۸۷٬۱۹۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[رسول خدا (ص)' به '[[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:ذی الحجه.jpg|چپ | [[پرونده:ذی الحجه.jpg|بیقاب|چپ]] | ||
'''ذی الحجه''' نام یکی از ماهها در تقویم قمری است. در [[اسلام]] آخرین ماه در ترتیب [[ | '''ذی الحجه''' نام یکی از ماهها در تقویم [[سال قمری|قمری]] است. در [[اسلام]] آخرین ماه در ترتیب تقویم [[سال قمری|هجری قمری]] و از [[ماههای حرام]] و ماههای [[حج]] و از جمله ماههای گرانقدر و عظیمالشأنی است که [[خدا|خداوند]] متعال آن را با بزرگترین اعیاد [[مسلمان|مسلمانان]] از جمله [[روز عرفه]]، [[عید قربان]] و [[عید غدیر]] و [[ولایت]] [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین (علیهالسلام)]] زینت بخشیده است. برای دهه اول این ماه اعمالی ذکر شده است که از مهمترین آنها به جا آوردن [[نماز]] دهه اول میان نماز مغرب و عشا و نیز خواندن ادعیه و تهلیلهای ویژه است. [[احرام]] بستن برای [[حج تمتع]] تنها در این ماه جایز است و «ذی حجه» به معنی «صاحب حج» به این نکته اشاره دارد. [[حج|آیین حج]] از روز نهم شروع و معمولاً تا سیزدهم این ماه انجام میشود. | ||
این ماه در بیان [[روایات]] فرصتی جهت تزکیه و پلکانی برای رشد است تا جایی که [[اهل بیت|اهلبیت عصمت و طهارت(علیهالسلام)]] احادیثی در فضیلت آن به ویژه 10 روز ابتدایی این ماه نقل فرمودهاند؛ [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)]] در اهمیت 10 روز ابتدایی ذیالحجه فرمود «مَا مِنْ أَیَّامٍ الْعَمَلُ الصَّالِحُ فِیهَا أَحَبُّ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ أَیَّامِ الْعَشْرِ یَعْنِی عَشْرَ ذِی الْحِجَّة» یعنی اعمال صالحِ هیچ روزی به اندازه روزهای دهگانه یعنی 10 روز ابتدایی ذیالحجه نزد خداوند عز وجل محبوبتر نیست.» و در روایتی دیگر فرمود «مَا مِنْ أَیامٍ أَزکَی عِندَ الله تعالی وَ لاَ أعظَمَ أجراً مِن [فی] خَیرٍ مِنْ عَشْرَ اْلأضْحَی قِیلَ وَ لاَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللهِ، قَالَ وَ لاَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللهِ إلاَّ رَجُلٌ خَرَجَ بِمَالِهِ وَ بِنَفْسِهِ ثُمَّ لَمْ یرْجِعْ مِنْ ذَلِکَ بِشَیءٍ؛ پاکترین و پراجرترین روزها نزد خداوند، دهۀ اول ماه ذی حجه است. سؤال میشود آیا [[جهاد]] در راه خدا به پایۀ آن میرسد؟ میفرماید: خیر مگر اینکه شخصی به جان و مالش خارج شود و دیگر برنگردد.» | این ماه در بیان [[حدیث|روایات]] فرصتی جهت تزکیه و پلکانی برای رشد است تا جایی که [[اهل بیت|اهلبیت عصمت و طهارت(علیهالسلام)]] احادیثی در فضیلت آن به ویژه 10 روز ابتدایی این ماه نقل فرمودهاند؛ [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)]] در اهمیت 10 روز ابتدایی ذیالحجه فرمود «مَا مِنْ أَیَّامٍ الْعَمَلُ الصَّالِحُ فِیهَا أَحَبُّ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ أَیَّامِ الْعَشْرِ یَعْنِی عَشْرَ ذِی الْحِجَّة» یعنی اعمال صالحِ هیچ روزی به اندازه روزهای دهگانه یعنی 10 روز ابتدایی ذیالحجه نزد خداوند عز وجل محبوبتر نیست.» و در روایتی دیگر فرمود «مَا مِنْ أَیامٍ أَزکَی عِندَ الله تعالی وَ لاَ أعظَمَ أجراً مِن [فی] خَیرٍ مِنْ عَشْرَ اْلأضْحَی قِیلَ وَ لاَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللهِ، قَالَ وَ لاَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللهِ إلاَّ رَجُلٌ خَرَجَ بِمَالِهِ وَ بِنَفْسِهِ ثُمَّ لَمْ یرْجِعْ مِنْ ذَلِکَ بِشَیءٍ؛ پاکترین و پراجرترین روزها نزد خداوند، دهۀ اول ماه ذی حجه است. سؤال میشود آیا [[جهاد]] در راه خدا به پایۀ آن میرسد؟ میفرماید: خیر مگر اینکه شخصی به جان و مالش خارج شود و دیگر برنگردد.» | ||
