۸۸٬۱۲۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[حسین بن علی' به '[[حسین بن علی (سید الشهدا) ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''علی بن حسین (علی اصغر)''' فرزند شیرخوار [[حسین بن علی | '''علی بن حسین (علی اصغر)''' فرزند شیرخوار [[حسین بن علی (سید الشهدا)|حسین‌بن‌علی (علیه‌السلام)]] که در واقعه [[کربلا]] به شهادت رسید. نام او را عبدالله، علی و عبدالله رضیع ذکر کرده‌اند. نام مادرش رباب دختر امری القیس بن عدی است. علی‌اصغر یکی از چند نفری است که میان مردم به باب الحوائج معروف است و به او متوسل می‌شوند. در دهه محرم یک روز به این شهید کربلا اختصاص داده شده و مردم برای او سوگواری می‌کنند. مراسم همایش شیرخوارگانی حسینی هم در بزرگداشت آن حضرت برگزار می‌شود<ref>[http://fa.wikifeqh.ir/%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B5%D8%BA%D8%B1_(%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85)#_%D8%B3%D9%86 حضرت علی اصغر]</ref>. | ||
==ابهام در اطفال سیدالشهداء== | == ابهام در اطفال سیدالشهداء == | ||
یکی از ابهاماتی که در تاریخ زندگی حضرت سیدالشهداء (علیه‌السّلام) به چشم می‌خورد، تعداد فرزندان ایشان و نحوه زندگی آنان می‌باشد. مثلا در رابطه با طفل یا اطفال سیدالشهداء (علیه‌السّلام) در کربلا که به درجه رفیع شهادت رسیده‌اند، مورخین یا سخن نگفته‌اند و یا اگر سخن رانده‌اند، بسیار متفاوت است. که نمونه آن حضرت علی‌اصغر یا عبدالله است، که آیا آنها دو نفر بوده‌اند، یا آنکه علی‌اصغر همان عبدالله شیرخوار است. در اینجا بحث را در چند محور باید بسط و گسترش داد. | یکی از ابهاماتی که در تاریخ زندگی حضرت سیدالشهداء (علیه‌السّلام) به چشم می‌خورد، تعداد فرزندان ایشان و نحوه زندگی آنان می‌باشد. مثلا در رابطه با طفل یا اطفال سیدالشهداء (علیه‌السّلام) در کربلا که به درجه رفیع شهادت رسیده‌اند، مورخین یا سخن نگفته‌اند و یا اگر سخن رانده‌اند، بسیار متفاوت است. که نمونه آن حضرت علی‌اصغر یا عبدالله است، که آیا آنها دو نفر بوده‌اند، یا آنکه علی‌اصغر همان عبدالله شیرخوار است. در اینجا بحث را در چند محور باید بسط و گسترش داد. | ||
==نام== | == نام == | ||
منابع تاریخی نام کودک امام حسین (علیه‌السّلام) را متفاوت ذکر کرده‌اند، در برخی منابع عبدالله<ref>ابن حبیب بغدادی، محمد، المحبر، ص۴۹۱</ref>.در برخی منابع علی‌اصغر<ref>ابن اعثم کوفی، احمد، الفتوح، ص۹۷</ref>ذکر شده است و برخی از منابع دو کودک برای حضرت ذکر کرده‌اند به نام‌های "عبدالله" و "علی‌اصغر"<ref>طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ص۱۸۱</ref>. | منابع تاریخی نام کودک امام حسین (علیه‌السّلام) را متفاوت ذکر کرده‌اند، در برخی منابع عبدالله<ref>ابن حبیب بغدادی، محمد، المحبر، ص۴۹۱</ref>.در برخی منابع علی‌اصغر<ref>ابن اعثم کوفی، احمد، الفتوح، ص۹۷</ref>ذکر شده است و برخی از منابع دو کودک برای حضرت ذکر کرده‌اند به نام‌های "عبدالله" و "علی‌اصغر"<ref>طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ص۱۸۱</ref>. | ||
