فاطمه بنت محمد (زهرا): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:
| مادر = ام المؤمنین [[خدیجه دختر خویلد|خدیجه کبری (سلام الله علیها)]]
| مادر = ام المؤمنین [[خدیجه دختر خویلد|خدیجه کبری (سلام الله علیها)]]
}}
}}
'''حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام)''' (۵ بعثت - ۱۱ قمری) دختر گرامی [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم)]] و [[حضرت خدیجه]]، همسر [[علی بن ابی طالب|امام علی(علیه‌السلام)]] و مادر [[حسن بن علی|امام حسن(علیه‌السلام)]] و [[امام حسین|امام حسین(علیه‌السلام)]] است. حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در دین اسلام جایگاه بسیاری رفیعی دارد و به ویژگی‌های متعددی ممتاز است. آن حضرت، معصومه است و یازده نفر از ائمه [[شیعه]] از نسل آن حضرت هستند. سوره و آیاتی از [[قرآن کریم]] همچون سوره کوثر، سوره انسان، [[آیه تطهیر]] و [[آیه مودت]] در حق آن حضرت و همسر و فرزندانش نازل گردیده و ایشان به عنوان [[اهل بیت (علیهم‌السلام)|اهل‌بیت رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)]] خوانده شده‌اند. مطابق با روایتی از [[پیامبر اکرم|پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)]]، دوستی و دشمنی با حضرت فاطمه به منزله دوستی و دشمنی با پیامبر است و در روایتی دیگر آن حضرت را سیدة نساء العالمین (بزرگ بانوی زنان جهانیان) نامیده است. در نقل منابع شیعی و برخی از منابع اهل سنت درباره نحوه شهادت ایشان بعد از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) چنین آمده که: حضرت فاطمه (سلام الله علیها) پس از رحلت پیامبر اسلام از حق خلافت همسرش که به تعیین الهی بود به شدت دفاع نمود و در جریان هجوم [[عمر بن خطاب]] به خانه‌اش (به هواداری از خلافت [[ابوبکر]]، به [[شهادت]] رسید.  
'''حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام)''' دختر گرامی [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم)]] و [[حضرت خدیجه]]، همسر [[علی بن ابی طالب|امام علی(علیه‌السلام)]] و مادر [[حسن بن علی|امام حسن(علیه‌السلام)]] و [[امام حسین|امام حسین(علیه‌السلام)]] است. حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در دین اسلام جایگاه بسیاری رفیعی دارد و به ویژگی‌های متعددی ممتاز است. آن حضرت، معصومه است و یازده نفر از ائمه [[شیعه]] از نسل آن حضرت هستند. [[سوره]] و آیاتی از [[قرآن کریم]] همچون [[سوره کوثر]]، [[سوره انسان]]، [[آیه تطهیر]] و [[آیه مودت]] در حق آن حضرت و همسر و فرزندانش [[نازل]] گردیده و ایشان به عنوان [[اهل بیت (علیهم‌السلام)|اهل‌بیت رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)]] خوانده شده‌اند. مطابق با روایتی از [[پیامبر اکرم|پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)]]، دوستی و دشمنی با حضرت فاطمه به منزله دوستی و دشمنی با پیامبر است و در روایتی دیگر آن حضرت را سیدة نساء العالمین (بزرگ بانوی زنان جهانیان) نامیده است. در نقل منابع شیعی و برخی از منابع اهل‌سنت درباره نحوه شهادت ایشان بعد از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) چنین آمده که: حضرت فاطمه (سلام الله علیها) پس از رحلت پیامبر اسلام از حق خلافت همسرش که به تعیین الهی بود به شدت دفاع نمود و در جریان هجوم [[عمر بن خطاب]] به خانه‌اش (به هواداری از خلافت [[ابوبکر]]، به [[شهادت]] رسید.  


== القاب حضرت فاطمه زهرا ==
== القاب حضرت فاطمه زهرا ==
خط ۲۶: خط ۲۶:


== ولادت حضرت فاطمه زهرا ==
== ولادت حضرت فاطمه زهرا ==
در منابع شیعه و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] در مورد چگونگی انعقاد نطفه فاطمه روایاتی وجود دارد، که قائل هستند [[رسول خدا]] به دستور خدا چهل شب از خدیجه کناره گرفت و پس از ۴۰ روز عبادت و روزه‌داری و سپس با رفتن به [[معراج]] و خوردن از طعام یا میوه بهشتی، نزد خدیجه آمد و نور فاطمه در وجود خدیجه قرار گرفت. <ref>محلاتی، زندگانی حضرت فاطمه ودختران آن حضرت، صص ۸-۷</ref>
در منابع شیعه و [[اهل‌سنت و جماعت|اهل‌سنت]] در مورد چگونگی انعقاد نطفه فاطمه روایاتی وجود دارد، که قائل هستند [[رسول خدا]] به دستور خدا چهل شب از خدیجه کناره گرفت و پس از ۴۰ روز عبادت و روزه‌داری و سپس با رفتن به [[معراج]] و خوردن از طعام یا میوه بهشتی، نزد خدیجه آمد و نور فاطمه در وجود خدیجه قرار گرفت. <ref>محلاتی، زندگانی حضرت فاطمه ودختران آن حضرت، صص ۸-۷</ref>


