۸۷٬۷۷۵
ویرایش
Mohsenmadani (بحث | مشارکتها) جز (Mohsenmadani صفحهٔ نتایج انقلاب اسلامی (معرفى و نقد کتاب) را به نتایج انقلاب اسلامی (مقاله) منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
==چکیده== | ==چکیده== | ||
نیکی کدی کتابش را با این جملهها آغاز میکند: امسال (2003 / 1382) بیست و پنجمین سالگرد انقلاب ایران خواهد بود؛ بنابراین، زمان مناسبی برای مرور کردن پیشینه تاریخی انقلاب ایران و هم تحول ناشی از سال 1357 است؛ البته نگارش هر تاریخی در مورد ایران، به ناچار تفسیرها و انتقادهایی را در بر دارد؛ از این رو هر چه مینوشتم، اختلاف نظرهایی را برمیانگیخت. اکنون(2003 / 1382) که در [[آمریکا|آمریکا]] مشغول نوشتن دراینباره هستم، متوجه این نکتهام که بسیاری از ویژگیهای بدی که در آمریکا موجود است، در [[ایران]] کمتر به چشم میخورد؛ از جمله شکاف عظیم در توزیع و درآمد، عنایت به ثروتمندان، تکبر در مورد گذشته و آینده کشور و غیره. با آگاهی از این مسأله، وی به تحریر حوادث پس از | نیکی کدی کتابش را با این جملهها آغاز میکند: امسال (2003 / 1382) بیست و پنجمین سالگرد انقلاب ایران خواهد بود؛ بنابراین، زمان مناسبی برای مرور کردن پیشینه تاریخی انقلاب ایران و هم تحول ناشی از سال 1357 است؛ البته نگارش هر تاریخی در مورد ایران، به ناچار تفسیرها و انتقادهایی را در بر دارد؛ از این رو هر چه مینوشتم، اختلاف نظرهایی را برمیانگیخت. اکنون(2003 / 1382) که در [[آمریکا|آمریکا]] مشغول نوشتن دراینباره هستم، متوجه این نکتهام که بسیاری از ویژگیهای بدی که در آمریکا موجود است، در [[ایران]] کمتر به چشم میخورد؛ از جمله شکاف عظیم در توزیع و درآمد، عنایت به ثروتمندان، تکبر در مورد گذشته و آینده کشور و غیره. با آگاهی از این مسأله، وی به تحریر حوادث پس از انقلاب اسلامی مینشیند. افزون بر این، همه اطلاعات و نقد او از جامعه پس از انقلاب، مطابق واقع نیست که به برخی از اساسیترین آنها در بخش نقد میپردازیم. قبل از نقد، ارائه خلاصهای از کتاب، به همان صورتی که نگاشته شده، برای فهم نقدی که بر آن آوردهام، لازم به نظر میرسد. | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
==خلاصه کتاب== | ==خلاصه کتاب== | ||
=== سیاست و اقتصاد در دوره آیتاللّه خمینی === | === سیاست و اقتصاد در دوره آیتاللّه خمینی === | ||
پس از پیروزی انقلاب در سال 1357، آیتاللّه خمینی، مهدی بازرگان غیرروحانی را به نخستوزیری منصوب کرد. [[ | پس از پیروزی انقلاب در سال 1357، آیتاللّه خمینی، مهدی بازرگان غیرروحانی را به نخستوزیری منصوب کرد. [[سید روحالله موسوی خمینی|امام خمینی]]، برای هر شهر امام جمعه منصوب کرد؛ نوعی دولت موازی به نام شورای انقلاب اسلامی پدید آورد و شاگردانش بهشتی و آیتاللّه منتظری نیز وی را یاری دادند. گروههای فراوانی در اواخر سال 1357، با برنامههای بسیار متفاوت پا به عرصه گذاشتند که برخی از آنها اجازه راهیابی به دولت را یافتند. نهضت آزادی، حزبی لیبرال، ملیگرا و اسلامی، و حزب جمهوری خلق مسلمان، از جمله آن احزاب بودند؛ در حالی که چپگرایان چنین اجازهای نیافتند. نهضت آزادی قوی بود، و رهبری آن را مهدی بازرگان در اختیار داشت. جبهه ملی، جبهه دموکراتیک ملی، مجاهدین خلق نیز در صحنه حاضر بودند. پیروان امام خمینی، در حزب جمهوری اسلامی متمرکز بودند. چهره برجسته آن، بهشتی به شمار میرفت. این حزب، با سپاه پاسداران و گروه خشونتطلب حزب اللّه، پیوند داشت. <br> | ||