ابن اعثم (م ۳۱۴هـ)، نخستین مورخی است که از طفل شیرخوار با نام علی یاد کرده و از او با نام علی فی الرضاع تعبیر کرده است<ref>ابن اعثم کوفی، احمد، الفتوح، ج۵، ص۱۱۵</ref>. و اولین کسی که نام یکی از فرزندان امام حسین (علیه‌السّلام) را افزون بر علی‌اکبر (علیه‌السّلام)، [[علی بن الحسین (زین العابدین)]] (علیه‌السّلام)، عبدالله و علی‌اصغر دانسته است، [[طبری]] [[شیعی]] از علمای قرن چهارم است. پس از وی ابن خشاب (م ۵۶۷هـ) و [[ابن شهرآشوب|ابن شهر آشوب]] (م ۵۸۸ هـ) نام این طفل را "علی‌اصغر" نگاشته‌اند و پس از آن این نام به منابع متاخرتر راه پیدا کرده است. | ابن اعثم (م ۳۱۴هـ)، نخستین مورخی است که از طفل شیرخوار با نام علی یاد کرده و از او با نام علی فی الرضاع تعبیر کرده است<ref>ابن اعثم کوفی، احمد، الفتوح، ج۵، ص۱۱۵</ref>. و اولین کسی که نام یکی از فرزندان امام حسین (علیه‌السّلام) را افزون بر علی‌اکبر (علیه‌السّلام)، [[علی بن الحسین (زین العابدین)]] (علیه‌السّلام)، عبدالله و علی‌اصغر دانسته است، [[طبری]] [[شیعی]] از علمای قرن چهارم است. پس از وی ابن خشاب (م ۵۶۷هـ) و [[ابن شهرآشوب|ابن شهر آشوب]] (م ۵۸۸ هـ) نام این طفل را "علی‌اصغر" نگاشته‌اند و پس از آن این نام به منابع متاخرتر راه پیدا کرده است. | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۰: | ||
صاحب ذخیرة الدارین هم نقل کرده است که عبدالله روز عاشورا به دنیا آمد و ساعاتی پس از ولادت شهید شد<ref>جمعی از نویسندگان، ذخیرة الدارین فیما یتعلق بمصائب الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۲۵۹</ref>. | صاحب ذخیرة الدارین هم نقل کرده است که عبدالله روز عاشورا به دنیا آمد و ساعاتی پس از ولادت شهید شد<ref>جمعی از نویسندگان، ذخیرة الدارین فیما یتعلق بمصائب الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۲۵۹</ref>. | ||
==سن== | == سن == | ||
سن کودک نیز در منابع مختلف است عده‌ای او را صغیر<ref>ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبین، ص۹۴</ref> و بعضی مثل یعقوبی می‌گوید «قد ولد له فی تلک الساعة فاذن فی اذنه وجعل یحنکه؛<ref>یعقوبی، احمد بن ابی‌یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵</ref> بچه در آن ساعت به دنیا آمد پس حضرت در گوش او اذان گفت و کام او را برداشت». | سن کودک نیز در منابع مختلف است عده‌ای او را صغیر<ref>ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبین، ص۹۴</ref> و بعضی مثل یعقوبی می‌گوید «قد ولد له فی تلک الساعة فاذن فی اذنه وجعل یحنکه؛<ref>یعقوبی، احمد بن ابی‌یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵</ref> بچه در آن ساعت به دنیا آمد پس حضرت در گوش او اذان گفت و کام او را برداشت». | ||
بعضی نیز مانند محمد بن سعد (م ۲۳۰هـ) و [[ذهبی]] از پسری سه ساله برای امام حسین (علیه‌السّلام) سخن به میان آورده‌اند که او را با تیری شهید کرده‌اند<ref>ابن سعد، محمد بن سعد، ترجمه الحسین و مقتله، ص۷۳</ref><ref>ذهبی، شمس‌الدین، اعلام النبلاء، ج۳، ص۳۰۲</ref>. | بعضی نیز مانند محمد بن سعد (م ۲۳۰هـ) و [[ذهبی]] از پسری سه ساله برای امام حسین (علیه‌السّلام) سخن به میان آورده‌اند که او را با تیری شهید کرده‌اند<ref>ابن سعد، محمد بن سعد، ترجمه الحسین و مقتله، ص۷۳</ref><ref>ذهبی، شمس‌الدین، اعلام النبلاء، ج۳، ص۳۰۲</ref>. | ||
