سپاه صحابه: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۰۰ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۲ اکتبر ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ك' به 'ک')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
سپاه [[صحابه]] و [[لشگر جهنگوی]] از گروه‌های تکفیری [[پاکستان]] هستند. هدف سپاه [[صحابه]] ایجاد یک کشور یکپارچه [[سنی]] و اعلان [[شیعیان]] به عنوان اقلیت [[کافر]] در [[پاکستان]] است. آنان برای [[تکفیر]] [[شیعیان]] نسبت‌های دروغی همچون اعتقاد به [[کفر]] [[صحابه]]، عدم ختم [[نبوت]] و [[تحریف قرآن]] را به [[شیعیان]] نسبت می‌دهند؛ درحالی‌که هیچ‌یک از علمای [[شیعه]] معتقد به این امور نیست و حتی کسی را که قائل به این موارد باشد را [[کافر]] می‌دانند. سپاه [[صحابه]] پس از کشته شدن «حق‌نواز جهنگوی» دچار اختلاف در راهبرد شد که در این بین سه نفر از اعضا اقدام به تأسیس شاخه نظامی سپاه [[صحابه]] به نام «لشگر جهنگوی» نمودند.
سپاه صحابه و [[لشگر جهنگوی]] از گروه‌های تکفیری [[پاکستان]] هستند. هدف سپاه صحابه ایجاد یک کشور یکپارچه [[سنی]] و اعلان [[شیعیان]] به عنوان اقلیت [[کافر]] در [[پاکستان]] است. آنان برای [[تکفیر]] [[شیعیان]] نسبت‌های دروغی همچون اعتقاد به [[کفر]] [[صحابه]]، عدم ختم [[نبوت]] و [[تحریف قرآن]] را به [[شیعیان]] نسبت می‌دهند؛ درحالی‌که هیچ‌یک از علمای [[شیعه]] معتقد به این امور نیست و حتی کسی را که قائل به این موارد باشد را [[کافر]] می‌دانند. سپاه صحابه پس از کشته شدن «حق‌نواز جهنگوی» دچار اختلاف در راهبرد شد که در این بین سه نفر از اعضا اقدام به تأسیس شاخه نظامی سپاه صحابه به نام «لشگر جهنگوی» نمودند.


==پاکستان و درگیری‌های مذهبی==
==پاکستان و درگیری‌های مذهبی==
خط ۱۹: خط ۱۹:


بعد از تأسیس «[[تحریک فقه جعفری]]»، دو کنفرانس توسط جماعت اسلامی [[پاکستان]] و جمعیت علمای [[اسلام]] برای تقابل با جنبشی که [[شیعیان]] ایجاد کرده بودند شکل گرفت. در این راستا (ISI) با حمایت آمریکا و [[عربستان]]، گروهی از [[مسلمانان]] مهاجر [[دیوبندی]] را به مبارزه علیه فعالیت‌های [[تحریک فقه جعفری]] تشویق کرد.  
بعد از تأسیس «[[تحریک فقه جعفری]]»، دو کنفرانس توسط جماعت اسلامی [[پاکستان]] و جمعیت علمای [[اسلام]] برای تقابل با جنبشی که [[شیعیان]] ایجاد کرده بودند شکل گرفت. در این راستا (ISI) با حمایت آمریکا و [[عربستان]]، گروهی از [[مسلمانان]] مهاجر [[دیوبندی]] را به مبارزه علیه فعالیت‌های [[تحریک فقه جعفری]] تشویق کرد.  
در این فضا، «انجمن سپاه [[صحابه]]» که بعدها به «سپاه [[صحابه]] [[پاکستان]]» تغییر نام داد به رهبری [[حق‌نواز جهنگوی]] از روحانیون جمعیت علمای [[اسلام]] در سال 1985 میلادی برابر با سال 1364 شمسی ایجاد شد، و برخی از روحانیون ضد شیعی همچون «[[ضیاءالرحمن فاروقی]]»، «[[ایثارالحق قاسمی]]» و «[[اعظم طارق]]» (که بعدها از رهبران سپاه [[صحابه]] شدند)، [[حق‌نواز]] را در تشکیل سپاه [[صحابه]] همراهی کردند.
در این فضا، «انجمن سپاه صحابه» که بعدها به «سپاه صحابه [[پاکستان]]» تغییر نام داد به رهبری [[حق‌نواز جهنگوی]] از روحانیون جمعیت علمای [[اسلام]] در سال 1985 میلادی برابر با سال 1364 شمسی ایجاد شد، و برخی از روحانیون ضد شیعی همچون «[[ضیاءالرحمن فاروقی]]»، «[[ایثارالحق قاسمی]]» و «[[اعظم طارق]]» (که بعدها از رهبران سپاه صحابه شدند)، [[حق‌نواز]] را در تشکیل سپاه صحابه همراهی کردند.


==آراء و افکار سپاه صحابه==
==آراء و افکار سپاه صحابه==
در مجموع تمام رهبران سپاه [[صحابه]] و [[لشکر جهنگوی]] از مدارس مذهبی [[پاکستان]] فارغ التحصیل شده‌اند. شبه‌نظامیان آن هم عمدتاً در مدارس مذهبی مختلف با گرایش [[دیوبندی]] در پنجاب و کراچی تحصیل کرده‌اند.
در مجموع تمام رهبران سپاه صحابه و [[لشکر جهنگوی]] از مدارس مذهبی [[پاکستان]] فارغ التحصیل شده‌اند. شبه‌نظامیان آن هم عمدتاً در مدارس مذهبی مختلف با گرایش [[دیوبندی]] در پنجاب و کراچی تحصیل کرده‌اند.


سپاه [[صحابه]] گرچه خود را حنفی و [[دیوبندی]] می‌خوانند، امّا اندیشه [[دیوبندیه]] هیچ‌گاه با اندیشه تکفیری آنان سازگاری ندارد. [[ابوحنیفه]] امام [[مذهب]] [[حنفیان]] از جمله [[دیوبندیان]] هیچ‌گاه اقدام به [[تکفیر]] مسلمانی نکرد و به چنین مطلبی در فقه الاکبر خود تصریح کرده است. از بزرگان [[دیوبندیه]] هم خلیل «احمد سهارنپوری» عدم [[تکفیر]] [[مسلمانان]] را روش علمای دارالعلوم و بزرگان و مشایخ خود دانسته، و چنان بیان می‌دارد که [[شیعه]] بودن کسی موجب [[کفر]] نمی‌گردد.
سپاه صحابه گرچه خود را حنفی و [[دیوبندی]] می‌خوانند، امّا اندیشه [[دیوبندیه]] هیچ‌گاه با اندیشه تکفیری آنان سازگاری ندارد. [[ابوحنیفه]] امام [[مذهب]] [[حنفیان]] از جمله [[دیوبندیان]] هیچ‌گاه اقدام به [[تکفیر]] مسلمانی نکرد و به چنین مطلبی در فقه الاکبر خود تصریح کرده است. از بزرگان [[دیوبندیه]] هم خلیل «احمد سهارنپوری» عدم [[تکفیر]] [[مسلمانان]] را روش علمای دارالعلوم و بزرگان و مشایخ خود دانسته، و چنان بیان می‌دارد که [[شیعه]] بودن کسی موجب [[کفر]] نمی‌گردد.


