سید محمد مجاهد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[حسین بن علی' به '[[حسین بن علی (سید الشهدا) ')
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱۹: خط ۱۹:
}}
}}
'''سید محمد طباطبایی مجاهد'''، از شاگردان علامه [[بحرالعلوم]] و استاد [[شیخ انصاری]] است.
'''سید محمد طباطبایی مجاهد'''، از شاگردان علامه [[بحرالعلوم]] و استاد [[شیخ انصاری]] است.
سید محمد، در کربلا نزد فقیهانی چون پدرش، [[سید علی طباطبایی]] و پدر زنش، [[سید محمد مهدی‌ طباطبایی بحر العلوم|علامه بحرالعلوم]] تحصیل کرد. او در زمان حیات پدر به [[اصفهان]] مهاجرت کرد و حدود ۱۳ سال در آن‌جا به تدریس مشغول بود. پس از درگذشت پدرش (۱۲۳۱ق) به کربلا بازگشت و [[مرجعیت]] [[شیعیان]] را بر عهده گرفت. دوره مرجعیت او با جنگ‌های [[ایران]] و [[روسیه]] همزمان بود، از این‌رو او به مبارزه با روس‌ها پرداخت، سید محمد، نخست فتوای [[جهاد]] در برابر روس‌ها داد و در اواخر عمر به همراه گروهی از علمای [[عتبات]]، عازم [[تهران]] و سپس [[تبریز]] شد تا مردم را به [[جهاد]] علیه روس‌ها تشویق و پادشاه را به [[جنگ]] با آن‌ها وادار کند. از این‌رو به سید محمد مجاهد لقب گرفت.
سید محمد، در کربلا نزد فقیهانی چون پدرش، سید علی طباطبایی و پدر زنش، [[سید محمد مهدی‌ طباطبایی بحر العلوم|علامه بحرالعلوم]] تحصیل کرد. او در زمان حیات پدر به [[اصفهان]] مهاجرت کرد و حدود ۱۳ سال در آن‌جا به تدریس مشغول بود. پس از درگذشت پدرش (۱۲۳۱ق) به کربلا بازگشت و [[مرجعیت]] [[شیعیان]] را بر عهده گرفت. دوره مرجعیت او با جنگ‌های [[ایران]] و [[روسیه]] همزمان بود، از این‌رو او به مبارزه با روس‌ها پرداخت، سید محمد، نخست فتوای [[جهاد]] در برابر روس‌ها داد و در اواخر عمر به همراه گروهی از علمای [[عتبات]]، عازم [[تهران]] و سپس تبریز شد تا مردم را به [[جهاد]] علیه روس‌ها تشویق و پادشاه را به [[جنگ]] با آن‌ها وادار کند. از این‌رو به سید محمد مجاهد لقب گرفت.


== ولادت ==
== ولادت ==
سید محمد طباطبایی مجاهد در سال 1180 ق. در خانه یکی از [[سادات]] دانشور [[کربلا]] چشم به دنیا گشود. پس از گذشت سال‌ها و رسیدن به سن تمییز رفته رفته دریافت که در چه خانواده‌ای نشو و نما یافته است بستگان نزدیک محمد همه از علما و دانشمندان زمان بودند. پدر بزرگ مادری‌اش علامه [[محمد باقر بهبهانی]] (متوفی 1201 ق) معروف به [[وحید بهبهانی]] [[فقیه]] برجسته و بی‌نظیر آن عصر بود. در دوران [[مرجعیت]] وحید بهبهانی جان تازه ای در کالبد حوزه درسی کربلا دمیده شد. [[حوزه کربلا]] در آن عصر به مرکز علمی جهان [[شیعه]] تبدیل گشت و شاگردان مکتب کربلا سلسله جنبانان علم و فقاهت در سراسر عالم [[تشیع]] شدند و در جای جای [[جهان اسلام]]، [[مشهد]]، [[کاشان]]، [[قم]]، [[کاظمین]]، [[نجف]]، [[کربلا]]، [[تبریز]] و [[هندوستان]] اقدام به تشکیل حوزه‌های علمی نمودند. دو پسر وحید بهبهانی (دایی‌های محمد) یعنی آقا [[محمد علی طباطبایی]] و آقا [[عبدالحسین طباطبایی]] نیز از علمای په ممتاز بودند<ref>درباره وحید بهبهانی (ره) و فرزندانش می‌توانید به کتاب وحید بهبهانی، علی دوانی، انتشارات امیرکبیر مراجعه کنید.</ref>.
سید محمد طباطبایی مجاهد در سال 1180 ق. در خانه یکی از [[سادات]] دانشور [[کربلا]] چشم به دنیا گشود. پس از گذشت سال‌ها و رسیدن به سن تمییز رفته رفته دریافت که در چه خانواده‌ای نشو و نما یافته است بستگان نزدیک محمد همه از علما و دانشمندان زمان بودند. پدر بزرگ مادری‌اش علامه [[محمد باقر بهبهانی]] (متوفی 1201 ق) معروف به [[وحید بهبهانی]] [[فقیه]] برجسته و بی‌نظیر آن عصر بود. در دوران [[مرجعیت]] وحید بهبهانی جان تازه ای در کالبد حوزه درسی کربلا دمیده شد. حوزه کربلا در آن عصر به مرکز علمی جهان [[شیعه]] تبدیل گشت و شاگردان مکتب کربلا سلسله جنبانان علم و فقاهت در سراسر عالم [[تشیع]] شدند و در جای جای [[جهان اسلام]]، [[مشهد]]، کاشان، [[قم]]، [[کاظمین]]، [[نجف]]، [[کربلا]]، تبریز و [[هندوستان]] اقدام به تشکیل حوزه‌های علمی نمودند. دو پسر وحید بهبهانی (دایی‌های محمد) یعنی آقا [[محمد علی طباطبایی]] و آقا [[عبدالحسین طباطبایی]] نیز از علمای په ممتاز بودند<ref>درباره وحید بهبهانی (ره) و فرزندانش می‌توانید به کتاب وحید بهبهانی، علی دوانی، انتشارات امیرکبیر مراجعه کنید.</ref>.


پدر محمد، آیت‌الله سید علی طباطبایی با اینکه تحصیلات را دیر آغاز کرد اما خیلی زود مراحل مختلف علمی را پشت سر نهاده و به مرحله عالی قدم گذاشت و از شاگردان خاص و شاخص وحید بهبهانی گشت. حضور زود هنگام او در درس عالم برجسته‌ای چون وحید بهبهانی حکایت از هوش سرشار وی و توفیق‌های الهی در حق او داشت. وی در همین زمان تالیف کتاب فقهی اش ((ریاض المسائل)) را که اکنون نیز از متون فقهی مطرح و مورد توجه در حوزه‌های دینی است، تالیف نمود<ref>قصص العلماء، میرزا محمد تنکابنی، انتشارات علمیه اسلامیه، ص 175 به بعد، اعیان الشیعه، محسن امین، دارالتعاریف للمطبوعات، قطع رحلی، ج 8، ص 314، فوائد الرضویه، شیخ عباس قمی، انتشارات کتابخانه مرکزی، ص 324.</ref>.
پدر محمد، آیت‌الله سید علی طباطبایی با اینکه تحصیلات را دیر آغاز کرد. اما خیلی زود مراحل مختلف علمی را پشت سر نهاده و به مرحله عالی قدم گذاشت و از شاگردان خاص و شاخص وحید بهبهانی گشت. حضور زود هنگام او در درس عالم برجسته‌ای چون وحید بهبهانی حکایت از هوش سرشار وی و توفیق‌های الهی در حق او داشت. وی در همین زمان تالیف کتاب فقهی اش ((ریاض المسائل)) را که اکنون نیز از متون فقهی مطرح و مورد توجه در حوزه‌های دینی است، تالیف نمود<ref>قصص العلماء، میرزا محمد تنکابنی، انتشارات علمیه اسلامیه، ص 175 به بعد، اعیان الشیعه، محسن امین، دارالتعاریف للمطبوعات، قطع رحلی، ج 8، ص 314، فوائد الرضویه، شیخ عباس قمی، انتشارات کتابخانه مرکزی، ص 324.</ref>.


و اما مادر محمد نیز از زنان دانشمند و فاضل بود. گفته شده که وی همسرش را در تدوین بخشی از [[کتاب ریاض المسائل]] یاری می‌کرده است<ref>وحید بهبهانی، ص 259.</ref>. در آن هنگام بیش از یازده سال از عمر محمد نمی‌گذشت. از آنجا که در خانواده‌ای اهل علم و فضیلت پرورش می‌یافت تحصیلات ابتدایی را به حسب ظاهر در این سنین تمام کرده بود و در همین ایام بود که قدم به مرحله جدیدی از زندگیش می‌گذاشت.
و اما مادر محمد نیز از زنان دانشمند و فاضل بود. گفته شده که وی همسرش را در تدوین بخشی از [[ریاض المسائل (کتاب)|کتاب ریاض المسائل]] یاری می‌کرده است<ref>وحید بهبهانی، ص 259.</ref>. در آن هنگام بیش از یازده سال از عمر محمد نمی‌گذشت. از آنجا که در خانواده‌ای اهل علم و فضیلت پرورش می‌یافت تحصیلات ابتدایی را به حسب ظاهر در این سنین تمام کرده بود و در همین ایام بود که قدم به مرحله جدیدی از زندگیش می‌گذاشت.


