۸۷٬۲۲۶
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ریشه ای ' به 'ریشهای ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''راهکار امت واحده اسلامی''' عنوان مقالهای است مشتمل بر طرحی است در راستای ایجاد [[امت واحده]] اسلامی که استراتژی [[مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]] بر اساس آن پایهریزی شده است. در بخش نخست این طرح مباحثی در زمینه وحدت قرآنی نیاز مبرم [[جهان اسلام]] و منازعات کلامی–فقهی و طائفه ای مذاهب اسلامی با یکدیگر، سیاسی بودن شکلگیری مذاهب اسلامی و نیز عدم قصد مرجعیت [[ائمه اربعه اهل سنت]] مطرح گردیده و آنگاه به مسائل اساسی دیگری نظیر: تاسیس مذاهب خلاف | '''راهکار امت واحده اسلامی''' عنوان مقالهای است مشتمل بر طرحی است در راستای ایجاد [[امت واحده]] اسلامی که استراتژی [[مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی]] بر اساس آن پایهریزی شده است. در بخش نخست این طرح مباحثی در زمینه وحدت قرآنی نیاز مبرم [[جهان اسلام]] و منازعات کلامی–فقهی و طائفه ای مذاهب اسلامی با یکدیگر، سیاسی بودن شکلگیری مذاهب اسلامی و نیز عدم قصد مرجعیت [[ائمه اربعه اهل سنت]] مطرح گردیده و آنگاه به مسائل اساسی دیگری نظیر: تاسیس مذاهب خلاف آموزههای قرآنی، اسلام و مسلمان عناوین برگزیده خداوند برای جوامع اسلامی و نیز پیشگوئی قرآن و پیامبر ص در تجزیه امت اسلامی به فرق و مذاهب پرداخته شده است.<br> | ||
بخش دوم مقاله به موضوع اصلی: راهکار ایجاد امت واحده اسلای اختصاص داده شده است. در این مرحله مباحثی از قبیل: جایگاه اهل بیت علیهمالسلام در [[قرآن|قرآن]] و روایات فریقین، جایگاه [[اهل بیت]] در نگاه صحابه، جایگاه اهل بیت در نگاه ائمه اربعه – اهل سنت - و نیز جایگاه آنان در نزد قاطبه اهل سنت بیان گردیده و در پایان چنین نتیجهگیری شده است که تنها راه برای ایجاد [[امت واحده اسلامی]]، قرائت دین بر مبنائی است که مورد اتفاق همه فرق اسلامی باشد و ان چیزی جز تفسیر دین با قرائت اهل البیت ع نخواهد بود. | بخش دوم مقاله به موضوع اصلی: راهکار ایجاد امت واحده اسلای اختصاص داده شده است. در این مرحله مباحثی از قبیل: جایگاه اهل بیت علیهمالسلام در [[قرآن|قرآن]] و روایات فریقین، جایگاه [[اهل بیت]] در نگاه صحابه، جایگاه اهل بیت در نگاه ائمه اربعه – اهل سنت - و نیز جایگاه آنان در نزد قاطبه اهل سنت بیان گردیده و در پایان چنین نتیجهگیری شده است که تنها راه برای ایجاد [[امت واحده اسلامی]]، قرائت دین بر مبنائی است که مورد اتفاق همه فرق اسلامی باشد و ان چیزی جز تفسیر دین با قرائت اهل البیت ع نخواهد بود. | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[امت واحده]] از برجستهترین | [[امت واحده]] از برجستهترین آرمانهای قرآن کریم است که وعده تحقق ان به بشریت داده شده است: ان هذه امتکم امه واحده و انا ربکم فاعبدوه (الانبیاء:92) <ref>قرآن</ref>. امتی که بر اساس ان همه مرزهای نژادی و جغرافیائی بین بشریت فرو ریخته و جامعه جهانی اسلامی و انسانی بر مبنای وحدت در ایمان و عقیده شکل خواهد گرفت. بدیهی است گام نخست نیل به چنین آرمانی، تحقق امت واحده در بین جوامع اسلامی است. | ||
متاسفانه با تفرقی که بین مسلمانان در اثر تجزیه دین واحد به مذاهب بوجود امده است امت اسلامی به | متاسفانه با تفرقی که بین مسلمانان در اثر تجزیه دین واحد به مذاهب بوجود امده است امت اسلامی به امتهای مختلف مبدل گردیده که آثار زیانبار ان در ممالک اسلامی بوفور مشاهد ه میگردد. هر چند در راستای عینیت بخشیدن به این آرمان متعالی قرآن، تلاشهای گستردهای در طول تاریخ توسط رهبران الهی، اندیشمندان و منادیان وحدت صورت گرفته است اما بدلیل عدم آسیب شناسی عمیق از بحران جوامع اسلامی ونیز اوضاع پیچیده نظام سلطه که استراتژی اش را در تجزیه کشورهای اسلامی و نفی هویت حقیقی مسلمانان قرار داده است هنوز جهان اسلام فرسنگها از آرمان مقدس فاصله دارد. فقدان راهبرد و راهکاری جامع که بتواند به تفرقات مذهبی کنونی پایان داده و امت واحد ه اسلامی را در عرصه جهانی اش عینیت بخشد از جمله آسیبهائی است که جهان اسلام بشدت از ان رنج میبرد. | ||
در یک تحلیل علمی میتوان ادعا و اثبات نمود که علت العلل این ناکامی و دور شدن مسلمانان از | |||
در یک تحلیل علمی میتوان ادعا و اثبات نمود که علت العلل این ناکامی و دور شدن مسلمانان از آرمان الهی، فاصله گرفتن از قرآن کریم و مهجور ماندن این سرمایه عظیم الهی در بین آنان است. هر گاه مسلمین به هویت اصلی خویش بازگشته و به مرجعیت قرآن بعنوان تنها قانون اساسی در همه ابعاد زندگی شان تن دهند بیقین شاهد عینیت بخشیدن به شعارقرآنی در نیل به امت واحده خواهیم بود. | |||
مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی که استراتژی اش ر ا رسیدن به این هدف متعالی قرار داده در صدد ان است که بکمک اندیشمندان و مصلحان دینی جهان اسلام برترین راهبردها و راهکارهای مناسب را در راستای عملی ساختن ان بکار گیرد، همانطور که در حکم مقام معظم رهبری در اغاز دبیر کلی فعلی امده است: .....از مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی اسلامی در این برهه خطیر و حساس انتظار میرود با بهرهگیری از تجربیات ارزشمند گذشته و نیز خلاقیت و ابتکارات مورد نیاز شرایط کنونی، با همکاری و همدلی نخبگان جهان اسلام بهویژه اندیشمندان حوزه و دانشگاه «دیپلماسی وحدت اسلامی» را راهبرد خود قرار داده و پایهگذاری تشکیل امت واحده اسلامی را در مقابل اردوگاه استکبار به عنوان چشمانداز آینده ترسیم نماید (مقام معظم رهبری ۲۰ /4/ ۱۳91). | مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی که استراتژی اش ر ا رسیدن به این هدف متعالی قرار داده در صدد ان است که بکمک اندیشمندان و مصلحان دینی جهان اسلام برترین راهبردها و راهکارهای مناسب را در راستای عملی ساختن ان بکار گیرد، همانطور که در حکم مقام معظم رهبری در اغاز دبیر کلی فعلی امده است: .....از مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی اسلامی در این برهه خطیر و حساس انتظار میرود با بهرهگیری از تجربیات ارزشمند گذشته و نیز خلاقیت و ابتکارات مورد نیاز شرایط کنونی، با همکاری و همدلی نخبگان جهان اسلام بهویژه اندیشمندان حوزه و دانشگاه «دیپلماسی وحدت اسلامی» را راهبرد خود قرار داده و پایهگذاری تشکیل امت واحده اسلامی را در مقابل اردوگاه استکبار به عنوان چشمانداز آینده ترسیم نماید (مقام معظم رهبری ۲۰ /4/ ۱۳91). | ||