«شیخ‌الاسلام حسین احمد مدنی»، یکی دیگر از بزرگان [[دیوبند]]، بعد از نقل طولانی از کلمات برخی از مشایخ [[دیوبند]] مبنی بر احتیاط آنها در مسئله [[تکفیر]] [[مسلمانان]]، متذکر شدت احتیاط رشید احمد گنگوهی (از مؤسسین جامع دارالعلوم دیوبند) و پیروانش در [[تکفیر]] [[مسلمانان]] می‌شود.  
«شیخ‌الاسلام حسین احمد مدنی»، یکی دیگر از بزرگان [[دیوبند]]، بعد از نقل طولانی از کلمات برخی از مشایخ [[دیوبند]] مبنی بر احتیاط آنها در مسئله [[تکفیر]] [[مسلمانان]]، متذکر شدت احتیاط رشید احمد گنگوهی (از مؤسسین جامع دارالعلوم دیوبند) و پیروانش در [[تکفیر]] [[مسلمانان]] می‌شود.  
به گفته او، رویه علمای [[دیوبند]] در این مسئله این است که اگر یک در هزار احتمال ایمان در مقابل [[کفر]] شخصی باشد، حمل بر ایمانش می‌کنند، نه آن‌که در [[تکفیر]] آن شخص شتاب کنند «محمد انورشاه کشمیری»، شیخ الحدیث جامعه دارالعلوم، مسئله [[تکفیر]] [[مسلمانان]] را از امور خطیری می‌داند که تنها افراد عالم به وجوه و اسباب [[کفر]] می‌توانند دراین‌باره اظهار نظر کنند.
به گفته او، رویه علمای [[دیوبند]] در این مسئله این است که اگر یک در هزار احتمال ایمان در مقابل [[کفر]] شخصی باشد، حمل بر ایمانش می‌کنند، نه آن‌که در [[تکفیر]] آن شخص شتاب کنند «محمد انورشاه کشمیری»، شیخ الحدیث جامعه دارالعلوم، مسئله [[تکفیر]] [[مسلمانان]] را از امور خطیری می‌داند که تنها افراد عالم به وجوه و اسباب [[کفر]] می‌توانند دراین‌باره اظهار نظر کنند.


اما در مقابل، سپاه [[صحابه]]، که خود را از اهل‌سنت و جماعت معرفی می‌کنند، باید به جای اینکه در سرتاسر کتابش‌هایشان، دم از [[کافر]] بودن [[شیعه]] بزنند، به کتاب خدا و [[روایات]] [[صحاح]] و کتب کلامی و فقهی بزرگان [[اهل‌سنت]]، مخصوصاً به رویه اسلاف و بزرگان خود از علمای [[احناف]] و علمای دارالعلوم [[دیوبند]] توجه کنند و متذکر این امر شوند که بزرگان آنها چگونه در مسئله [[تکفیر]] [[مسلمانان]] افراط نمی‌کردند و حتی اگر احتمال ضعیفی دال بر ایمان شخص داشتند، حکم به اسلامش می‌کردند و به راحتی حکم [[تکفیر]] وی را صادر نمی‌کردند؛ حکم به تکفیری که طبق گفته کشمیری هر کسی اهلیت نظر دادن در مورد آن را ندارد.
اما در مقابل، سپاه صحابه، که خود را از اهل‌سنت و جماعت معرفی می‌کنند، باید به جای اینکه در سرتاسر کتابش‌هایشان، دم از [[کافر]] بودن [[شیعه]] بزنند، به کتاب خدا و [[روایات]] [[صحاح]] و کتب کلامی و فقهی بزرگان [[اهل‌سنت]]، مخصوصاً به رویه اسلاف و بزرگان خود از علمای [[احناف]] و علمای دارالعلوم [[دیوبند]] توجه کنند و متذکر این امر شوند که بزرگان آنها چگونه در مسئله [[تکفیر]] [[مسلمانان]] افراط نمی‌کردند و حتی اگر احتمال ضعیفی دال بر ایمان شخص داشتند، حکم به اسلامش می‌کردند و به راحتی حکم [[تکفیر]] وی را صادر نمی‌کردند؛ حکم به تکفیری که طبق گفته کشمیری هر کسی اهلیت نظر دادن در مورد آن را ندارد.


رویکرد فکری خاص آنان سبب شد که انجمن سپاه [[صحابه]] بعد از تقویت تشکیلات خود، در ایالات مختلف [[پاکستان]] همچون پنجاب، خیبر پختونخوا و سند، اقدام به تأسیس مدارسی با رویکرد فکری خود کند تا بتوانند آزادانه و طبق میل خود افرادی را در جهت افکار و آرای خود تربیت کند، گرچه اساس اندیشه [[دیوبندیه]] و حنفیت با افکار آنان سازگاری نداشته باشد.
رویکرد فکری خاص آنان سبب شد که انجمن سپاه صحابه بعد از تقویت تشکیلات خود، در ایالات مختلف [[پاکستان]] همچون پنجاب، خیبر پختونخوا و سند، اقدام به تأسیس مدارسی با رویکرد فکری خود کند تا بتوانند آزادانه و طبق میل خود افرادی را در جهت افکار و آرای خود تربیت کند، گرچه اساس اندیشه [[دیوبندیه]] و حنفیت با افکار آنان سازگاری نداشته باشد.


سپاه [[صحابه]] در کتاب‌ها و مجالاتی که منتشر می‌کند همواره مطالباتی را دنبال می‌کند و که از مهم‌ترین مطالبات آنان [[کافر]] خواندن [[شیعیان]] در [[پاکستان]] و تشکیل حکومت بر اساس خلافت، که در این نوشتار به این دو مسئله پرداخته می‌شود.
سپاه صحابه در کتاب‌ها و مجالاتی که منتشر می‌کند همواره مطالباتی را دنبال می‌کند و که از مهم‌ترین مطالبات آنان [[کافر]] خواندن [[شیعیان]] در [[پاکستان]] و تشکیل حکومت بر اساس خلافت، که در این نوشتار به این دو مسئله پرداخته می‌شود.


==الف) تکفیر شیعه==
==الف) تکفیر شیعه==
هدف اصلی سپاه [[صحابه]] ایجاد یک کشور یکپارچه [[سنی]] و اعلان [[شیعیان]] به عنوان اقلیت [[کافر]] در [[پاکستان]] است. آنان جزوات متعددی علیه [[شیعیان]] در سراسر [[پاکستان]] توزیع می‌کنند و به انتشار فتواهای ضد شیعی صادره از سوی نهادهایی دینی مبنی بر [[کافر]] بودن [[شیعیان]] می‌پردازند، و از دولت [[پاکستان]] تدوین قانونی مبنی بر [[کافر]] دانستن [[شیعیان]] را می‌خواهند که در جمع آوری کتاب‌ها و سخنرانان به نحوی [[صحابه]] را توهین می‌کنند.
هدف اصلی سپاه صحابه ایجاد یک کشور یکپارچه [[سنی]] و اعلان [[شیعیان]] به عنوان اقلیت [[کافر]] در [[پاکستان]] است. آنان جزوات متعددی علیه [[شیعیان]] در سراسر [[پاکستان]] توزیع می‌کنند و به انتشار فتواهای ضد شیعی صادره از سوی نهادهایی دینی مبنی بر [[کافر]] بودن [[شیعیان]] می‌پردازند، و از دولت [[پاکستان]] تدوین قانونی مبنی بر [[کافر]] دانستن [[شیعیان]] را می‌خواهند که در جمع آوری کتاب‌ها و سخنرانان به نحوی صحابه را توهین می‌کنند.