مکان تولد فاطمه، [[مکه]] و در خانه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بوده است. اما درباره تاریخ ولادتش در منابع شیعه و سنی، اختلاف نظر وجود دارد. اهل سنت ولادت وی را پنج سال پیش از بعثت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و در سال تجدید بنای [[کعبه]] نوشته‌اند. <ref>آیتی، چکیده تاریخ پیامبر اسلام، ص۳۵</ref> اما [[کلینی]] در کافی می‌گوید: ولادت فاطمه پنج سال پس از [[بعثت]] روی داد. <ref>کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۵۳۰</ref>
مکان تولد فاطمه، [[مکه]] و در خانه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بوده است. اما درباره تاریخ ولادتش در منابع شیعه و سنی، اختلاف نظر وجود دارد. اهل‌سنت ولادت وی را پنج سال پیش از بعثت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و در سال تجدید بنای [[کعبه]] نوشته‌اند. <ref>آیتی، چکیده تاریخ پیامبر اسلام، ص۳۵</ref> اما [[کلینی]] در کافی می‌گوید: ولادت فاطمه پنج سال پس از [[بعثت]] روی داد. <ref>کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۵۳۰</ref>


یعقوبی می‌نویسد: سن فاطمه در هنگام وفات (شهادت) ۲۳ سال بود. <ref>احمد بن ابی یعقوب(ابن واضح یعقوبی)، تاریخ یعقوبی، ترجمه: محمدابراهیم آیتی، ج۱، ص۵۱۲</ref> بنابراین، ولادت او باید در سال بعثت رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) بوده باشد. این قول مطابق نظر [[شیخ طوسی]]<ref>ر. ک:مقاله شیخ طوسی</ref> است که سن فاطمه را هنگام ازدواج با علی (پنج ماه پس از هجرت) ۱۳ سال می‌داند. <ref> آیتی، چکیده تاریخ پیامبر اسلام، صص۳۶-۳۵. (به نقل از مصباح المتهجد، ص۵۶۱)</ref>
یعقوبی می‌نویسد: سن فاطمه در هنگام وفات (شهادت) ۲۳ سال بود. <ref>احمد بن ابی یعقوب(ابن واضح یعقوبی)، تاریخ یعقوبی، ترجمه: محمدابراهیم آیتی، ج۱، ص۵۱۲</ref> بنابراین، ولادت او باید در سال بعثت رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) بوده باشد. این قول مطابق نظر [[شیخ طوسی]]<ref>ر. ک:مقاله شیخ طوسی</ref> است که سن فاطمه را هنگام ازدواج با علی (پنج ماه پس از هجرت) ۱۳ سال می‌داند. <ref> آیتی، چکیده تاریخ پیامبر اسلام، صص۳۶-۳۵. (به نقل از مصباح المتهجد، ص۵۶۱)</ref>
خط ۵۳: خط ۵۳:
واقعه مباهله واقعه ای مربوط به سال نهم یا دهم هجری است. وقتی مسیحیان نجران از روی لجاجت و عناد سخن پیامبر را درباره یگانگی آفریدگار و شخصیت حضرت عیسی علیه‌السلام نپذیرفتند، آیه نازل شد که: {{متن قرآن |فَمَنْ حَاجَّک فِیهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَک مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَکمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَکمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَکمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکاذِبِینَ|سوره = آل عمران| آیه = ۶۱}}. پس هر کس با تو درباره عیسی در مقام مجادله برآید بعد از آنکه به احوال او آگاهی یافتی، بگو: بیایید ما و شما فرزندان و زنان و کسانی را که به منزله خودمان هستند بخوانیم، سپس به مباهله برخیزیم (در حق یکدیگر نفرین کنیم) تا دروغگویان (و کافران) را به لعن و عذاب خدا گرفتار سازیم.
واقعه مباهله واقعه ای مربوط به سال نهم یا دهم هجری است. وقتی مسیحیان نجران از روی لجاجت و عناد سخن پیامبر را درباره یگانگی آفریدگار و شخصیت حضرت عیسی علیه‌السلام نپذیرفتند، آیه نازل شد که: {{متن قرآن |فَمَنْ حَاجَّک فِیهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَک مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَکمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَکمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَکمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکاذِبِینَ|سوره = آل عمران| آیه = ۶۱}}. پس هر کس با تو درباره عیسی در مقام مجادله برآید بعد از آنکه به احوال او آگاهی یافتی، بگو: بیایید ما و شما فرزندان و زنان و کسانی را که به منزله خودمان هستند بخوانیم، سپس به مباهله برخیزیم (در حق یکدیگر نفرین کنیم) تا دروغگویان (و کافران) را به لعن و عذاب خدا گرفتار سازیم.


پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در موعد مقرر به همراه خویش امام حسن و امام حسین (علیه‌السلام)، حضرت فاطمه (سلام الله علیها) و دامادش حضرت علی (علیه‌السلام) را آورد. <ref>شیخ مفید، الإرشاد، ج‏۱، ص۱۶۶ تا ۱۶۹. برای مشاهده اسناد روایت در منابع شیعه و سنی رک: تفسیر آیه «مباهله» از دیدگاه اهل بیت(علیه‌السلام) و اهل سنت، ایلقار اسماعیل زاده، طلوع، شماره ۱۰ و ۱۱ در دسترس در سایت حوزه</ref>
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در موعد مقرر به همراه خویش امام حسن و امام حسین (علیه‌السلام)، حضرت فاطمه (سلام الله علیها) و دامادش حضرت علی (علیه‌السلام) را آورد. <ref>شیخ مفید، الإرشاد، ج‏۱، ص۱۶۶ تا ۱۶۹. برای مشاهده اسناد روایت در منابع شیعه و سنی رک: تفسیر آیه «مباهله» از دیدگاه اهل بیت(علیه‌السلام) و اهل‌سنت، ایلقار اسماعیل زاده، طلوع، شماره ۱۰ و ۱۱ در دسترس در سایت حوزه</ref>


علامه طباطبائی در مورد آیه مباهله می‌گوید: رسول خدا در مقام امتثال این فرمان از «انفسنا» به غیر از علی و از «نسائنا» بجز فاطمه (سلام الله علیه) و از «ابنائنا» بجز حسنین (علیه‌السلام) را نیاورد. معلوم می‌شود برای کلمه اول به جز علی (علیه‌السلام) و برای کلمه دوم به جز فاطمه (علیه‌السلام) و از سوم بجز حسنین (علیه‌السلام) مصداق نیافت و کانه منظور از «ابناء» و «نساء» و «انفس» همان اهل بیت رسول خدا بوده، همچنان ‌که در بعضی روایات به این معنا تصریح شده، بعد از آن که رسول خدا نام‌بردگان را با خود آورد عرضه داشت: «بارالها اینان‌اند اهل بیت من»، چون این عبارت می‌فهماند پروردگارا من به‌جز اینان کسی را نیافتم تا برای مباهله دعوت کنم.<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج‌۳، ص۲۳۷</ref>
علامه طباطبائی در مورد آیه مباهله می‌گوید: رسول خدا در مقام امتثال این فرمان از «انفسنا» به غیر از علی و از «نسائنا» بجز فاطمه (سلام الله علیه) و از «ابنائنا» بجز حسنین (علیه‌السلام) را نیاورد. معلوم می‌شود برای کلمه اول به جز علی (علیه‌السلام) و برای کلمه دوم به جز فاطمه (علیه‌السلام) و از سوم بجز حسنین (علیه‌السلام) مصداق نیافت و کانه منظور از «ابناء» و «نساء» و «انفس» همان اهل بیت رسول خدا بوده، همچنان ‌که در بعضی روایات به این معنا تصریح شده، بعد از آن که رسول خدا نام‌بردگان را با خود آورد عرضه داشت: «بارالها اینان‌اند اهل بیت من»، چون این عبارت می‌فهماند پروردگارا من به‌جز اینان کسی را نیافتم تا برای مباهله دعوت کنم.<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج‌۳، ص۲۳۷</ref>


این مطلب را نقلی از روایت مباهله که [[زمخشری]] از علمای اهل سنت در [[تفسیر کشاف]] از [[عایشه]] نقل می‌کند تایید می‌نماید: حضرت رسول(صلی الله علیه و آله و سلم) در روز [[مباهله]] بیرون آمد و عبایی از موی سیاه پوشیده بود چون امام حسن (علیه‌السلام) رسید، او را در ذیل عبای خود جای داد، سپس امام حسین (علیه‌السلام) رسید، او را نیز در ذیل عبای خود جای داد، و پس از آن، فاطمه و سپس علی؛ آنگاه گفت: {{متن قرآن |...إِنَّمَا یرِیدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنْکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَیطَهِّرَکمْ تَطْهِیرًا...|سوره = احزاب|آیه = ۳۳}} (ترجمه: جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند.)<ref>زمخشری، تفسیر الکشاف، ج۱، صص ۳۶۹-۳۷۰</ref>
این مطلب را نقلی از روایت مباهله که [[زمخشری]] از علمای اهل‌سنت در [[تفسیر کشاف]] از [[عایشه]] نقل می‌کند تایید می‌نماید: حضرت رسول(صلی الله علیه و آله و سلم) در روز [[مباهله]] بیرون آمد و عبایی از موی سیاه پوشیده بود چون امام حسن (علیه‌السلام) رسید، او را در ذیل عبای خود جای داد، سپس امام حسین (علیه‌السلام) رسید، او را نیز در ذیل عبای خود جای داد، و پس از آن، فاطمه و سپس علی؛ آنگاه گفت: {{متن قرآن |...إِنَّمَا یرِیدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنْکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَیطَهِّرَکمْ تَطْهِیرًا...|سوره = احزاب|آیه = ۳۳}} (ترجمه: جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند.)<ref>زمخشری، تفسیر الکشاف، ج۱، صص ۳۶۹-۳۷۰</ref>


