۲۲٬۰۶۹
ویرایش
خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
# '''مرثیهسرایی''': سرودن و خواندن شعر درباره شهادت امام حسینبنعلی (علیهالسلام) و یارانش. مرثیهسرایی و مرثیهخوانی در دورههای مختلف در بین شیعیان رواج داشته است<ref>محمدی ریشهری، فرهنگنامه مرثیهسرایی، ۱۳۸۷ش، ص۱۴.</ref>. | # '''مرثیهسرایی''': سرودن و خواندن شعر درباره شهادت امام حسینبنعلی (علیهالسلام) و یارانش. مرثیهسرایی و مرثیهخوانی در دورههای مختلف در بین شیعیان رواج داشته است<ref>محمدی ریشهری، فرهنگنامه مرثیهسرایی، ۱۳۸۷ش، ص۱۴.</ref>. | ||
# سینهزنی: متداولترین گونه عزاداری مذهبی شیعیان در کشورهای مختلف است که در عزاداری محرم هم دیده میشود. سینهزنی، مکان خاصی ندارد و در همه مجالس عزاداری در مسجد، حسینیه و مراسم خانگی انجام میشود. | # '''سینهزنی''': متداولترین گونه عزاداری مذهبی شیعیان در کشورهای مختلف است که در عزاداری محرم هم دیده میشود. سینهزنی، مکان خاصی ندارد و در همه مجالس عزاداری در مسجد، حسینیه و مراسم خانگی انجام میشود. | ||
# '''تعزیهخوانی''': تعزیهخوانی و شبیهخوانی، نمایشی است برای بازسازی وقایع کربلا که لباسهای مخصوص و ابزار جنگی، در آن به کار گرفته میشود. تعزیه در کشورهای اسلامی و شیعی از جمله ایران، افغانستان، هند و پاکستان به شیوههای مختلف اجرا میشود. | # '''تعزیهخوانی''': تعزیهخوانی و شبیهخوانی، نمایشی است برای بازسازی وقایع کربلا که لباسهای مخصوص و ابزار جنگی، در آن به کار گرفته میشود. تعزیه در کشورهای اسلامی و شیعی از جمله ایران، افغانستان، هند و پاکستان به شیوههای مختلف اجرا میشود. | ||
# روضهخوانی: روضهخوانی، بیان وقایع عاشورا همراه با غم و اندوه است که ذکر مصیبت سید الشهدا هم خوانده میشود و معمولا همراه با مرثیهخوانی و اشک ریختن برای امام حسین و یاران اوست <ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۶ش، ص۱۸۹.</ref>. | # '''روضهخوانی''': روضهخوانی، بیان وقایع عاشورا همراه با غم و اندوه است که ذکر مصیبت سید الشهدا هم خوانده میشود و معمولا همراه با مرثیهخوانی و اشک ریختن برای امام حسین و یاران اوست <ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۶ش، ص۱۸۹.</ref>. | ||
# '''زنجیرزنی''': زنجیرزنی، از آیینهای رایج عزاداری شیعیان که به صورت گروهی و در قالب چند ستون موازی و با فاصله برگزار میشود. زنجیرزنی آیینی است که بیشتر در دهه اول محرم و دهه آخر صفر در کشورهای [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]]، [[عراق]]، [[لبنان]]، [[پاکستان]] و [[هند]] دیده میشود. زنجیر، متشکل از چند رشته زنجیر کوتاه طلایی یا نقرهای رنگ است که یک سر آنها به دستهای متصل شده و سر دیگر به چند شاخه تقسیم میشود. زنجیرزنان، زنجیر را به صورت هماهنگ و با ریتمی مشخص، بالا میبرند و بر کتف و پشت و گاه بر سر خود میزنند<ref>مظاهری، «زنجیرزنی»، در فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۲۶۱.</ref>. | # '''زنجیرزنی''': زنجیرزنی، از آیینهای رایج عزاداری شیعیان که به صورت گروهی و در قالب چند ستون موازی و با فاصله برگزار میشود. زنجیرزنی آیینی است که بیشتر در دهه اول محرم و دهه آخر صفر در کشورهای [[جمهوری اسلامی ایران|ایران]]، [[عراق]]، [[لبنان]]، [[پاکستان]] و [[هند]] دیده میشود. زنجیر، متشکل از چند رشته زنجیر کوتاه طلایی یا نقرهای رنگ است که یک سر آنها به دستهای متصل شده و سر دیگر به چند شاخه تقسیم میشود. زنجیرزنان، زنجیر را به صورت هماهنگ و با ریتمی مشخص، بالا میبرند و بر کتف و پشت و گاه بر سر خود میزنند<ref>مظاهری، «زنجیرزنی»، در فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۲۶۱.</ref>. | ||
# '''علمگردانی''': علمگردانی، علمکشی یا علمبرداری، آیین حمل علم در دستههای عزاداری محرم که از رایجترین آیینهای عزاداری در ایران است<ref>رحمانی، «علمگردانی»، در فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۳۵۶.</ref>. شیعیان افغانستان نیز، در شب ۷ محرم علم مخصوصی را بنام و یاد حضرت عباس به مجلس عزاداری آورده و نصب میکنند. | # '''علمگردانی''': علمگردانی، علمکشی یا علمبرداری، آیین حمل علم در دستههای عزاداری محرم که از رایجترین آیینهای عزاداری در ایران است<ref>رحمانی، «علمگردانی»، در فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۳۵۶.</ref>. شیعیان افغانستان نیز، در شب ۷ محرم علم مخصوصی را بنام و یاد حضرت عباس به مجلس عزاداری آورده و نصب میکنند. | ||
خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