خط ۱۴: | خط ۱۵: | ||
طرح حاضر گامی است در رسیدن به این هدف متعالی قرآنی - امت واحده اسلامی -. | طرح حاضر گامی است در رسیدن به این هدف متعالی قرآنی - امت واحده اسلامی -. | ||
این طرح مشتمل بر دو بخش بوده که بخش نخست | این طرح مشتمل بر دو بخش بوده که بخش نخست آن را مباحث زیربنائی تشکیل داده و در بخش دوم به مباحث اصلی پرداخته شده است. | ||
== بخش نخست: مباحث مقدماتی طرح == | == بخش نخست: مباحث مقدماتی طرح == | ||
خط ۳۳: | خط ۳۴: | ||
1. اختلافات فقهی | 1. اختلافات فقهی | ||
2. اختلافات کلامی | 2. اختلافات کلامی | ||
3. اختلافات طائفه ای و | 3. اختلافات طائفه ای و جنگهای مذهبی بین پیروان مذاهب اهل سنت | ||
باید گفت: تبیین اختلافات فقهی که بین مذاهب اهل سنت وجود دارد مجال دیگری را میطلبد و در این مقاله تنها به این حد بسنده میکنیم که: | باید گفت: تبیین اختلافات فقهی که بین مذاهب اهل سنت وجود دارد مجال دیگری را میطلبد و در این مقاله تنها به این حد بسنده میکنیم که: | ||
از نظر فقهی مذاهب فراوانی در طول تاریخ اهل سنت پدیدار شدهاند که در عهد عباسیان به جهت مشکلاتی که برای پیروان آنان از جهت کثرت فتاوای متعارض به وجود آمد مذاهب چهارگانه معروف تثبیت و باب اجتهاد مطلق بسته شد. | از نظر فقهی مذاهب فراوانی در طول تاریخ اهل سنت پدیدار شدهاند که در عهد عباسیان به جهت مشکلاتی که برای پیروان آنان از جهت کثرت فتاوای متعارض به وجود آمد مذاهب چهارگانه معروف تثبیت و باب اجتهاد مطلق بسته شد. | ||
خط ۴۶: | خط ۴۷: | ||
این فرقه قائل به حسن و قبح عقلی بوده و به شیعیان دوازده امامی نزدیکترند. | این فرقه قائل به حسن و قبح عقلی بوده و به شیعیان دوازده امامی نزدیکترند. | ||
طرفداران فرقه اشاعره از ابوالحسن اشعری پیروی میکنند و در جهان اسلام حدود 450 میلیون اشعری وجود دارد (اینترنت ،سایت ویکی پدیاو...). | طرفداران فرقه اشاعره از ابوالحسن اشعری پیروی میکنند و در جهان اسلام حدود 450 میلیون اشعری وجود دارد (اینترنت ،سایت ویکی پدیاو...). | ||
در زمینه منازعات طائفه ای و مذهبی بین مذاهب اهل سنت و پیروان آنان نیز باید گفت: طبق نقل برخی از منابع تاریخی و عقیدتی | در زمینه منازعات طائفه ای و مذهبی بین مذاهب اهل سنت و پیروان آنان نیز باید گفت: طبق نقل برخی از منابع تاریخی و عقیدتی جنگها و فتنههای بزرگی بین پیروان مذاهب اهل سنت در تاریخ به وقوع پیوسته است. | ||
در این زمینه استاد جعفر سبحانی از البدایة والنهایة ابن کثیر و الکامل ابن اثیر | در این زمینه استاد جعفر سبحانی از البدایة والنهایة ابن کثیر و الکامل ابن اثیر جنگها و منازعات فراوانی ر ا بین پیروان مذهب حنفی و شافعی ونیز بین پیروان مذهب حنبلی و شافعی درنیشابور و اصفهان نقل میکند که منجز به کشته و مجروح شدن بسیاری از آنان گردیده و خسارات مادی فراوانی نیز بدنبال داشت (سبحانی، 1410، ص25) | ||
عبدالوهاب بن علی السبکی مولف کتاب الطبقات الشافعیه الکبری در زمینه تکفیر حنابله نسبت به اشاعرة نقل میکند: | عبدالوهاب بن علی السبکی مولف کتاب الطبقات الشافعیه الکبری در زمینه تکفیر حنابله نسبت به اشاعرة نقل میکند: | ||
خساراتی که این فتنه مذهبی در جهان اسلام ایجاد کرد به مناطق خراسان، شام، حجاز، عراق و...رسید. آنان در مجامع و منابر عمومی به تکفیر و لعن یکدیگر میپرداختند(السبکی، ج3 ص 209-210). | خساراتی که این فتنه مذهبی در جهان اسلام ایجاد کرد به مناطق خراسان، شام، حجاز، عراق و...رسید. آنان در مجامع و منابر عمومی به تکفیر و لعن یکدیگر میپرداختند(السبکی، ج3 ص 209-210). | ||
در سیر اعلام النبلاء ذهبی امده است: | در سیر اعلام النبلاء ذهبی امده است: آنگاه که فردی حنبلی را نزد ابی حاتم حاضر کردند او بمجرد آگاهی از مذهبش اظهار داشت که این شخص بدلیل حنبلی بودن، مسلمان نیست و حکم به کفر او نمود (الذهبی ،1409ج 17ص 625). | ||
مؤلف کتاب «ورکبت السفینة» مروان خلیقات به نقل از برخی کتب تاریخی نسبت به گسترش فتنه و | مؤلف کتاب «ورکبت السفینة» مروان خلیقات به نقل از برخی کتب تاریخی نسبت به گسترش فتنه و جنگهای داخلی بین دو فرقه شافعی و حنفی در سال 323 هجری در اصفهان از قول یاقوت حموی نقل میکند که: در این جنگها پیروان مذهب شافعی برغم کمی نفرات به مدد الهی در برابر پیروان حنفی پیروز شدند (خلیفات، ص70) | ||
ایشان در ادامه از منابع مختلف اهل سنت در زمینه تکفیر حنابله توسط علمای شافعی نقل میکند که: ابن ابی حاتم حنبلی میگفت حنبلی ها مسلمان نیستند و ابومکر المقری حکم به تکفیر همه حنابله نمود و ملا علی قاری حنفی میگفت بین حنفی ها مشهور است که اگرکسی به مذهب شافعی بگرود تعزیر خواهد شد و اگر از شافعی به حنفی برگردد به او انعام داده میشود و از قول قاضی حنفی دمشق - ت 504 - هجری نقل میکند که میگفت: اگر قدرت داشتم جزیه را بر شافعی ها همانند کفار اهل کتاب واجب میکردم (خلیفات، ص70). | ایشان در ادامه از منابع مختلف اهل سنت در زمینه تکفیر حنابله توسط علمای شافعی نقل میکند که: ابن ابی حاتم حنبلی میگفت حنبلی ها مسلمان نیستند و ابومکر المقری حکم به تکفیر همه حنابله نمود و ملا علی قاری حنفی میگفت بین حنفی ها مشهور است که اگرکسی به مذهب شافعی بگرود تعزیر خواهد شد و اگر از شافعی به حنفی برگردد به او انعام داده میشود و از قول قاضی حنفی دمشق - ت 504 - هجری نقل میکند که میگفت: اگر قدرت داشتم جزیه را بر شافعی ها همانند کفار اهل کتاب واجب میکردم (خلیفات، ص70). | ||
خط ۶۳: | خط ۶۴: | ||
=== اختلافات و منازعات بین پیروان مذاهب سنی و شیعی === | === اختلافات و منازعات بین پیروان مذاهب سنی و شیعی === | ||
اختلافات و منازعات بین پیروان مذاهب أهل سنت با مذاهب شیعی به ویژه شیعه امامیه از زمان خلفای | اختلافات و منازعات بین پیروان مذاهب أهل سنت با مذاهب شیعی به ویژه شیعه امامیه از زمان خلفای بنیامیه و عباسی تشدید گردید. | ||
رسول جعفریان در این رابطه مینویسد: | رسول جعفریان در این رابطه مینویسد: | ||