در مقتل ابومخنف آمده که کودک شیرخوار حسین (علیه‌السلام) در کربلا شش ماهه بوده است<ref>ابومخنف، لوط بن یحیی، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۱۲۹</ref>. | در مقتل ابومخنف آمده که کودک شیرخوار حسین (علیه‌السلام) در کربلا شش ماهه بوده است<ref>ابومخنف، لوط بن یحیی، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۱۲۹</ref>. | ||
==نام مادر== | == نام مادر == | ||
درباره نام مادر طفل اکثر منابع بر یک عقیده هستند و می‌گویند مادر عبدالله یا علی‌اصغر رباب دختر امری القیس بن عدی<ref>محلاتی، ذبیح‌الله، فرسان الهیجاء، ج۱، ص۳۶۶</ref> و از طائفه کلب بوده، و این رباب همان زنی است که حضرت سیدالشهداء (علیه‌السّلام) درباره‌اش فرمود: «لعمرک اننی لاحب دارا تکون بها سکینه و الرباب احبهما و ابخل جل مالی و لیس لعتاب عندی عتاب؛<ref>ابن اثیر، علی بن ابی‌الکرم، الکامل فی التاریخ، ج۱۱، ص۲۰۹</ref> به جای تو، که من به راستی دوست دارم خانه‌ای که در آن سکینه و رباب (نام) باشد. من این دو را دوست دارم و مال خودم را در راهشان بذل می‌کنم و سرزنش هم در این‌باره بر من نیست.» | درباره نام مادر طفل اکثر منابع بر یک عقیده هستند و می‌گویند مادر عبدالله یا علی‌اصغر رباب دختر امری القیس بن عدی<ref>محلاتی، ذبیح‌الله، فرسان الهیجاء، ج۱، ص۳۶۶</ref> و از طائفه کلب بوده، و این رباب همان زنی است که حضرت سیدالشهداء (علیه‌السّلام) درباره‌اش فرمود: «لعمرک اننی لاحب دارا تکون بها سکینه و الرباب احبهما و ابخل جل مالی و لیس لعتاب عندی عتاب؛<ref>ابن اثیر، علی بن ابی‌الکرم، الکامل فی التاریخ، ج۱۱، ص۲۰۹</ref> به جای تو، که من به راستی دوست دارم خانه‌ای که در آن سکینه و رباب (نام) باشد. من این دو را دوست دارم و مال خودم را در راهشان بذل می‌کنم و سرزنش هم در این‌باره بر من نیست.» | ||
اما در بعضی منابع نام همسری دیگر به نام ام اسحاق برای سیدالشهداء (علیه‌السّلام) که در روز عاشورا در کربلا حضور داشته ذکر شده است و عبدالله نام یکی از فرزندان او می‌باشد. ام اسحاق دختر طلحه بن عبدالله تیمیه است که در ابتدا همسر [[امام حسن]] (علیه‌السّلام) بود. امام حسن (علیه‌السّلام) در وقت شهادت فرمودند: برادر، من از این زن راضی هستم نگذارید که او از خانه‌هایتان خارج شود<ref>بدوانی، عبدالقادر بن ملوکشاه، منتخب التواریخ، ص۲۴۱</ref>. حضرت سیدالشهداء (علیه‌السّلام) با ام اسحاق ازدواج کردند و خداوند فاطمه و عبدالله را به ایشان عنایت کرد<ref>طریحی، فخرالدین بن محمدعلی، المنتخب، ص۲۷۶</ref>. | اما در بعضی منابع نام همسری دیگر به نام ام اسحاق برای سیدالشهداء (علیه‌السّلام) که در روز عاشورا در کربلا حضور داشته ذکر شده است و عبدالله نام یکی از فرزندان او می‌باشد. ام اسحاق دختر طلحه بن عبدالله تیمیه است که در ابتدا همسر [[امام حسن]] (علیه‌السّلام) بود. امام حسن (علیه‌السّلام) در وقت شهادت فرمودند: برادر، من از این زن راضی هستم نگذارید که او از خانه‌هایتان خارج شود<ref>بدوانی، عبدالقادر بن ملوکشاه، منتخب التواریخ، ص۲۴۱</ref>. حضرت سیدالشهداء (علیه‌السّلام) با ام اسحاق ازدواج کردند و خداوند فاطمه و عبدالله را به ایشان عنایت کرد<ref>طریحی، فخرالدین بن محمدعلی، المنتخب، ص۲۷۶</ref>. | ||
