مباهله: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۹ اوت ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:مباهله با آیه تطهیر.jpg|جایگزین=جریان مباهله|بندانگشتی|]]
[[پرونده:مباهله با آیه تطهیر.jpg|جایگزین=جریان مباهله|بندانگشتی|]]


'''مباهله،''' مدخلی است که به تبیین چگونگی این واقعه و جریان می‌پردازد و بحث و مناظرهٔ بین [[مسیحیان]] و [[پیامبر اسلام]] را بازگو و به روشنی حقانیت اسلام و [[اهل‌بیت (علیهم‌السلام)]] را بیان می‌نماید.  
'''مباهله،''' مدخلی است که به تبیین چگونگی این واقعه و جریان می‌پردازد و بحث و مناظرهٔ بین [[مسیحیان]] و [[پیامبر اسلام]] را بازگو و به روشنی حقانیت اسلام و [[اهل بیت|اهل‌بیت (علیهم‌السلام)]] را بیان می‌نماید.  


== تعریف مباهله ==  
== تعریف مباهله ==  
خط ۲۵: خط ۲۵:
== مناظرهٔ پیامبر با مسیحیان و نزول آیه مباهله ==  
== مناظرهٔ پیامبر با مسیحیان و نزول آیه مباهله ==  
[[پرونده:مباهله.jpg|جایگزین=جریان مباهله|بندانگشتی|]]
[[پرونده:مباهله.jpg|جایگزین=جریان مباهله|بندانگشتی|]]
[[مسیحیان]] در حقانیت دین خود با [[رسول خدا (ص)|رسول خدا (صلی‌الله علیه وآله وسلم)]] به مجادله نشستند<ref>ابن خلدون، عبدالرحمان، تاریخ ابن خلدون؛ ص ۴۶۱.</ref>.  مسیحیان نجران می‌گفتند: [[حضرت عیسی|عیسی (علیه‌السلام)]] خداست و گروهی او را پسر خدا می‌دانستند و دسته سوم، قائل به [[تثلیث]] «یعنی به سه خدا قائل بودند؛ پدر، پسر، [[روح‌القدس]]» ابن هشام می‌نویسد: «مسیحیان به پیامبر گفتند: اگر عیسی (علیه‌السلام) پسر خدا نیست پس پدرش کیست؟. .. آیات قرآنی نازل شد و خلقت او را همانند خلقت آدم ابوالبشر معرفی کرد»<ref>حمیری، ابن هشام، سیرة رسول الله، ترجمه سید هاشم رسولی محلاتی؛ ج ۱، ص ۳۸۲ و۳۸۳.</ref>.
[[مسیحیان]] در حقانیت دین خود با [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الأنبیاء)|رسول خدا (صلی‌الله علیه وآله وسلم)]] به مجادله نشستند<ref>ابن خلدون، عبدالرحمان، تاریخ ابن خلدون؛ ص ۴۶۱.</ref>.  مسیحیان نجران می‌گفتند: [[حضرت عیسی|عیسی (علیه‌السلام)]] خداست و گروهی او را پسر خدا می‌دانستند و دسته سوم، قائل به [[تثلیث]] «یعنی به سه خدا قائل بودند؛ پدر، پسر، [[روح‌القدس]]» ابن هشام می‌نویسد: «مسیحیان به پیامبر گفتند: اگر عیسی (علیه‌السلام) پسر خدا نیست پس پدرش کیست؟. .. آیات قرآنی نازل شد و خلقت او را همانند خلقت آدم ابوالبشر معرفی کرد»<ref>حمیری، ابن هشام، سیرة رسول الله، ترجمه سید هاشم رسولی محلاتی؛ ج ۱، ص ۳۸۲ و۳۸۳.</ref>.
مجادله و بحث بین مسیحیان نجران و پیامبر ادامه یافت. پیامبر اکرم با ادله‌ای روشن و براهینی قاطع گفتارهای باطل آنان را رد می‌کرد و به سؤالات آنها پاسخ می‌گفت. اما مسیحیان همچنان حق را انکار می‌کردند و بر عقاید باطل خویش اصرار می‌ورزیدند. در این هنگام این آیه نازل شد.
مجادله و بحث بین مسیحیان نجران و پیامبر ادامه یافت. پیامبر اکرم با ادله‌ای روشن و براهینی قاطع گفتارهای باطل آنان را رد می‌کرد و به سؤالات آنها پاسخ می‌گفت. اما مسیحیان همچنان حق را انکار می‌کردند و بر عقاید باطل خویش اصرار می‌ورزیدند. در این هنگام این آیه نازل شد.


خط ۳۲: خط ۳۲:
=== مهلت خواستن مسیحیان نجران ===  
=== مهلت خواستن مسیحیان نجران ===  
هنگامی که نمایندگان مسیحیان نجران، پیشنهاد مباهله را از رسول اکرم (صلی‌الله علیه وآله وسلم) شنیدند، به یکدیگر نگاه کرده و متحیّر ماندند. آنان مهلت خواستند تا در‌این‌باره فکر و اندیشه و مشورت کنند.
هنگامی که نمایندگان مسیحیان نجران، پیشنهاد مباهله را از رسول اکرم (صلی‌الله علیه وآله وسلم) شنیدند، به یکدیگر نگاه کرده و متحیّر ماندند. آنان مهلت خواستند تا در‌این‌باره فکر و اندیشه و مشورت کنند.
مسیحیان وقتی به بزرگان خود مراجعه کردند و از آنها مشورت خواستند، اسقف آنان گفت: فردا بنگرید اگر محمد (صلی الله علیه وآله وسلم) با اهل و فرزند خود آمد، از مباهله بپرهیزید و اگر با اصحاب خویش آمد، پس مباهله کنید که کاری از او ساخته نیست<ref>طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ ج ‌۲، ص ۷۶۲.</ref>. طبق آیهٔ مباهله، پیامبر باید فرزندان و زنان خود و کسانی را که مانند نفس خویش باشند به همراه خود می‌آورد و اینان کسانی نبودند جز [[امام حسن|حسن بن علی (علیه‌السلام)]] و [[حسین بن علی (ع)|حسین بن علی (علیه‌السلام)]] و [[حضرت فاطمه زهرا|فاطمه (سلام‌الله‌علیها)]] و [[علی بن ابی طالب|علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام)]]<ref>حاکم حسکانی، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل؛ ج ۱، ص ۱۵۷.</ref>.  
مسیحیان وقتی به بزرگان خود مراجعه کردند و از آنها مشورت خواستند، اسقف آنان گفت: فردا بنگرید اگر محمد (صلی الله علیه وآله وسلم) با اهل و فرزند خود آمد، از مباهله بپرهیزید و اگر با اصحاب خویش آمد، پس مباهله کنید که کاری از او ساخته نیست<ref>طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ ج ‌۲، ص ۷۶۲.</ref>. طبق آیهٔ مباهله، پیامبر باید فرزندان و زنان خود و کسانی را که مانند نفس خویش باشند به همراه خود می‌آورد و اینان کسانی نبودند جز [[حسن بن علی (مجتبی)|حسن بن علی (علیه‌السلام)]] و [[حسین بن علی (سید الشهدا)|حسین بن علی (علیه‌السلام)]] و [[حضرت فاطمه زهرا|فاطمه (سلام‌الله‌علیها)]] و [[علی بن ابی طالب|علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام)]]<ref>حاکم حسکانی، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل؛ ج ۱، ص ۱۵۷.</ref>.  


== روز مباهله ==
== روز مباهله ==
خط ۴۴: خط ۴۴:
مسیحیان از مباهله منصرف شدند و موافقت کردند که با رسول خدا صلح کنند گفتند: ای اباالقاسم ما مباهله نمی‌کنیم؛ لکن به مصالحه حاضریم. با ما مصالحه کن. [[جزیه]] بپردازند<ref>مفید، محمد بن محمد بن نعمان، الارشاد؛ ج ۱، ص ۱۶۸.</ref>. صلح نامه‌ای نوشته شد و مقرر گردید مسیحیان همه ساله تعداد ۲۰۰۰ جامه به‌عنوان [[جزیه]] بپردازند و در این صورت مسیحیان نجران و وابستگان ایشان در پناه خدا و رسولش اهل ذمه خواهند بود، جان و آیین و اموال و زمین‌های ایشان محفوظ خواهد بود.  
مسیحیان از مباهله منصرف شدند و موافقت کردند که با رسول خدا صلح کنند گفتند: ای اباالقاسم ما مباهله نمی‌کنیم؛ لکن به مصالحه حاضریم. با ما مصالحه کن. [[جزیه]] بپردازند<ref>مفید، محمد بن محمد بن نعمان، الارشاد؛ ج ۱، ص ۱۶۸.</ref>. صلح نامه‌ای نوشته شد و مقرر گردید مسیحیان همه ساله تعداد ۲۰۰۰ جامه به‌عنوان [[جزیه]] بپردازند و در این صورت مسیحیان نجران و وابستگان ایشان در پناه خدا و رسولش اهل ذمه خواهند بود، جان و آیین و اموال و زمین‌های ایشان محفوظ خواهد بود.  


دستور الهی مباهله به منظور روشن شدن حقیقت، و آشکار شدن گروه حق و باطل از طرف خداوند متعال تشریع شده است. مباهله میان مسیحیان نجران و رسول اکرم (صلی‌الله‌ علیه‌ و‌آله‌ وسلم)، حقانیت دین اسلام را آشکار ساخت. مسیحیان نجران چون به این حقانیت پی‌بردند، حاضر به مباهله نشدند. علاوه بر این با نزول آیه مباهله بار دیگر یکی از فضایل [[اهل‌بیت (علیهم‌السلام)]] از زبان قرآن بیان شد و جایگاه عالی خاندان عصمت و طهارت به بشریت معرفی شد.
دستور الهی مباهله به منظور روشن شدن حقیقت، و آشکار شدن گروه حق و باطل از طرف خداوند متعال تشریع شده است. مباهله میان مسیحیان نجران و رسول اکرم (صلی‌الله‌ علیه‌ و‌آله‌ وسلم)، حقانیت دین اسلام را آشکار ساخت. مسیحیان نجران چون به این حقانیت پی‌بردند، حاضر به مباهله نشدند. علاوه بر این با نزول آیه مباهله بار دیگر یکی از فضایل [[اهل بیت|اهل‌بیت (علیهم‌السلام)]] از زبان قرآن بیان شد و جایگاه عالی خاندان عصمت و طهارت به بشریت معرفی شد.


== زمان و مکان مباهله ==
== زمان و مکان مباهله ==
خط ۵۲: خط ۵۲:


== مباهله فضیلتی برای اهل‌بیت ==   
== مباهله فضیلتی برای اهل‌بیت ==   
در آیهٔ شریفه از [[اهل بیت (علیهم السلام)|اهل‌بیت (علیه‌السلام)]] تعبیر به «انفس» و «نساء» و «ابناء» شده است؛ یعنی از میان همه مردان و زنان و فرزندان فقط این بزرگواران به این تعابیر خوانده شده‌اند و این از مناقب ارزشمند برای آنان است؛ به خاطر همین [[علی بن ابی طالب|حضرت علی (علیه‌السلام)]] در روز تعیین جانشین برای [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]] با این منقبت بر اهل شوری استدلال کرد که: «شما را سوگند می‌دهم به خدا که هیچ کدام از شما به رسول در نسب نزدیک‌تر از من هست و غیر از من کسی دیگر در میان شما هست که اولاد او، اولاد رسول الله و نساء او، نساء رسول اللَه باشد»؟ گفتند: نه هیچ کدام از ما این منزلت ندارد<ref>میر حامد حسین، عبقات الانوار فی امامة الائمة الاطهار؛ ج ‌۱۷، ص ۷۴۶.</ref>.
در آیهٔ شریفه از [[اهل بیت|اهل‌بیت (علیه‌السلام)]] تعبیر به «انفس» و «نساء» و «ابناء» شده است؛ یعنی از میان همه مردان و زنان و فرزندان فقط این بزرگواران به این تعابیر خوانده شده‌اند و این از مناقب ارزشمند برای آنان است؛ به خاطر همین [[علی بن ابی طالب|حضرت علی (علیه‌السلام)]] در روز تعیین جانشین برای [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]] با این منقبت بر اهل شوری استدلال کرد که: «شما را سوگند می‌دهم به خدا که هیچ کدام از شما به رسول در نسب نزدیک‌تر از من هست و غیر از من کسی دیگر در میان شما هست که اولاد او، اولاد رسول الله و نساء او، نساء رسول اللَه باشد»؟ گفتند: نه هیچ کدام از ما این منزلت ندارد<ref>میر حامد حسین، عبقات الانوار فی امامة الائمة الاطهار؛ ج ‌۱۷، ص ۷۴۶.</ref>.
== آیۀ مباهله از دیدگاه روایات فریقین ==
== آیۀ مباهله از دیدگاه روایات فریقین ==
اگر به منابع حدیثی و تفسیری [[مذهب شیعه|شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] نگاه کنیم، خواهیم دید که دربارۀ آیۀ شریفۀ مباهله، روایات بسیاری از پیامبر اسلام و [[اهل‌بیت (علیهم‌السلام)]] و [[صحابه|اصحاب]] و [[تابعین]] نقل شده است.
اگر به منابع حدیثی و تفسیری [[مذهب شیعه|شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] نگاه کنیم، خواهیم دید که دربارۀ آیۀ شریفۀ مباهله، روایات بسیاری از پیامبر اسلام و [[اهل‌بیت (علیهم‌السلام)]] و [[صحابه|اصحاب]] و [[تابعین]] نقل شده است.
خط ۸۹: خط ۸۹:


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
* [[حضرت محمد (صلی الله علیه وآله و سلم)|حضرت محمد (صلی‌الله علیه وآله وسلم)]]
* [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الأنبیاء)|حضرت محمد (صلی‌الله علیه وآله وسلم)]]
* [[غدیرخم]]
* [[غدیرخم]]


Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۸۸۶

ویرایش