=== آیه تطهیر ===
=== آیه تطهیر ===
منظور از آیه تطهیر بخش دوم سوره احزاب آیه  ۳۳ است که می‌فرماید: {{متن قرآن |...انَّمَا یرِیدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَ یطَهِّرَکمْ تَطْهِیرًا|سوره = احزاب |آیه = ۳۳ }}
منظور از آیه تطهیر بخش دوم سوره احزاب آیه  ۳۳ است که می‌فرماید: {{متن قرآن |...انَّمَا یرِیدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَ یطَهِّرَکمْ تَطْهِیرًا|سوره = احزاب |آیه = ۳۳ }}


این آیه بیان می‌کند که اراده خداوند بر این امر تعلق گرفته است که اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از هر رجس و پلیدی پاک باشند. تعبیر «یُطهِّرکم» در پی «لِیُذهِبَ عَنکم الرِّجسَ» تأکیدی بر طهارت و پاکیزگی به دنبال دور شدن پلیدی‌ها است و «تَطهِیرًا» که مفعول مطلق است نیز تأکیدی دیگر برای طهارت به شمار می‌رود. «الرِجسَ» که با الف و لام جنس است، هر گونه پلیدی فکری و عملی اعم از شرک، کفر، نفاق و جهل و گناه را دربر می‌گیرد. <ref> المیزان، ج‌ ۱۶، ص‌ ۳۱۲</ref> مطابق با روایاتی که در منابع شیعه <ref>کلینی، مـحمد بـن یعقوب، الاصول من الکافی، ج ۱، ص ۲۸۶ ـ ۲۸۷‌؛ شیخ صدوق، الخصال‌، ص ۴۰۳، حدیث‌ ۱۱۳‌، و ص ۵۸۰، حدیث ۱؛ شیخ‌ طوسی‌، الامالی‌، ص ۳۶۸‌ و ۷۸۳‌؛ طبرسی, فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۷ ص۵۵۹ و ج۸ ص ۳۵۷</ref> و برخی از منابع اهل سنت <ref>جامع البـیان عـن تـأویل آی القرآن، ج ۱۲، جزء ۲۲، ص ۶؛ رازی، ابن ابی حاتم، تفسیر القـرآن العـظیم، ج ۹، ص ۳۱۳۱، حـدیث ۱۷۶۷۳؛ ابـن کثـیر، تـفسیر القرآن العظیم‌، ج ۳، ص ۴۹۴؛ نیشابوری، علی بن احمد، اسباب النزول، ص ۲۹۵؛ سیوطی، جلال‌الدین، الدرالمنثور فی التفسیر المأثور، ‌ج ۶، ص ۶۰۴؛ نیشابوری، ابو عبدالله حاکم، المستدرک علی الصحیحین، ج ۲، ص ۴۱۶ </ref> آمده است، منظوراز اهل البیت (علیه‌السلام)؛ خمسه طیبه یعنی پیامبر، علی، فاطمه، حسن و حسین (علیه‌السلام) هستند.
این آیه بیان می‌کند که اراده خداوند بر این امر تعلق گرفته است که اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از هر رجس و پلیدی پاک باشند. تعبیر «یُطهِّرکم» در پی «لِیُذهِبَ عَنکم الرِّجسَ» تأکیدی بر طهارت و پاکیزگی به دنبال دور شدن پلیدی‌ها است و «تَطهِیرًا» که مفعول مطلق است نیز تأکیدی دیگر برای طهارت به شمار می‌رود. «الرِجسَ» که با الف و لام جنس است، هر گونه پلیدی فکری و عملی اعم از شرک، کفر، نفاق و جهل و گناه را دربر می‌گیرد. <ref> المیزان، ج‌ ۱۶، ص‌ ۳۱۲</ref> مطابق با روایاتی که در منابع شیعه <ref>کلینی، مـحمد بـن یعقوب، الاصول من الکافی، ج ۱، ص ۲۸۶ ـ ۲۸۷‌؛ شیخ صدوق، الخصال‌، ص ۴۰۳، حدیث‌ ۱۱۳‌، و ص ۵۸۰، حدیث ۱؛ شیخ‌ طوسی‌، الامالی‌، ص ۳۶۸‌ و ۷۸۳‌؛ طبرسی, فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۷ ص۵۵۹ و ج۸ ص ۳۵۷</ref> و برخی از منابع اهل‌سنت <ref>جامع البـیان عـن تـأویل آی القرآن، ج ۱۲، جزء ۲۲، ص ۶؛ رازی، ابن ابی حاتم، تفسیر القـرآن العـظیم، ج ۹، ص ۳۱۳۱، حـدیث ۱۷۶۷۳؛ ابـن کثـیر، تـفسیر القرآن العظیم‌، ج ۳، ص ۴۹۴؛ نیشابوری، علی بن احمد، اسباب النزول، ص ۲۹۵؛ سیوطی، جلال‌الدین، الدرالمنثور فی التفسیر المأثور، ‌ج ۶، ص ۶۰۴؛ نیشابوری، ابو عبدالله حاکم، المستدرک علی الصحیحین، ج ۲، ص ۴۱۶ </ref> آمده است، منظوراز اهل البیت (علیه‌السلام)؛ خمسه طیبه یعنی پیامبر، علی، فاطمه، حسن و حسین (علیه‌السلام) هستند.