تقریباً تا پیش از روی کار آمدن حکومت | تقریباً تا پیش از روی کار آمدن حکومت بنیامیه این اختلافات سبب به وجود آمدن نزاع عمده ای نشده بود اما بنیامیه و به خصوص خود معاویه و جانشینانش بنا را بر دشمنی آشکار و خشن با اهل بیت و شیعیان گذاشتند و همین باعث شد اختلافات عمیقتر شود. بنی عباس هم با اینکه با شعارهای علوی و اندیشههای موافق شیعه روی کار آمدند اما بعد از مدتی به دلیل مطامع سیاسی بنای مخالفت با شیعیان را گذاشته و راهی را رفتند که بنیامیه پیش تر رفته بودند. از این رو مذهب آنان را به عنوان مذهب رسمی به رسمیت نشناخته و روند علوی کشی را پی گرفتند همین باعث شد اختلافات دامنه دار شود و از شهرهای کوفه و بصره به سراسر جهان اسلام برسد. | ||
ایشان در ادامه نسبت به تلاش عباسیان در گسترش مذاهب اهل سنت و مبارزه با مذاهب شیعی مینویسد: | ایشان در ادامه نسبت به تلاش عباسیان در گسترش مذاهب اهل سنت و مبارزه با مذاهب شیعی مینویسد: | ||
بنی عباس به مذاهب مخالف و دشمنان شیعیان کمک مالی میکردند تا شیعیان را آزار و اذیت کنند البته این اقدامات بی پاسخ هم نمیماند و شیعیان نیز تلافی برخی از حرکتها را با رفتارهای متقابل انجام میدادند... در این میان خلفا با کمک برخی از علمای اهل سنت به تحریک علمای مخالف بر میآمدند که سرکوب بیش از پیش شیعیان و ایجاد فضای رعب و وحشت را به همراه داشت. با این همه علمای شیعه که مقصدشان یکپارچه کردن جهان اسلام بود توصیه میکردند که پشت سر ائمه جماعت اهل سنت نماز خوانده شود و از | بنی عباس به مذاهب مخالف و دشمنان شیعیان کمک مالی میکردند تا شیعیان را آزار و اذیت کنند البته این اقدامات بی پاسخ هم نمیماند و شیعیان نیز تلافی برخی از حرکتها را با رفتارهای متقابل انجام میدادند... در این میان خلفا با کمک برخی از علمای اهل سنت به تحریک علمای مخالف بر میآمدند که سرکوب بیش از پیش شیعیان و ایجاد فضای رعب و وحشت را به همراه داشت. با این همه علمای شیعه که مقصدشان یکپارچه کردن جهان اسلام بود توصیه میکردند که پشت سر ائمه جماعت اهل سنت نماز خوانده شود و از مریضهای آنها دیدن کنند و تلاشهای بسیاری برای کم کردن این اختلافات داشتند اما به هر حال ریشه این اختلافات گسترده تر از این نکات بود. | ||
آنگاه ایشان پیدایش دولت صفویه را نقطه عطفی در بروز | آنگاه ایشان پیدایش دولت صفویه را نقطه عطفی در بروز جنگهای مذهبی بین دولت شیعی مذهب ایران و دولت سنی مذهب عثمانی قلمداد کرده و میگوید: | ||
تا قرن نهم هجری یعنی پیش از روی کار آمدن دولت صفویه به عنوان مهمترین حکومت شیعی، بیشتر منازعات به آزار و اذیت شیعیان مختص میشود در حالی که بعد از روی کار آمدن این دولت شاهد بروز | تا قرن نهم هجری یعنی پیش از روی کار آمدن دولت صفویه به عنوان مهمترین حکومت شیعی، بیشتر منازعات به آزار و اذیت شیعیان مختص میشود در حالی که بعد از روی کار آمدن این دولت شاهد بروز جنگهای مذهبی میان دولت شیعی مذهب ایران با دولت سنی مذهب عثمانی هستیم. | ||
سپس ایشان در زمینه برخی از | سپس ایشان در زمینه برخی از جنگهای مذهبی عثمانی ها و صفویه مینویسد: | ||
سلطان سلیم عثمانی در سال 920 هجری به اسم مبارزه با حکومت شیعی صفوی به ایران حمله کرد و برای توجیه اقدام خودش که چطور نیروهایش را از 1500 کیلومتر به سوی ایران گسیل داشت چه بهانه ای بهتر از این بود که به تعبیر خودش به مقابله با کافران شیعه که در همسایگی او قدرت گرفتند آمده است. او حتی برای رسیدن به هدف خود، ازبک ها را نیز از سمت شرق ایران تحریک کرد و با صدور فتوای مقابله با رافضیان شیعه، آنان را به جنگ با صفویان کشاند جنگی که صفویان با قدرت تمام مقابل آن ایستاده و آنها را سر جای خود نشاندند. | سلطان سلیم عثمانی در سال 920 هجری به اسم مبارزه با حکومت شیعی صفوی به ایران حمله کرد و برای توجیه اقدام خودش که چطور نیروهایش را از 1500 کیلومتر به سوی ایران گسیل داشت چه بهانه ای بهتر از این بود که به تعبیر خودش به مقابله با کافران شیعه که در همسایگی او قدرت گرفتند آمده است. او حتی برای رسیدن به هدف خود، ازبک ها را نیز از سمت شرق ایران تحریک کرد و با صدور فتوای مقابله با رافضیان شیعه، آنان را به جنگ با صفویان کشاند جنگی که صفویان با قدرت تمام مقابل آن ایستاده و آنها را سر جای خود نشاندند. | ||
خط ۸۹: | خط ۹۰: | ||
ایشان اوضاع کنونی پیش آمده از حصر مذاهب اسلامی به 4 مذهب معروف را، تحقق پیش گویی پیامبر ص نسبت به انحراف امت اسلامی از صراط مستقیم الهی دانسته و میگوید: | ایشان اوضاع کنونی پیش آمده از حصر مذاهب اسلامی به 4 مذهب معروف را، تحقق پیش گویی پیامبر ص نسبت به انحراف امت اسلامی از صراط مستقیم الهی دانسته و میگوید: | ||
با تکیه جوامع اسلامی به تقلید از مذاهب خاص و فاصله گرفتن از هدایتهای قرآنی و سنت نبوی ونیز انسداد باب اجتهاد، امت اسلامی مبتلا به شرور و بلائها گردید و به همان خطری که پیامبر ص مسلمین را نسبت به ان هشدار میداد مبتلا گردید که از | با تکیه جوامع اسلامی به تقلید از مذاهب خاص و فاصله گرفتن از هدایتهای قرآنی و سنت نبوی ونیز انسداد باب اجتهاد، امت اسلامی مبتلا به شرور و بلائها گردید و به همان خطری که پیامبر ص مسلمین را نسبت به ان هشدار میداد مبتلا گردید که از آثار ان اختلافات گسترده بین فرق اسلامی است که برخی به تکفیر دیگران پرداخته و با آنان معامله کفار میکنند (سید سابق، ج1،ص 11 ـ 16). | ||
مولف کتاب «ورکبت السفینه» نیز تحت عنوان: السیاسة أوجدت المذاهب در زمینه نقش حکومتها در پیدایش و به رسمیّت شناختن مذاهب اربعه مینویسد: سیاست حاکمان سبب ظهور و افول مذاهب خاص گردید. بهمین جهت میبینیم حاکمان درعصر خویش سبب گسترش مذاهب اربعه اهل سنت و کنار گذاشتن مذاهب دیگر شدند (خلیفات، ص 77-80) | مولف کتاب «ورکبت السفینه» نیز تحت عنوان: السیاسة أوجدت المذاهب در زمینه نقش حکومتها در پیدایش و به رسمیّت شناختن مذاهب اربعه مینویسد: سیاست حاکمان سبب ظهور و افول مذاهب خاص گردید. بهمین جهت میبینیم حاکمان درعصر خویش سبب گسترش مذاهب اربعه اهل سنت و کنار گذاشتن مذاهب دیگر شدند (خلیفات، ص 77-80) | ||
خط ۹۷: | خط ۹۸: | ||
سپس از قول مقریزی مینویسد: | سپس از قول مقریزی مینویسد: | ||