زمان نخستوزیری بازرگان، اقتدار دولت تقریباً وجود نداشت. گروههای قومی و چپگرایان در حال شورش بودند. تولید نفت پایین بود. بیکاری و تورم بالا بود. افراد آموزش دیده گریخته بودند، و.... کمیتهها که در نیمه دوم 1357 در همه جا سر برآوردند، و اعتصاب و تظاهرات را هماهنگ میکردند، حضوری فعال داشت. بنیاد نوپای مستضعفان، داراییهای پهلوی در غرب را دریافت، و از آنها برای استخدام کارگران، از توده مردم استفاده کرد. جهاد سازندگی، بسیج را به مناطق روستایی اعزام کرد تا به نیازمندان کمک کنند. <br> | زمان نخستوزیری بازرگان، اقتدار دولت تقریباً وجود نداشت. گروههای قومی و چپگرایان در حال شورش بودند. تولید نفت پایین بود. بیکاری و تورم بالا بود. افراد آموزش دیده گریخته بودند، و.... کمیتهها که در نیمه دوم 1357 در همه جا سر برآوردند، و اعتصاب و تظاهرات را هماهنگ میکردند، حضوری فعال داشت. بنیاد نوپای مستضعفان، داراییهای پهلوی در غرب را دریافت، و از آنها برای استخدام کارگران، از توده مردم استفاده کرد. جهاد سازندگی، بسیج را به مناطق روستایی اعزام کرد تا به نیازمندان کمک کنند. <br> | ||
آیتاللّه خمینی بر برگزاری رفراندوم اولیه که به مردم اجازه دهد به نفع یا ضد برپایی جمهوری اسلامی رأی دهند، پای میفشرد. سرانجام آرای مثبت 98 درصد اعلام شد. وظیفه بعدی تهیه پیش نویس قانون اساسی بود. ابتدا پیش نویس تهیه، سپس از سوی مجلس خبرگان با73 عضو بازبینی شد. در آغاز کار مجلس، 55 کرسی در اختیار روحانیان بود، و چند سکولاریست هم انتخاب شدند. در قانون اساسی جدید، اصل پنجم در مورد ولایت فقیه بود، و اصول بعدی اختیارهای او را برمی شمرد. و همچنین آموزش و پرورش رایگان، اصول ریشه کن کردن فقر و جلوگیری از سلطه بیگانگان و... در آن آمده بود. <br> | آیتاللّه خمینی بر برگزاری رفراندوم اولیه که به مردم اجازه دهد به نفع یا ضد برپایی جمهوری اسلامی رأی دهند، پای میفشرد. سرانجام آرای مثبت 98 درصد اعلام شد. وظیفه بعدی تهیه پیش نویس قانون اساسی بود. ابتدا پیش نویس تهیه، سپس از سوی مجلس خبرگان با73 عضو بازبینی شد. در آغاز کار مجلس، 55 کرسی در اختیار روحانیان بود، و چند سکولاریست هم انتخاب شدند. در قانون اساسی جدید، اصل پنجم در مورد ولایت فقیه بود، و اصول بعدی اختیارهای او را برمی شمرد. و همچنین آموزش و پرورش رایگان، اصول ریشه کن کردن فقر و جلوگیری از سلطه بیگانگان و... در آن آمده بود. <br> | ||
خط ۱۴۲: | خط ۱۴۲: | ||
# [[کویت]]، [[عربستان]] و [[آمریکا]] همه به عراق ضد ایران کمک میکردند. | # [[کویت]]، [[عربستان]] و [[آمریکا]] همه به عراق ضد ایران کمک میکردند. | ||
=== سیاست و اقتصاد در ایران پس از خمینی === | === سیاست و اقتصاد در ایران پس از امام خمینی === | ||
ایران بعد از سال 1368 روند رو به پیشرفتی را با دو رئیسجمهوری و رهبری آیتاللّه خامنهای احساس کرده است. <br> | ایران بعد از سال 1368 روند رو به پیشرفتی را با دو رئیسجمهوری و رهبری آیتاللّه خامنهای احساس کرده است. <br> | ||
وضعیت اقتصادی در زمان ریاستجمهوریهاشمی رفسنجانی را میتوان به این شرح برشمرد: | وضعیت اقتصادی در زمان ریاستجمهوریهاشمی رفسنجانی را میتوان به این شرح برشمرد: |