confirmed، مدیران
۳۶٬۱۹۳
ویرایش
(←منابع) |
|||
(۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات سوره قرآن | |||
| عنوان = سوره سجده | |||
| تصویر = سوره سجده.jpg | |||
| نامهای دیگر سوره = {{فهرست جعبه افقی |الم سجده |الم تنزیل |مضاجع سجده |لقمان |جُرُز }} | |||
| شماره سوره = ۳۲ | |||
|محل نزول = [[مکه|مکه]](مکی) | |||
| جزء = ۲۱ | |||
| تعداد آیات = ۳۰ | |||
}} | |||
'''سوره سجده''' یا '''الم سجده''' یا '''الم تنزیل'''، سی و دومین سوره و از سورههای مکی [[قرآن]] است. | '''سوره سجده''' یا '''الم سجده''' یا '''الم تنزیل'''، سی و دومین سوره و از سورههای مکی [[قرآن]] است. | ||
این سوره به سبب آیه پانزدهم که قرائت یا شنیدن آن باعث [[سجده]] [[واجب]] میشود، سجده نام گرفته است. سوره سجده درباره [[معاد]]، خلقت هستی در شش زمان و خلقت انسان از گِل سخن میگوید و به منکرانِ [[قیامت]] هشدار عذاب میدهد و [[ثواب]] مؤمنان را پاداشی معرفی میکند که برای انسان قابل تصور نیست. آیات شانزدهم و هجدهم این سوره را نازل شده در شأن [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین]] دانستهاند. در فضیلت تلاوت سوره سجده آمده است هر کس این سوره را هر [[شب جمعه]] بخواند، خداوند نامه اعمال او را به دست راستش میدهد و گذشته او را میبخشد و از دوستان [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|حضرت محمد (صلی الله علیه وآله وسلم)]] و [[اهل بیت|اهلبیت]] خواهد بود. | این سوره به سبب آیه پانزدهم که قرائت یا شنیدن آن باعث [[سجده]] [[واجب]] میشود، سجده نام گرفته است. سوره سجده درباره [[معاد]]، خلقت هستی در شش زمان و خلقت [[انسان]] از گِل سخن میگوید و به منکرانِ [[قیامت]] هشدار عذاب میدهد و [[ثواب]] مؤمنان را پاداشی معرفی میکند که برای انسان قابل تصور نیست. آیات شانزدهم و هجدهم این سوره را [[نزول قرآن|نازل]] شده در شأن [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین]] دانستهاند. در فضیلت تلاوت سوره سجده آمده است هر کس این سوره را هر [[شب جمعه]] بخواند، خداوند نامه اعمال او را به دست راستش میدهد و گذشته او را میبخشد و از دوستان [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|حضرت محمد (صلی الله علیه وآله وسلم)]] و [[اهل بیت|اهلبیت]] خواهد بود. | ||
== سجده == | == سجده == | ||
خط ۳۲: | خط ۴۰: | ||
# سوره سجده هزاروپانصد وهجده حرف دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است) | # سوره سجده هزاروپانصد وهجده حرف دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است) | ||
#سوره سجده هزاروپانصد وهجده حرف دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است) | #سوره سجده هزاروپانصد وهجده حرف دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است) | ||
== اهداف و آموزهها == | == اهداف و آموزهها == | ||
هدفهای اساسی | هدفهای اساسی سوره سجده عبارتاند از: | ||
# یادآوری [[توحید]] و نشانههای خدا؛ | # یادآوری [[توحید]] و نشانههای خدا؛ | ||
# یادآوری [[قیامت]]<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 16، ص 264.</ref>. | # یادآوری [[قیامت]]<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 16، ص 264.</ref>. | ||
== محتوا و موضوعات == | == محتوا و موضوعات == | ||
