محکم و متشابه از منظر فریقین (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

<div class="wikiInfo">

{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |

</div>

"فالمحكم مالا يعرض فيه شبهة من حيث اللفظ ولا من حيث المعنى "  

محکم کلمه ای است که شبهه ای از جنبه لفظ ومعنا در ان وجود نداشته باشد .  <ref>مفردات راغب ص  128</ref>

"... والمتشابه من القرآن ما أشكل تفسيره لمشابهته بغيره إما من حيث اللفظ أو من حيث المعنى ، فقال الفقهاء المتشابه ما لا ينبئ ظاهره عن مراده"  

متشابه من جهة اللفظ فقط ، ومتشابه من جهة المعنى فقط ، ومتشابه من جهتهما  - انتهی – <ref>مفردات راغب ص254</ref>  

در معنای محکم و متشابه اقوال زیادی بین علمای فریقین وجود دارد که برخی انرا در حد 20قول شمرده اند . در اینجا دیدگاه برخی از عالمان فریقین را بیان می کنیم :  

ایشان نخست سه دیدگاه را  در زمینه تعداد ایات محکم و  متشابه در قرا ن کریم بیان می کند  :

دیدگاه نخست : تمام ایات قران از محکمات است بدلیل ایه شریفه : {كِتَابٌ أُحْكِمَتْ آيَاتُهُ}  

   

"ایشان در تبیین معنای اصطلاحی و رائج  این دو بین محققین می نویسد :

   

   

ایشان در کتاب "علوم القران "تحقیق جامعی در تبیین معنای محکم ومتشابه نموده  که بشرح ذیل بیان می گردد :  

ایشان بعد از بیان مفهوم لغوی محکم – اتقان  امر و عدم  امکان فساد در ان  – می نویسد :

بعلاوه انکه ایشان قرینه درصحت برداشت خود از واژه  متشابه در سوره ال عمران را جمله  "فیتبعون ما تشابه" می داند بدین معنا که کاربرد کلمه " اتباع " زمانی است که لفظ بکار رفته درقران  ظهور درمعنای  خاصی داشته باشد چون در غیر اینصورت کلمه مجمل بوده و زمینه ای برای اتباع  و ایجاد فتنه بوسیله ان وجود نخواهد داشت. باید گفت چنین نگرشی به واژه محکم و متشابه مخالف نگاههائی است که متشابه را بمعنای مجمل و محکم را بمعنای مبین گرفته اند .   

با تامل در کلمات  مولف علوم القران  روشن می گردد که شباهتهای زیادی بین ایشان و علامه طباطبائی وجود دارد از این جهت که ایشان نیز معتقدند متشابه بر خلاف تصور رائج - که می گویند ایات متشابه ایاتی  است که مبهم بوده و ظهور در معنای مشخصی ندارد – ایاتی است که ظهور در معنای مشخصی داشته اما حقیقت ان معنای ظاهری مشخص نیست از اینرو نیاز به تفسیر دارد که انهم با ارجاع به محکمات تبیین می گردد .