confirmed، مدیران
۳۶٬۱۹۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| مذهب = [[اهل سنت و جماعت|اهلسنت]]، [[شافعی]] | | مذهب = [[اهل سنت و جماعت|اهلسنت]]، [[شافعی]] | ||
| آثار = {{فهرست جعبه افقی |اصول الایمان |أصولالدین (تمیمی بغدادی) |الملل و النحل (بغدادی، عبدالقاهر ابن طاهر) |الفرق بین الفرق |بیان فرقة الناجیة منهم }} | | آثار = {{فهرست جعبه افقی |اصول الایمان |أصولالدین (تمیمی بغدادی) |الملل و النحل (بغدادی، عبدالقاهر ابن طاهر) |الفرق بین الفرق |بیان فرقة الناجیة منهم }} | ||
| فعالیتها = [[فقیه]]، | | فعالیتها = [[فقیه]]، متکلم | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
از آغاز زندگی او اطلاعات اندکی دردست است. گفتهاند که زادبوم او بغداد بود تا آنکـه پدر وی، ابوعبدالله طاهر بن محمد بن عبدالله بغدادی (د ۳۸۳ق / ۹۹۳م) که مردی فرهیخته و دانش اندوخته بود، هر آنچه ازاهل و عیال و ثروت بسیار داشت به همراه خود برداشت و رو به نیشابور نهاد<ref>خطیب، ۹ / ۳۵۸؛ ابنعساکر، ۲۵۴.</ref>. | از آغاز زندگی او اطلاعات اندکی دردست است. گفتهاند که زادبوم او بغداد بود تا آنکـه پدر وی، ابوعبدالله طاهر بن محمد بن عبدالله بغدادی (د ۳۸۳ق / ۹۹۳م) که مردی فرهیخته و دانش اندوخته بود، هر آنچه ازاهل و عیال و ثروت بسیار داشت به همراه خود برداشت و رو به نیشابور نهاد<ref>خطیب، ۹ / ۳۵۸؛ ابنعساکر، ۲۵۴.</ref>. | ||
سال ورود خاندان بغدادی به نیشابور روشن نیست، اما میدانیم که عبدالقاهر در ۳۷۰ق / ۹۸۰م در مناظرهای در ناحیه [[خراسان]] و احتمالاً در نیشابور شرکت داشته است | سال ورود خاندان بغدادی به نیشابور روشن نیست، اما میدانیم که عبدالقاهر در ۳۷۰ق / ۹۸۰م در مناظرهای در ناحیه [[خراسان]] و احتمالاً در نیشابور شرکت داشته است<ref>بغدادی، عبدالقاهر، الفرق... ، ۲۲۴</ref>. براساس برخی شواهد میتوان حدس زد زمانی که عبدالقاهر از درسهای شیوخ بغداد بهره برده، حدود ۲۰ سال داشته است<ref>نکـ: همو، اصول ... ، ۳۱۴- ۳۱۵، نیز نکـ: ادامۀ مقاله.</ref>. | ||
عبدالقاهر در نیشابور نیز به تکمیل تحصیلات خود پرداخت و در حلقه درس ابواسحاق اسفراینی | عبدالقاهر در نیشابور نیز به تکمیل تحصیلات خود پرداخت و در حلقه درس ابواسحاق اسفراینی حاضر شد و پس از استاد خویش و به خواست وی بر مسند او تکیه زد و سالیانی به تدریس علوم پرداخت<ref>ابنعساکر، همانجا؛ صریفینی، ۵۴۵</ref>. عبدالقاهر از بسیاری استادان دیگر نیز درس آموخته و [[حدیث]] شنیده است که از آن میان میتوان از ابواحمد عبدالله ابنعَدی، ابوبکر محمد بن حسن بن فورَک، ابوعمرو اسماعیل بن نُجَید، ابوعمرو محمد ابن جعفر بن مَطَر و قاضی ابومحمد عبدالله بن عمر مالکی نام برد<ref>بغدادی، عبدالقاهر، اصول، ۲۵۳، ۳۱۰، ۳۱۴، الفرق، ۶؛ سبکی، عبدالوهاب، ۳ / ۲۲۳، ۵ / ۱۳۷، ۱۴۱. برای استادان دیگر، نکـ: بغدادی، عبدالقاهر، اصول، ۱۰۴، ۱۴۶، جمـ، الفرق، ۴-۵؛ واحدی، ۳۴، ۳۰۱؛ ابنجوزی، ۱ / ۱۳۶؛ سبکی، عبدالوهاب، ۳ / ۳۵۵، ۱۰ / ۲۲۵.</ref>. | ||