بحدی ولایت قضات مذاهب اربعه در سال 566هجری استمرار یافت که در مجموع شهرهای اسلامی غیر از ان مذهبی دیده | بحدی ولایت قضات مذاهب اربعه در سال 566هجری استمرار یافت که در مجموع شهرهای اسلامی غیر از ان مذهبی دیده نمیشد و تاکید به تبعیت از مذاهب اربعه و نهی از غیر آنها میشد که تا کنون این امر ادامه دارد با اینکه توسط بیبرس باب اجتهاد منسد شد و حکومت بیبرس منقضی شده است. | ||
آنگاه از عبدالمتعال صعیدی نقل میکند که: | آنگاه از عبدالمتعال صعیدی نقل میکند که: | ||
خط ۱۰۸: | خط ۱۰۹: | ||
عالم بزرگ اهل سنت شیخ سید سابق در مقدمه کتاب فقه السنة نسبت به سعی امامان مذاهب اربعه در هدایت مردم به دین الهی و تاکید آنان در عدم مرجعیت خویش و لزوم اجتناب از تقلید مردم از آنان ونیز لزوم تبعیت از حدیث صحیح مینویسد: | عالم بزرگ اهل سنت شیخ سید سابق در مقدمه کتاب فقه السنة نسبت به سعی امامان مذاهب اربعه در هدایت مردم به دین الهی و تاکید آنان در عدم مرجعیت خویش و لزوم اجتناب از تقلید مردم از آنان ونیز لزوم تبعیت از حدیث صحیح مینویسد: | ||
ائمه اربعه نهایت سعیشان را در هدایتهای دینی به مردم انجام داده و بصورت مستمر آنان را از تقلید نمودن از خود نهی نموده و میگفتند:جائز نیست کسی گفتار مارا بدون دلیل شرعی بپذیرد و تصریح میکردند که مذهب اصلی شان، حدیث صحیح است. آنان | ائمه اربعه نهایت سعیشان را در هدایتهای دینی به مردم انجام داده و بصورت مستمر آنان را از تقلید نمودن از خود نهی نموده و میگفتند:جائز نیست کسی گفتار مارا بدون دلیل شرعی بپذیرد و تصریح میکردند که مذهب اصلی شان، حدیث صحیح است. آنان نمیخواستند همانند معصوم – پیامبر ص – مورد تقلید و تبعیت قرار گیرند بلکه فقط هدفشان این بود که مردم را در فهم دین یاری دهند. | ||
ایشان در زمینه ضعف و سستی مردم در فهم احکام الهی و مرجعیت قرار دادن بی دلیل ائمه اربعه میگوید: | ایشان در زمینه ضعف و سستی مردم در فهم احکام الهی و مرجعیت قرار دادن بی دلیل ائمه اربعه میگوید: | ||
روحیه مردم بعد از امامان اربعه به سستی گراییده و به تقلید از آنها روی اوردند. هر جماعتی به مذهب خاصی گرایش پیدا کرده و گفتار امامان اربعه را بمنزله سخن شارع تلقی کردند. باب انسداد علم بحدی بود که هیچکس بخود اجازه | روحیه مردم بعد از امامان اربعه به سستی گراییده و به تقلید از آنها روی اوردند. هر جماعتی به مذهب خاصی گرایش پیدا کرده و گفتار امامان اربعه را بمنزله سخن شارع تلقی کردند. باب انسداد علم بحدی بود که هیچکس بخود اجازه نمیداد فتوائی مخالف ائمه اربعه داده شود چنانکه کرخی میگفت: هر آیه یا حدیثی که با سخن آنان مخالف باشد موول یا منسوخ است.. | ||
ایشان سپس آثار منفی حصر مرجعیت در ائمه اربعه را اینچنین بیان میکند: | ایشان سپس آثار منفی حصر مرجعیت در ائمه اربعه را اینچنین بیان میکند: | ||
خط ۱۱۸: | خط ۱۱۹: | ||
دلیل دیگر بر اثبات این ادعا، گفتاری است که از امام مالک در کتاب «معنی تفسیر القرآن و تأویله» ذکر شده است: | دلیل دیگر بر اثبات این ادعا، گفتاری است که از امام مالک در کتاب «معنی تفسیر القرآن و تأویله» ذکر شده است: | ||
انگاه که هارون الرشید از امام مالک خواست مذهبش ر اباحمایت او در سراسر بلاد اسلامی گسترش دهد بدو پاسخ داد: اسلام وسیعتر از مذهب و موطن من بوده و اصحاب رسول خدا در بلاد مختلف اسلامی حضور دارند که نمیتوان نسبت به گفتار آنان | انگاه که هارون الرشید از امام مالک خواست مذهبش ر اباحمایت او در سراسر بلاد اسلامی گسترش دهد بدو پاسخ داد: اسلام وسیعتر از مذهب و موطن من بوده و اصحاب رسول خدا در بلاد مختلف اسلامی حضور دارند که نمیتوان نسبت به گفتار آنان بیتفاوت بود. – باید از آراءو دیدگاه آنان نیز بهره برد. | ||
مؤلف ارزشمند کتاب ورکبت السفینة (مروان خلیفات) در این زمینه میگوید: | مؤلف ارزشمند کتاب ورکبت السفینة (مروان خلیفات) در این زمینه میگوید: | ||
ابوشامه از علمای شافعی میگفت: شایسته است کسانی که به فقه اشتغال دارند به مذهب خاصی اکتفا نکنند. فقهای سلف بر اساس کتاب و سنت، احکام الهی را استنباط نموده و از مرجعیت اجتناب داشتند امام شافعی مردم را از تقلید خویش و دیگران نهی مینمود وهمه امامان سلف اینچنین بودند تا اینکه مذاهب خاص تثبیت شده و سائر مذاهب متروک شدند در حالی که هیچکدام از امامان اربعه قصد تقلید مردم از خویش را نداشته و | ابوشامه از علمای شافعی میگفت: شایسته است کسانی که به فقه اشتغال دارند به مذهب خاصی اکتفا نکنند. فقهای سلف بر اساس کتاب و سنت، احکام الهی را استنباط نموده و از مرجعیت اجتناب داشتند امام شافعی مردم را از تقلید خویش و دیگران نهی مینمود وهمه امامان سلف اینچنین بودند تا اینکه مذاهب خاص تثبیت شده و سائر مذاهب متروک شدند در حالی که هیچکدام از امامان اربعه قصد تقلید مردم از خویش را نداشته و آثاری ر اکه تدوین کردند فقط استنباطات شخصی آنها بود. | ||
ایشان در ادامه میگوید: | ایشان در ادامه میگوید: | ||
ابوشامه شافعی در کتابش – مختصر المومل – تحت عنوان "نصوص الأئمة فی الرجوع إلی الکتاب والسنة والنهی عن تقلیدهم" از علمای عصر خویش انتقاد نموده که مطالب گذشتگان ر ا بدون دلیل پذیرفته و فقط به نقل افکار سخیف. و سست دیگران اکتفا کردهاند و | ابوشامه شافعی در کتابش – مختصر المومل – تحت عنوان "نصوص الأئمة فی الرجوع إلی الکتاب والسنة والنهی عن تقلیدهم" از علمای عصر خویش انتقاد نموده که مطالب گذشتگان ر ا بدون دلیل پذیرفته و فقط به نقل افکار سخیف. و سست دیگران اکتفا کردهاند و آنگاه که از بعض عارفین نسبت به معنای مذهب سئوال شد بدو پاسخ داد: مذهب در واقع همان دین تحریف شده میباشد در حالی که خداوند فرمود: ولا تکونوا من المشرکین من الذین فرقوا دینهم وکانوا شیعاً (خلیفات، ص 52-54). | ||
در پایان این قسمت سخنی از ابن ندیم را در زمینه خضوع احمد بن حنبل نسبت به امام علی (علیهالسلام) و عدم تعصّب او بر مذهب خویش را نقل میکنیم: | در پایان این قسمت سخنی از ابن ندیم را در زمینه خضوع احمد بن حنبل نسبت به امام علی (علیهالسلام) و عدم تعصّب او بر مذهب خویش را نقل میکنیم: | ||
خط ۱۳۱: | خط ۱۳۲: | ||