به باور جناح افراط‌گرای سپاه [[صحابه]] [[شیعیان]] سه راه بیشتر نداشتند: یا دست از مذهب خود بردارند و مسلمان شوند، یا ماهیانه مبلغی ثابت به عنوان جزیه بپردازند یا از محل سکونتشان مهاجرت کنند. کوچ اجباری [[شیعیان]] از پاراچنار و دیر اسماعیل خان به مناطقی چون پنجاب و کوهات در این راستا انجام می‌گیرد.
به باور جناح افراط‌گرای سپاه صحابه [[شیعیان]] سه راه بیشتر نداشتند: یا دست از مذهب خود بردارند و مسلمان شوند، یا ماهیانه مبلغی ثابت به عنوان جزیه بپردازند یا از محل سکونتشان مهاجرت کنند. کوچ اجباری [[شیعیان]] از پاراچنار و دیر اسماعیل خان به مناطقی چون پنجاب و کوهات در این راستا انجام می‌گیرد.


===ادله سپاه صحابه در تکفیر شیعه===
===ادله سپاه صحابه در تکفیر شیعه===
رهبران سپاه [[صحابه]]، و در رأس آنها [[ضیاءالرحمن فاروقی]] و [[اعظم طارق]]، به سه دلیل [[شیعه]] را [[تکفیر]] می‌کنند:
رهبران سپاه صحابه، و در رأس آنها [[ضیاءالرحمن فاروقی]] و [[اعظم طارق]]، به سه دلیل [[شیعه]] را [[تکفیر]] می‌کنند:


'''1. کافر دانستن صحابه'''
'''1. کافر دانستن صحابه'''
رهبران سپاه [[صحابه]] در آثار خود، با شاهد قرار دادن برخی از روایات و در کنار هم قرار دادن برخی سخنان علمای [[شیعه]]، چنین استدلال می‌کند که [[شیعیان]] [[صحابه]] پیامبر| را همگی به جز تعداد اندکی به خاطر انکار ولایت حضرت [[امیرالمؤمنین]] [[مرتد]] می‌دانند. و [[تکفیر]] [[صحابه]] از جانب [[شیعه]]، دلیل بر [[کافر]] بودن خود [[شیعیان]] است.
رهبران سپاه صحابه در آثار خود، با شاهد قرار دادن برخی از روایات و در کنار هم قرار دادن برخی سخنان علمای [[شیعه]]، چنین استدلال می‌کند که [[شیعیان]] [[صحابه]] پیامبر| را همگی به جز تعداد اندکی به خاطر انکار ولایت حضرت [[امیرالمؤمنین]] [[مرتد]] می‌دانند. و [[تکفیر]] [[صحابه]] از جانب [[شیعه]]، دلیل بر [[کافر]] بودن خود [[شیعیان]] است.


نقد و بررسی:
نقد و بررسی:
خط ۶۱: خط ۶۱:
اما اینکه چرا [[شیعه]] اطاعت از [[ائمه]] خود را همانند اطاعت از [[نبی مکرم اسلام]] واجب می‌داند، به موجب نصوصی است که در این‌باره وارد شده است. در [[حدیث ثقلین]] نقل شده است که [[حضرت نبی اکرم]] فرمودند: «إنی قد ترکت فیکم أمرین لن تضلوا بعدی ما إن تمسکتم بهما؛ کتاب الله وعترتی أهل بیتی». طبق این [[حدیث]]، تمسک به [[احادیث]] ایشان و پیروی از آنها، پیروی از قول [[رسول اکرم]] است.
اما اینکه چرا [[شیعه]] اطاعت از [[ائمه]] خود را همانند اطاعت از [[نبی مکرم اسلام]] واجب می‌داند، به موجب نصوصی است که در این‌باره وارد شده است. در [[حدیث ثقلین]] نقل شده است که [[حضرت نبی اکرم]] فرمودند: «إنی قد ترکت فیکم أمرین لن تضلوا بعدی ما إن تمسکتم بهما؛ کتاب الله وعترتی أهل بیتی». طبق این [[حدیث]]، تمسک به [[احادیث]] ایشان و پیروی از آنها، پیروی از قول [[رسول اکرم]] است.


درباره عصمت [[ائمه]] دوازده‌گانه [[شیعه]] امامیه آنچه باعث شده است سپاه [[صحابه]] [[ائمه]] دوازده‌گانه را نزد [[شیعه]]، نبی بپندارند، گمانشان به این است که «[[عصمت]]» رابطه تساوی با مقام «نبوت» دارد؛ غافل از اینکه نسبت [[عصمت]] به [[نبوت]] رابطه اعم است. به این مفهوم که شخصی می‌تواند [[معصوم]] ـ یعنی دارای قوه‌ای که شخص را از وقوع در خطا و معصیت حفظ کند ـ باشد، ولی با این حال دارای مقام نبوت نباشد، و این چیزی نیست که [[شیعه]] از خود اختراع کرده باشد.  
درباره عصمت [[ائمه]] دوازده‌گانه [[شیعه]] امامیه آنچه باعث شده است سپاه صحابه [[ائمه]] دوازده‌گانه را نزد [[شیعه]]، نبی بپندارند، گمانشان به این است که «[[عصمت]]» رابطه تساوی با مقام «نبوت» دارد؛ غافل از اینکه نسبت [[عصمت]] به [[نبوت]] رابطه اعم است. به این مفهوم که شخصی می‌تواند [[معصوم]] ـ یعنی دارای قوه‌ای که شخص را از وقوع در خطا و معصیت حفظ کند ـ باشد، ولی با این حال دارای مقام نبوت نباشد، و این چیزی نیست که [[شیعه]] از خود اختراع کرده باشد.  
خداوند در قرآن در حق [[اهل‌بیت پیامبر]] می‌فرماید: إِنَّمَا یرِیدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنْکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَیطَهِّرَکمْ تَطْهِیرًا؛ مراد از «[[رجس]]» در آیه کریمه، رجس معنوی است که ظاهرترین آن «[[فسق]]» است، که به موجب آیه، از [[اهل‌بیت]] به دور است.
خداوند در قرآن در حق [[اهل‌بیت پیامبر]] می‌فرماید: إِنَّمَا یرِیدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنْکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَیطَهِّرَکمْ تَطْهِیرًا؛ مراد از «[[رجس]]» در آیه کریمه، رجس معنوی است که ظاهرترین آن «[[فسق]]» است، که به موجب آیه، از [[اهل‌بیت]] به دور است.


'''3. تحریف قرآن'''
'''3. تحریف قرآن'''
[[تحریف قرآن]] یکی دیگر از بهانه‌هایی است که رهبران سپاه [[صحابه]] برای [[تکفیر]] [[شیعیان]] در پیش گرفته‌اند. فاروقی باب دوم از کتاب تاریخی دستاویز را به این امر اختصاص داده، [[تحریف قرآن]] را از اعتقادات [[شیعه]] امامیه معرفی می‌کند. او معتقد است [[شیعیان]] نه‌تنها قائل به تحریف معنوی [[قرآن]] هستند، بلکه معتقد به تحریف ظاهری آن هم هستند. شیعهای که چنین اعتقادی دارد، نباید خودش را [[مسلمان]] معرفی کند و [[کافر]] است.
[[تحریف قرآن]] یکی دیگر از بهانه‌هایی است که رهبران سپاه صحابه برای [[تکفیر]] [[شیعیان]] در پیش گرفته‌اند. فاروقی باب دوم از کتاب تاریخی دستاویز را به این امر اختصاص داده، [[تحریف قرآن]] را از اعتقادات [[شیعه]] امامیه معرفی می‌کند. او معتقد است [[شیعیان]] نه‌تنها قائل به تحریف معنوی [[قرآن]] هستند، بلکه معتقد به تحریف ظاهری آن هم هستند. شیعهای که چنین اعتقادی دارد، نباید خودش را [[مسلمان]] معرفی کند و [[کافر]] است.


فاروقی مسئله [[تحریف قرآن]] را در کتاب‌های اصول کافی، احتجاج طبرسی و فصل‌الخطاب امری ثابت‌شده تلقی می‌کند. [[اعظم طارق]] با تأیید کلام فاروقی، از بزرگان [[دیوبند]] درخواست می‌کند که به [[کفر]] نویسندگان این کتاب‌ها و پیروان آنها، یعنی [[شیعیان]] فتوا دهد.
فاروقی مسئله [[تحریف قرآن]] را در کتاب‌های اصول کافی، احتجاج طبرسی و فصل‌الخطاب امری ثابت‌شده تلقی می‌کند. [[اعظم طارق]] با تأیید کلام فاروقی، از بزرگان [[دیوبند]] درخواست می‌کند که به [[کفر]] نویسندگان این کتاب‌ها و پیروان آنها، یعنی [[شیعیان]] فتوا دهد.
خط ۸۱: خط ۸۱:


==ب) تشکیل خلافت و مقابله با جمهوری اسلامی ایران==
==ب) تشکیل خلافت و مقابله با جمهوری اسلامی ایران==
یکی از اهدافی که سپاه [[صحابه]] در صدد آن است، برگرداندن نظام حکومتی در [[پاکستان]] از جمهوری به سیستم [[خلافت]] است. [[حق‌نواز جهنگوی]] مؤسس این گروه، خواستار تبدیل شدن دولت [[پاکستان]] به یک دولت [[سنی]] که در آن [[خلافت اسلامی]] احیا، و بر اساس [[فقه حنفی]] اداره شود. اعظم طارق از رهبران سپاه [[صحابه]] در اکتبر سال 2000 میلادی در سخنرانی خود که در کنفرانس بین‌المللی دفاع [[صحابه]] در کراچی صورت گرفت، اعلام کرد که هدف سپاه [[صحابه]]، تغییر در 28 شهرستان بزرگ [[پاکستان]]، و تبدیل آنان به مدل شهرستان‌های اسلامی که در آن تلویزیون، سینما و موسیقی ممنوع است. سپاه [[صحابه]] در تلاش است با انتشار مجله خلافت راشده فعالیت شبکه‌ای خود را هر چه بیشتر گسترش دهد تا بتواند به آرمان مورد نظر دست یابد.
یکی از اهدافی که سپاه صحابه در صدد آن است، برگرداندن نظام حکومتی در [[پاکستان]] از جمهوری به سیستم [[خلافت]] است. [[حق‌نواز جهنگوی]] مؤسس این گروه، خواستار تبدیل شدن دولت [[پاکستان]] به یک دولت [[سنی]] که در آن [[خلافت اسلامی]] احیا، و بر اساس [[فقه حنفی]] اداره شود. اعظم طارق از رهبران سپاه صحابه در اکتبر سال 2000 میلادی در سخنرانی خود که در کنفرانس بین‌المللی دفاع [[صحابه]] در کراچی صورت گرفت، اعلام کرد که هدف سپاه صحابه، تغییر در 28 شهرستان بزرگ [[پاکستان]]، و تبدیل آنان به مدل شهرستان‌های اسلامی که در آن تلویزیون، سینما و موسیقی ممنوع است. سپاه صحابه در تلاش است با انتشار مجله خلافت راشده فعالیت شبکه‌ای خود را هر چه بیشتر گسترش دهد تا بتواند به آرمان مورد نظر دست یابد.


بر این اساس، سپاه [[صحابه]] تفکّر شیعی را مانعی بزرگی در مقابل حاکم کردن نظام سیاسی مبتنی برخلافت تلقی می‌کند، لذا از هر گونه تلاش در جهت رشد تشیع سیاسی و مقابله با نفوذ ایران دریغ نمی‌کند. حق‌نواز در سخنرانی‌هایش نه‌تنها از ایران، بلکه از بنیان‌گذار [[جمهوری اسلامی ایران]] [[امام خمینی]] در سخنانشان به بدی یاد می‌کرد.  
بر این اساس، سپاه صحابه تفکّر شیعی را مانعی بزرگی در مقابل حاکم کردن نظام سیاسی مبتنی برخلافت تلقی می‌کند، لذا از هر گونه تلاش در جهت رشد تشیع سیاسی و مقابله با نفوذ ایران دریغ نمی‌کند. حق‌نواز در سخنرانی‌هایش نه‌تنها از ایران، بلکه از بنیان‌گذار [[جمهوری اسلامی ایران]] [[امام خمینی]] در سخنانشان به بدی یاد می‌کرد.  
او از این ترس داشت که انقلاب [[امام خمینی]] با شعار اتحاد و وحدت بین [[مسلمانان]] بتواند به نحوی جامعه [[اهل‌سنت]] [[پاکستان]] همچون جماعت اسلامی [[پاکستان]] را با خود همراه سازد. ازاین‌رو سپاه [[صحابه]] بارها جماعت اسلامی [[پاکستان]] را به دلیل حمایتش از انقلاب اسلامی ایران مورد انتقاد قرار می‌داد، تا مبادا حمایت آنان زمینه تشیع سیاسی در [[پاکستان]] گردد.
او از این ترس داشت که انقلاب [[امام خمینی]] با شعار اتحاد و وحدت بین [[مسلمانان]] بتواند به نحوی جامعه [[اهل‌سنت]] [[پاکستان]] همچون جماعت اسلامی [[پاکستان]] را با خود همراه سازد. ازاین‌رو سپاه صحابه بارها جماعت اسلامی [[پاکستان]] را به دلیل حمایتش از انقلاب اسلامی ایران مورد انتقاد قرار می‌داد، تا مبادا حمایت آنان زمینه تشیع سیاسی در [[پاکستان]] گردد.


=رهبران سپاه صحابه=
=رهبران سپاه صحابه=
[[حق‌نواز جهنگوی]] مؤسس انجمن سپاه [[صحابه]] یک روحانی [[سنی]] با گرایش فکری [[دیوبندی]] و وابسته به حزب جمعیت العلماء اسلام (JUI) بود، او قبل از تشکیل انجمن سپاه [[صحابه]] تقابلاتی را با فرقه [[قادیانیه]] و [[بریلویت]] داشت. حق‌نواز که فردی متعصّب و ضدّ [[شیعه]] بود، به همراه چند تن از روحانیون ضد [[شیعه]] [[دیوبندی]]؛ همچون [[ضیاء الرحمن فاروقی]]، [[ایثارالحق قاسمی]] و [[اعظم طارق]] و با هدف حفظ و پاسداری از حرمت [[صحابه]]، مقابله با نفوذ [[ایران]] در [[پاکستان]] و جلوگیری از رشد تشیع سیاسی، سپاه [[صحابه]] را تشکیل دادند. او اهل تألیف نبود، ولی در قالب سخنرانی، توانست طرفداران زیادی برای خود در شهر جهنگ جلب کند، رویکرد افراطی‌اش نهایت کار را به جایی رساند که در سال 1990 م ترور شد، حامیان او این [[ترور]] را به گروه‌های شیعی نسبت دادند.
[[حق‌نواز جهنگوی]] مؤسس انجمن سپاه صحابه یک روحانی [[سنی]] با گرایش فکری [[دیوبندی]] و وابسته به حزب جمعیت العلماء اسلام (JUI) بود، او قبل از تشکیل انجمن سپاه صحابه تقابلاتی را با فرقه [[قادیانیه]] و [[بریلویت]] داشت. حق‌نواز که فردی متعصّب و ضدّ [[شیعه]] بود، به همراه چند تن از روحانیون ضد [[شیعه]] [[دیوبندی]]؛ همچون [[ضیاء الرحمن فاروقی]]، [[ایثارالحق قاسمی]] و [[اعظم طارق]] و با هدف حفظ و پاسداری از حرمت [[صحابه]]، مقابله با نفوذ [[ایران]] در [[پاکستان]] و جلوگیری از رشد تشیع سیاسی، سپاه صحابه را تشکیل دادند. او اهل تألیف نبود، ولی در قالب سخنرانی، توانست طرفداران زیادی برای خود در شهر جهنگ جلب کند، رویکرد افراطی‌اش نهایت کار را به جایی رساند که در سال 1990 م ترور شد، حامیان او این [[ترور]] را به گروه‌های شیعی نسبت دادند.


