای پیامبر در حق دوست‌دارانش ===  
=== دعای پیامبر در حق دوست‌دارانش ===  
خط ۳۴: خط ۳۴:


=== بوسیدن پیامبر ===
=== بوسیدن پیامبر ===
در کتاب '''کفایة الأثر''' به نقل از [[سلمان فارسی]] نوشته شده است:"دَخَلْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ(ص) وَ إِذَا الْحُسَیْنُ عَلَى فَخِذِهِ وَ هُوَ یُقَبِّلُ‏ جَبِینَهُ‏ وَ یَلْثِمُ فَاهُ"<ref>کفایة الأثر، ص۴۶.</ref>. بر پیامبر خدا صل الله علیه وآله وارد شدم و دیدم [[حسین بن علی (ع)|حسین بن علی علیه السلام]] بر روی ران اوست و پیامبر خدا صل الله علیه وآله پیشانی او را می‌بوسد و دهانش را بر دهان او نهاده و می‌بوسد.
در کتاب '''کفایة الأثر''' به نقل از [[سلمان فارسی]] نوشته شده است:"دَخَلْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ(ص) وَ إِذَا الْحُسَیْنُ عَلَى فَخِذِهِ وَ هُوَ یُقَبِّلُ‏ جَبِینَهُ‏ وَ یَلْثِمُ فَاهُ"<ref>کفایة الأثر، ص۴۶.</ref>. بر پیامبر خدا صل الله علیه وآله وارد شدم و دیدم [[حسین بن علی (ع)|حسین بن علی علیه‌السلام]] بر روی ران اوست و پیامبر خدا صل الله علیه وآله پیشانی او را می‌بوسد و دهانش را بر دهان او نهاده و می‌بوسد.
همچنین در کتاب '''الإرشاد''' به نقل از [[زید بن ارقم]] آمده است، در مجلس [[ابن زیاد]] هنگامی که وی با چوب دستی‌اش بر دندان‌های پیشین امام حسین می‌زد گفتم: چوب‌دستی‌ات را از این دو لب بردار، که سوگند به خدایی که جز او خدایی نیست، بارها و بارها که شماره نمی‌توانم کرد دیدم که پیامبر خدا صل الله علیه وآله دو لب خود را بر آنها نهاده و می‌بوسد! "اِرْفَعْ‏ قَضِیبَکَ‏ عَنْ‏ هَاتَیْنِ‏ الشَّفَتَیْنِ‏ فَوَ اللَّهِ الَّذِی لَا إِلَهَ غَیْرُهُ لَقَدْ رَأَیْتُ شَفَتَیْ رَسُولِ اللَّهِ(ص) عَلَیْهِمَا مَا لَا أُحْصِیهِ کَثْرَةً تُقَبِّلُهُمَا"<ref>الإرشاد، ج۲، ص۱۱۴؛ کشف الغمّة، ج۲، ص۲۷۵.</ref>،<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۱۴۲.</ref>.
همچنین در کتاب '''الإرشاد''' به نقل از [[زید بن ارقم]] آمده است، در مجلس [[ابن زیاد]] هنگامی که وی با چوب دستی‌اش بر دندان‌های پیشین امام حسین می‌زد گفتم: چوب‌دستی‌ات را از این دو لب بردار، که سوگند به خدایی که جز او خدایی نیست، بارها و بارها که شماره نمی‌توانم کرد دیدم که پیامبر خدا صل الله علیه وآله دو لب خود را بر آنها نهاده و می‌بوسد! "اِرْفَعْ‏ قَضِیبَکَ‏ عَنْ‏ هَاتَیْنِ‏ الشَّفَتَیْنِ‏ فَوَ اللَّهِ الَّذِی لَا إِلَهَ غَیْرُهُ لَقَدْ رَأَیْتُ شَفَتَیْ رَسُولِ اللَّهِ(ص) عَلَیْهِمَا مَا لَا أُحْصِیهِ کَثْرَةً تُقَبِّلُهُمَا"<ref>الإرشاد، ج۲، ص۱۱۴؛ کشف الغمّة، ج۲، ص۲۷۵.</ref>،<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۱۴۲.</ref>.


Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۹۳۹

ویرایش