۸۷٬۹۳۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Hadifazl صفحهٔ ابوالفضل شهاب‌الدین احمد بن علی کنانی عسقلانی را به ابن حجر عسقلانی منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''ابوالفضل شهاب‌الدین احمد بن علی کنانی عسقلانی''' معروف به '''ابن حجر عسقلانی''' از علمای بزرگ [[حدیث|حدیث]]، [[فقه]] [[شافعی]] و مورخ بود. | '''ابوالفضل شهاب‌الدین احمد بن علی کنانی عسقلانی''' معروف به '''ابن حجر عسقلانی''' از علمای بزرگ [[حدیث|حدیث]]، [[فقه]] [[شافعیه|شافعی]] و مورخ بود. | ||
== زندگینامه == | == زندگینامه == | ||
در بیست و دوم شعبان سال 773 ق، در [[قاهره]] متولد شد<ref>ابن‌حجر عسقلانی، احمدبن علی. انباء الغمر با بناء العمر. حیدرآباد دکن:[بی‌نا]، 1392 ق. = 1350.</ref>. | در بیست و دوم شعبان سال 773 ق، در [[قاهره]] متولد شد<ref>ابن‌حجر عسقلانی، احمدبن علی. انباء الغمر با بناء العمر. حیدرآباد دکن:[بی‌نا]، 1392 ق. = 1350.</ref>. | ||
پدر وی علی‌بن محمد عسقلانی (720 - 777 ق) نیز اهل علم بود و نیابت در حکم و قضا را برعهده داشت. ابن‌حجر پیش از چهار سالگی پدر خود را از دست داد و سپس یکی از بازرگانان مشهور به نام زکی‌الدین ابوبکر علی الکارمی‌الخَرّوبی وصایت ابن‌حجر را بنا به وصیت پدرش برعهده گرفت. | پدر وی علی‌بن محمد عسقلانی (720 - 777 ق) نیز اهل علم بود و نیابت در حکم و قضا را برعهده داشت. ابن‌حجر پیش از چهار سالگی پدر خود را از دست داد و سپس یکی از بازرگانان مشهور به نام زکی‌الدین ابوبکر علی الکارمی‌الخَرّوبی وصایت ابن‌حجر را بنا به وصیت پدرش برعهده گرفت. ابن‌حجر در پنج سالگی به مکتب فرستاده شد و در آنجا [[قرآن]] را فراگرفت. در یازده سالگی با وصیّ خود به [[مکه]] رفت و در آنجا مجاور شد<ref>همو. تبصیر المنتبه بتحریر المشتبه، به کوشش علی محمد بجاوی، بیروت: المکتبه العلمیه،تاریخ مقدمه 1964 م. = 1383 ق. = [1343].</ref>. | ||
== استادان == | == استادان == | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
== فعالیت‌های علمی == | == فعالیت‌های علمی == | ||
برجسته‌ترین شاگرد ابن‌حجر که از معتقدان و پیروان او نیز بوده است، محمدبن عبدالرحمن سخاوی است که شرح حال او را در سه کتاب الضوءاللامع، الذیل علی رفع‌الاصر، و الجواهر و الدّرر فی ترجمه شیخ‌الاسلام | برجسته‌ترین شاگرد ابن‌حجر که از معتقدان و پیروان او نیز بوده است، محمدبن عبدالرحمن سخاوی است که شرح حال او را در سه کتاب الضوءاللامع، الذیل علی رفع‌الاصر، و الجواهر و الدّرر فی ترجمه شیخ‌الاسلام ابن‌حجر به رشته تحریر آورده است. | ||
چون ابن‌حجر در [[فقه]]، حدیث، و تفسیر تبحّر یافت در مدارس مختلف به تدریس پرداخت. سخاوی نام دروس و مدارسی را که ابن‌حجر در آنها تدریس کرده است چنین نام می‌برد: تفسیر در حَسَنیّه و منصوریه؛ حدیث در بیبر سیّه، جمالیّه، زینبیّه، شیخونیّه، جامع طولون و قبه منصوریّه؛ اسماع حدیث در محمودیّه؛ فقه در خَرّوبیه، فخریه، شیخونیه، صالحیه، صلاحیه، و مؤیّدیه<ref>سخاوی، محمدبن عبدالرحمن. التبر المسبوک، قاهره: مکتبه الکلیات الازهریه،[بی‌تا].</ref>. | چون ابن‌حجر در [[فقه]]، حدیث، و تفسیر تبحّر یافت در مدارس مختلف به تدریس پرداخت. سخاوی نام دروس و مدارسی را که ابن‌حجر در آنها تدریس کرده است چنین نام می‌برد: تفسیر در حَسَنیّه و منصوریه؛ حدیث در بیبر سیّه، جمالیّه، زینبیّه، شیخونیّه، جامع طولون و قبه منصوریّه؛ اسماع حدیث در محمودیّه؛ فقه در خَرّوبیه، فخریه، شیخونیه، صالحیه، صلاحیه، و مؤیّدیه<ref>سخاوی، محمدبن عبدالرحمن. التبر المسبوک، قاهره: مکتبه الکلیات الازهریه،[بی‌تا].</ref>. | ||
== فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی == | == فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی == | ||
در 811 ق وظیفه افتاء در دارالعدل به ابن‌حجر محول گردید که ظاهراً چندین سال این وظیفه را برعهده داشته است <ref>همو. الذیل علی رفع الاصر، به کوشش جوده هلال و محمد محمود صبح، قاهره:[بی‌نا]، 1966 م. = 1386 ق. = 1345.</ref>. | در 811 ق وظیفه افتاء در دارالعدل به ابن‌حجر محول گردید که ظاهراً چندین سال این وظیفه را برعهده داشته است <ref>همو. الذیل علی رفع الاصر، به کوشش جوده هلال و محمد محمود صبح، قاهره:[بی‌نا]، 1966 م. = 1386 ق. = 1345.</ref>. ابن‌حجر علاوه بر فتوی به ایراد خطبه در مساجد مصر نظیر جامع الازهر و جامع عمروبن‌العاص نیز می‌پرداخت <ref>عزالدین، محمد کمال‌الدین. التاریخ و المنهج‌التاریخی لابن‌حجر، بیروت:[بی‌نا]، 1984 م. = 1405 ق. = 1363.</ref>. | ||
از جمله وظایف ابن‌حجر، کتابداری کتابخانه مدرسه محمودیه بود که نفیس‌ترین کتاب‌ها را داشت و این کتاب‌ها را قاضی برهان‌الدین ابراهیم‌بن عبدالرحیم ابن‌جماعه جمع کرده و در آن آثار به خط مؤلفان فراوان بود. بیشتر این کتاب‌ها را پس از او جمال‌الدین استادار گرفت و آن را وقف مدرسه خود کرد. ابن‌حجر پس از تصدی کتابداری این کتابخانه دو فهرست برای آن تنظیم کرد: فهرستی موضوعی بر طبق علوم و فهرستی به‌ترتیب حروف الفبا برای اسامی کتاب‌ها. | از جمله وظایف ابن‌حجر، کتابداری کتابخانه مدرسه محمودیه بود که نفیس‌ترین کتاب‌ها را داشت و این کتاب‌ها را قاضی برهان‌الدین ابراهیم‌بن عبدالرحیم ابن‌جماعه جمع کرده و در آن آثار به خط مؤلفان فراوان بود. بیشتر این کتاب‌ها را پس از او جمال‌الدین استادار گرفت و آن را وقف مدرسه خود کرد. ابن‌حجر پس از تصدی کتابداری این کتابخانه دو فهرست برای آن تنظیم کرد: فهرستی موضوعی بر طبق علوم و فهرستی به‌ترتیب حروف الفبا برای اسامی کتاب‌ها. ابن‌حجر هفته‌ای یک روز در این کتابخانه کار می‌کرد و توانست کتاب‌هایی را که پیش از او از این کتابخانه مفقود شده بود بازگرداند<ref>عزالدین، محمد کمال‌الدین. التاریخ و المنهج‌التاریخی لابن‌حجر، بیروت:[بی‌نا]، 1984 م. = 1405 ق. = 1363.</ref>. | ||
ابن‌حجر به‌سبب دانش پهناور خود در [[حدیث|حدیث]] و [[فقه]] شایستگی بی‌چون و چرایی برای منصب قضا داشت. از این‌رو تقریباً از سال 824 ق تا پایان عمر به‌طور ناپیوسته به امر نیابت در قضا، قضاوت و سمت قاضی‌القضاتی اشتغال داشت. به گفته سخاوی مدت جلوس او بر مسند قضا در سراسر زندگیش کمی بیش از بیست‌ویک سال بود. | ابن‌حجر به‌سبب دانش پهناور خود در [[حدیث|حدیث]] و [[فقه]] شایستگی بی‌چون و چرایی برای منصب قضا داشت. از این‌رو تقریباً از سال 824 ق تا پایان عمر به‌طور ناپیوسته به امر نیابت در قضا، قضاوت و سمت قاضی‌القضاتی اشتغال داشت. به گفته سخاوی مدت جلوس او بر مسند قضا در سراسر زندگیش کمی بیش از بیست‌ویک سال بود. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
ابن‌حجر در 28 ذیحجه سال 852 ق پس از یک ماه بیماری درگذشت و در گورستان بنی الخرّوبی میان مرقد امام شافعی و شیخ مسلم سُلَمی در برابر جامع دیلمی به خاک سپرده شد. | ابن‌حجر در 28 ذیحجه سال 852 ق پس از یک ماه بیماری درگذشت و در گورستان بنی الخرّوبی میان مرقد امام شافعی و شیخ مسلم سُلَمی در برابر جامع دیلمی به خاک سپرده شد. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||