سوره فاطر: تفاوت میان نسخه‌ها

* «سوره فاطر»؛ اين واژه در اولين آيۀ اين سوره به عنوان يکی از صفات [[خداوند]] جل شأنه آمده است.

* «سوره ملائکه»؛ به خاطر آمدن وصف و صفات [[ملائكه|ملائکه]] در آيۀ اول، این سوره به این نام عنوان شده است<ref>همان.</ref>.  

 

بخش مهمی از آيات اين سوره پيرامون نشانه‌های عظمت [[خداوند]] در عالم هستی و دلائل توحيد سخن می‌گويد؛

 

بخش ديگری از آن از ربوبيت پروردگار و تدبير او نسبت به عموم جهان و خصوص [[انسان]] و خالقيت و رازقيت او و آفرينش انسان از خاک و مراحل تکامل او بحث می‌کند؛

 

بخش ديگر پيرامون معاد و نتائج اعمال در [[آخرت]] و رحمت گسترده الهی در اين جهان و سنت تخلف‌ناپذير او درباره مستکبران است؛

 

قسمتی از آيات آن نيز اشاره به مساله رهبری [[پیامبران|انبيا]] و مبارزه پی‌گير و مستمرشان با دشمنان لجوج و سرسخت و دلداری پيامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) در اين زمينه می‌باشد؛

 

سرانجام بخشی از آن بيان مواعظ و اندرزهای الهی در زمينه‌های مختلف است که مکمل بحث‌های گذشته می‌باشد.

 

بعضی از مفسران تمام اين سوره را در يک حلقه خلاصه کرده‌اند و آن مساله قاهريت خداوند در تمام زمينه‌ها است<ref>تفسير «فی ظلال‌القرآن» آغاز سوره فاطر.</ref>. اين سخن گرچه با توجه به قسمت قابل توجهی از آيات سوره متناسب به نظر می‌رسد، ولی در عين حال وجود بخش‌های مختلف ديگر را در اين سوره نمی‌توان انکار کرد<ref>تفسير نمونه، ج 18، ص 162-161.</ref>.

[[ابی‌بن‌كعب|ابی‌بن‌کعب]] از پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) روايت کرده که فرمود: «هر کس سوره [[ملائکه]] را قرائت کند [[قیامت|روز قيامت]] سه در از درهای [[بهشت]] او را صدا می‌زند که از هر کدام از اين سه در که خواستی وارد شو»<ref>ترجمه تفسير مجمع‌البيان، ج 20، ص 299.</ref>.

# سوره فاطر در [[مكه|مکه]] بر پيامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شده است<ref>همان.</ref>.

فضای نزول سوره فاطر هم‌چون برخی از سوره‌های مکی اعتقادی است و بیشتر در مقابل جبهه‌گیری‌ها و شبه‌افکنی‌های [[شرک|مشرکان]] مکه نازل شده است. زیرا که بیش از نصف سوره در مورد توحید خداوند متعال و تدبیر و اداره کننده امور دنیاست و هم‌چنین مسأله [[نبوت]] و [[معاد]] نیز از مسائلی بود که در آن روز بیشترین بحث‌ها پیرامون آنها بوده است و خداوند در این سوره به آنها پرداخته است.

سوره فاطر یکی از پنج سوره‌ای است که با عبارت «الحمدلله» آغاز شده است این سوره‌ها عبارتند از فاتحه، انعام، کهف، سبأ، فاطر که همه آنها جزو سور مکی هستند.

 

هم‌چنین سوره فاطر از [[سور مثانی]] می‌باشد مثانی سوره‌هایی هستند که بعد از [[سور مئین]] قرار گرفته‌اند و زیر صد آیه دارند مانند این‌که سور مئین مبادی باشند و توالی آن مثانی آن فرض شده‌اند<ref>زاد المسير فی علم التفسير، ج 4، ص 141.</ref>.

 

سوره‌های مثانی عبارتند از: احزاب و حجّ و قصص و نمل و نور و انفال و مریم و عنکبوت و روم و یس و فرقان و حجر و رعد و سبأ و فاطر و إبراهیم و ص و محمد و لقمان و زمر<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص 313.</ref>.

 

روايتی است که از رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای تورات و سوره‌های مئين را به جای [[انجيل]] و سوره‌های مثانی را به جای زبور به من داد و پروردگارم مرا با دادن سوره‌های مفصّل فزونی بخشيد<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>.

 

بعضی از مفسران تمام سوره فاطر را در يک حلقه خلاصه کرده‌اند و آن مسالۀ قاهريت خداوند در تمام زمينه‌هاست<ref>تفسير نمونه، ج 18، ص 162 به نقل از تفسير" فی ظلال" آغاز سوره فاطر.</ref>.

[https://quran.inoor.ir/fa/surah/35/ برگرفته از سایت سوره فاطر - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir]