۸۷٬۱۹۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
}} | }} | ||
'''سید محمدحسن حسینی شیرازی''' مشهور به میرزای شیرازی و میرزای مجدد، [[مرجع تقلید]] [[شیعه]] و صاحب حکم تحریم تنباکو بود. | '''سید محمدحسن حسینی شیرازی''' مشهور به میرزای شیرازی و میرزای مجدد، [[مرجع تقلید]] [[شیعه]] و صاحب حکم تحریم تنباکو بود. | ||
پس از فوت [[شیخ مرتضی انصاری]] شوشتری در سال ۱۲۴۳، [[مرجعیت]] عامه شیعه به او منتقل شد و نزدیک به ۳۰ سال در این مقام به رفع مشکلات مردم و اداره [[حوزههای علمیه]] مشغول بود. سید محمدحسن حسینی شیرازی مرجع عام شیعه در سن ۸۲ سالگی در [[سامرا]] درگذشت. آرامگاه او در یکی از حجرات صحن [[حرم علی بن ابیطالب]] در شهر [[نجف]] قرار دارد. | پس از فوت [[مرتضی انصاری|شیخ مرتضی انصاری]] شوشتری در سال ۱۲۴۳، [[مرجعیت]] عامه شیعه به او منتقل شد و نزدیک به ۳۰ سال در این مقام به رفع مشکلات مردم و اداره [[حوزه علمیه|حوزههای علمیه]] مشغول بود. سید محمدحسن حسینی شیرازی مرجع عام شیعه در سن ۸۲ سالگی در [[سامرا]] درگذشت. آرامگاه او در یکی از حجرات صحن [[حرم علی بن ابیطالب]] در شهر [[نجف]] قرار دارد. | ||
== ولادت == | == ولادت == | ||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
== تحصیلات == | == تحصیلات == | ||
هوش سرشار میرزای شیرازی از همان آغاز زندگی، دایی ارجمندش را برآن داشت تا در تربیتش، کوشش بیشتری کند. میرزا محمدحسن در چهارسالگی پای به [[مکتب خانه]] نهاد و پس از به پایان رساندن درسهای آغازین، در شش سالگی، وارد حوزه علمیه شد. حافظه قوی این کودک، اساتید او رابه شگفتی واداشته بود. وی در دوران نوجوانی، کتاب مهم و فقهی [[شرح لمعه]] را در حوزه علمیه شیراز تدریس میکرد. سرانجام میرزای بزرگ، به سفارش استادش، شیخ محمد تقی، در سن 18 سالگی برای ادامه تحصیل، به سوی [[اصفهان]] بار سفر بست و در مدرسه صدر، حجره ای گرفت و از محضر استادانی چون [[شیخ محمدتقی اصفهانی]] صاحب [[حاشیه بر معالم]] ،[[سیدحسن مدرس]] و [[حاج محمدابراهیم کلباسی]] بهره برد و از خرمن علم ودانش آن بزرگواران، خوشه ها چید. | هوش سرشار میرزای شیرازی از همان آغاز زندگی، دایی ارجمندش را برآن داشت تا در تربیتش، کوشش بیشتری کند. میرزا محمدحسن در چهارسالگی پای به [[مکتب خانه|مکتبخانه]] نهاد و پس از به پایان رساندن درسهای آغازین، در شش سالگی، وارد حوزه علمیه شد. حافظه قوی این کودک، اساتید او رابه شگفتی واداشته بود. وی در دوران نوجوانی، کتاب مهم و فقهی [[شرح لمعه]] را در حوزه علمیه شیراز تدریس میکرد. سرانجام میرزای بزرگ، به سفارش استادش، شیخ محمد تقی، در سن 18 سالگی برای ادامه تحصیل، به سوی [[اصفهان]] بار سفر بست و در مدرسه صدر، حجره ای گرفت و از محضر استادانی چون [[شیخ محمدتقی اصفهانی]] صاحب [[حاشیه بر معالم]] ،[[سید حسن مدرس|سیدحسن مدرس]] و [[حاج محمدابراهیم کلباسی]] بهره برد و از خرمن علم ودانش آن بزرگواران، خوشه ها چید. | ||
== استادان میرزا در کربلا و نجف == | == استادان میرزا در کربلا و نجف == | ||
میرزای شیرازی پس از ده سال تعلیم و تعلم در [[حوزه علمیه اصفهان|حوزه اصفهان]]، آهنگ سفر به [[عتبات عالیات]] کرد و در سال 1259ه. ق، وارد کربلا و سپس نجف شد. او میرفت تا در کنار مرقد مطهر | میرزای شیرازی پس از ده سال تعلیم و تعلم در [[حوزه علمیه اصفهان|حوزه اصفهان]]، آهنگ سفر به [[عتبات عالیات]] کرد و در سال 1259ه. ق، وارد کربلا و سپس نجف شد. او میرفت تا در کنار مرقد مطهر امیرمؤمنان و سرور و سالار شهیدان، [[حسین بن علی (سید الشهدا)|اباعبداللّه الحسین(علیهالسلام)]]، نایافتههای خود را بیابد و غرق دریای دانش و معنویت آن نورهای پاک گردد. میرزای بزرگ در این مسیر از یاری استادان بزرگ و سرشناس [[حوزه علمیه نجف]] و کربلا همچون صاحب جواهر، [[سید ابراهیم قزوینی|آیت اللّه سید ابراهیم قزوینی]]، [[محمد حسین کاشف الغطاء|آیت اللّه شیخ حسن کاشف الغطا]] و نیز شیخ اعظم، آیت اللّهالعظمی [[مرتضی انصاری|شیخ مرتضی انصاری]] رحمهم الله، بهرههای فراوان برد. | ||
== میرزای شیرازی و شیخ مرتضی انصاری == | == میرزای شیرازی و شیخ مرتضی انصاری == | ||
از جمله مربیانی که در شکل گیری شخصیت کمنظیر میرزای شیرازی تاثیرگذار بودهاند، شیخ مرتضی انصاری است. میرزا با پشتکار فراوان، در درسهای شیخ شرکت میکرد و از نزدیکان علمی شیخ به حساب میآمد، تا آن جا که شیخ مرتضی انصاری، بارها گفته بود: من درس را برای سه نفر میگویم؛ میرزا محمدحسن، [[میرزا حبیب اللّه (رشتی)]] و [[آقا حسن تهرانی]] (نجم آبادی). | از جمله مربیانی که در شکل گیری شخصیت کمنظیر میرزای شیرازی تاثیرگذار بودهاند، شیخ مرتضی انصاری است. میرزا با پشتکار فراوان، در درسهای شیخ شرکت میکرد و از نزدیکان علمی شیخ به حساب میآمد، تا آن جا که شیخ مرتضی انصاری، بارها گفته بود: من درس را برای سه نفر میگویم؛ میرزا محمدحسن، [[میرزا حبیب اللّه رشتی|میرزا حبیب اللّه (رشتی)]] و [[آقا حسن تهرانی]] (نجم آبادی). | ||
استاد به میرزا بسیار توجه داشت و از او خواسته بود تا در [[کتاب رسائل]] تجدیدنظر کند. میرازی شیرازی نیز چه در زمان حیات و چه پس از وفات شیخ، هرگاه سخن از او به میان میآمد، نهایت احترام و تعظیم را نسبت به آن بزرگْ مرد ادا مینمود. | استاد به میرزا بسیار توجه داشت و از او خواسته بود تا در [[کتاب رسائل]] تجدیدنظر کند. میرازی شیرازی نیز چه در زمان حیات و چه پس از وفات شیخ، هرگاه سخن از او به میان میآمد، نهایت احترام و تعظیم را نسبت به آن بزرگْ مرد ادا مینمود. | ||
== شاگردان میرزا == | == شاگردان میرزا == | ||
شیوه تدریس، تربیت و رفتار نیک میرزای بزرگ با شاگردانش، سبب شد که هر یک از شاگردان وی، چون خورشیدی فروزان، تاریکی ها را شکسته و گوشه ای از این دنیا را به عطر جانْ بخش دانش و درایت و معنویت خویش، عطرآگین سازند. دستهای پربرکت و مهربان این استاد بزرگ، چه روحهای بلندی را تربیت کرد و چه قلههای سربرکشیده ای از دانش و عمل را به وجود آورده است! از جمله شاگردان برجسته میرزای شیرازی، میتوان از: آیت اللّه [[میرزا محمدتقی شیرازی]]، معروف به میرزای کوچک یا میرزای دوم، آیت اللّه حاج شیخ [[عبدالکریم حائری یزدی]] (مؤسس [[حوزه علمیه قم]])، آیت اللّه [[ | شیوه تدریس، تربیت و رفتار نیک میرزای بزرگ با شاگردانش، سبب شد که هر یک از شاگردان وی، چون خورشیدی فروزان، تاریکی ها را شکسته و گوشه ای از این دنیا را به عطر جانْ بخش دانش و درایت و معنویت خویش، عطرآگین سازند. دستهای پربرکت و مهربان این استاد بزرگ، چه روحهای بلندی را تربیت کرد و چه قلههای سربرکشیده ای از دانش و عمل را به وجود آورده است! از جمله شاگردان برجسته میرزای شیرازی، میتوان از: آیت اللّه [[محمد تقی شیرازی|میرزا محمدتقی شیرازی]]، معروف به میرزای کوچک یا میرزای دوم، آیت اللّه حاج شیخ [[عبدالکریم حائری یزدی]] (مؤسس [[حوزه علمیه قم]])، آیت اللّه [[محمد حسین نائینی|میرزا حسین نائینی]]، آیت اللّه [[سید محمد کاظم طباطبایی یزدی، وحدت گرای استعمار ستیز (مقاله)|سیدمحمدکاظم یزدی]] و آیت اللّه [[فضلالله نوری|شیخ فضل اللّه نوری]] نام برد. | ||
== مرجعیت دینی == | == مرجعیت دینی == | ||
چون شاهین بلند پرواز آسمان فقاهت و فقیه یگانه، شیخ مرتضی انصاری رحمه الله به دیار دیگر پرگشود و آفتاب درخشان | چون شاهین بلند پرواز آسمان فقاهت و فقیه یگانه، شیخ مرتضی انصاری رحمه الله به دیار دیگر پرگشود و آفتاب درخشان زندگیاش در افق سال 1281 ه. ق افول کرد، مردم جهت تعیین تکلیف مسأله تقلید، پیوسته به شاگردان شیخ مراجعه میکردند. همین امر سبب شد تا بهترین شاگردان شیخ گردهم آیند و چاره جویی کنند که پس از مشاوره، همگی بر مقدم بودن میرزای شیرازی اتفاق کردند. | ||
زمانی که میرزای بزرگ، این مسؤولیت خطیر را پذیرفت، در حالی که میگریست، [[قسم]] یاد کرد: «هیچ گاه فکر نمیکردم که روزی مرجع دینی مردم بوده و به این امر عظیم دچار شوم و بار سنگین [[مرجع تقلید|مرجعیت]] را به دوش کشم». | زمانی که میرزای بزرگ، این مسؤولیت خطیر را پذیرفت، در حالی که میگریست، [[قسم]] یاد کرد: «هیچ گاه فکر نمیکردم که روزی مرجع دینی مردم بوده و به این امر عظیم دچار شوم و بار سنگین [[مرجع تقلید|مرجعیت]] را به دوش کشم». | ||
== سیرت پیامبرگونه == | == سیرت پیامبرگونه == | ||
میرزای شیرازی در خوش برخوردی، | میرزای شیرازی در خوش برخوردی، خوشسلیقگی و شیرینی گفتار، نمونه نداشت. در برخورد با هر کس، آن چنان که شایسته او بود، حقش را ادا میکرد. هیچ کس هنگام جداشدن از میرزا، جز با شادمانی و رضایت، ایشان را ترک نمیکرد. میرزا حتی بر مستحق ناسزا هم یک کلمه زشت نمیگفت. خطاکاران را جز به احسان، پاداش نمیداد، بلکه به نیکوترین زبان و همراه با تبسم، با او به گفتگو مینشست و این، همان خلق عظیمی است که از پیامبر عظیمالشأن اسلام به [[ارث]] برده بود. | ||
== عزّت و مناعت == | == عزّت و مناعت == | ||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
== الگوی اخلاق در خانواده == | == الگوی اخلاق در خانواده == | ||
میرزای شیرازی در خانواده، پدری بسیار مهربان بود که شخصیت فرزندان و دیگر اعضای خانواده را شناخته و با آنان، با احترام و محبتآمیز رفتار میکرد. هرگز فرزندانش، حتی بچههای کوچک را صدا نمیزد، مگر این که پیش از اسم یا پس از اسم آنها، کلمه «آقا» یا «خانم» را میافزود. میرزای بزرگ کوهی بود از دانش و [[تقوا]] که سراسر وجودش را ادب، احترام و فروتنی فراگرفته بود. مصداق فرموده مولای متقیان [[علی بن | میرزای شیرازی در خانواده، پدری بسیار مهربان بود که شخصیت فرزندان و دیگر اعضای خانواده را شناخته و با آنان، با احترام و محبتآمیز رفتار میکرد. هرگز فرزندانش، حتی بچههای کوچک را صدا نمیزد، مگر این که پیش از اسم یا پس از اسم آنها، کلمه «آقا» یا «خانم» را میافزود. میرزای بزرگ کوهی بود از دانش و [[تقوا]] که سراسر وجودش را ادب، احترام و فروتنی فراگرفته بود. مصداق فرموده مولای متقیان [[علی بن ابیطالب|علی(علیهالسلام)]] بود که فرمودند: «آن گاه که آگاهی زیاد گردد، ادب افزون شود». | ||