پس از قتل [[حق‌نواز جهنگوی]] در 23 فوریه 1990 م، ایثارالحق قاسمی، رهبری حزب را بر عهده گرفت. او با استفاده از گشایش دموکراتیک که پس از مرگ ژنرال [[ضیاء الحق]] در سال 1988 م اتفاق افتاد در انتخابات عمومی شرکت کرد، و در سال 1990 میلادی موفق به کسب اولین صندلی مجلس ملی حزب شد.  
پس از قتل [[حق‌نواز جهنگوی]] در 23 فوریه 1990 م، ایثارالحق قاسمی، رهبری حزب را بر عهده گرفت. او با استفاده از گشایش دموکراتیک که پس از مرگ ژنرال [[ضیاء الحق]] در سال 1988 م اتفاق افتاد در انتخابات عمومی شرکت کرد، و در سال 1990 میلادی موفق به کسب اولین صندلی مجلس ملی حزب شد.  
او با این کار می‌خواست با نفوذ [[شیعیان]] در ساختارهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی [[پاکستان]] مقابله کند.
او با این کار می‌خواست با نفوذ [[شیعیان]] در ساختارهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی [[پاکستان]] مقابله کند.


در پی [[ترور]] [[ایثار الحق]] در سال 1991 م، [[ضیاءالرحمن فاروقی]] را به رهبری سپاه [[صحابه]] انتخاب کردند، او هم بعد از چند سال رهبری گروه، به همراه 22 نفر از همراهانش، در 19 ژوئیه سال 1997 م، بر اثر انفجار یک بمب در یک دادگاهی در شهر لاهور کشته شد.
در پی [[ترور]] [[ایثار الحق]] در سال 1991 م، [[ضیاءالرحمن فاروقی]] را به رهبری سپاه صحابه انتخاب کردند، او هم بعد از چند سال رهبری گروه، به همراه 22 نفر از همراهانش، در 19 ژوئیه سال 1997 م، بر اثر انفجار یک بمب در یک دادگاهی در شهر لاهور کشته شد.


بعد از کشتن شدن او، [[اعظم طارق]] جانشین وی شد. او نیز همچون [[ایثارالحق قاسمی]] حائز کرسی در مجلس ملی [[پاکستان]] شد تا بتواند هدف قاسمی، مبنی بر مقابله با نفوذ [[شیعیان]] در ساختارهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی [[پاکستان]] ادامه دهد، [[اعظم طارق]] با ورودش به مجلس، لایحه ناموس [[صحابه]] را ارائه داد تا بتواند ممنوعیت [[توهین]] [[صحابه]] را تبدیل قانون در [[پاکستان]] کند. رویکرد ضد شیعی او به حدی بود که در زمان ریاستش متهم به رهبری 103 ترور علیه رهبران و مردم [[شیعه]] [[پاکستان]] شد.
بعد از کشتن شدن او، [[اعظم طارق]] جانشین وی شد. او نیز همچون [[ایثارالحق قاسمی]] حائز کرسی در مجلس ملی [[پاکستان]] شد تا بتواند هدف قاسمی، مبنی بر مقابله با نفوذ [[شیعیان]] در ساختارهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی [[پاکستان]] ادامه دهد، [[اعظم طارق]] با ورودش به مجلس، لایحه ناموس [[صحابه]] را ارائه داد تا بتواند ممنوعیت [[توهین]] [[صحابه]] را تبدیل قانون در [[پاکستان]] کند. رویکرد ضد شیعی او به حدی بود که در زمان ریاستش متهم به رهبری 103 ترور علیه رهبران و مردم [[شیعه]] [[پاکستان]] شد.
در نهایت اعظم طارق، به همراه چهار نفر دیگر، توسط سه مرد مسلح ناشناس در [[اسلام آباد]] در 6 اکتبر سال 2003 [[ترور]] شد. پس از قتل او، پیروان او به مغازه‌ها، رستوران‌ها و چند سینما حمله کردند و به آتش کشیدند.
در نهایت اعظم طارق، به همراه چهار نفر دیگر، توسط سه مرد مسلح ناشناس در [[اسلام آباد]] در 6 اکتبر سال 2003 [[ترور]] شد. پس از قتل او، پیروان او به مغازه‌ها، رستوران‌ها و چند سینما حمله کردند و به آتش کشیدند.


پس از کشته شدن [[اعظم طارق]]، «[[مولوی علی شیر حیدری]]» زعامت گروه را بر عهده گرفت. او نیز در آگوست 2009 در [[ایالت سند]] به قتل رسید. پس از قتل حیدری، [[محمّد احمد لدهیانوی]] به عنوان رهبر سپاه [[صحابه]] معرفی گردید و تا حال حاضر به سمت خود باقی است.
پس از کشته شدن [[اعظم طارق]]، «[[مولوی علی شیر حیدری]]» زعامت گروه را بر عهده گرفت. او نیز در آگوست 2009 در [[ایالت سند]] به قتل رسید. پس از قتل حیدری، [[محمّد احمد لدهیانوی]] به عنوان رهبر سپاه صحابه معرفی گردید و تا حال حاضر به سمت خود باقی است.


==حامیان سپاه صحابه==
==حامیان سپاه صحابه==
فعالیت‌های سپاه [[صحابه]]، با حمایت از قدرت‌های بزرگ منطقه صورت گرفت، این حمایت‌ها در قالب حمایت‌های سیاسی و مالی صورت گرفت، که در ادامه به برخی از این موارد پرداخته می‌شود:
فعالیت‌های سپاه صحابه، با حمایت از قدرت‌های بزرگ منطقه صورت گرفت، این حمایت‌ها در قالب حمایت‌های سیاسی و مالی صورت گرفت، که در ادامه به برخی از این موارد پرداخته می‌شود:


===دولت پاکستان===
===دولت پاکستان===
برخی از تحلیل گران بر این باروند: هنگامی که [[ضیاءالحق]] با کودتای نظامی بر مسند قدرت نشست، چنین رژیم نظامی به مذاق طرفداران دموکراسی خوش نیامد. بر این اساس [[ضیاءالحق]] برای مقابله با آنان؛ به حمایت از برخی گروه‌های اسلامی پرداخت. ممکن است برخی از تشویق‌های دولت [[ضیاءالحق]] از سپاه [[صحابه]] برای مقابله با تقاضای هرچه بیشتر دموکراسی باشد.
برخی از تحلیل گران بر این باروند: هنگامی که [[ضیاءالحق]] با کودتای نظامی بر مسند قدرت نشست، چنین رژیم نظامی به مذاق طرفداران دموکراسی خوش نیامد. بر این اساس [[ضیاءالحق]] برای مقابله با آنان؛ به حمایت از برخی گروه‌های اسلامی پرداخت. ممکن است برخی از تشویق‌های دولت [[ضیاءالحق]] از سپاه صحابه برای مقابله با تقاضای هرچه بیشتر دموکراسی باشد.