این سخنان و سیره و گفتار دیگر ائمه مذاهب أربعه و عالمان أهل سنت، به خوبی بیانگر آن است که رهبران مذاهب اربعه قصد مرجعیت و نیز قصد تأسیس مذهب خاصی را نداشتند بلکه مرجعیت قرار گرفتن آنان و انحصار مذاهب اسلامی بر چهار مذهب خاص صبغه سیاسی و حکومتی داشته است. | این سخنان و سیره و گفتار دیگر ائمه مذاهب أربعه و عالمان أهل سنت، به خوبی بیانگر آن است که رهبران مذاهب اربعه قصد مرجعیت و نیز قصد تأسیس مذهب خاصی را نداشتند بلکه مرجعیت قرار گرفتن آنان و انحصار مذاهب اسلامی بر چهار مذهب خاص صبغه سیاسی و حکومتی داشته است. | ||
== تجزیه دین به مذاهب، مخالف | == تجزیه دین به مذاهب، مخالف آموزههای قرآنی == | ||
ایات متعددی از قرآن دلالت بر لزوم تبعیت از دین واحد – اسلام - و اجتناب از تجزیه ان به فرق و مذاهب مختلف دارد: | ایات متعددی از قرآن دلالت بر لزوم تبعیت از دین واحد – اسلام - و اجتناب از تجزیه ان به فرق و مذاهب مختلف دارد: | ||
خط ۱۳۷: | خط ۱۳۸: | ||
تبیین: | تبیین: | ||
در این آیه شریفه مسلمانان از پیروی سیره مشرکان ـ یهود و نصارا ـ تحذیر و از آنان خواسته شده است که از تاریخ یهود، نصارا و سایر أهل کتاب عبرت بگیرند، کسانی که دین واحد و وحدت بخش الهی شان را به مذاهب و فرقههای مختلف تبدیل نموده و سرانجام خود نیز مبتلا به بیماری تفرقه و تشتّت گردیدند؛ برای خود مبانی، عقاید و فقه خاصی برگزیده و به همان | در این آیه شریفه مسلمانان از پیروی سیره مشرکان ـ یهود و نصارا ـ تحذیر و از آنان خواسته شده است که از تاریخ یهود، نصارا و سایر أهل کتاب عبرت بگیرند، کسانی که دین واحد و وحدت بخش الهی شان را به مذاهب و فرقههای مختلف تبدیل نموده و سرانجام خود نیز مبتلا به بیماری تفرقه و تشتّت گردیدند؛ برای خود مبانی، عقاید و فقه خاصی برگزیده و به همان بافتههای خویش دل خوش کردند. از منظر قرآن کریم، اسلام، حقیقت واحد ی است که برزگترین عامل انسجام و همبستگی مسلمانان بوده و تفرق و انشعاب در ان عامل اصلی تشتت و منازعات بین مدعیان تبعیت از اسلام خواهد بود. | ||
در تبیین آیه شریفه مذکور باید گفت: نگاهی هرچند اجمالی به تاریخ یهود و مسیحیت گویای ان است که دین یهود و مسیحیت در آغاز تأسیس و شکلگیری، توانست بزرگترین عامل وحدت، انسجام و شکوفائی استعدادهای پیروان آنها در زمینههای گوناگون فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و... باشد؛ سقوط و تنزّل اینان زمانی شروع شد که دین واحد را به مذاهب و فرقههای مختلف تبدیل نموده که این امر سبب شعلهور شدن فتنههای مذهبی و طائفه ای گردید. | در تبیین آیه شریفه مذکور باید گفت: نگاهی هرچند اجمالی به تاریخ یهود و مسیحیت گویای ان است که دین یهود و مسیحیت در آغاز تأسیس و شکلگیری، توانست بزرگترین عامل وحدت، انسجام و شکوفائی استعدادهای پیروان آنها در زمینههای گوناگون فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و... باشد؛ سقوط و تنزّل اینان زمانی شروع شد که دین واحد را به مذاهب و فرقههای مختلف تبدیل نموده که این امر سبب شعلهور شدن فتنههای مذهبی و طائفه ای گردید. | ||
نکته مهمی که در خطاب قرآنی به مسلمانان «ولا تکونوا من المشرکین» قابل توجه و دقت است به کارگیری واژه «مشرکین» در برابر واژه موحدین است؛ از آنجا که توحید، منشأ وحدت حقیقی در زندگی فردی و اجتماعی انسانهاست بیش از یک صراط را بر نمی تابد اما شرک از آن جهت که قرار گرفتن در بیراهه است اقتضاء و قابلیت قرار گرفتن در مسیرهای متعدد را دارد از این رو مجاری و طرق | نکته مهمی که در خطاب قرآنی به مسلمانان «ولا تکونوا من المشرکین» قابل توجه و دقت است به کارگیری واژه «مشرکین» در برابر واژه موحدین است؛ از آنجا که توحید، منشأ وحدت حقیقی در زندگی فردی و اجتماعی انسانهاست بیش از یک صراط را بر نمی تابد اما شرک از آن جهت که قرار گرفتن در بیراهه است اقتضاء و قابلیت قرار گرفتن در مسیرهای متعدد را دارد از این رو مجاری و طرق شرکآلود هیچگاه محدود به صراط و سبیل خاص نبوده و همچنان قابلیت تزاید را داراست، | ||
به همین جهت در قرآن کریم از مسلمانان خواسته شده است که فقط از طریق توحید تبعیت نموده و از مسیرهای | به همین جهت در قرآن کریم از مسلمانان خواسته شده است که فقط از طریق توحید تبعیت نموده و از مسیرهای شرکآلود که حدّی برایش متصور نیست تبعیت ننمایند: | ||
و ان هذا صراطی مستقیما فاتّبعوه ولا تتبعوا السبل فتفرق بکم عن سبیله (انعام: 153) | و ان هذا صراطی مستقیما فاتّبعوه ولا تتبعوا السبل فتفرق بکم عن سبیله (انعام: 153) | ||
در نظامات اقتصادی و اجتماعی نیز میبینیم جوامعی که بر مبنای توحید شکل گرفتهاند از انسجام، اتحاد و توانمندی خاصی برخوردارند اما نظاماتی که بر مبنای غیرتوحیدی بنا شدهاند به تشتّت، تفرقه و منازعات همیشگی مبتلا گردیدهاند. نمونه بارز جامعه توحیدی، مدینه فاضله نبوی بود که در مدت کم وبا سپاهی اندک اما موّحد، توانست بر نظامات | در نظامات اقتصادی و اجتماعی نیز میبینیم جوامعی که بر مبنای توحید شکل گرفتهاند از انسجام، اتحاد و توانمندی خاصی برخوردارند اما نظاماتی که بر مبنای غیرتوحیدی بنا شدهاند به تشتّت، تفرقه و منازعات همیشگی مبتلا گردیدهاند. نمونه بارز جامعه توحیدی، مدینه فاضله نبوی بود که در مدت کم وبا سپاهی اندک اما موّحد، توانست بر نظامات شرکآلود عصر جاهلیت به رغم اقتدار پوشالی و فزونی سپاهیانش غلبه یابد و آنگاه که روحیه توحیدی مسلمانان بعد از رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله) به تدریج رو به افول و دین واحد مبدل به مذاهب مختلفی گردید - بگونهای که که در اوائل قرن دوم هجری فقط حدود 138 مذهب فقهی در جوامع اسلامی وجود داشت (تسخیری 1385،، ص 37) انحظاط و تشتت و منازعات مذهبی و طائفه ای گسترش یافت که متاسفانه تا کنون ادامه دارد. | ||
جهت تبیین تحذیر قرآن کریم (در آیه 34 سوره روم) مبنی بر عدم تبعیت مسلمانان از مشرکین در تفرّق دین، برخی از انشعابات دین مسیحیت و یهودیت را که در اثر فاصله گرفتن پیروانشان از توحید پدید آمده است به عنوان نمونه بیان میکنیم: | جهت تبیین تحذیر قرآن کریم (در آیه 34 سوره روم) مبنی بر عدم تبعیت مسلمانان از مشرکین در تفرّق دین، برخی از انشعابات دین مسیحیت و یهودیت را که در اثر فاصله گرفتن پیروانشان از توحید پدید آمده است به عنوان نمونه بیان میکنیم: | ||
خط ۱۸۷: | خط ۱۸۸: | ||