==کیفیت شهادت== | == کیفیت شهادت == | ||
کیفیت شهادت و عکس‌العمل سیدالشهداء (علیه‌السّلام) بعد از شهادت کودک: درباره چگونگی شهادت طفل شیرخوار نیز منابع اولیه شهادت او را در آغوش یا در دامان حضرت ذکر کرده‌اند. | کیفیت شهادت و عکس‌العمل سیدالشهداء (علیه‌السّلام) بعد از شهادت کودک: درباره چگونگی شهادت طفل شیرخوار نیز منابع اولیه شهادت او را در آغوش یا در دامان حضرت ذکر کرده‌اند. | ||
[[یعقوبی]] نوشته است: در این حال حضرت سوار اسب خویش بود که نوزادی را که در همان ساعت برای او تولد یافته بود بدست وی دادند. پس در گوش او اذان گفت و کام او را بر می‌داشت که ناگهان تیری در گلوی کودک نشست و او را سر برید. امام حسین (علیه‌السّلام) تیر را از گلوی کودک کشید و او را به خونش آغشته ساخت و گفت: «والله لانت اکرم علی الله من الناقه و لمحمد اکرم علی الله من الصالح؛<ref>یعقوبی، احمد بن ابی‌یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵</ref> به خدا سوگند که تو از ناقه صالح نزد خدا گرامی‌تر هستی و [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|محمدبن عبدالله (صلی‌الله‌علیه و‌آله وسلم)]] هم از صالح (علیه‌السّلام) گرامی‌تر است سپس آمد و او را پهلوی فرزندان و برادرزادگان خود نهاد» . | [[یعقوبی]] نوشته است: در این حال حضرت سوار اسب خویش بود که نوزادی را که در همان ساعت برای او تولد یافته بود بدست وی دادند. پس در گوش او اذان گفت و کام او را بر می‌داشت که ناگهان تیری در گلوی کودک نشست و او را سر برید. امام حسین (علیه‌السّلام) تیر را از گلوی کودک کشید و او را به خونش آغشته ساخت و گفت: «والله لانت اکرم علی الله من الناقه و لمحمد اکرم علی الله من الصالح؛<ref>یعقوبی، احمد بن ابی‌یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۴۵</ref> به خدا سوگند که تو از ناقه صالح نزد خدا گرامی‌تر هستی و [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|محمدبن عبدالله (صلی‌الله‌علیه و‌آله وسلم)]] هم از صالح (علیه‌السّلام) گرامی‌تر است سپس آمد و او را پهلوی فرزندان و برادرزادگان خود نهاد» . | ||
| خط ۵۲: | خط ۴۶: | ||
حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) فرمود: او را بگیر! سپس دو دست خود را زیر گلوی او گرفت تا از خون پر شد و آن را به آسمان پاشید و فرمود: «هون علی ما نزل بی انه بعین الله؛ همه این مصائب بر من آسان است زیرا خداوند می‌بیند». | حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) فرمود: او را بگیر! سپس دو دست خود را زیر گلوی او گرفت تا از خون پر شد و آن را به آسمان پاشید و فرمود: «هون علی ما نزل بی انه بعین الله؛ همه این مصائب بر من آسان است زیرا خداوند می‌بیند». | ||