== فضیلت ماه ذی الحجّه == | == فضیلت ماه ذی الحجّه == | ||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
بزرگان [[دین]] هنگامی که ماه ذی الحجّه وارد میشد، اهمّیّت ویژه ای به عبادت در آن میدادند. مخصوصاً در دهه اوّل این ماه<ref>زادالمعاد، ص 240</ref>. | بزرگان [[دین]] هنگامی که ماه ذی الحجّه وارد میشد، اهمّیّت ویژه ای به عبادت در آن میدادند. مخصوصاً در دهه اوّل این ماه<ref>زادالمعاد، ص 240</ref>. | ||
خداوند در [[سوره حج]] آیه 28 ضمن بیان فریضه بزرگ «حج» سخن از «أیّام مَعْلُومات» گفته است که مؤمنان باید در آن به یاد خدا باشند. یکی از تفسیرهای معروفِ «أیّام مَعْلُومات» که در روایات نیز آمده است، ده روز اوّل ماه ذی الحجّه است | خداوند در [[سوره حج]] آیه 28 ضمن بیان فریضه بزرگ «حج» سخن از «أیّام مَعْلُومات» گفته است که مؤمنان باید در آن به یاد خدا باشند. یکی از تفسیرهای معروفِ «أیّام مَعْلُومات» که در روایات نیز آمده است، ده روز اوّل ماه ذی الحجّه است<ref>مصباح المتهجّد، صفحه 671</ref>. بنابراین، هم شبهای آن عزیز است و هم روزهای آن. | ||
وجود دو «عید» مهمّ اسلامی [[عید قربان]] و [[عید غدیر]] و [[عرفه|روز عرفه]] و خاطره [[دعا|دعای]] عجیب و بسیار گرانبهای امام حسین (علیهالسلام) در [[عرفات]]، این ماه را دارای شکوه و عظمت خاصّی کرده است و مسلمانان بهتر است از برکات دنیوی و اخروی این ماه غافل نشوند و در تذهیب نفس خود بکوشند. | |||
== اعمال روز اول ذیالحجه == | == اعمال روز اول ذیالحجه == | ||
درباره [[روزه]] این روز وارد است که: | درباره [[روزه]] این روز وارد است که: | ||
«کسی که روز اول ذی حجه را روزه بگیرد، خداوند روزه هشتاد ماه را برای او مینویسد». | «کسی که روز اول ذی حجه را روزه بگیرد، خداوند روزه هشتاد ماه را برای او مینویسد». | ||
و هم چنین [[مستحب]] است در این روز [[نماز]] [[حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)]] خوانده شود به این نحو که چهار رکعت نماز که در هر رکعت یک بار «حمد» و پنجاه بار«قل هو اللّه احد» باشد بخواند و بعد از نماز تسبیح [[فاطمه بنت محمد (زهرا | و هم چنین [[مستحب]] است در این روز [[نماز]] [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)]] خوانده شود به این نحو که چهار رکعت نماز که در هر رکعت یک بار «حمد» و پنجاه بار«قل هو اللّه احد» باشد بخواند و بعد از نماز تسبیح [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|حضرت زهرا(سلام الله علیها)]] را گفته سپس بگوید:سُبْحانَ اللَّهِ ذِی الْعِزِّ الشّامِخِ الْمُنِیفِ، سُبْحانَ ذِی الْجَلالِ الْباذِخِ الْعَظِیمِ، سُبْحانَ ذِی الْمُلْکِ الْفاخِرِ الْقَدِیمِ، سُبْحانَ مَنْ یَری أَثَرَ النَّمْلَةِ فِی الصَّفا، سُبْحانَ مَنْ یَری وَقْعَ الطَّیْرِ فِی الْهَواءِ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ هکَذا لا هکَذا غَیْرُهُ<ref>مصباح المتهجد، ص ۶۷۱.</ref>. | ||