=== آیه مودت ===
=== آیه مودت ===
خط ۱۰۹: خط ۱۰۹:
# هنگام ورود فاطمه (سلام الله علیه) به صحنه ی [[محشر]]، از جانب حضرت حق تبارک و تعالی ندا می‌شود: «ای اهل محشر نگاهتان را فروافکنید تا فاطمه عبور نماید». <ref>کتاب فاطمه زهرا سلام الله علیها نوشته علامه عبدالحسین امینی می‌باشد. </ref>
# هنگام ورود فاطمه (سلام الله علیه) به صحنه ی [[محشر]]، از جانب حضرت حق تبارک و تعالی ندا می‌شود: «ای اهل محشر نگاهتان را فروافکنید تا فاطمه عبور نماید». <ref>کتاب فاطمه زهرا سلام الله علیها نوشته علامه عبدالحسین امینی می‌باشد. </ref>


== فضایل حضرت فاطمه در منابع اهل سنت ==
== فضایل حضرت فاطمه در منابع اهل‌سنت ==
درباره فضایل و عظمت بزرگ بانوی اسلام و یگانه دختر باقی مانده از [[حضرت محمد (ص)|رسول خاتم(صلی الله علیه و آله و سلم)]] حضرت صدیقه اطهر فاطمه زهرا(سلام الله علیه) چه در منابع شیعی و چه در منابع اهل سنت به فراوانی سخن گفته شده است. به قدری فضایل آن حضرت زیاد است که جای کوچکترین تردید و یا انکاری وجود ندارد. به ذکر برخی از فضایل بی شمار آن حضرت که در منابع اهل سنت موجود است اشاره می‌کنیم.
درباره فضایل و عظمت بزرگ بانوی اسلام و یگانه دختر باقی مانده از [[حضرت محمد (ص)|رسول خاتم(صلی الله علیه و آله و سلم)]] حضرت صدیقه اطهر فاطمه زهرا(سلام الله علیه) چه در منابع شیعی و چه در منابع اهل‌سنت به فراوانی سخن گفته شده است. به قدری فضایل آن حضرت زیاد است که جای کوچکترین تردید و یا انکاری وجود ندارد. به ذکر برخی از فضایل بی شمار آن حضرت که در منابع اهل‌سنت موجود است اشاره می‌کنیم.


'''آیه تطهیر و حدیث کسا'''
'''آیه تطهیر و حدیث کسا'''
خط ۱۱۹: خط ۱۱۹:


مراد از اهل بیت که در این آیه ذکر شده است چه کسانی هستند؟
مراد از اهل بیت که در این آیه ذکر شده است چه کسانی هستند؟
پاسخ این پرسش را در روایات اهل سنت می‌جوییم.
پاسخ این پرسش را در روایات اهل‌سنت می‌جوییم.
واقدی در کتاب اسباب التزیل می‌نویسد که آیه تطهیر درباره پنج نفر نازل شد. این پنج نفر عبارتند از: پیامبراسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) ،علی (علیه‌السلام) ،فاطمه (سلام الله علیه) حسن (علیه‌السلام) وحسین (علیه‌السلام) <ref>اعیان الشیعه 1، ص 308</ref>
واقدی در کتاب اسباب التزیل می‌نویسد که آیه تطهیر درباره پنج نفر نازل شد. این پنج نفر عبارتند از: پیامبراسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) ،علی (علیه‌السلام) ،فاطمه (سلام الله علیه) حسن (علیه‌السلام) وحسین (علیه‌السلام) <ref>اعیان الشیعه 1، ص 308</ref>


خط ۱۵۲: خط ۱۵۲:
'''ازدواج علی (علیه‌السلام) و فاطمه (سلام الله علیه)'''
'''ازدواج علی (علیه‌السلام) و فاطمه (سلام الله علیه)'''


بنا به نوشته بزرگان اهل سنت و جماعت، [[ابوبکر بن ابی قحافه|خلیفه اول]] برای خواستگاری حضرت زهرا(سلام الله علیه) به نزد پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) رفت و پیشنهاد خویش را بیان نمود. رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: انتظر بهاالقضا، من در امر ازدواج فاطمه (سلام الله علیه) منتظر فرمان خداوند هستم، خلیفه اول این پاسخ را پاسخ منفی تلقی نمود.
بنا به نوشته بزرگان اهل‌سنت و جماعت، [[ابوبکر بن ابی قحافه|خلیفه اول]] برای خواستگاری حضرت زهرا(سلام الله علیه) به نزد پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) رفت و پیشنهاد خویش را بیان نمود. رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: انتظر بهاالقضا، من در امر ازدواج فاطمه (سلام الله علیه) منتظر فرمان خداوند هستم، خلیفه اول این پاسخ را پاسخ منفی تلقی نمود.