== تحصیلات سید ==
== تحصیلات سید ==
خط ۳۶: خط ۳۶:
سید محمد طباطبایی از اساتید خود تنها [[فقه]] نیاموخت، احساس مسئولیت در برابر مسائل اجتماع و شهامت نیز آموخت. پس از آن خود عالمی فاضل گشته بود که دیگر از تحصیل نزد استاد بی‌نیاز می‌نمود. بعد از آن نیز آنچه بود گذشت زمان بود و غنای هر چه بیشتر علمی در رهگذر تحقیق و تدریس و تالیف. این فصل از زندگانی او به طور مشخص در اصفهان آغاز شد.
سید محمد طباطبایی از اساتید خود تنها [[فقه]] نیاموخت، احساس مسئولیت در برابر مسائل اجتماع و شهامت نیز آموخت. پس از آن خود عالمی فاضل گشته بود که دیگر از تحصیل نزد استاد بی‌نیاز می‌نمود. بعد از آن نیز آنچه بود گذشت زمان بود و غنای هر چه بیشتر علمی در رهگذر تحقیق و تدریس و تالیف. این فصل از زندگانی او به طور مشخص در اصفهان آغاز شد.


در سال 1216 ق. کربلا مورد هجوم وحشیانه وهابی‌ها قرار گرفت و بیش از سه هزار نفر از جمله بسیاری از علما کشته شدند. بخش اعظم بارگاه [[حسین بن علی (سید الشهدا)
در سال 1216 ق. کربلا مورد هجوم وحشیانه وهابی‌ها قرار گرفت و بیش از سه هزار نفر از جمله بسیاری از علما کشته شدند. بخش اعظم بارگاه امام حسین (علیه‌السلام) و اماکن بسیاری مورد تخریب قرار گرفت و اموال مردم به غارت رفت. آنان پس از قتل و غارت و تخریب، شهر را ترک کردند<ref>همان، ص 340.</ref>. این واقعه عمده موجب مهاجرت سید محمد طباطبایی به [[اصفهان]] شد.
(سید الشهدا)|امام حسین (علیه‌السلام)]] و اماکن بسیاری مورد تخریب قرار گرفت و اموال مردم به غارت رفت. آنان پس از قتل و غارت و تخریب، شهر را ترک کردند<ref>همان، ص 340.</ref>. این واقعه عمده موجب مهاجرت سید محمد طباطبایی به [[اصفهان]] شد.
 
== در اصفهان ==
== در اصفهان ==
زمانی که سید محمد طباطبایی در [[اصفهان]] اقامت اختیار کرد حوزه اصفهان هم‌چنان یکی از حوزه‌های معتبر جهان شیعه به شمار می‌آمد و با حضور برخی از علمای تراز اول کربلا و شاگردان برجسته وحید بهبهانی یا تربیت یافتگان شاگردان او از رونق و اعتبار برخوردار بود. بزرگانی چون محمد اصفهانی، تقی اصفهانی، [[سید محمد باقر شفتی]] معروف به (حجت‌الاسلام).
زمانی که سید محمد طباطبایی در [[اصفهان]] اقامت اختیار کرد حوزه اصفهان هم‌چنان یکی از حوزه‌های معتبر جهان شیعه به شمار می‌آمد و با حضور برخی از علمای تراز اول کربلا و شاگردان برجسته وحید بهبهانی یا تربیت یافتگان شاگردان او از رونق و اعتبار برخوردار بود. بزرگانی چون محمد اصفهانی، تقی اصفهانی، [[سید محمد باقر شفتی]] معروف به (حجت‌الاسلام).
خط ۱۰۰: خط ۹۸:


== بانگ رحیل ==
== بانگ رحیل ==
سید محمد مجاهد همچنان در تبریز ماند اما پس از چندی دچار سوءهاضمه سختی گردید و مجبور به ترک تبریز شد. در طول راه در شهر [[قزوین]] نیز مظلومانه مورد اسائه ادب جاهلان و آماج توهین و تمسخر نااهلان قرار گرفت. وی در 13 [[جمادی الثانی]] 1242 ق در شهر قزوین در اثر همان بیماری، در اوج مظلومیت و اندوه چشم از جهان فرو بست و پیکر مطهرش به کربلا انتقال داده و در آنجا به خاک سپرده شد و بارگاهی بزرگ بر مزار او بنا گردید که اکنون نیز وجود دارد.
سید محمد مجاهد همچنان در تبریز ماند اما پس از چندی دچار سوءهاضمه سختی گردید و مجبور به ترک تبریز شد. در طول راه در شهر قزوین نیز مظلومانه مورد اسائه ادب جاهلان و آماج توهین و تمسخر نااهلان قرار گرفت. وی در 13 [[جمادی الثانی]] 1242 ق در شهر قزوین در اثر همان بیماری، در اوج مظلومیت و اندوه چشم از جهان فرو بست و پیکر مطهرش به کربلا انتقال داده و در آنجا به خاک سپرده شد و بارگاهی بزرگ بر مزار او بنا گردید که اکنون نیز وجود دارد.
پس از وفات آیت‌الله مجاهد تا یک سال دیگر جنگ ادامه داشت. آنچه که در این مدت مشخص گردید کارشکنی‌ها و سهل انگاری‌های شاه در جنگ بود.
پس از وفات آیت‌الله مجاهد تا یک سال دیگر جنگ ادامه داشت. آنچه که در این مدت مشخص گردید کارشکنی‌ها و سهل انگاری‌های شاه در جنگ بود.


وی از ارسال کمک مالی به عباس میرزا خودداری می‌کرد و می‌گفت مخارج جنگ باید از مالیات [[آذربایجان]] تامین شود. این در حالی بود که روس‌ها نیز از اختلافات شاه و ولیعهد مطلع شده بودند، تحرکات جدید روس‌ها و ضعف مالی سپاه ایران و به تبع آن تقلیل نیروهای ایرانی باعث شد که پس از هشت روز جنگ خونین، ایروان به دست ژنرال پاسکویج فتح گردد و به این ترتیب سراسر زمین‌های ماورای رود ارس به دست روس‌ها افتاد. آنگاه تبریز نیز در سال 1243 ق. بدون زحمت به تصرف نیروهای روس درآمد. سپس روس‌ها به منظور اعمال فشار بیشتر برای پذیرفتن شرایط خود از سوی ایران، [[اردبیل]] و [[آستارا]] را تصرف کردند و آماده حمله به تهران شدند.
وی از ارسال کمک مالی به عباس میرزا خودداری می‌کرد و می‌گفت مخارج جنگ باید از مالیات [[آذربایجان]] تامین شود. این در حالی بود که روس‌ها نیز از اختلافات شاه و ولیعهد مطلع شده بودند، تحرکات جدید روس‌ها و ضعف مالی سپاه ایران و به تبع آن تقلیل نیروهای ایرانی باعث شد که پس از هشت روز جنگ خونین، ایروان به دست ژنرال پاسکویج فتح گردد و به این ترتیب سراسر زمین‌های ماورای رود ارس به دست روس‌ها افتاد. آنگاه تبریز نیز در سال 1243 ق. بدون زحمت به تصرف نیروهای روس درآمد. سپس روس‌ها به منظور اعمال فشار بیشتر برای پذیرفتن شرایط خود از سوی ایران، اردبیل و آستارا را تصرف کردند و آماده حمله به تهران شدند.


عاقبت عباس میرزا که از سوی روسیه تهدید به رسمیت شناختن ولیعهدی و ناامید و از ادامه جنگ شده بود با وساطت [[انگلستان]] در پنجم [[شعبان]] 1243 ق. (دهم فوریه سال 1828 م) عهدنامه ترکمنچای را با دولت روسیه به امضا رساند.
عاقبت عباس میرزا که از سوی روسیه تهدید به رسمیت شناختن ولیعهدی و ناامید و از ادامه جنگ شده بود با وساطت [[انگلستان]] در پنجم [[شعبان]] 1243 ق. (دهم فوریه سال 1828 م) عهدنامه ترکمنچای را با دولت روسیه به امضا رساند.
خط ۱۱۵: خط ۱۱۳:
[https://hawzah.net/fa/Article/View/6383/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF برگرفته از سایت زندگی‌نامه آیت‌الله سید محمد مجاهد(متوفای ۱۲۴۲ ق) - علماوعرفاhttps://olama-orafa.ir]
[https://hawzah.net/fa/Article/View/6383/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF برگرفته از سایت زندگی‌نامه آیت‌الله سید محمد مجاهد(متوفای ۱۲۴۲ ق) - علماوعرفاhttps://olama-orafa.ir]


 
ملا محمد مامقانی
[[رده:عالمان شیعه]]ملا محمد مامقانی
[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:مراجع تقلید]]
[[رده:مراجع تقلید]]
[[رده:ایران]]
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۸۸۶

ویرایش