برخی دیگر بر این باورند؛ [[ضیاءالحق]] برای دفع تحرکات [[شیعیان]] در [[پاکستان]]، اقدام به حمایت و پشتیبانی از [[حق‌نواز جهنگوی]] نمود. طالق خوسا مدیر کل سابق آژانس تحقیقات فدرال در تأیید این ماجرا می‌گوید:
برخی دیگر بر این باورند؛ [[ضیاءالحق]] برای دفع تحرکات [[شیعیان]] در [[پاکستان]]، اقدام به حمایت و پشتیبانی از [[حق‌نواز جهنگوی]] نمود. طالق خوسا مدیر کل سابق آژانس تحقیقات فدرال در تأیید این ماجرا می‌گوید:
خط ۱۰۹: خط ۱۰۹:
من جهنگوی را به خاطر سخنرانی‌ای که در ماه محرم 1980 م علیه [[شیعیان]] ایراد کرده بود دستگیر کردم، امّا چیزی نمی‌گذرد که با دستور آزادی از سوی ضیاءالحق، جهنگوی از زندان آزاد می‌گردد.
من جهنگوی را به خاطر سخنرانی‌ای که در ماه محرم 1980 م علیه [[شیعیان]] ایراد کرده بود دستگیر کردم، امّا چیزی نمی‌گذرد که با دستور آزادی از سوی ضیاءالحق، جهنگوی از زندان آزاد می‌گردد.


این سیاست [[پاکستان]] همچنان ادامه داشت تا این‌که [[پرویز مشرف]] با کودتای نظامی در تاریخ 12 اکتبر 1999 م قدرت به دست می‌گیرد. [[مشرف]] در 14 آگوست 2001 هشدارهایی را به گروه سپاه [[صحابه]] می‌دهد، اما بعد از حوادث 11 سپتامبر در آمریکا، [[القاعده]] متهم اصلی این حادثه اعلام می‌گردد. از طرفی چون [[طالبان]] از [[القاعده]] حمایت کرد، و به هیچ وجه حاضر به تحویل [[بن‌لادن]] سرکرده وقت [[القاعده]] نشد، ایالات متحده عزم حمله به [[افغانستان]] و [[طالبان]] کرد. سپاه [[صحابه]] که ارتباط تنگاتنگی با طالبان داشت اعلام داشت در صورت حمله [[آمریکا]] به [[افغانستان]] نیروی نظامی سپاه [[صحابه]] برای حمایت از [[طالبان]] و تقابل با [[ایالات متحده]] وارد عمل خواهد شد، و همین امر موجب شد که [[پرویز مشرف]] در 12 ژانویه سال 2002 م فعالیت سپاه [[صحابه]] را ممنوع اعلام کند.  
این سیاست [[پاکستان]] همچنان ادامه داشت تا این‌که [[پرویز مشرف]] با کودتای نظامی در تاریخ 12 اکتبر 1999 م قدرت به دست می‌گیرد. [[مشرف]] در 14 آگوست 2001 هشدارهایی را به گروه سپاه صحابه می‌دهد، اما بعد از حوادث 11 سپتامبر در آمریکا، [[القاعده]] متهم اصلی این حادثه اعلام می‌گردد. از طرفی چون [[طالبان]] از [[القاعده]] حمایت کرد، و به هیچ وجه حاضر به تحویل [[بن‌لادن]] سرکرده وقت [[القاعده]] نشد، ایالات متحده عزم حمله به [[افغانستان]] و [[طالبان]] کرد. سپاه صحابه که ارتباط تنگاتنگی با طالبان داشت اعلام داشت در صورت حمله [[آمریکا]] به [[افغانستان]] نیروی نظامی سپاه صحابه برای حمایت از [[طالبان]] و تقابل با [[ایالات متحده]] وارد عمل خواهد شد، و همین امر موجب شد که [[پرویز مشرف]] در 12 ژانویه سال 2002 م فعالیت سپاهصحابه را ممنوع اعلام کند.  
پیرو همین حکم، افراد گروه تحت تعقیب قرار گرفت و بسیاری از افراد آن، دستگیر شدند. طبق اعلام سپاه [[صحابه]] به موجب این ممنوعیت، حضور آنان در 74 بخش از مراکز فعالیتشان، و همچنین در 225 مرکز تحصیلی آنان، در سال 2002 میلادی ممنوع اعلام شد.
پیرو همین حکم، افراد گروه تحت تعقیب قرار گرفت و بسیاری از افراد آن، دستگیر شدند. طبق اعلام سپاهصحابه به موجب این ممنوعیت، حضور آنان در 74 بخش از مراکز فعالیتشان، و همچنین در 225 مرکز تحصیلی آنان، در سال 2002 میلادی ممنوع اعلام شد.


به دلیل این ممنوعیت، [[اعظم طارق]] رهبر وقت سپاه [[صحابه]] نام گروه خود را «ملّت اسلامی [[پاکستان]] (MIP)» گذاشت، امّا چیز نگذشت که [[پرویز مشرف]] این گروه را هم با نام جدید در سپتامبر سال 2003 میلادی در لیست گروه‌ها تروریسی قرار داد.  
به دلیل این ممنوعیت، [[اعظم طارق]] رهبر وقت سپاه صحابه نام گروه خود را «ملّت اسلامی [[پاکستان]] (MIP)» گذاشت، امّا چیز نگذشت که [[پرویز مشرف]] این گروه را هم با نام جدید در سپتامبر سال 2003 میلادی در لیست گروه‌ها تروریسی قرار داد.  
اما با وجود این ممنوعیت‌ها سپاه [[صحابه]] رفتار خشنوت‌آمیز فرقه‌ای خود را در قالب نام جدیدی به نام «اهل‌السنت والجماعت (ASWJ)» در زمان رهبری مولوی علی شیر حیدری ادامه داد.  
اما با وجود این ممنوعیت‌ها سپاه صحابه رفتار خشنوت‌آمیز فرقه‌ای خود را در قالب نام جدیدی به نام «اهل‌السنت والجماعت (ASWJ)» در زمان رهبری مولوی علی شیر حیدری ادامه داد.  
در آوریل سال 2005 بود که [[ایالات متحده آمریکا]] این گروه را به عنوان سازمان تروریستی خارجی (FTO) معرفی کرد، و دولت [[پاکستان]] هم فعالیت گروه ترویستی اهل‌السنت و الجماعت، از سال 2012 میلادی ممنوع اعلام کرد. با وجود این، گروه با برگزاری کنفرانس‌های مختلف در شهرهای [[پاکستان]] به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
در آوریل سال 2005 بود که [[ایالات متحده آمریکا]] این گروه را به عنوان سازمان تروریستی خارجی (FTO) معرفی کرد، و دولت [[پاکستان]] هم فعالیت گروه ترویستی اهل‌السنت و الجماعت، از سال 2012 میلادی ممنوع اعلام کرد. با وجود این، گروه با برگزاری کنفرانس‌های مختلف در شهرهای [[پاکستان]] به فعالیت خود ادامه می‌دهد.