خط ۴۷: | خط ۵۳: | ||
* بحثی پیرامون نشانههای خداوند در آسمان و زمین، و تدبیر این جهان دارد؛ | * بحثی پیرامون نشانههای خداوند در آسمان و زمین، و تدبیر این جهان دارد؛ | ||
* بحث دیگری پیرامون آفرینش انسان از خاک و آب نطفه و روح الهی و اعطای وسائل فراگیری علم و دانش، یعنی چشم و گوش و خرد از سوی خداوند به او میباشد؛ | * بحث دیگری پیرامون آفرینش انسان از خاک و آب نطفه و روح الهی و اعطای وسائل فراگیری علم و دانش، یعنی چشم و گوش و خرد از سوی خداوند به او میباشد؛ | ||
* از [[رستاخیز]] و حوادث قبل از آن یعنی مرگ و بعد از آن یعنی سؤال و حساب سخن میگوید؛ | * از [[رستاخیز]] و حوادث قبل از آن یعنی [[مرگ]] و بعد از آن یعنی سؤال و حساب سخن میگوید؛ | ||
* بحثهای مؤثر و تکاندهنده ای از بشارت و انذار دارد مؤمنان را به جنةالماوی نوید میدهد و فاسقان را به عذاب آتش تهدید میکند؛ | * بحثهای مؤثر و تکاندهنده ای از بشارت و انذار دارد مؤمنان را به جنةالماوی نوید میدهد و فاسقان را به عذاب آتش تهدید میکند؛ | ||
* اشاره کوتاهی به تاریخ بنی اسرائیل و سرگذشت [[حضرت موسی|حضرت موسی]] و پیروزیهای این امت دارد؛ | * اشاره کوتاهی به تاریخ [[بنی اسرائیل]] و سرگذشت [[حضرت موسی|حضرت موسی]] و پیروزیهای این امت دارد؛ | ||
* به تناسب بحث بشارت و انذار، اشارهای به احوال گروهی دیگر از امتهای پیشین و سرنوشت دردناک آنها میکند؛ | * به تناسب بحث بشارت و انذار، اشارهای به احوال گروهی دیگر از امتهای پیشین و سرنوشت دردناک آنها میکند؛ | ||
* بار دیگر به مسئله [[توحید]] و نشانههای عظمت خدا باز میگردد و با تهدید دشمنان لجوج سوره را پایان میدهد. | * بار دیگر به مسئله [[توحید]] و نشانههای عظمت خدا باز میگردد و با تهدید دشمنان لجوج سوره را پایان میدهد. | ||
خط ۵۵: | خط ۶۱: | ||
به این ترتیب هدف اصلی سوره تقویت مبانی [[ایمان]] به مبدء و معاد و ایجاد موج نیرومندی از حرکت به سوی [[تقوا]]، و بازداری از سرکشی و طغیان و توجه به ارزش مقام والای انسان است که مخصوصا در آغاز حرکت اسلام و در محیط [[مكه|مکه]] فوقالعاده لازم بوده<ref>تفسیر نمونه، ج17، ص105- 104.</ref>. | به این ترتیب هدف اصلی سوره تقویت مبانی [[ایمان]] به مبدء و معاد و ایجاد موج نیرومندی از حرکت به سوی [[تقوا]]، و بازداری از سرکشی و طغیان و توجه به ارزش مقام والای انسان است که مخصوصا در آغاز حرکت اسلام و در محیط [[مكه|مکه]] فوقالعاده لازم بوده<ref>تفسیر نمونه، ج17، ص105- 104.</ref>. | ||
=فضائل، خواص و ثواب قرائت= | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
[[ابی بن کعب|ابیبنکعب]] از [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر]] روایت کرده که فرمود: «آنکه سوره الم تنزیل و سوره تبارک الذی ... ، را بخواند گویا [[شب قدر]] را [[احیاء]] گرفته است». | |||