باید گفت تعداد مذاهب و فرقههای ادیان یاد شده و نیز ادیانی نظیر مجوسیّت، در کتب تاریخ ادیان و مذاهب به صورت مفصّل بیان گردیده و انشعابات ذکر شده - در مسیحیت و یهود - تنها اشارتی از آن تفصیل میباشد. | باید گفت تعداد مذاهب و فرقههای ادیان یاد شده و نیز ادیانی نظیر مجوسیّت، در کتب تاریخ ادیان و مذاهب به صورت مفصّل بیان گردیده و انشعابات ذکر شده - در مسیحیت و یهود - تنها اشارتی از آن تفصیل میباشد. | ||
درباره | درباره جنگهای مذهبی بین پروتستان و کاتولیک ها نیز که 300 الی 400 سال طول کشیدلازم است به کتابهای تاریخی رجوع شود. | ||
گفتار مفسرین در ذیل آیه 32 سوره مبارکه روم: | گفتار مفسرین در ذیل آیه 32 سوره مبارکه روم: | ||
خط ۲۳۶: | خط ۲۳۷: | ||
1. "لست منهم فی شیء": پیامبرص که اینان خود را منتسب به او میدانند هیچ نوع انتسابی به آنها نخواهد داشت. پس اینان به دروغ خود را تابع پیامبر میدانند. | 1. "لست منهم فی شیء": پیامبرص که اینان خود را منتسب به او میدانند هیچ نوع انتسابی به آنها نخواهد داشت. پس اینان به دروغ خود را تابع پیامبر میدانند. | ||
2. "إنّما أمرهم إلی الله": مؤاخذه و مجازات اینان را ـ که سبب گمراهی | 2. "إنّما أمرهم إلی الله": مؤاخذه و مجازات اینان را ـ که سبب گمراهی جمعیتهای زیادی گردیدند ـ خداوند بر عهده خواهد گرفت و به جنود خود نخواهد سپرد ـ. | ||
3. "ثم ینبّئهم بما کانوا یفعلون": پیامدهای مخرب و گسترده انشعابات دینی در سطح جوامع بشری، در قیامت به عوامل پیدایش این بدعتها ارائه خواهد شد. | 3. "ثم ینبّئهم بما کانوا یفعلون": پیامدهای مخرب و گسترده انشعابات دینی در سطح جوامع بشری، در قیامت به عوامل پیدایش این بدعتها ارائه خواهد شد. | ||
نکته مهم و اساسی دیگر در این آیه آن است که این آیه اختصاص به مذاهب یهود و نصاری را نداشته بلکه شامل تمامی کسانی که دین واحد را مبدّل به فرقهها و مذاهب مختلف نمودند میگردد. | نکته مهم و اساسی دیگر در این آیه آن است که این آیه اختصاص به مذاهب یهود و نصاری را نداشته بلکه شامل تمامی کسانی که دین واحد را مبدّل به فرقهها و مذاهب مختلف نمودند میگردد. | ||
در اینجا دیدگاه برخی از مفسران شیعی و سنی را در تبیین آیه فوق که مؤید | در اینجا دیدگاه برخی از مفسران شیعی و سنی را در تبیین آیه فوق که مؤید برداشتهای مذکور میباشد بیان میکنیم: | ||
در تفسیر المیزان علامه طباطبائی ذیل آیه مذکور امده است: | در تفسیر المیزان علامه طباطبائی ذیل آیه مذکور امده است: | ||
خط ۲۵۸: | خط ۲۵۹: | ||
2. به کارگیری فعل ماضی «فرقوا دینهم» در بیان انشعابات مذهبی امت اسلامی، جهت بیان اصل تحقّق این انحراف بزرگ در امت اسلامی است نه اینکه مراد، تحقق این انحراف در گذشته باشد. | 2. به کارگیری فعل ماضی «فرقوا دینهم» در بیان انشعابات مذهبی امت اسلامی، جهت بیان اصل تحقّق این انحراف بزرگ در امت اسلامی است نه اینکه مراد، تحقق این انحراف در گذشته باشد. | ||
3. مفاد جمله «لست منهم فی شیء» این است هیچیک از انشعابات مذهبی در اسلام بر طریق پیامبر (صلی الله علیه و آله) نبوده و مرتبط با آن حضرت که به دین واحد دعوت نموده است نمیباشد. و از آنجا که پیامبر (صلی الله علیه و آله) تجسّم کامل دین است پس هیچیک از مذاهب اسلامی ارتباط به اسلام نخواهد داشت. | 3. مفاد جمله «لست منهم فی شیء» این است هیچیک از انشعابات مذهبی در اسلام بر طریق پیامبر (صلی الله علیه و آله) نبوده و مرتبط با آن حضرت که به دین واحد دعوت نموده است نمیباشد. و از آنجا که پیامبر (صلی الله علیه و آله) تجسّم کامل دین است پس هیچیک از مذاهب اسلامی ارتباط به اسلام نخواهد داشت. | ||
4. تمامی اختلافات و انشعابات مذهبی در اسلام ـ همانند | 4. تمامی اختلافات و انشعابات مذهبی در اسلام ـ همانند امتهای گذشته ـ ناشی از علم بوده است بدین معنا که عدهای عمداً و آگاهانه و براساس بغی و ستم مرتکب این خبط عظیم شدهاند: "وما اختلف الذین اوتوه الأبغیا بینهم". | ||
5. تمامی انشعابات مذهبی و تأسیس مذاهب اسلامی بر خلاف طریقت پیامبر صلی الله علیه و آله میباشد چون طریقت ان حضرت بر اساس وحدت کلمه (دین واحد) ونفی | 5. تمامی انشعابات مذهبی و تأسیس مذاهب اسلامی بر خلاف طریقت پیامبر صلی الله علیه و آله میباشد چون طریقت ان حضرت بر اساس وحدت کلمه (دین واحد) ونفی فرقهگرایی بنا شده است. | ||
6. گناه تبدیل دین واحد الهی به مذاهب و فر ق مختلف، آنقدر سنگین است که خداوند مؤاخذه عاملین آن را به عهده خودش گذاشته است: "إنّما أمرهم إلی الله". | 6. گناه تبدیل دین واحد الهی به مذاهب و فر ق مختلف، آنقدر سنگین است که خداوند مؤاخذه عاملین آن را به عهده خودش گذاشته است: "إنّما أمرهم إلی الله". | ||
7. آیه 159 سوره انعام تمامی کسانی را که دین واحد الهی را به مذاهب گوناگون تبدیل نمودند شامل میشود. بنابراین همه مذاهب مختلف از اسلام، یهود و مسیحیت و... را در بر نمیگیرد. | 7. آیه 159 سوره انعام تمامی کسانی را که دین واحد الهی را به مذاهب گوناگون تبدیل نمودند شامل میشود. بنابراین همه مذاهب مختلف از اسلام، یهود و مسیحیت و... را در بر نمیگیرد. | ||
خط ۲۹۹: | خط ۳۰۰: | ||
مفاد سخنان فخر راز ی ان است که آیه شریفه در صدد ان است که مسلمانان را به وحدت واقعی و عدم تفرق در دین تحریک میکند. | مفاد سخنان فخر راز ی ان است که آیه شریفه در صدد ان است که مسلمانان را به وحدت واقعی و عدم تفرق در دین تحریک میکند. | ||
نظیر همین بیان در تفاسیر دیگر از جمله در | نظیر همین بیان در تفاسیر دیگر از جمله در تفسیرابنعربی امده است: | ||
تفسیر ابن عربی: | تفسیر ابن عربی: | ||
خط ۳۱۲: | خط ۳۱۳: | ||
نتائج گفتار مفسرین شیعی و سنی پیرامون آیه شریفه 159 سوره انعام: | نتائج گفتار مفسرین شیعی و سنی پیرامون آیه شریفه 159 سوره انعام: | ||
تمامی کسانی که دین واحد الهی را که تجلی و مظهر وحدت امت اسلامی است به عامل تفرقه و تشتت مبدل میکنند ـ از طریق جعل مذاهب و | تمامی کسانی که دین واحد الهی را که تجلی و مظهر وحدت امت اسلامی است به عامل تفرقه و تشتت مبدل میکنند ـ از طریق جعل مذاهب و بدعتگذاری در دین و اشکال دیگر ـ مشمول خطاب شدید "لست منهم فی شیء وإنما أمرهم إلی الله" در آیه مذکور میباشند. | ||