خلیفه دوم نیز به دیگر بار و به همین منظور به نزد رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) رفت و مانند خلیفه اول پاسخ منفی شنید.
خلیفه دوم نیز به دیگر بار و به همین منظور به نزد رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) رفت و مانند خلیفه اول پاسخ منفی شنید.
خط ۲۰۶: خط ۲۰۶:


دوستی و دشمنی با فاطمه (سلام الله علیه) دوستی و دشمنی با پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) است
دوستی و دشمنی با فاطمه (سلام الله علیه) دوستی و دشمنی با پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) است
بسیاری از بزرگان اهل سنت نوشته‌اند که پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) به علی (علیه‌السلام)، فاطمه (سلام الله علیه) ،حسن (علیه‌السلام) و حسین (علیه‌السلام) نگاه کرد و فرمود: انا حرب لمن حاربکم و سلم لمن سالمکم ،من با دشمنان شما دشمن و با دوستان شما دوستم. <ref>مسنداحمد 2 ص 242 مستدرک حاکم 3 ص 149، ترمذی خ 3870، المصنف فی الاحادیث 7 ص 512 </ref>
بسیاری از بزرگان اهل‌سنت نوشته‌اند که پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) به علی (علیه‌السلام)، فاطمه (سلام الله علیه) ،حسن (علیه‌السلام) و حسین (علیه‌السلام) نگاه کرد و فرمود: انا حرب لمن حاربکم و سلم لمن سالمکم ،من با دشمنان شما دشمن و با دوستان شما دوستم. <ref>مسنداحمد 2 ص 242 مستدرک حاکم 3 ص 149، ترمذی خ 3870، المصنف فی الاحادیث 7 ص 512 </ref>


'''فاطمه (سلام الله علیه) سیده زنان است'''
'''فاطمه (سلام الله علیه) سیده زنان است'''
خط ۲۲۹: خط ۲۲۹:
ذهبی در ذیل مستدرک حاکم وقتی که به این روایت می‌رسد، می‌گوید این روایت صحیح است. <ref>مستدرک 3، ص 151</ref>
ذهبی در ذیل مستدرک حاکم وقتی که به این روایت می‌رسد، می‌گوید این روایت صحیح است. <ref>مستدرک 3، ص 151</ref>


=حضرت زهرا (سلام الله علیه) در کلام محققین اهل سنت=
=حضرت زهرا (سلام الله علیه) در کلام محققین اهل‌سنت=


'''ابن صباغ مالکی'''
'''ابن صباغ مالکی'''
خط ۲۴۷: خط ۲۴۷:
در زندگی فاطمه انواع عظمت‌ها را می‌بینیم که این عظمت‌ها را همچون بلقیس و... از راه داشتن قصر و ثروت و زیبائی ظاهری به دست نیاورده است. و همچون عایشه، شهرت خویش را از راه رهبری جنگجویان در [[جنگ جمل]] ورویارویی با مردان به چنگ نیاورده، بلکه از راه حکمت و بزرگی شخصی خود، عالم را از حکمت و عظمت پر نموده است، حکمتی که مرجعش کتب فلاسفه و علماء نیست. بزرگی که ریشه‌اش پادشاهی و ثروت نیست بلکه از درون جانش و کمالات نفسش ریشه می‌گیرد.
در زندگی فاطمه انواع عظمت‌ها را می‌بینیم که این عظمت‌ها را همچون بلقیس و... از راه داشتن قصر و ثروت و زیبائی ظاهری به دست نیاورده است. و همچون عایشه، شهرت خویش را از راه رهبری جنگجویان در [[جنگ جمل]] ورویارویی با مردان به چنگ نیاورده، بلکه از راه حکمت و بزرگی شخصی خود، عالم را از حکمت و عظمت پر نموده است، حکمتی که مرجعش کتب فلاسفه و علماء نیست. بزرگی که ریشه‌اش پادشاهی و ثروت نیست بلکه از درون جانش و کمالات نفسش ریشه می‌گیرد.