== خنثی کردن فتنه مذهبی == | == خنثی کردن فتنه مذهبی == | ||
خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
== تحریم تنباکو == | == تحریم تنباکو == | ||
یکی از برجستهترین خدمت ها و اقدامهای ارزشمند و انقلابی میرزای شیرازی به ملت و کشور ایران، تحریم استعمال تنباکو در اوج | یکی از برجستهترین خدمت ها و اقدامهای ارزشمند و انقلابی میرزای شیرازی به ملت و کشور ایران، تحریم استعمال تنباکو در اوج خودکامگیها و وطنفروشیهای جاهلانه [[ناصرالدین شاه]] و درباریانش بود. میرزای بزرگ با فتوایی کوتاه اما قاطع و تردیدناپذیر، مشت محکمی بر دهان استعمار و استعمارگران خارجی و دست نشاندگان داخلی آنان کوبید و نوشت: «بسم اللّه الرحمن الرحیم: [امروز]، استعمال تنباکو و توتون بِأَیِّ نحوٍ کان، در حکم [[محاربه]] با [[حجت بن الحسن (مهدی)|امام زمان(عجل اللّه تعالی فرجه الشریف)]] است.» | ||
از این رو بود که امام امت، [[خمینی]] بزرگ، از این اقدام مهم میرزای شیرازی این گونه تعبیر کردند: «همان نصف سطر میرزای شیرازی رضوان اللّه تعالی علیه، مملکت ما را از توی حلقوم خارجی ها بیرون کشید». | از این رو بود که امام امت، [[خمینی]] بزرگ، از این اقدام مهم میرزای شیرازی این گونه تعبیر کردند: «همان نصف سطر میرزای شیرازی رضوان اللّه تعالی علیه، مملکت ما را از توی حلقوم خارجی ها بیرون کشید». | ||
== رحلت == | == رحلت == | ||
در شب چهارشنبه، بیست و چهارم [[شعبان]] 1312 ه. ق، یکی دیگر از ستارگان آسمان فقاهت در خاموشی فرو رفت و تیرگی شب را دو چندان ساخت. افول این ستاره، انفجاری در دل ها پدید آورد که کوچکترین نمودش، جاری شدن سیلاب اشکها بود و به سر و سینه زدن دوست داران. | در شب چهارشنبه، بیست و چهارم [[شعبان]] 1312 ه. ق، یکی دیگر از ستارگان آسمان فقاهت در خاموشی فرو رفت و تیرگی شب را دو چندان ساخت. افول این ستاره، انفجاری در دل ها پدید آورد که کوچکترین نمودش، جاری شدن سیلاب اشکها بود و به سر و سینه زدن دوست داران. آیتاللّه سیدمیرزا محمدحسن حسینی شیرازی، میرزای بزرگ، او که 82 سال از عمر گرانمایهاش را به پرتو افکنی در میان مسلمانان و به ویژه، [[مذهب شیعه|شیعیان]] سپری کرده بود، آن شب بعد از [[نماز عشا]]، دار فانی را وداع گفت و جان به جان آفرین تسلیم نمود. آن بزرگمرد را پس از [[غسل]] و [[نماز]]، در جوار حرم نوارنی وملکوتی [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین علی(علیهالسلام)]] در [[نجف اشرف]] به خاک سپردند. روحش شاد. | ||
=== منابع === | === منابع === | ||
خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
[[رده:عالمان]] | [[رده:عالمان]] | ||
[[رده:عالمان شیعه]] | [[رده:عالمان شیعه]] | ||
[[رده: | [[رده:مراجع تقلید]] | ||