بعلاوه اینکه از مجموع أقوال و آراءمفسرین فریقین به خوبی به دست میآید که دین اسلام، به هیچ وجه کثرت پذیر نیست و انشعابات مذهبی به نام اسلام، پیروانش را از مسیر اسلام ناب و پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم جدا نموده و آنان را در وادی شرک قرار خواهد داد. | بعلاوه اینکه از مجموع أقوال و آراءمفسرین فریقین به خوبی به دست میآید که دین اسلام، به هیچ وجه کثرت پذیر نیست و انشعابات مذهبی به نام اسلام، پیروانش را از مسیر اسلام ناب و پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم جدا نموده و آنان را در وادی شرک قرار خواهد داد. | ||
خط ۳۲۷: | خط ۳۲۸: | ||
== پیشگوئی قرآن کریم و پیامبرص در تجزیه اسلام به مذاهب مختلف == | == پیشگوئی قرآن کریم و پیامبرص در تجزیه اسلام به مذاهب مختلف == | ||
ازبیانات متنوع قرآنی در آیات متعددی که نقل شد میتوان استشعار نمود که خداوند متعال به مسلمانان هشدار میکند که فتنه انشعابات مذهبی، اختصاص به | ازبیانات متنوع قرآنی در آیات متعددی که نقل شد میتوان استشعار نمود که خداوند متعال به مسلمانان هشدار میکند که فتنه انشعابات مذهبی، اختصاص به امتهای گذشته - نظیر یهود و نصاری ـ نداشته بلکه ممکن است نسبت به امت اسلامی نیز اجرا گردد. آیاتی از قبیل: | ||
ولا تکونوا من المشرکین من الذین فرقوا دینهم وکانوا شیعاً، ولا تکونوا کالذین تفرّقوا واختلفوا من بعد ما جاءتهم البینات"، إنّ الذین فرّقوا دینهم وکانوا شیعاً لست منهم فی شی، أن أقیموا الدین ولا تتفرّقوا فیه. | ولا تکونوا من المشرکین من الذین فرقوا دینهم وکانوا شیعاً، ولا تکونوا کالذین تفرّقوا واختلفوا من بعد ما جاءتهم البینات"، إنّ الذین فرّقوا دینهم وکانوا شیعاً لست منهم فی شی، أن أقیموا الدین ولا تتفرّقوا فیه. | ||
از طرفی میتوان اظهار داشت: آیاتی که در قرآن کریم مبین قصه بنی اسرائیل به | از طرفی میتوان اظهار داشت: آیاتی که در قرآن کریم مبین قصه بنی اسرائیل به صورتهای مختلف میباشد به مسلمانان متذکر میشود که خطر انحراف مسلمانان از توحید در کلمه و رفتن به وادی شرک جدی بوده و آنان را به شدت از این جهت تحذیر میکند. | ||
عالم ارزشمند شیخ حسین الراضی در مقدمه کتاب المراجعات مدعی است که متاسفانه به رغم هشدارهای مکرر قرآن کریم، پیشبینی مذکور بصورت کامل در جوامع اسلامی تحقق یافته است: | عالم ارزشمند شیخ حسین الراضی در مقدمه کتاب المراجعات مدعی است که متاسفانه به رغم هشدارهای مکرر قرآن کریم، پیشبینی مذکور بصورت کامل در جوامع اسلامی تحقق یافته است: | ||
«ونحن إذا قمنا بدراسته معمقة للقسم الأخیر من الآیات ـ نظیر ولا تکونوا من المشرکین من الذین فرقوا دینهم و... ـ وقارنا بینها وبین الأمة الإسلامیة الیوم لرأینا أن ما حذّرنا القرآن منه قد وقع علی الأمة وانطبق علیها تماماً» (کاشف الغطا، 1402، ص 9). | «ونحن إذا قمنا بدراسته معمقة للقسم الأخیر من الآیات ـ نظیر ولا تکونوا من المشرکین من الذین فرقوا دینهم و... ـ وقارنا بینها وبین الأمة الإسلامیة الیوم لرأینا أن ما حذّرنا القرآن منه قد وقع علی الأمة وانطبق علیها تماماً» (کاشف الغطا، 1402، ص 9). | ||
از طرفی علاوه بر قرآن، در روایات مختلفی که از پیامبر صلی الله علیه و آله نیز رسیده، آمده است که امت اسلامی نیز همانند | از طرفی علاوه بر قرآن، در روایات مختلفی که از پیامبر صلی الله علیه و آله نیز رسیده، آمده است که امت اسلامی نیز همانند امتهای گذشته به فتنه انشعابات مذهبی – نظیر ادیان دیگر - مبتلا خواهد شد. در اینجا برخی از این روایات را بیان میکنیم: | ||
- عن إبن عباس قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله: لترکبن سنن من کان قبلکم شبراً بشبر وذراعاً بذراع حتی لو أن أحدکم دخل حجر صب لدخلتم وحتی لو أن أحدهم جامع أمرأته بالطریق لفعلتموه (الحاکم، ج 4، ص 455). | - عن إبن عباس قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله: لترکبن سنن من کان قبلکم شبراً بشبر وذراعاً بذراع حتی لو أن أحدکم دخل حجر صب لدخلتم وحتی لو أن أحدهم جامع أمرأته بالطریق لفعلتموه (الحاکم، ج 4، ص 455). | ||
خط ۳۴۸: | خط ۳۴۹: | ||
ترجمه: ای مردم، جز این نیست که مومنان با هم برادرند و حلال نیست برای کسی مال برادرش مگر با رضایت قلبی اش، بدانید که آیا ابلاغ رسالت نکردم؟ بار خدایا گواه باش، پس بعد از من برگشت به کفر نکنید و مرتد نشوید که برخی از شما گردن برخی دیگر را بزند. پس به درستی که من در میان شما دو امانت گذاردم تا زمانی که بدان متمسک شوید گمراه نشوید: و آن کتاب خدا و اهل بیت من است. | ترجمه: ای مردم، جز این نیست که مومنان با هم برادرند و حلال نیست برای کسی مال برادرش مگر با رضایت قلبی اش، بدانید که آیا ابلاغ رسالت نکردم؟ بار خدایا گواه باش، پس بعد از من برگشت به کفر نکنید و مرتد نشوید که برخی از شما گردن برخی دیگر را بزند. پس به درستی که من در میان شما دو امانت گذاردم تا زمانی که بدان متمسک شوید گمراه نشوید: و آن کتاب خدا و اهل بیت من است. | ||
بنابراین از مجموعه چنین روایاتی میتوان مذموم بودن | بنابراین از مجموعه چنین روایاتی میتوان مذموم بودن فرقهگرایی و تفرقه در دین - که همان جعل و تأسیس به اصطلاح فرق اسلامی است- را استنباط نموده که قرآن کریم و رسول اکرم ص نسبت به ابتلای مسلمانان به این فتنه عظیم هشدار داده شده است. | ||
== عنوان "مسلمان "نام برگزیده قرآنی برای معتقدان به شریعت مقدس اسلام == | == عنوان "مسلمان "نام برگزیده قرآنی برای معتقدان به شریعت مقدس اسلام == | ||
خط ۳۶۲: | خط ۳۶۳: | ||
در این قسمت که مهمترین بخش مقاله را تشکیل میدهد به راهکار اصلی در ایجاد امت واحده اسلامی پرداخته میشود. لازم به ذکر است که راهکار مذکور الهام گرفته از قرآن و پیامبر (ص) علیهمالسلام میباشد. | در این قسمت که مهمترین بخش مقاله را تشکیل میدهد به راهکار اصلی در ایجاد امت واحده اسلامی پرداخته میشود. لازم به ذکر است که راهکار مذکور الهام گرفته از قرآن و پیامبر (ص) علیهمالسلام میباشد. | ||