آری او شخصیتی است که هر قدر فهم بشر در شناخت حقیقتش بیشتر فرو رود، با مسائل حل نشده و رازهای ناگشوده بیشتری روبرو می‌شود، و سرانجام عاجزانه باید بگویند که اندیشه‌ها از درک فضائل زهرا عاجزند. <ref>حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در کلام اهل سنت - بیتوته
آری او شخصیتی است که هر قدر فهم بشر در شناخت حقیقتش بیشتر فرو رود، با مسائل حل نشده و رازهای ناگشوده بیشتری روبرو می‌شود، و سرانجام عاجزانه باید بگویند که اندیشه‌ها از درک فضائل زهرا عاجزند. <ref>حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در کلام اهل‌سنت - بیتوته
https://www.beytoote.com › religious
https://www.beytoote.com › religious
</ref>
</ref>


== احادیث از منابع اهل سنت درباره حضرت فاطمه زهرا ==
== احادیث از منابع اهل‌سنت درباره حضرت فاطمه زهرا ==


در منابع حدیثی از جمله کتب برادران اهل سنت روایات مختلفی از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) درباره فضایل حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) نقل شده است که برخی از آنها عبارتند از :
در منابع حدیثی از جمله کتب برادران اهل‌سنت روایات مختلفی از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) درباره فضایل حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) نقل شده است که برخی از آنها عبارتند از :


1- قال رسول اللّه صلی الله علیه وآله: «إذا کانَ یَوْمُ القیامَةِ نادی مُنادٍ: یا أَهْلَ الجَمْعِ غُضُّوا أَبْصارَکُمْ حَتی تَمُرَّ فاطِمَة».
1- قال رسول اللّه صلی الله علیه وآله: «إذا کانَ یَوْمُ القیامَةِ نادی مُنادٍ: یا أَهْلَ الجَمْعِ غُضُّوا أَبْصارَکُمْ حَتی تَمُرَّ فاطِمَة».
خط ۲۹۵: خط ۲۹۵:
«وَ کانَ سَبَبُ وَفاتِها اَن قُنْفُذَ مَوْلی عُمَرَ لَکَزَها بِنَعْلِ السیْفِ بِاَمْرِهِ فَاَسْقَطَتْ مُحْسِنا وَ مَرِضَتْ مَرَضا شَدیدا وَلَمْ تَدَعْ اَحَدا مِمنْ آذاها یَدْخُلُ عَلَیْها، سبب فوت فاطمه علیهاالسلام ضرباتی بود که قنفذ، غلام عمر با غلاف شمشیر بر آن حضرت به فرمان عمر زد؛ پس (فرزندش) محسن را از دست داد و به شدت بیمار شد و هیچ یک از آزار دهندگان خویش را راه نداد (که به دیدن او بیایند)<ref>بحار الانوار، ج43، ص170</ref>
«وَ کانَ سَبَبُ وَفاتِها اَن قُنْفُذَ مَوْلی عُمَرَ لَکَزَها بِنَعْلِ السیْفِ بِاَمْرِهِ فَاَسْقَطَتْ مُحْسِنا وَ مَرِضَتْ مَرَضا شَدیدا وَلَمْ تَدَعْ اَحَدا مِمنْ آذاها یَدْخُلُ عَلَیْها، سبب فوت فاطمه علیهاالسلام ضرباتی بود که قنفذ، غلام عمر با غلاف شمشیر بر آن حضرت به فرمان عمر زد؛ پس (فرزندش) محسن را از دست داد و به شدت بیمار شد و هیچ یک از آزار دهندگان خویش را راه نداد (که به دیدن او بیایند)<ref>بحار الانوار، ج43، ص170</ref>


== شهادت حضرت فاطمه زهرا از دیدگاه اهل سنت ==
== شهادت حضرت فاطمه زهرا از دیدگاه اهل‌سنت ==
برخی از دانشمندان اهل سنت برای حفظ موقعیت خلفا از بازگو کردن این قطعه از تاریخ خودداری نموده ‏اند؛ از جمله ابن ابی الحدید در شرح خود می‏ گوید:«جساراتی را که مربوط به فاطمه زهرا (سلام الله علیه) نقل شده، در میان مسلمانان تنها شیعه آن را نقل کرده است.» <ref>شرح نهج‌البلاغه، ج2، ص60</ref>
برخی از دانشمندان اهل‌سنت برای حفظ موقعیت خلفا از بازگو کردن این قطعه از تاریخ خودداری نموده ‏اند؛ از جمله ابن ابی الحدید در شرح خود می‏ گوید:«جساراتی را که مربوط به فاطمه زهرا (سلام الله علیه) نقل شده، در میان مسلمانان تنها شیعه آن را نقل کرده است.» <ref>شرح نهج‌البلاغه، ج2، ص60</ref>


