ابوحنیفه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''نُعمان بن ثابت بن زوطا بن مرزبان''' مُکنّی و مشهور به '''ابوحَنیفه''' (۸۰–۱۵۰ ه‍.ق) [[فقیه]] و [[متکلم]] نامدار [[کوفه]] و پایه‌گذار مذهب [[حنفی]] از مذاهب چهارگانهٔ [[اهل سنت|اهل‌سنت]] است.  ابو حنیفه از [[حماد بن ابی سلیمان]]، و از [[ابراهیم نخعی]] و علقمه بن قیس شاگرد عبدالله بن مسعود، [[علم فقه]] و [[حدیث]] را اخذ و تلقی نمود. [[شافعی]] و [[مالکی]] به کمالات او معترف بوده‌اند. بیشتر منابع، اصلیت او را از [[کابل]] می‌دانند. در برخی منابع هم ترمذ یا نسا به عنوان محل سرزمین اجدادش نام برده شده‌است. جد وی از موالی و [[ایران|ایرانی]] بود. وی در سال ۸۰ هجری قمری در شهر کوفه متولد شد. ابوحنیفه علاوه بر فقیه بودن در زمان خود بازرگان موفقی نیز بود. وی در نزد اهل سنت یکی از بزرگ‌ترین فقها به‌شمار می‌رود.

!نعمان بن ثابت معروف به ابو حنیفه

| کوفه  

| حماد بن ابی سلیمان  

| ابو الهذیل زفر بن هذیل بن قیس کوفی ،  حسن بن زیاد ،  ابو یوسف یعقوب بن ابراهیم کوفی  

|شیوه مذهب ابو حنیفه

|‏ اهل رأی بوده

|قلمرو مذهب ابو حنیفه

|از جهت تعداد جمعیت پیروان، دارای رتبه نخست است و حیطه جغرافیای آن شامل کشورهای: [ ترکیه ،  افغانستان ،  آسیای میانه]]،  عراق ،  قفقاز ،  هندوستان ،  چین ،  کشورهای حوزه بالکان ،  برزیل ،  سوریه ،  لبنان  و  فلسطین  می شود و هچنین  به شکل محدود در  ایران ،  حجاز ،  یمن  و  مصر  نیز حضور دارند.

 

 

==مشخصات ابو حنیفه==

 

 

وی در سال 80 هجری قمری در [[کوفه]] و در عصر [[عبد الملک بن مروان]] [[بنی امیه|خلیفه اموی]] به دنیا آمد و در زمان خلافت [[عمر بن عبد العزیز]] توانایی واستعداد خود را نشان داد و مشهور ترین استادش [[حماد بن ابی سلیمان کوفی]] متوفای 120 هجری قمری بود.این شخصیت از نظر زمانی جزو تابع تابعین به حساب می آید، اما چون از برخی از [[صحابه]] از جمله [[انس بن مالک]] [[حدیث]] نقل کرده است  او را از [[تابعین]] شمرده اند.<ref> خطیب بغدادی ، ج۱۵، ص۴۴۵.</ref>ابو حنیفه در کلام بسیاری از فقهای بزرگ [[اهل سنت]] به عنوان فقیهی سر آمد معرفی شده است. به عنوان مثال پیشوان [[شافعیه]] مردم را در [[فقه]] وامدار ابو حنیفه خوانده است. <ref> خطیب بغدادی ، ج۱۵، ص۴۶۳ـ۴۸۱.  

==اساتید ابو حنیفه==

 

 

شخصی به نام [[ابومطیع]] از قول ابو حنیفه  نقل مى کند که نزد ابوجعفر [[منصور عباسی]] رفته بود ابو جعفر از وی پرسید اساتید تو چه کسانی بوده اند؟ وی در جواب گفت  علوم را از [[حماد بن ابی سلیمان کوفی]] آموختم که او شاگرد [[ابراهیم نخعی]] و او نیز شاگرد [[عمر بن خطاب]] و او نیز از [[امام علی|علی بن ابیطالب ع]] آموخت. <ref> تاریخ بغداد ، ج ۱۳، ص ۳۳۴.</ref>البته شاگردی ابو حنیفه در محضر [[امام باقر(ع)|امام باقر]] و [[امام جعفر صادق|امام صادق]] علیهما السلام و نیز [[زید بن علی]] ع به هیچ وجهی قابل انکار نیست و وی بهره های فراوانی از محضر آنان برده است. <ref> ادوار علم الفقه ، ص ۱۴۲.</ref>

 

 

 

 

وی شاگردان بسیاری داشت که میان آن ها مشهور ترین شان، ابو الهذیل زفر بن هذیل بن قیس کوفی، حسن بن زیاد، ابو یوسف یعقوب بن ابراهیم کوفی که در زمان [[هارون الرشید]] قاضی القضاة بوده و نیز [[محمد بن حسن شیبانی]] هستند. <ref> الفقه الاسلامى و ادلّته ، ج ۱، ص ۴۴</ref>

 

==اصول مذهب ابو حنیفه==

 

 

 

 

 

 

==قلمرو مذهب حنفیه==

 

 

نکته قابل توجه این که تعداد جمعیت پیروان این مذهب نسبت به سایر مذاهب اسلامی دارای رتبه نخست است و حیطه جغرافیای آن شامل کشورهای ترکیه، افغانستان، آسیای میانه عراق، قفقاز، هندوستان، چین، کشورهای حوزه بالکان، برزیل، سوریه، لبنان و فلسطین می شود. علاوه حنفی ها به شکل محدود در ایران، حجاز، یمن و مصر نیز حضور دارند. <ref>http://www.hajij.com/fa/islamic-countries-and-sects/islamic-sects/item/660-1390-12-14-09-24-15 </ref> بنا بر این به دلیل پراکندگی گسترده این مذهب در سراسر جهان می توان گفت حدودا یک سوم مسلمانان جهان پیرو این مذهب باشند.<ref> محمد وفاریشی ، « المذهب الحنفی »، ج۱، ص۳۴۱، در المذاهب الاسلامیة الخمسة : تاریخ و توثیق، بیروت : الغدیر ، ۱۴۱۹/۱۹۹۸

==مصادر فقهى ابوحنیفه==

 

 

 

 

==رفتار شناسی ابو حنیفه در عمل به قواعد و نصوص==  

 

 

آن چه معروف است این که ابو حنیفه از مدافعان رای و قیاس بود حتی به گونه ای که معروف به پیشوای اهل رای بود و البته از رای در جایی استفاده می کرد که نصی از قرآن یا روایتی از رسول خدا صلی الله علیه و آله وجود نداشته باشد.  

 

 

=پانویس=

[[رده:مذاهب اسلامی]]

[[رده:مذاهب فقهی اهل سنت]]