==رفتار امام بعد از شهادت طفل== | == رفتار امام بعد از شهادت طفل == | ||
امام حسین (علیه‌السلام) پس از هدف قرار گرفتن علی‌اصغر، دست را زیر گلوی او گرفت و چون از خون پر شد آن را به آسمان پاشید (امام باقر (علیه‌السلام) فرمود: قطره‌ای از این خون به زمین ریخته نشد<ref>ابومخنف، لوط بن یحیی، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۱۷۳</ref>. سپس فرمود: آن‌چه بر من نازل شد، برایم آسان است زیرا در راه خدا است و او می‌بیند<ref>ابن طاووس، علی بن موسی، الملهوف، ج۱، ص۱۶۹</ref>. | امام حسین (علیه‌السلام) پس از هدف قرار گرفتن علی‌اصغر، دست را زیر گلوی او گرفت و چون از خون پر شد آن را به آسمان پاشید (امام باقر (علیه‌السلام) فرمود: قطره‌ای از این خون به زمین ریخته نشد<ref>ابومخنف، لوط بن یحیی، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۱، ص۱۷۳</ref>. سپس فرمود: آن‌چه بر من نازل شد، برایم آسان است زیرا در راه خدا است و او می‌بیند<ref>ابن طاووس، علی بن موسی، الملهوف، ج۱، ص۱۶۹</ref>. | ||
برخی نیز نوشته‌اند که فرمود: خدایا -شهادت- این -کودک- نزد تو، کمتر از -کشتن- ناقه صالح پیامبر (علیه‌السلام) نیست<ref>محلاتی، ذبیح‌الله، فرسان الهیجاء، ج۱، ص۲۷۲</ref>.خدایا اگر امروز فتح و نصرت خویش را از ما باز داشته‌ای آن را در چیزی که برای ما بهتر است قرار ده<ref>خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۲، ص۳۷</ref>.در این حال ندایی از آسمان برخاست که یا حسین! شیر‌خوارت را واگذارم که هم‌اکنون شیردهنده‌ای، در بهشت برایش مهیا است<ref>سبط ابن جوزی، یوسف بن قزاوغلی، تذکرة الخواص، ج۱، ص۲۲۷</ref>. | برخی نیز نوشته‌اند که فرمود: خدایا -شهادت- این -کودک- نزد تو، کمتر از -کشتن- ناقه صالح پیامبر (علیه‌السلام) نیست<ref>محلاتی، ذبیح‌الله، فرسان الهیجاء، ج۱، ص۲۷۲</ref>.خدایا اگر امروز فتح و نصرت خویش را از ما باز داشته‌ای آن را در چیزی که برای ما بهتر است قرار ده<ref>خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین علیه‌السلام، ج۲، ص۳۷</ref>.در این حال ندایی از آسمان برخاست که یا حسین! شیر‌خوارت را واگذارم که هم‌اکنون شیردهنده‌ای، در بهشت برایش مهیا است<ref>سبط ابن جوزی، یوسف بن قزاوغلی، تذکرة الخواص، ج۱، ص۲۲۷</ref>. | ||
| خط ۶۶: | خط ۵۹: | ||
برخی نیز نوشته‌اند که بدنش را آورد و کنار بدن دیگر شهدا نهاد<ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ج۱، ص۴۶۶</ref>. | برخی نیز نوشته‌اند که بدنش را آورد و کنار بدن دیگر شهدا نهاد<ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ج۱، ص۴۶۶</ref>. | ||
==قاتل کودک== | == قاتل کودک == | ||