رویدادهای تلخ، شرایط سخت بیماری و فراق پدر بیش از پیش شرایط جسمی و وضعیت روحی حضرت زهرا (سلام الله علیه) را دشوارتر می‌کرد، اما حضرت فاطمه (سلام الله علیها)، با وجود تحمل این مصائب، هیچ گله و شکایتی از بیماری خود نداشتند.
رویدادهای تلخ، شرایط سخت بیماری و فراق پدر بیش از پیش شرایط جسمی و وضعیت روحی حضرت زهرا (سلام الله علیه) را دشوارتر می‌کرد، اما حضرت فاطمه (سلام الله علیها)، با وجود تحمل این مصائب، هیچ گله و شکایتی از بیماری خود نداشتند.
خط ۳۰۲: خط ۳۰۲:
حضرت فاطمه (سلام الله علیها) سرانجام پس از رحلت پدر بزرگوار (صلی الله علیه و آله و سلم)، از حق خلافت همسرش که به تعیین الهی بود به شدت دفاع نمود و در جریان هجوم عمر بن خطاب (به هواداری از خلافت ابوبکر)، به خانه‌اش به گونه‌ای میان درب و دیوار آسیب دیدند که علاوه بر صدمه‌های سخت، جنین ایشان نیز سقط شد و تازیانه‌های بیشماری بر جان و روح او نشست.
حضرت فاطمه (سلام الله علیها) سرانجام پس از رحلت پدر بزرگوار (صلی الله علیه و آله و سلم)، از حق خلافت همسرش که به تعیین الهی بود به شدت دفاع نمود و در جریان هجوم عمر بن خطاب (به هواداری از خلافت ابوبکر)، به خانه‌اش به گونه‌ای میان درب و دیوار آسیب دیدند که علاوه بر صدمه‌های سخت، جنین ایشان نیز سقط شد و تازیانه‌های بیشماری بر جان و روح او نشست.


صفدی یکی دیگر از علمای اهل سنت می‏گوید:
صفدی یکی دیگر از علمای اهل‌سنت می‏گوید:


«اِن عُمَرَ ضَرَبَ بَطْنَ فاطِمَةَ یَوْمَ الْبَیْعَةِ حَتی اَلْقَتْ اَلْمُحْسِنَ مِنْ بَطْنِها، به راستی عمر آن چنان فاطمه علیهاالسلام را در روز بیعت زد که محسن را سقط نمود .» <ref>لوافی بالوفیات، صفدی، ج5، ص347؛ سفینة البحار، شیخ عباس قمی، ج2، ص292</ref>
«اِن عُمَرَ ضَرَبَ بَطْنَ فاطِمَةَ یَوْمَ الْبَیْعَةِ حَتی اَلْقَتْ اَلْمُحْسِنَ مِنْ بَطْنِها، به راستی عمر آن چنان فاطمه علیهاالسلام را در روز بیعت زد که محسن را سقط نمود .» <ref>لوافی بالوفیات، صفدی، ج5، ص347؛ سفینة البحار، شیخ عباس قمی، ج2، ص292</ref>
خط ۳۲۳: خط ۳۲۳:
در مورد محل دفن حضرت فاطمه(سلام الله علیه) چهار قول وجود دارد:
در مورد محل دفن حضرت فاطمه(سلام الله علیه) چهار قول وجود دارد:


1. برخی مزارش را در بقیع می‌دانند؛ از جمله اربلی در کشف الغمه و [[سیدمرتضی]] در عیون المعجزات. اهل سنت نیز بر این باورند. آنان مزاری را که در کنار مرقد چهار امام قرار دارد، مدفن فاطمه زهرا(سلام الله علیه) می‌دانند. [[علامه مجلسی]]<ref>ر. ک:مقاله علامه مجلسی</ref> می‌نویسد: چون علی، فاطمه را به [[مصلّا]] آورد و نماز خواند، دست‌ها را به سوی آسمان بلند کرد و گفت پروردگارا! اینک فاطمه دختر پیامبر توست که او را از ظلمات دنیا به سوی نورانیّت آخرت حمل کردم. در این وقت، منادی ندا در داد که بقعه بقیع، محل دفن است و به سوی آن بروید. وقتی امیرالمؤمنین به آنجا رسید، دید قبری ساخته و لحدی پرداخته‌اند. پس پیکر فاطمه را آنجا به خاک سپرد.
1. برخی مزارش را در بقیع می‌دانند؛ از جمله اربلی در کشف الغمه و [[سیدمرتضی]] در عیون المعجزات. اهل‌سنت نیز بر این باورند. آنان مزاری را که در کنار مرقد چهار امام قرار دارد، مدفن فاطمه زهرا(سلام الله علیه) می‌دانند. [[علامه مجلسی]]<ref>ر. ک:مقاله علامه مجلسی</ref> می‌نویسد: چون علی، فاطمه را به [[مصلّا]] آورد و نماز خواند، دست‌ها را به سوی آسمان بلند کرد و گفت پروردگارا! اینک فاطمه دختر پیامبر توست که او را از ظلمات دنیا به سوی نورانیّت آخرت حمل کردم. در این وقت، منادی ندا در داد که بقعه بقیع، محل دفن است و به سوی آن بروید. وقتی امیرالمؤمنین به آنجا رسید، دید قبری ساخته و لحدی پرداخته‌اند. پس پیکر فاطمه را آنجا به خاک سپرد.


ابن جوزی هم می‌نویسد:  
ابن جوزی هم می‌نویسد:  
confirmed، مدیران
۳۷٬۲۳۶

ویرایش