جامعیت علمی عبدالقاهر که گفته میشود ۱۷نوع از علوم را تدریس میکرده | جامعیت علمی عبدالقاهر که گفته میشود ۱۷نوع از علوم را تدریس میکرده است<ref>مثلاً نکـ: ابن عساکر، همانجا</ref>، حلقه درس وی را به یکی از مهمترین حلقههای درسی منطقه خراسان و محل توجه دانشجویان آن زمان بدل ساخته بود<ref>نکـ: صریفینی، همانجا؛ سبکی، عبدالوهاب، ۵ / ۱۳۶</ref> از شمار شاگردان او، ابوبکر احمدبن حسین بیهقی، ابوالقاسم قشیری و امامالحرمین جوینی پرآوازهترند.<ref>ابنعساکر، همانجا؛ نووی، تهذیب ... ، ۱(۲) / ۲۶۸؛ ذهبی، ۱۷ / ۵۷۲؛ سبکی، عبدالوهاب، ۵ / ۱۳۷؛ برای دیگر نامها، نکـ: سلفی، ۵۱؛ ابنجوزی، همانجا؛ صفدی، ۱۹ / ۴۶؛ سبکی، عبدالوهاب، ۴ / ۲۸، ۵ / ۱۴۱-۱۴۳، جمـ، ۱۰ / ۲۲۵.</ref>. | ||
در سرگذشتنامهها از نیک طبعی و گشادهدستی عبدالقاهر سخن به میان آمده است، چنانکـه گفتهاند: دارایی فراوان خود را در راه کسب دانش و دستگیری از دانشآموزان صرف کرد و چیزی برای خود باقی | در سرگذشتنامهها از نیک طبعی و گشادهدستی عبدالقاهر سخن به میان آمده است، چنانکـه گفتهاند: دارایی فراوان خود را در راه کسب دانش و دستگیری از دانشآموزان صرف کرد و چیزی برای خود باقی نگذارد<ref>مثلاً نکـ: صریفینی، همانجا؛ یافعی، ۳ / ۵۲؛ سبکی، عبدالوهاب، ۵ / ۱۳۸</ref>؛ اما افزون بر این گزارش مستقل دیگری درباره ویژگیهای شخصی و زندگی فردی عبدالقاهر، جز اینکـه دخترش را به عقد ابوالمظفر شاهفور (شهفور) بن طاهر اسفراینی (د ۴۷۱ق / ۱۰۷۸م) درآورد<ref>نکـ: سبکی، عبدالوهاب، ۵ / ۱۱، ۶۴</ref> در دست نیست و در نتیجه باید هر گونه ارزیابی دیگر را بر پایه قراین موجود بنا کرد. | ||
اندک شواهد موجود از سفرهای عبدالقاهر به برخی شهرها مانند بلخ و [[ری]] حکـایت دارد. به نظر میرسد که اشتغال عمده او در این سفرها، املای حدیث به خواهندگان آن و یا ارشاد و ایراد مناظرات کلامی بوده باشد | اندک شواهد موجود از سفرهای عبدالقاهر به برخی شهرها مانند بلخ و [[ری]] حکـایت دارد. به نظر میرسد که اشتغال عمده او در این سفرها، املای حدیث به خواهندگان آن و یا ارشاد و ایراد مناظرات کلامی بوده باشد<ref>نکـ: بغدادی، عبدالقاهر، الفرق، ۲۱۰، الملل... ، ۱۴۴؛ سبکی، عبدالوهاب، ۷ / ۲۴۹، حاشیه</ref>. | ||
سرانجام عبدالقاهر بر اثر واقعهای که از آن باعنوان «فتنه ترکمانان» یاد کردهاند نیشابور را به قصد اسفراین ترک کرد؛ اما چندی نگذشت که درهمانجا درگذشت و در کنار آرامگاه استادش ابواسحاق اسفراینی به خاک سپرده شد | سرانجام عبدالقاهر بر اثر واقعهای که از آن باعنوان «فتنه ترکمانان» یاد کردهاند نیشابور را به قصد اسفراین ترک کرد؛ اما چندی نگذشت که درهمانجا درگذشت و در کنار آرامگاه استادش ابواسحاق اسفراینی به خاک سپرده شد<ref>ابنعساکر، ۲۵۳-۲۵۴؛ صریفینی، ۵۴۵ - ۵۴۶؛ سبکی، عبدالوهاب، ۵ / ۱۳۷-۱۳۹؛ نیز نکـ: ابنخلکان، ۶ / ۳۹۴</ref>. | ||
بر اساس گزارشی از ذهبی که عبدالقاهر را در هنگام مرگ مردی کهنسال خوانده | بر اساس گزارشی از [[ذهبی|ذهبی]] که عبدالقاهر را در هنگام مرگ مردی کهنسال خوانده است، احتمالاً سن او در آن زمان، هفتاد و بیش از آن بوده است؛ و از آنجاکه او در بغداد از ابن عدی نیز حدیث شنیده بود، شاید بتوان تولد او را در حدود سال ۳۵۰ق / ۹۶۱م تخمین زد. | ||
== آثار == | == آثار == |