در مورد نام قاتل کودک امام حسین (علیه‌السّلام) نیز آراء مورخین متفاوت است. چنانکه برخی قاتل را هانی بن ثبیت حضرمی می‌دانند<ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۶۸</ref>.برخی مورخین عقبة بن بشر را قاتل طفل می‌دانند<ref>ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبین، ص۹۵</ref> و برخی حرملة بن کاهل اسدی و عده‌ای دیگر درباره قاتل کودک سکوت کرده‌اند. | در مورد نام قاتل کودک امام حسین (علیه‌السّلام) نیز آراء مورخین متفاوت است. چنانکه برخی قاتل را هانی بن ثبیت حضرمی می‌دانند<ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۶۸</ref>.برخی مورخین عقبة بن بشر را قاتل طفل می‌دانند<ref>ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبین، ص۹۵</ref> و برخی حرملة بن کاهل اسدی و عده‌ای دیگر درباره قاتل کودک سکوت کرده‌اند. | ||
==بررسی و نتیجه== | == بررسی و نتیجه == | ||
از آنجایی که در منابع دسته اول تا قرن چهارم و پنجم تفاوت‌های زیادی در نقل مطالب است و نام، سن، نام مادر، قاتل، طریقه شهادت، و عکس‌العمل سیدالشهداء (علیه‌السّلام) بعد از شهادت کودک متفاوت است. و از طرفی در بعضی منابع مانند دلائل الامامه، محمد بن جریر طبری (م قرن ۴) تعداد پسران سیدالشهداء (علیه‌السّلام) را در کربلا چهار نفر ذکر کرده‌اند و علی‌اصغر را که کودک است غیر از عبدالله رفیع می‌دانند و نیز تفاوتی که در نام کودک در زیارات وارد شده است از جمله در زیارت ناحیه مقدسه آمده است: «السلام علی الترضیع الصغیر» «سلام بر آن شیرخوار کوچک» | از آنجایی که در منابع دسته اول تا قرن چهارم و پنجم تفاوت‌های زیادی در نقل مطالب است و نام، سن، نام مادر، قاتل، طریقه شهادت، و عکس‌العمل سیدالشهداء (علیه‌السّلام) بعد از شهادت کودک متفاوت است. و از طرفی در بعضی منابع مانند دلائل الامامه، محمد بن جریر طبری (م قرن ۴) تعداد پسران سیدالشهداء (علیه‌السّلام) را در کربلا چهار نفر ذکر کرده‌اند و علی‌اصغر را که کودک است غیر از عبدالله رفیع می‌دانند و نیز تفاوتی که در نام کودک در زیارات وارد شده است از جمله در زیارت ناحیه مقدسه آمده است: «السلام علی الترضیع الصغیر» «سلام بر آن شیرخوار کوچک» | ||
و در کتاب اقبال الاعمال<ref>ابن طاووس، علی بن موسی، الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۳، ص۷۱</ref> در ذکر زیارت [[روز عاشورا]] آمده است: «.... صلی الله علیک وعلیهم اجمعین و علی الشهداء الذین استشهدوا معک وبین یدیک صلی الله علیک و علیهم اجمعین و علی ولدک علی الاصغر الذی فجعت به» | و در کتاب اقبال الاعمال<ref>ابن طاووس، علی بن موسی، الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۳، ص۷۱</ref> در ذکر زیارت [[روز عاشورا]] آمده است: «.... صلی الله علیک وعلیهم اجمعین و علی الشهداء الذین استشهدوا معک وبین یدیک صلی الله علیک و علیهم اجمعین و علی ولدک علی الاصغر الذی فجعت به» | ||
| خط ۷۷: | خط ۶۸: | ||
شاید بتوان به ظن غالب گفت، علی‌اصغر غیر از عبدالله شیرخوار است و این دو کودک سیدالشهداء (علیه‌السّلام) هر دو در کربلا به درجه رفیع شهادت نازل آمده‌اند. | شاید بتوان به ظن غالب گفت، علی‌اصغر غیر از عبدالله شیرخوار است و این دو کودک سیدالشهداء (علیه‌السّلام) هر دو در کربلا به درجه رفیع شهادت نازل آمده‌اند. | ||
==نقد چند سخن== | == نقد چند سخن == | ||
