دیوبندیه حیاتی و مماتی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲۹: خط ۱۲۹:
مولوی محمد عثمان قلندرزهی، ‌امام جمعه اهل‌سنت خاش درباره شفاعت می گوید: مشفوع عنه در روز قیامت، ذات الله تعالی بوده و انبیاء، قرآن، حافظان قرآن، علماء و… شافع هستند که هر يك از آنها به نوبه‌ی خود به درگاه الله تعالی سفارش می‌كنند. البته هيچ‌كدام از شفاعت‌کنندگان در روز قیامت اختيار تام و قدرت مطلقه ندارند، بلکه اختيار كلی و قدرت مطلق، فقط الله تعالی‌ است، چنان که قرآن کریم می‌فرماید: « آن روز هیچ کس برای کسی قادر بر هیچ کار نیست و تنها حکم و فرمان در آن روز با خدای یکتاست.»<ref>انفطار/19</ref> خداوند متعال به هيچ‌يك از انبياء،علما، حفاظ، ملائكه و… به طور كامل اختيار مطلق  نداده است، بلکه حكم و فيصله در آن روز فقط برای الله تعالی است.
مولوی محمد عثمان قلندرزهی، ‌امام جمعه اهل‌سنت خاش درباره شفاعت می گوید: مشفوع عنه در روز قیامت، ذات الله تعالی بوده و انبیاء، قرآن، حافظان قرآن، علماء و… شافع هستند که هر يك از آنها به نوبه‌ی خود به درگاه الله تعالی سفارش می‌كنند. البته هيچ‌كدام از شفاعت‌کنندگان در روز قیامت اختيار تام و قدرت مطلقه ندارند، بلکه اختيار كلی و قدرت مطلق، فقط الله تعالی‌ است، چنان که قرآن کریم می‌فرماید: « آن روز هیچ کس برای کسی قادر بر هیچ کار نیست و تنها حکم و فرمان در آن روز با خدای یکتاست.»<ref>انفطار/19</ref> خداوند متعال به هيچ‌يك از انبياء،علما، حفاظ، ملائكه و… به طور كامل اختيار مطلق  نداده است، بلکه حكم و فيصله در آن روز فقط برای الله تعالی است.


===دیدگاه برخی از علمای دیوبندی مماتی در مورد شفاعت===
'''''مولوی گرگیج'''''
مولوی محمدحسین گرگیج مدیر دارالعلوم فاروقیه گالیکش در خصوص شفاعت روز قیامت می گوید:
اهل سنت با شرایط خاصی قائل به شفاعت هستند، طبق کتب عقیدتی اهل سنت، شفاعت انبیاء، صدیقین، شهدا و صالحین حق است، ما شفاعت را با این شرایط قبول داریم که:
شفاعت منحصر به روز قیامت است،
شرط دوم این است که شفاعت فقط به اذن خداوند صورت می گیرد،
سوم این که شفاعت فقط توسط افرادی انجام می شود که نزد خداوند جایگاه ویژه ای دارند که شامل انبیاء، صدیقین، شهداء و صالحین می باشند،
شرط آخر این است افرادی مورد شفاعت قرار می گیرند که به توحید و سایر اصول دین اعتقاد داشته باشند.
'''''مولوی غیاثی'''''


 
مولوی محمدحسین گرگیج مدیر دارالعلوم فاروقیه گالیکش در خصوص شفاعت روز قیامت می گوید: اهل سنت با شرایط خاصی قائل به شفاعت هستند، طبق کتب عقیدتی اهل سنت شفاعت انبیاء، صدیقین، شهدا و صالحین حق است، ما شفاعت را با این شرایط قبول داریم که شفاعت منحصر به روز قیامت است، شرط دوم این است که شفاعت فقط به اذن خداوند صورت می گیرد، سوم این که شفاعت فقط توسط افرادی انجام می شود که نزد خداوند جایگاه ویژه ای دارند که شامل انبیاء، صدیقین، شهداء و صالحین می باشد، شرط آخر این است افرادی مورد شفاعت قرار می گیرند که به توحید و سایر اصول دین اعتقاد داشته باشند.
مولوی غیاثی، شفاعت را تقسیم می کند و می نویسد: شفاعت بر سه نوع است :1. شفاعت وجاهت؛ يعني از وجاهت و اقتدار كسي مرعوب شده با اكراه سفارش او را بپذيرد؛
مولوی غیاثی، شفاعت را تقسیم می کند و می نویسد: شفاعت بر سه نوع است :1. شفاعت وجاهت؛ يعني از وجاهت و اقتدار كسي مرعوب شده با اكراه سفارش او را بپذيرد؛
حكم: درباره شخصي چنين عقيده‌اي داشتن كه او نزد خدا چنين شفاعت و سفارشي مي‌كند، كفر است.
حكم: درباره شخصي چنين عقيده‌اي داشتن كه او نزد خدا چنين شفاعت و سفارشي مي‌كند، كفر است.
دليل: حضرت شاه محمد اسماعيل شهيد مي‏نويسد: «اين نوع سفارش در بارگاه الله تعالى هرگز انجام نمي‌شود، هر شخصي نبي يا ولي يا امامي يا شهيدي يا فرشته‏اي يا پيري را در بارگاه الله تعالى اين گونه شفيع بداند از مشركين اصيل است و بسيار نادان است و او معناي بزرگي مالك الملك را ندانسته».  
 
دليل: حضرت شاه محمد اسماعيل شهيد مي‏نويسد: «اين نوع سفارش در بارگاه الله تعالى هرگز انجام نمي‌شود، هر شخصي نبي يا ولي يا امامي يا شهيدي يا فرشته‏اي يا پيري را در بارگاه الله تعالى اين گونه شفيع بداند از مشركين اصيل است و بسيار نادان است و او معناي بزرگي مالك الملك را ندانسته».
2- شفاعت محبت؛ يعني بخاطر محبت و عشق كسي مجبور و ناچار شده با اكراه سفارشش را بپذيرد؛
2- شفاعت محبت؛ يعني بخاطر محبت و عشق كسي مجبور و ناچار شده با اكراه سفارشش را بپذيرد؛
حكم: اعتقاد داشتن به اين نوع شفاعت به دربار ايزدي نيز كفر است.  
حكم: اعتقاد داشتن به اين نوع شفاعت به دربار ايزدي نيز كفر است.  
دليل: حضرت شاه محمد اسماعيل شهيد مي‏نويسد:«اين نوع شفاعت در بارگاه تعالى به هيچ صورت ممكن نيست، اعتقاد داشتن به چنين شفيعي در بارگاه خدا شرك محض است».
دليل: حضرت شاه محمد اسماعيل شهيد مي‏نويسد:«اين نوع شفاعت در بارگاه تعالى به هيچ صورت ممكن نيست، اعتقاد داشتن به چنين شفيعي در بارگاه خدا شرك محض است».
3- شفاعت بالإذن . يعني رضايت و تمايل پادشاه را درباره‌ي معاف كردن شخصي درك كرده سفارش كردن.
3- شفاعت بالإذن . يعني رضايت و تمايل پادشاه را درباره‌ي معاف كردن شخصي درك كرده سفارش كردن.
حكم: اين گونه سفارش نزد اهل سنت و جماعت جايز مي‌باشد و در اين سفارش دو فايده وجود دارد:
حكم: اين گونه سفارش نزد اهل سنت و جماعت جايز مي‌باشد و در اين سفارش دو فايده وجود دارد:
1-‌ احترام به قانون . 2-‌ اكرام شفيع .  
1-‌ احترام به قانون . 2-‌ اكرام شفيع.  
حضرت شاه محمد اسماعيل ، قسم سوم را می پذیرد و  مي‌نويسد: «اين گونه شفاعت نزد الله‌تعالي مي‌شود و شفاعت نبي و ولي كـه در قرآن و حديث مذكور است به همين معني است».   بنابراین مولوی غیاثی شفاعت بالاذن در قیامت  را می پذیرد.  
 
حضرت شاه محمد اسماعيل ، قسم سوم را می پذیرد و  مي‌نويسد: «اين گونه شفاعت نزد الله‌ تعالي مي‌شود و شفاعت نبي و ولي كـه در قرآن و حديث مذكور است به همين معني است».
 
بنابراین مولوی غیاثی شفاعت بالاذن در قیامت  را می پذیرد.
 
دیوبند حیاتی شفاعت را قبول دارد ولی گرایش مماتی در مورد خاص و با اجازه خداوند آن را می پذیرد.
دیوبند حیاتی شفاعت را قبول دارد ولی گرایش مماتی در مورد خاص و با اجازه خداوند آن را می پذیرد.


4. نذر
==4. نذر==
دیوبندیان درباره انجام دادن کار خیر، با هدف رسیدن ثواب آن‌ها برای میت، اختلاف‌نظر دارند؛ حتی گاهی شخصی واحد در موردی نذر و خیرات را جایز می‌داند و در مورد دیگر به حرام بودن آن فتوا می‌دهد. اما در مجموع بیشتر آنان با چنین رفتاری موافقند از نظر آنها فرستادن ثواب برای میت همانند: دعا، استغفار، صدقه دادن، خواندن قرآن بدون مزد و امثال آن‌ها عقلا و نقلا صحیح و جایز است، فایده آن به اموات در عالم قبر و برزخ می‌رسد و میت از ثواب آن‌ها در عالم آخرت بهره‌مند می‌شود.
دیوبندیان درباره انجام دادن کار خیر، با هدف رسیدن ثواب آن‌ها برای میت، اختلاف‌نظر دارند؛ حتی گاهی شخصی واحد در موردی نذر و خیرات را جایز می‌داند و در مورد دیگر به حرام بودن آن فتوا می‌دهد. اما در مجموع بیشتر آنان با چنین رفتاری موافقند از نظر آنها فرستادن ثواب برای میت همانند: دعا، استغفار، صدقه دادن، خواندن قرآن بدون مزد و امثال آن‌ها عقلا و نقلا صحیح و جایز است، فایده آن به اموات در عالم قبر و برزخ می‌رسد و میت از ثواب آن‌ها در عالم آخرت بهره‌مند می‌شود.
عبدالواحد سید زاده، نذر را قبول دارد اما تأکید می کند برای غیرالله نباشد:
عبدالواحد سید زاده، نذر را قبول دارد اما تأکید می کند برای غیرالله نباشد: