بن عماد ثقفی: تفاوت میان نسخه‌ها

| تصویر = عالمان شیعه.jpg  

| سال تولد = 314 ق

| تاریخ تولد =

| محل تولد = [[عراق]]

| شاگردان = {{فهرست جعبه عمودی |قاضی ابوبکر بن جعابی |احمدبن جعفربن سلمه |محمدبن عبدالله بن ایوب قطان |[[ابوالفرج اصفهانی|ابوالفرج علی بن حسین اصفهانی]] }}

| فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه افقی |کاتب |[[محدّث|محدث]] |مورخ |ادیب |شاعر [[مذهب شیعه|شیعی]] }}

'''احمد بن عبیدالله بن محمد بن عماد ثقفی'''،  که به علم نجوم نیز آشنایی داشت و کتابی به نام الانواء (در معرفی فواصل ستارگان که هر فاصله را یک «نوء» می‏‌نامند) نو شته است.وی آثار بسیاری در مدح [[اهل بیت|اهل‏بیت (علیه‌السلام)]] و وقایعی که بر این خاندان گذشت، از خود بر جای گذاشته است. دو کتاب او به نام «تفضیل بنی‌هاشم» و «المبیضه»(سفید پوشان) می‏‌توان دریافت که وی مخالف سرسخت [[عباسیان]] سیاه‌‏پوش و مدافع [[بنی هاشم|بنی‏‌هاشم]] بوده است.

در گزارشی دیگر که در امالی طوسی آمده، تصریح شده که [[ابوالمفضل شیبانی]] در سال 321هجری از او [[حدیث]] شنیده و خود او این حدیث را در سال 250هجری از [[علی بن محمد بن سلیمان نوفلی]] استماع کرده است. به این ترتیب می‌‏توان ولادت او را پیش از 250 در حدود 235هجری تخمین زد و وفات او را نیز تقریباً در دهه دوم سده چهارم در نظر گرفت. وی اصالتاً اهل [[كوفه|کوفه]] است ولی منسوب به قبیله «ثقیف» می‌‏باشد که در [[طائف]] و [[اصفهان]] سکونت داشتند. برای تحصیل علم، به [[بغداد]] آمد و پس از تکمیل تحصیلات خود، کرسی تدریس را در آنجا به دست گرفت و جمع کثیری از افاضل، دور او حلقه زدند. در اینکه وی از [[مذهب شیعه]] پیروی می‌‏کرده است تردیدی نیست. ابن‏ حجر در لسان المیزان وی را از رؤوس شیعه ذکر می‏‌کند و خطیب بغدادی او را مایل به تشیع معرفی می‏‌کند و یاقوت حموی نیز تصریح به تشیع او دارد.  

هم‌چنین قویاً محتمل است که دوست صمیمی او [[ابن‏ رومی|ابن‏‌رومی]] نقش استادی وی را در شعر و بلاغت داشته است، هرچند وی میانه خوبی با ابن‏ رومی نداشت و از زحمات او تشکر نکرد. شواهد موجود نشان می‏‌دهد که وی شاگردان زیادی تربیت کرده است اما نام بسیاری از آنها در منابع معتبر ذکر نشده است.

شاگردان معروف او [[قاضی ابوبكر بن جعابی|قاضی ابوبکر بن جعابی]] (م.355ق، استاد [[شیخ مفید]] و [[شیخ صدوق]])، [[احمدبن جعفربن سلمه]]، [[محمدبن عبدالله بن ایوب قطان]] و [[ابوالفرج اصفهانی|ابوالفرج علی بن حسین اصفهانی]] را می‏‌توان نام برد.

وی آثار بسیاری در مدح [[اهل بیت|اهل‏‌بیت (علیه‌السلام)]] و وقایعی که بر این خاندان گذشت، از خود بر جای گذاشته است. برخی از تألیفات او:  

# مقاتل الطالبیین،

# تفضیل بنی‌هاشم،

# المبیضه فی اخبار آل ابی‌طالب،

# مثالب معاویه،

#اخبار ابن رومی،

# الاختیار من شعر ابن رومی،

#مثالب ابی‏ نواس،

# کتاب المناقضات،

#الزیادات فی اخبار الوزراء،

# اخبار حجربن عدی هستند.

 

از دو کتاب او به نام «تفضیل بنی‌هاشم» و «المبیضه» (سفید پوشان) می‏‌توان دریافت که وی مخالف سرسخت [[عباسیان]] سیاه‌پوش، و مدافع [[بنی‏ هاشم]] بوده است.

 

* الاعلام، زرکلی، ج1ص166؛

* اعیان الشیعه(قطع بزرگ)، ج3ص21؛  

* الامالی، طوسی، ص463 حدیث1031؛  

* تاریخ بغداد، ج5ص6 شماره 2299؛  

* الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج4ص359، وج12ص376، و ج19ص76، وج22ص337؛  

* فهرست ابن ندیم، ص166؛  

* معجم الشعراء، مرزبانی، ص516.