خراسان: تفاوت میان نسخه‌ها

'''خراسان''' (یا خراسان باستانی یا خراسان تاریخی یا خراسان بزرگ) سرزمینی بزرگ‌تر از استان خراسان، بخشی از ایران بزرگ و از سلسله ساسانی نامی سنتی و همگانی برای اشاره به نواحی شرقی ایران است.این منطقه جغرافایایی در قرن اول هجری قمری جزئی از قلمرو اسلام در آمد.<br>

=واژه خراسان=

واژه خراسان را به جایگاه طلوع خورشید منسوب دانسته و در این باره نظرهای مختلفی ابراز کرده اند.در لغت نامه دهخدا آمده است که کلمه «خراسان » واژه ای پهلوی است که در متون قدیمی به معنی مشرق<ref>خاور</ref> در مقابل مغرب <ref>باختر</ref> به کار رفته است. و در منابع دیگر نیز خراسان در زبان قدیم فارسی به معنی خاورزمین مورد استفاده قرار گرفته است.<br>

=محدوده خراسان=

جغرافیای سرزمینی منطقه خراسان از مشرق به [[ایران]] و [[ترکمنستان]]، غرب و شمال به [[افغانستان]] و جنوب به [[ازبکستان]] میرسد. خراسان بتدریج در نیمه دوم صده اول هجری قمری،در اختیار [[مسلمانان]] درآمد. چهار ربع خراسان به مرکزیت مرو، بلخ، هرات و نیشابور بود که هر کدام از شهرهای بزرگ جهان اسلام به حساب می‌آمدند.  <br>

=پیش از اسلام=

خراسان در زمان [[ساسانیان]] یکی از چهار ولایت بزرگ قلمرو آنان بود که [[اسپهبدی]] از مرو بر آن حکومت می‌کرد. تعدادی از حاکمان و شاهزادگان محلی آن منطقه، باج گزار ساسانیان بودند. در دورهٔ ساسانی، خراسان به چهار قسمت یا ربع تقسیم می‌شد و چهار مرزبان داشت.هر ربع به نام کرسی آن معروف بود:  

و بلخ

=پانویس=

{{پانویس|}}

=منبع=