== اعمال دهه اول ذیالحجه == | == اعمال دهه اول ذیالحجه == | ||
خط ۳۶: | خط ۳۵: | ||
شب عید قربان یکی از چهار شبی میباشد که [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین]] دوست داشتند خود را برای [[عبادت]] فارغ کنند از [[جعفر بن محمد (صادق)|امام صادق (علیهالسلام)]] نقل شده درباره امیرالمومنین میفرمودند:کان یعجبه ان یفرغ نفسه أربع لیال فی السنة، و هی أوّل لیلة من رجب، و لیلة النّصف من شعبان، و لیلة الفطر، و لیلة الأضحی.<ref> الإقبال بالأعمال الحسنة (ط - الحدیثة)، ج۲، ص: ۱۸۹.</ref>. | شب عید قربان یکی از چهار شبی میباشد که [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین]] دوست داشتند خود را برای [[عبادت]] فارغ کنند از [[جعفر بن محمد (صادق)|امام صادق (علیهالسلام)]] نقل شده درباره امیرالمومنین میفرمودند:کان یعجبه ان یفرغ نفسه أربع لیال فی السنة، و هی أوّل لیلة من رجب، و لیلة النّصف من شعبان، و لیلة الفطر، و لیلة الأضحی.<ref> الإقبال بالأعمال الحسنة (ط - الحدیثة)، ج۲، ص: ۱۸۹.</ref>. | ||
و همچنین در این شب سفارش اکیدی به [[زیارت]] | و همچنین در این شب سفارش اکیدی به [[زیارت]] حضرت سیدالشهدا شده است که در روایتی از امام صادق (علیهالسلام) چنین آمده است: | ||
«کسی که | «کسی که امام حسین (علیهالسلام) را در یکی از سه شب زیارت کند، خداوند گناهان گذشته و آینده او را میآمرزد. راوی پرسید کدام شبها؟ فرمودند: شب عید فطر و شب عید قربان و شب [[نیمه شعبان]]<ref>کامل الزیارات، النص، ص: ۱۸۰. </ref>». | ||
== بیست و چهارم ذیالحجه == | == بیست و چهارم ذیالحجه == | ||
خط ۵۳: | خط ۵۲: | ||
[[مباهله]] [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اسلام]] در این روز با [[مسیحیان]] موجب خواری آنان شد، ایشان بعد از مباهله مجبور به پرداخت [[جزیه]] شدند. | [[مباهله]] [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اسلام]] در این روز با [[مسیحیان]] موجب خواری آنان شد، ایشان بعد از مباهله مجبور به پرداخت [[جزیه]] شدند. | ||
{{متن قرآن |آیه مباهله در این روز نازل شد: فَمَنْ حَاجَّکَ فیهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکاذِبین |سوره = آلعمران |آیه = ۶۱ }} و [[پیامبر گرامی|پیامبر گرامی اسلام]] با به همراه بردن [[امیرالمومنین]] و [[فاطمه زهرا]] و [[حسن بن علی | {{متن قرآن |آیه مباهله در این روز نازل شد: فَمَنْ حَاجَّکَ فیهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکاذِبین |سوره = آلعمران |آیه = ۶۱ }} و [[پیامبر گرامی|پیامبر گرامی اسلام]] با به همراه بردن [[علی بن ابی طالب|امیرالمومنین]] و [[فاطمه بنت محمد (زهرا)]] و [[حسن بن علی (مجتبی)|امام حسن]] و [[حسین بن علی (سید الشهدا)|امام حسین]] (علیهمالسلام) به [[مباهله]] پرداخته که موجب عزت [[اسلام]] شد. | ||
در این آیه | در این آیه علی (علیهالسلام) نفس پیامبر شمرده شده است. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
خط ۶۲: | خط ۶۱: | ||
{{تقویم قمری}} | {{تقویم قمری}} | ||
[[رده:ماههای قمری]] | |||
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات]] | [[رده:مفاهیم و اصطلاحات]] | ||
[[رده: | [[رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی]] |