[[ | [[لیثبنابیزبیر|لیثبنابیزبیر]] از [[جابر بن عبدالله انصاری|جابر]] روایت کرده که [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم)]] شبها نمیخوابید تا این دو سوره «الم تنزیل و تبارک الذی ...» را قرائت مینمود. [[لیث]] میگوید: این روایت را برای طاوس گفتم سپس او گفت که این دو از تمامی سورههای قرآن ارجمندتر باشد و هر کس آن دو را بخواند شصت حسنه برای او نوشته شده و شصت گناه محو میگردد و منزلتش به شصت درجه بالا میرود. | ||
[[ | [[حسینبنابیالعلاء|حسینبنابیالعلاء]] از [[جعفر بن محمد (صادق)|امام صادق]] روایت نموده که فرمود: «آنکه سوره سجده را در هر [[شب جمعه]] بخواند [[خدا|خداوند]] در قیامت نامه عملش را به دست راستش داده و او را به مرحله حساب گناهان نیاورد و از دوستان [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|محمد]] و [[اهل بیت|اهلبیتش]] خواهد بود»<ref>ترجمه تفسیر مجمعالبیان، ج 19، ص 203</ref>. | ||
[[ | == محل و زمان نزول == | ||
* سوره سجده باتفاق تمامی مفسرین در [[مكه|مکه]] نازل شده بجز سه آیه که در [[مدینه]] آمده و آن «أَ فَمَنْ کانَ مُؤْمِناً کَمَنْ کانَ فاسِقاً لا یَسْتَوُونَ» تا آخر آیه سوم میباشد<ref>همان.</ref>. | |||
* سوره سجده اندکی قبل از [[هجرت]] نازل شده است<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 16، ص 263.</ref>. | |||
= | == فضای نزول == | ||
فضای [[نزول قرآن|نزول]] [[سوره سجده]] همانند بعضی دیگر از سورههای مکی پاسخ به شبهات و سم پاشیهای [[مشرکان]] است علت نزول این سوره و فحوای آیات آن این بوده که به مردم بفهماند هدایت و فرستادن پیامبران لازمه خلقت بشر است و اگر تبشیر و انذار نبود، خلقت انسان و هدفداری آن ناقص میماند. | |||
سوره | توضیح اینکه در آیۀ سوم این سوره آمده که مشرکان میگویند: [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|حضرت محمد]] قرآن را به خدا بسته است و از جانب خدا نیست». در جواب میگوید: نه، بلکه قرآن برای انذار آمده است آنگاه از خلقت آسمانها و زمین و تدبیر امر و خلقت انسان و تقسیم شدن مردم به هدایت یافته و گمراه، سخن رفته است، از این، به نظر میآید که نظر عمده در سوره مبارکه به هدایت مردم است و اگر این حقائق به انسانها تذکر داده نمیشد در کار خلقت نقص لازم میآمد، و نیز اشکال مشرکان درباره معاد از اسباب نزول این سوره است<ref>تفسیر احسنالحدیث، ج 8، ص 274 با اندکی تصرف.</ref>. | ||
سوره سجده | == ویژگی == | ||
سوره سجده نیز با [[حروف مقطعه]] الم شروع شده این سوره از [[سور عزائم]] است و آیۀ پانزده آن سجدۀ واجب دارد که هرکسی این آیه را بشنود یا بخواند، [[واجب]] است یک [[سجده]] به جا آورد<ref>تفسیر قرآن مهر، ج 16، ص 264.</ref>. سور عزائم عبارتند از سورههای سجده، فصلت، نجم، علق که خواندن آنها در نماز [[جائز]] نیست. | |||
= | == جستارهای وابسته == | ||
* [[سجده]] | |||
* [[واجب]] | |||
* [[انسان]] | |||
* [[توحید]] | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
= | |||
== منابع == | == منابع == | ||
* [https://quran.inoor.ir/fa/surah/32/ برگرفته ازسایت معرفی سوره سجده - پایگاه جامع قرآن]quran.inoor.ir | |||
{{سورههای مکی و مدنی}} | |||
{{ | |||
[[رده:قرآن]] | [[رده:قرآن]] | ||
[[رده:سورههای قرآن]] | [[رده:سورههای قرآن]] |