اینکه بعضی گفته‌اند طفل سیدالشهداء ۶ ماه داشته است و یا با تیر سه شعبه به شهادت رسیده است امری غیرقابل قبول است؛ زیرا در منابع کهن چنین تعابیری اصلا پیدا نمی‌شود و تنها در مورد ۶ ماه داشتن طفل در کتاب محرف و منسوب به ابومخنف (کتاب مقتل ابومخنف که رایج است و در حقیقت مطابق اصل نیست از کتاب‌هایی است که منسوب به قرن ۷ است و محتمل است که این اثر از ابن طاووس باشد<ref>گلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس، ص ۷۸ -۸۰</ref>.ولی مقتل اصلی ابومخنف با بررسی و تحقیق استاد یوسفی غروی و برگرفته از تاریخ طبری بنام وقعه الطف به چاپ رسیده است که در آن سن کودک ذکر نشده است)با این؟ ؟ ؟ عبارت آمده است و به تدریج در مآخذ معاصران راه یافته است. و در مورد ویژگی تیر تنها دینوری با تعبیر مشقص (تیربلند غیر عریض) توصیف کرده است. اما تیر شعبه که اکنون در منابر و مجالس روضه‌خوانی مرسوم است مستند به برخی مقاتل غیر معتبر معاصر است<ref>بیرجندی خراسانی، محمدباقر، کبریت احمر فی شرائط المنبر، ص۱۲۶</ref>. | اینکه بعضی گفته‌اند طفل سیدالشهداء ۶ ماه داشته است و یا با تیر سه شعبه به شهادت رسیده است امری غیرقابل قبول است؛ زیرا در منابع کهن چنین تعابیری اصلا پیدا نمی‌شود و تنها در مورد ۶ ماه داشتن طفل در کتاب محرف و منسوب به ابومخنف (کتاب مقتل ابومخنف که رایج است و در حقیقت مطابق اصل نیست از کتاب‌هایی است که منسوب به قرن ۷ است و محتمل است که این اثر از ابن طاووس باشد<ref>گلبرگ، اتان، کتابخانه ابن طاووس، ص ۷۸ -۸۰</ref>.ولی مقتل اصلی ابومخنف با بررسی و تحقیق استاد یوسفی غروی و برگرفته از تاریخ طبری بنام وقعه الطف به چاپ رسیده است که در آن سن کودک ذکر نشده است)با این؟ ؟ ؟ عبارت آمده است و به تدریج در مآخذ معاصران راه یافته است. و در مورد ویژگی تیر تنها دینوری با تعبیر مشقص (تیربلند غیر عریض) توصیف کرده است. اما تیر شعبه که اکنون در منابر و مجالس روضه‌خوانی مرسوم است مستند به برخی مقاتل غیر معتبر معاصر است<ref>بیرجندی خراسانی، محمدباقر، کبریت احمر فی شرائط المنبر، ص۱۲۶</ref>. | ||
==زیارت‌نامه== | == زیارت‌نامه == | ||
در زیارت‌نامه امام حسین درباره علی‌اصغر (علیه‌السلام) چنین می‌خوانیم: «صَلّی الله عَلَیک وَ عَلَیهِمْ وَ عَلی وَلَدِک عَلی الاصْغَرِ الّذی فُجِعْتَ بِهِ؛ <ref>ابن طاووس، علی بن موسی، الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۳، ص۷۱</ref> درود خدا بر تو و بر ایشان (شهیدان) و بر فرزندت علی‌اصغر که داغدار او شدی». | در زیارت‌نامه امام حسین درباره علی‌اصغر (علیه‌السلام) چنین می‌خوانیم: «صَلّی الله عَلَیک وَ عَلَیهِمْ وَ عَلی وَلَدِک عَلی الاصْغَرِ الّذی فُجِعْتَ بِهِ؛ <ref>ابن طاووس، علی بن موسی، الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۳، ص۷۱</ref> درود خدا بر تو و بر ایشان (شهیدان) و بر فرزندت علی‌اصغر که داغدار او شدی». | ||
==باب‌الحوائج== | == باب‌الحوائج == | ||
علی‌اصغر را باب الحوائج نیز می‌خوانند، زیرا گرچه شیرخوار بود، ولی مقامش نزد خدا والا است<ref>جمعی از نویسندگان، فرهنگ عاشورا، ج۱، ص۹۹</ref>. | علی‌اصغر را باب الحوائج نیز می‌خوانند، زیرا گرچه شیرخوار بود، ولی مقامش نزد خدا والا است<ref>جمعی از نویسندگان، فرهنگ عاشورا، ج۱، ص۹۹</ref>. | ||