استکبار: تفاوت میان نسخه‌ها

=استکبار در قرآن=

استکبار یکی از حالات و ویژگی‌های روحی انسان به معنای "ناروا طلب بزرگی کردن" است؛ <ref>طباطبایی(علامه)، سیدمحمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن، قم، جامعه مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، 1417ق، چاپ پنجم، ج17، ص376.</ref> و مستکبر کسی است که می‌خواهد به بزرگی دست یابد و در صدد است که بزرگی خود را به فعلیت برساند و به رخ دیگران بکشد. <ref>همان، ج12، ص234.</ref>

== الف. استکبار پنهان ==

کفار برای پذیرش اسلام، بهانه‌های واهی و عوام‌فریبانه‌ای مانند: نزول ملائکه بر خودشان، رؤیت خداوند و... را می‌طلبیدند که این تقاضاها ریشه در استکبار درونی و پنهانی آنان داشت. <ref>ابوالفتوح رازی، حسین بن علی؛ روض الجنان و روح الجنان فی تفسیرالقرآن‌، مشهد، آستان قدس رضوی، 1408ق، ج 14، ص209.</ref>

«وَ قالَ الَّذینَ لایرْجُونَ لِقاءَنا لَوْلا أُنْزِلَ عَلَینَا الْمَلائِکَةُ أَوْ نَری رَبَّنا لَقَدِ اسْتَکْبَرُوا فی أَنْفُسِهِمْ وَ عَتَوْا عُتُوّاً کَبیراً»<ref>فرقان/21.</ref>

«و کسانی که امیدی به دیدار ما ندارند (و رستاخیز را انکار می‌کنند) گفتند: چرا فرشتگان بر ما نازل نشدند و یا پروردگارمان را با چشم خود نمی‌بینیم؟! آنها دربارهٔ خود تکبّر ورزیدند و طغیان بزرگی کردند!»

== ب. استکبار آشکار ==

«وَ قارُونَ وَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مُوسی بِالْبَیناتِ فَاسْتَکْبَرُوا فِی الْأَرْضِ وَ ما کانُوا سابِقینَ»<ref>عنکبوت/39.</ref>

 

آیهٔ شریفه سه نفر از گردنکشان عالم را که راه استکبار، غرور و سرکشی را در زمین پیش گرفتند و هر کدام نمونهٔ بارزی از یک قدرت شیطانی بودند، نام برده است؛ چراکه "قارون" مظهر ثروت توأم با غرور، خودخواهی و غفلت بود که بر ثروت، زینت، گنج و دانش خود تکیه کرد، "فرعون" مظهر قدرت استکباری توأم با شیطنت و "هامان" الگویی برای معاونت از ظالمان مستکبر بود که این دو بر لشکر، [[قدرت]] نظامی و نیروی تبلیغاتی در میان توده‌های ناآگاه تکیه کرده بودند. <ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران؛ تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیة، 1373ش، چاپ سیزدهم، ج‌16، ص272.</ref>