در یک بیان جامع باید گفت از منظر قرآن و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله، تنها روش و طریقی که میتواند تمامی جوامع اسلامی را مبدل به امت واحده اسلامینموده و انسجام و اتحاد حقیقی را بین آنان تحقق بخشد تبیین اسلام به قرائت اهل بیت علیهمالسلام میباشد. بدیهی است اگر این روش، مبنا و محور در اسلامشناسی و التزام عملی به آن قرار گیرد تمامی | در یک بیان جامع باید گفت از منظر قرآن و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله، تنها روش و طریقی که میتواند تمامی جوامع اسلامی را مبدل به امت واحده اسلامینموده و انسجام و اتحاد حقیقی را بین آنان تحقق بخشد تبیین اسلام به قرائت اهل بیت علیهمالسلام میباشد. بدیهی است اگر این روش، مبنا و محور در اسلامشناسی و التزام عملی به آن قرار گیرد تمامی قرائتهای مختلف از صحنه خارج شده و اسلام به عنوان دین واحد، سبب وحدت حقیقی تمامی مسلمانان خواهد بود. | ||
لازم به ذکر است که صحابه رسول اکرم ص – بصورت کلی - گرچه جایگاه ویژه و شایسته ای را در بین مسلمانان دارا هستند اما بدلیل برخی از اختلافات و منازعاتی که بعد از رسول اکرم (ص)بین بسیاری از آنان واقع گردید نمیتوانند محور وحدت همه مسلمانان باشند. | لازم به ذکر است که صحابه رسول اکرم ص – بصورت کلی - گرچه جایگاه ویژه و شایسته ای را در بین مسلمانان دارا هستند اما بدلیل برخی از اختلافات و منازعاتی که بعد از رسول اکرم (ص)بین بسیاری از آنان واقع گردید نمیتوانند محور وحدت همه مسلمانان باشند. | ||
خط ۳۷۳: | خط ۳۷۴: | ||
=== جایگاه اهل بیت ع در قرآن و سنت پیامبر ص === | === جایگاه اهل بیت ع در قرآن و سنت پیامبر ص === | ||
بر اساس گفتار جمیع مفسران شیعی و سنی، موضوع اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله در قرآن به | بر اساس گفتار جمیع مفسران شیعی و سنی، موضوع اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله در قرآن به شکلهای گوناگون مورد عنایت قرار گرفته است. از جمله در آیه شریفه تطهیر، مودة، اطعام، مباهله و....(جمعی از نویسندگان ،ج5 ص 767- 798) | ||
بعلاوه در روایات مختلفی که از نبی اکرم صلی الله علیه و آله نیز رسیده است جایگاه ممتاز اهل بیت پیامبرعلیهمالسلام اثبات گردیده است. از آنجا که منزلت اهل البیت علیهمالسلام در منابع شیعی بصورت گسترده ذکر شده است در این قسمت برخی از خصائص اهل البیت علیهمالسلام را در گفتار رسول اکرم ص از منابع اهل سنت مرور میکنیم: | بعلاوه در روایات مختلفی که از نبی اکرم صلی الله علیه و آله نیز رسیده است جایگاه ممتاز اهل بیت پیامبرعلیهمالسلام اثبات گردیده است. از آنجا که منزلت اهل البیت علیهمالسلام در منابع شیعی بصورت گسترده ذکر شده است در این قسمت برخی از خصائص اهل البیت علیهمالسلام را در گفتار رسول اکرم ص از منابع اهل سنت مرور میکنیم: | ||
خط ۴۸۲: | خط ۴۸۳: | ||
از مجموعه مباحثی که مطرح گردید امور ذیل را میتوان استنباط کرد: | از مجموعه مباحثی که مطرح گردید امور ذیل را میتوان استنباط کرد: | ||
1- تا زمانی که قرآن مرجعیت علمی و عملی مسلمانان قرار نگیرد هر نوع راهکار در نیل به جامعه | 1- تا زمانی که قرآن مرجعیت علمی و عملی مسلمانان قرار نگیرد هر نوع راهکار در نیل به جامعه آرمانی اسلام - امت واحده – محکوم به شکست میباشد. | ||
2- تنها راهکاری که میتواند جوامع متفرق اسلامی را به امتی واحده مبدل سازد تفسیر و تبیین دین با قرائت اهل البیت علیهمالسلام خواهد بود که قابلیت ایجاد وفاق و اتحاد را در بین همه مسلمانان داراست. | 2- تنها راهکاری که میتواند جوامع متفرق اسلامی را به امتی واحده مبدل سازد تفسیر و تبیین دین با قرائت اهل البیت علیهمالسلام خواهد بود که قابلیت ایجاد وفاق و اتحاد را در بین همه مسلمانان داراست. | ||
خط ۴۸۸: | خط ۴۸۹: | ||
3- اگر اسلام آن گونه که اهل بیت علیهمالسلام مبین ان بودند مورد توجه و عمل مسلمین جهان قرار گیرد مفترقات بین مسلمانان به | 3- اگر اسلام آن گونه که اهل بیت علیهمالسلام مبین ان بودند مورد توجه و عمل مسلمین جهان قرار گیرد مفترقات بین مسلمانان به حداقل خواهد رسیده وامت واحده اسلامی بمعنای واقعی اش در جهان اسلام تحقق خواهد یافت. چون شکی نیست همانگونه که اهل سنت به اهل بیت علیهمالسلام محبت و مودت میورزند شیعیان نیز خود را ملتزم به تبعیت از اهل بیت علیهمالسلام دانسته و هیچگاه به رفتار و گفتاری که سبب فاصله گرفتن از آن بزرگواران گردد تن نخواهند داد. | ||
4- هر گاه سیره ائمه علیهمالسلام و نوع تعاملشان با خلفای عصر و نیز شیوه تعاملشان با اهل سنت عصرخویش به دقت مورد توجه قرار گیرد قطعا جوامع اسلامی از تعصبات و حرکات افراطی که ناشی از جهل به مکتب این بزرگواران است رهائی خواهد یافت همان گونه که امام رضا علیهالسلام فرمود: | 4- هر گاه سیره ائمه علیهمالسلام و نوع تعاملشان با خلفای عصر و نیز شیوه تعاملشان با اهل سنت عصرخویش به دقت مورد توجه قرار گیرد قطعا جوامع اسلامی از تعصبات و حرکات افراطی که ناشی از جهل به مکتب این بزرگواران است رهائی خواهد یافت همان گونه که امام رضا علیهالسلام فرمود: | ||
خط ۴۹۸: | خط ۴۹۹: | ||
شخصی از اصحاب امام صادق علیهالسلام نسبت به نوع تعامل شیعیان با اهل سنت اظهار داشت: | شخصی از اصحاب امام صادق علیهالسلام نسبت به نوع تعامل شیعیان با اهل سنت اظهار داشت: | ||
«إنّا لنبرأ منهم إنّهم لا یقولون ما نقول، - ما از کسانی که نسبت به اسلام و ولایت همانند ما نمی اندیشند برائت میجوئیم - | «إنّا لنبرأ منهم إنّهم لا یقولون ما نقول، - ما از کسانی که نسبت به اسلام و ولایت همانند ما نمی اندیشند برائت میجوئیم - | ||
إمام علیهالسلام با شگفتی پرسید: یتولونا ولا یقولون ما تقولان؟ - ایا آنان در حالی که مثل شما نمی اندیشند نسبت به ما محبت دارند؟ او گفت: نعم. | إمام علیهالسلام با شگفتی پرسید: یتولونا ولا یقولون ما تقولان؟ - ایا آنان در حالی که مثل شما نمی اندیشند نسبت به ما محبت دارند؟ او گفت: نعم. آنگاه امام علیهالسلام در بیانی هشدار گونه نسبت به اتخاذ چنین روشی از شیعیان در برابر اهل سنت فرمودند: هو ذا عندنا ما لیس عندکم فینبغی لنا أن نبرأ منکم... - بنابراین طبق معیارتان با دیگران، ما نیز باید از شما برائت بجوئیم بدلیل آنکه مرتبه معرفتمان با شما متفاوت است. | ||
إلی أن قال: | إلی أن قال: | ||
خط ۵۶۵: | خط ۵۶۶: | ||
39- من أبو حنیفة، مرکز المصطفی | 39- من أبو حنیفة، مرکز المصطفی | ||
[[رده: | [[رده:مقالهها]] |