===برخی کشورهای خلیج و غربی===
===برخی کشورهای خلیج و غربی===
از زمان تأسیس سپاه [[صحابه]]، برخی از کشورهای خلیج همچون [[عربستان سعودی]] و [[امارات متحده عربی]] از گروه تروریستی سپاه [[صحابه]] حمایت‌های مالی کردند. این حمایت‌ها از طریق منابع خصوصی و از طریق برخی افراد ثروتمند در [[پاکستان]] دریافت می‌گردد، علاوه بر این‌که این کشورها اجازه تشکیل شعب مختلفی برای سپاه [[صحابه]]، در کشور خود اختصاص دادند، به‌طوری‌که شعب آن در این کشورها و همچنین برخی از کشورهای غربی همچون [[کانادا]] و [[انگلستان]] به 17 شعبه می‌رسد.
از زمان تأسیس سپاهصحابه، برخی از کشورهای خلیج همچون [[عربستان سعودی]] و [[امارات متحده عربی]] از گروه تروریستی سپاه صحابه حمایت‌های مالی کردند. این حمایت‌ها از طریق منابع خصوصی و از طریق برخی افراد ثروتمند در [[پاکستان]] دریافت می‌گردد، علاوه بر این‌که این کشورها اجازه تشکیل شعب مختلفی برای سپاه صحابه، در کشور خود اختصاص دادند، به‌طوری‌که شعب آن در این کشورها و همچنین برخی از کشورهای غربی همچون [[کانادا]] و [[انگلستان]] به 17 شعبه می‌رسد.


تلاش‌های [[عربستان]] بیشتر در جهت عقیم کرد تأثیرات انقلاب اسلامی در سطح منطقه بود، چراکه عربستان قدرت گرفتن جمهوری اسلامی در منطقه را تضاد با منافع خود در منطقه می‌بیند.
تلاش‌های [[عربستان]] بیشتر در جهت عقیم کرد تأثیرات انقلاب اسلامی در سطح منطقه بود، چراکه عربستان قدرت گرفتن جمهوری اسلامی در منطقه را تضاد با منافع خود در منطقه می‌بیند.


==جنایات سپاه صحابه==
==جنایات سپاه صحابه==
سپاه [[صحابه]] به صرف فتاوای تکفیری علیه [[شیعیان]] بسنده نکردند، بلکه اقدام به [[ترور]] شخصیات برجسته [[شیعه]]، همچون علمای دین، پزشکان، وکلای و همچنین شهروندان عادی [[شیعه]] کردند، و بسیاری از مساجد [[شیعیان]] مورد حمله قرار دادند.
سپاه صحابه به صرف فتاوای تکفیری علیه [[شیعیان]] بسنده نکردند، بلکه اقدام به [[ترور]] شخصیات برجسته [[شیعه]]، همچون علمای دین، پزشکان، وکلای و همچنین شهروندان عادی [[شیعه]] کردند، و بسیاری از مساجد [[شیعیان]] مورد حمله قرار دادند.
از بارزترین اقدامات سپاه [[صحابه]]، می‌توان به ترور رهبر تحریک نفاذ [[فقه جعفری]] [[سید عارف حسین حسینی]] در 5 اوت سال 1988 م اشاره کرد. چنین اقداماتی از سپاه [[صحابه]] با پاسخ [[شیعیان]] روبه‌رو شد و به موجب آن چند تن از رهبران آنان هدف [[ترور]] قرار گرفتند. هنگامی که [[حق‌نواز جهنگوی]] در فوریه 1990 م کشته می‌شود، رهبران سپاه [[صحابه]]، [[ایران]] و رهبران محلی [[شیعه]] را در عملیات کشته شدن [[حق‌نواز جهنگوی]] متهم کردند. در پی کشته شدن [[حق‌نواز]]، [[پاکستان]] شاهد بدترین خشونت‌های مذهبی در شهرهای خود بود، به تلافی کشته شدن او، سپاه [[صحابه]] اقدام به قتل دیپلمات بارز ایرانی [[صادق گنجی]] در سال 1994 م کرد.
از بارزترین اقدامات سپاه صحابه، می‌توان به ترور رهبر تحریک نفاذ [[فقه جعفری]] [[سید عارف حسین حسینی]] در 5 اوت سال 1988 م اشاره کرد. چنین اقداماتی از سپاه صحابه با پاسخ [[شیعیان]] روبه‌رو شد و به موجب آن چند تن از رهبران آنان هدف [[ترور]] قرار گرفتند. هنگامی که [[حق‌نواز جهنگوی]] در فوریه 1990 م کشته می‌شود، رهبران سپاه صحابه، [[ایران]] و رهبران محلی [[شیعه]] را در عملیات کشته شدن [[حق‌نواز جهنگوی]] متهم کردند. در پی کشته شدن [[حق‌نواز]]، [[پاکستان]] شاهد بدترین خشونت‌های مذهبی در شهرهای خود بود، به تلافی کشته شدن او، سپاه صحابه اقدام به قتل دیپلمات بارز ایرانی [[صادق گنجی]] در سال 1994 م کرد.


همچنین افراطی‌های سپاه [[صحابه]] در ژانویه 1997 م به مرکز فرهنگی ایران در لاهور حمله کردند و هفت دیپلمات ایرانی را در مولتان به شهادت رساندند. به تلافی مرگ [[ضیاءالرحمن فاروقی]]، پنج افسر نظامی ایران در [[پاکستان]] در سپتامبر 1997 م به دست سپاه [[صحابه]] و [[لشکر جهنگوی]] کشته شدند.
همچنین افراطی‌های سپاه صحابه در ژانویه 1997 م به مرکز فرهنگی ایران در لاهور حمله کردند و هفت دیپلمات ایرانی را در مولتان به شهادت رساندند. به تلافی مرگ [[ضیاءالرحمن فاروقی]]، پنج افسر نظامی ایران در [[پاکستان]] در سپتامبر 1997 م به دست سپاه صحابه و [[لشکر جهنگوی]] کشته شدند.
همچنین از دیگر اقدامات سپاه [[صحابه]] قتل عام دیپلمات‌های ایرانی در داخل کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در شهر [[مزار شریف]] [[افغانستان]] بود، که برخلاف قوانین بین‌المللی تنها به منظور خصومت با تفکر و اندیشه شیعی صورت پذیرفت. [[ترور]] و شهادت دیپلمات‌های ایرانی توسط سپاه [[صحابه]] صورت گرفت.
همچنین از دیگر اقدامات سپاه صحابه قتل عام دیپلمات‌های ایرانی در داخل کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در شهر [[مزار شریف]] [[افغانستان]] بود، که برخلاف قوانین بین‌المللی تنها به منظور خصومت با تفکر و اندیشه شیعی صورت پذیرفت. [[ترور]] و شهادت دیپلمات‌های ایرانی توسط سپاه صحابه صورت گرفت.


