تفاهمات اسلامی (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

و البته این کلمه در جایی گفته می‏‌شود که توهماتی که افراد درباره یکدیگر دارند از نوع سوء‌ظن باشد یعنی در زمینه «بدی» بوده باشد. اما اگر در زمینه خوبیها و از نوع حسن ظن‏های غلط بوده باشد سوءتفاهم نامیده نمی‏‌شود؛  

یکی از ابتلائات مسلمین این است که گذشته از اینکه از لحاظ پاره‏ای معتقَدات تفرق و تشتت پیدا کرده‏اند و مذهبها و فرقه‌‏ها در میان آنها پیدا شده است دچار سوء تفاهمات زیادی نسبت به یکدیگر می‌باشند؛  

یعنی گذشته از پاره‏ ای اختلافات عقیده‏ ای دچار توهمات بیجای بسیاری درباره یکدیگر می‏ باشند.

در گذشته و حاضر آتش افروزانی بوده و هستند که کوشش‏شان بر این بوده و هست که بر بدبینی‏های مسلمین نسبت به یکدیگر بیفزایند.

مسلمانان از نظر اختلافات مذهبی طوری نیستند که نتوانند وحدت داشته باشند، نتوانند با یکدیگر برادر و مصداق‏ «انَّما الْمُؤْمِنون اخْوَةٌ» بوده باشند زیرا خدایی که همه پرستش می‏کنند یکی است،

همه می‏گویند: لا اله الّا اللّه‏، همه به رسالت محمد صلی الله علیه و آله ایمان دارند و نبوت را به او پایان‏یافته می‌‏دانند و دین او را خاتم ادیان می‌‏شناسند، همه قرآن را کتاب مقدس آسمانی خود می‌‏دانند و آن را تلاوت می‏کنند و قانون اساسی همه مسلمین می‌‏شناسند، همه به سوی یک قبله نماز می‏خوانند و یک بانگ به نام اذان بر می‏آورند، همه در یک ماه معین از سال که ماه رمضان است روزه می‏گیرند، همه روز فطر و اضحی را عید خود می‏شمارند،

همه مراسم حج را مانند هم انجام می‌دهندو با هم در حرم خدا جمع می‏شوند، و حتی همه خاندان نبوت را دوست می‏دارند و به آنها احترام می‏گزارند. اینها کافی است که دلهای آنها را به یکدیگر پیوند دهد و احساسات برادری و اخوت اسلامی را در آنها برانگیزد.  

ببینید، آیه ‏ای که در میان این دو آیه قرار گرفته است آیه دعوت به خیر و امر به معروف و نهی از منکر است. این برای آن است که قرآن کریم می‏خواهد بفهماند که همواره باید از طریق دعوت به خیر و صلاح و امر به معروف و نهی از منکر این وحدت محفوظ بماند؛ اگر این استوانه اسلامی یعنی اصل دعوت و ارشاد و امر به معروف و نهی از منکر بخوابد، وحدت اسلامی و اتحاد مسلمانان نیز از میان می‏رود.

ما مسلمانان دعوت و ارشاد و امر به معروف و نهی از منکر داریم ولی چون هدف‌های اسلامی را نمی‏شناسیم، مخصوصاً از هدف‌های بزرگ و اساسی و اصولی اسلام بی‏خبریم، از اسلام فقط با یک سلسله دستورهای ظاهری که مربوط به قشر اسلام است نه لبّ و مغز آن آشنایی داریم، هروقت به فکر دعوت و ارشاد می‏افتیم از حدود مسائل ساده اخلاقی و عبادی تجاوز نمی‏کنیم و حال آنکه یکی از هدف‌های بزرگ اسلام بلکه بزرگ‌ترین هدف اسلام در امور عملی وحدت و اتفاق مسلمانان است.

این آیه کریمه می‏خواهد بفهماند چون مخالفان اسلام با هدف‌های اسلامی مخالفند آرزومند تفرق و پراکندگی آنها می‌باشند و از وحدت مسلمانان می‏ترسند، آنها هستند که آتشهای تفرقه و اختلاف را دامن می‏زنند و موانع برای وحدت مسلمین ایجاد می‏کنند.

این آیه اتحاد مسلمانان را موجب قوّت و قدرت و شوکت و بوی و خاصیت داشتن آنها معرفی‏ می‌کند، می‏فرماید اگر در میان شما اختلاف افتد قوّت و شوکت و بوی و خاصیت شما از میان می‏رود.

نزاعها بر دو قسم است: بعضی نزاعها مربوط به تضاد منافع آنی افراد است، اما بعضی نزاعها ریشه عقیده ‏ای دارند. اینهاست که فوق‏العاده خطرناک است، اینهاست که از نسلی به نسل دیگر منتقل می‏شود و بحث‌ها و جدلها و کتاب‌ها و نوشته ‏ها ب‏وجود می‏آورد و قرنها ادامه پیدا می‌کند و هرچه زمان می‏گذرد بر موجبات آن افزوده می‏شود و شکاف عمیق‏تر می‏گردد.

ه. یا ایُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اصْبِروا وَ صابِروا وَ رابِطوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحونَ: آل عمران، آیه 200 (این آیه آخرین آیه از سوره آل عمران است) یعنی ای اهل ایمان! صابر و خویشتن‏دار باشید، یکدیگر را در خویشتن‏داری یاری نمایید و با یکدیگر پیوند داشته باشید، تقوای الهی داشته باشید، باشد که رستگار شوید.

2. در کافی‏ می‏نویسد: معاویة بن وهب گفت از امام صادق ‌علیه‌السلام پرسیدم: ما (یعنی شیعیان) چگونه باید با دیگران (اهل تسنن) معاشرت کنیم، تکلیف ما با آنها چیست؟ امام فرمود: ببینید ائمه شما چگونه رفتار می‏کنند، مانند امامان خود رفتار کنید. به خدا قسم امامان شما بیماران آنها را عیادت می‏کنند، جنازه‏‌های آنها را تشییع می‏کنند، برای آنها شهادت می‌دهند.<ref>کافی، ج 2/ ص</ref> 636

اینها را برای این ذکر کردم که بدانیم حفظ وحدت یکی از هدف‌های اسلامی است و باید در حدود امکان برای تحقق این هدف بکوشیم تا مصداق‏ «وَ لْتَکُنَ مِنْکُمْ امَّةٌ یَدْعونَ الَی الْخَیْرِ» بوده باشیم. تحقق یافتن این هدف به هیچ وجه مستلزم این نیست که از بعضی اصول یا فروع مسلّم خود دست برداریم‏