# شام غریبان: مراسم شام غریبان، آیینی در شب یازدهم محرم، با هدف سوگواری برای رنجها و مصائب فرزندان و خاندان امام حسین (علیه السلام) که حضور کودکان و زنان در آن چشمگیر است و روشن کردن شمع، از رسوم آن است<ref>حجتی، «شام غریبان»، در فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۳۰۱.</ref>. | # شام غریبان: مراسم شام غریبان، آیینی در شب یازدهم محرم، با هدف سوگواری برای رنجها و مصائب فرزندان و خاندان امام حسین (علیه السلام) که حضور کودکان و زنان در آن چشمگیر است و روشن کردن شمع، از رسوم آن است<ref>حجتی، «شام غریبان»، در فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۳۰۱.</ref>. | ||
# '''نخلگردانی''': از آیینهای عزاداری در روز عاشورا که عدهای از مردان جوان و نیرومند، نخل سیاهپوش آذینبسته را با آدابی خاص در مسیر مشخصی میگردانند<ref>رحمانی، «نخلگردانی»، در فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۴۹۲.</ref>. | # '''نخلگردانی''': از آیینهای عزاداری در روز عاشورا که عدهای از مردان جوان و نیرومند، نخل سیاهپوش آذینبسته را با آدابی خاص در مسیر مشخصی میگردانند<ref>رحمانی، «نخلگردانی»، در فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۴۹۲.</ref>. | ||
# قمهزنی: یکی از آیینها و رسوم عزاداری برخی شیعیان در صبح روز عاشوراست که عزاداران با ابزار بُرنده مانند تیغ و قمه، سر یا پیشانی خود را زخمی میکنند. موافقان قمهزنی آن را از جمله شعائر عاشورا و ابزار تقویت مذهب میدانند و مخالفان، آن را رسمی خرافی و موجب وهن مذهب تشیع قلمداد میکنند. برخی محققان، منشأ قمهزنی را از مسیحیت دانسته و برخی دیگر آن را سنتی هندی یا از رسوم ترکهای آذربایجان و قزلباشهای آناتولی برشمردهاند. | # '''قمهزنی''': یکی از آیینها و رسوم عزاداری برخی شیعیان در صبح روز عاشوراست که عزاداران با ابزار بُرنده مانند تیغ و قمه، سر یا پیشانی خود را زخمی میکنند. موافقان قمهزنی آن را از جمله شعائر عاشورا و ابزار تقویت مذهب میدانند و مخالفان، آن را رسمی خرافی و موجب وهن مذهب تشیع قلمداد میکنند. برخی محققان، منشأ قمهزنی را از مسیحیت دانسته و برخی دیگر آن را سنتی هندی یا از رسوم ترکهای آذربایجان و قزلباشهای آناتولی برشمردهاند. | ||
# '''تابوتگردانی''': از آیینهای عزاداری عاشوراست که عزاداران تابوتوارهای را بر دوش گرفته و در معابر عمومی میگردانند. این آیین، تشییع نمادین امام حسین (علیهالسلام) و برخی دیگر از امامان شیعه است. تابوتگردانی علاوه بر ایران، در عراق، شبه قاره هند، آسیای شرقی و اندونزی نیز برگزار میشود. | # '''تابوتگردانی''': از آیینهای عزاداری عاشوراست که عزاداران تابوتوارهای را بر دوش گرفته و در معابر عمومی میگردانند. این آیین، تشییع نمادین امام حسین (علیهالسلام) و برخی دیگر از امامان شیعه است. تابوتگردانی علاوه بر ایران، در عراق، شبه قاره هند، آسیای شرقی و اندونزی نیز برگزار میشود. | ||
# پیادهروی اربعین: پیادهروی شیعیان از نقاط مختلف کشور عراق به طرف کربلا به مناسبت اربعین حسینی. در سالهای اخیر، شیعیان از کشورهای دیگر مانند ایران خود را برای روز اربعین به این مراسم میرسانند. جمعیت حاضر در این راهپیمایی، میلیونها نفر تخمین زده میشود. تعداد زائران در سال | # '''پیادهروی اربعین''': پیادهروی شیعیان از نقاط مختلف کشور عراق به طرف کربلا به مناسبت اربعین حسینی. در سالهای اخیر، شیعیان از کشورهای دیگر مانند ایران خود را برای روز اربعین به این مراسم میرسانند. جمعیت حاضر در این راهپیمایی، میلیونها نفر تخمین زده میشود. تعداد زائران در سال ۱۳۹۲ ش، حدود ۱۵ میلیون و در سال ۱۳۹۳ ش، حدود ۲۰ میلیون نفر گزارش شده است. | ||
== بدعتها == | == بدعتها == |