==ارتباط با گروه‌های افراطی و تکفیری==
==ارتباط با گروه‌های افراطی و تکفیری==
[[طالبان]] [[افغانستان]] یکی از مهم‌ترین حامیان منطقه‌ای سپاه [[صحابه]] است. [[اعظم طارق]] از رهبران سپاه [[صحابه]] در دوران حکومت [[طالبان]] به طور مکرر به [[افغانستان]] رفت‌وآمد می‌کرد. اردوگاه‌های مستقر در [[افغانستان]] که برای آموزش نظامی و پذیرایی از مجاهدان غیر افغان در گذشته مورد استفاده قرار گرفته بود را به سپاه [[صحابه]] [[پاکستان]] واگذار کردند.
[[طالبان]] [[افغانستان]] یکی از مهم‌ترین حامیان منطقه‌ای سپاه صحابه است. [[اعظم طارق]] از رهبران سپاه صحابه در دوران حکومت [[طالبان]] به طور مکرر به [[افغانستان]] رفت‌وآمد می‌کرد. اردوگاه‌های مستقر در [[افغانستان]] که برای آموزش نظامی و پذیرایی از مجاهدان غیر افغان در گذشته مورد استفاده قرار گرفته بود را به سپاه صحابه [[پاکستان]] واگذار کردند.


در سال 1998 میلادی پس از کشته شدن صدها [[شیعه]]، حکومت علیه سپاه [[صحابه]] [[پاکستان]] وارد عمل شد، مسئولان آن به [[افغانستان]] گریختند و مورد حمایت [[طالبان]] قرار گرفتند، تعداد زیادی از مبارزان سپاه [[صحابه]] [[پاکستان]] در اردوگاه خوست، تحت رهبری [[طالبان]] و بن‌لادن آموزش نظامی دیدند.
در سال 1998 میلادی پس از کشته شدن صدها [[شیعه]]، حکومت علیه سپاه صحابه [[پاکستان]] وارد عمل شد، مسئولان آن به [[افغانستان]] گریختند و مورد حمایت [[طالبان]] قرار گرفتند، تعداد زیادی از مبارزان سپاه صحابه [[پاکستان]] در اردوگاه خوست، تحت رهبری [[طالبان]] و بن‌لادن آموزش نظامی دیدند.


در مقابل هزاران تن از اعضای سپاه [[صحابه]] [[پاکستان]] همراه طالبان در جنگ علیه مخالفان آنها شرکت کردند. با نیازمندی [[طالبان]] به نیروهای جدید برای حمله به [[مزار شریف]] روزانه صدها تن از طلاب مدارس مذهبی سپاه [[صحابه]] با عبور از مرز به نیروهای طالبان پیوستند. اسدالله شفایی نویسنده و پژوهشگر افغان، مشاهدات خود از حضور سپاه [[صحابه]] در کنار طالب را چنین گزارش می‌کند:
در مقابل هزاران تن از اعضای سپاهصحابه [[پاکستان]] همراه طالبان در جنگ علیه مخالفان آنها شرکت کردند. با نیازمندی [[طالبان]] به نیروهای جدید برای حمله به [[مزار شریف]] روزانه صدها تن از طلاب مدارس مذهبی سپاه صحابه با عبور از مرز به نیروهای طالبان پیوستند. اسدالله شفایی نویسنده و پژوهشگر افغان، مشاهدات خود از حضور سپاه صحابه در کنار طالب را چنین گزارش می‌کند:


در حمله ناموفق طالبان به مزار شریف شاهد صحنه بودم. بر اثر شکست [[طالبان]] تعداد زیادی نیروی عرب و پاکستانی از جمله افراد سپاه [[صحابه]] نیز به اسارت در آمدند، آنان مدارک پاکستانی به همراه داشتند. روی یکی از سر برگ‌های رسمی مربوط به سپاه [[صحابه]]، ذیل نام گروه به زبان اردو نوشته شده بود: [[شیعه]]، [[کافر]] و کشتن آن حلال است.
در حمله ناموفق طالبان به مزار شریف شاهد صحنه بودم. بر اثر شکست [[طالبان]] تعداد زیادی نیروی عرب و پاکستانی از جمله افراد سپاه صحابه نیز به اسارت در آمدند، آنان مدارک پاکستانی به همراه داشتند. روی یکی از سر برگ‌های رسمی مربوط به سپاه صحابه، ذیل نام گروه به زبان اردو نوشته شده بود: [[شیعه]]، [[کافر]] و کشتن آن حلال است.


در دومین حمله‌ای که [[طالب‌ها]] به مزار شریف داشتند، یک واحد کوچک از [[طالبان]] به همراه چند نفر از اعضای سپاه [[صحابه]] [[پاکستان]]، به فرماندهی ملادوست محمّد وارد کنسولگری ایران در [[مزار شریف]] شدند و یازده دیپلمات ایرانی را به همراه یک خبرنگار در یک جا جمع کرده، سپس تیرباران کردند.
در دومین حمله‌ای که [[طالب‌ها]] به مزار شریف داشتند، یک واحد کوچک از [[طالبان]] به همراه چند نفر از اعضای سپاه صحابه [[پاکستان]]، به فرماندهی ملادوست محمّد وارد کنسولگری ایران در [[مزار شریف]] شدند و یازده دیپلمات ایرانی را به همراه یک خبرنگار در یک جا جمع کرده، سپس تیرباران کردند.


بعد از حوادث 11 سپتامبر 2001 میلادی، [[ایالات متحده]] عزم حمله به افغانستان و [[طالبان]] را کرده بود. سپاه [[صحابه]] که ارتباط تنگاتنگی با [[طالبان]] داشت اعلام کرد: در صورت حمله آمریکا به افغانستان، نیروی نظامی سپاه [[صحابه]] برای حمایت از [[طالبان]] و تقابل با [[ایالات متحده]] وارد عمل خواهند شد.
بعد از حوادث 11 سپتامبر 2001 میلادی، [[ایالات متحده]] عزم حمله به افغانستان و [[طالبان]] را کرده بود. سپاه صحابه که ارتباط تنگاتنگی با [[طالبان]] داشت اعلام کرد: در صورت حمله آمریکا به افغانستان، نیروی نظامی سپاه صحابه برای حمایت از [[طالبان]] و تقابل با [[ایالات متحده]] وارد عمل خواهند شد.


اما ارتباط سپاه [[صحابه]] با القاعده به دهه 90 میلادی بازمی‌گردد؛ آن زمانی که طالبان افغانستان، پایگاه‌های متعدّدی در اختیار سپاه [[صحابه]] و لشکر جهنگوی قرار داد،  
اما ارتباط سپاه صحابه با القاعده به دهه 90 میلادی بازمی‌گردد؛ آن زمانی که طالبان افغانستان، پایگاه‌های متعدّدی در اختیار سپاه صحابه و لشکر جهنگوی قرار داد،  
این گروه‌ها با القاعده و عرب افغان‌ها آشنا شدند و آموزش افراطی‌گری را فرا گرفتند، پس ازمهاجرت بقایای القاعده از افغانستان به مناطقی از [[پاکستان]]، هویت جمعی منسجم‌تری از افراط گرایان شکل گرفت و همکاری آنها در حمله به [[شیعیان]] افزایش یافت. در یکی از درگیری‌ها، پانصد نفر از اعضای القاعده که عمدتاً خارجی ([[ازبک]]، [[عرب]]، آفریقایی و [[هندو]]) بودند برای نبرد با [[شیعیان]] حضور یافتند. مواضع یکی از رهبران سپاه [[صحابه]] به خوبی این وضع را توصیف می‌کند:  
این گروه‌ها با القاعده و عرب افغان‌ها آشنا شدند و آموزش افراطی‌گری را فرا گرفتند، پس ازمهاجرت بقایای القاعده از افغانستان به مناطقی از [[پاکستان]]، هویت جمعی منسجم‌تری از افراط گرایان شکل گرفت و همکاری آنها در حمله به [[شیعیان]] افزایش یافت. در یکی از درگیری‌ها، پانصد نفر از اعضای القاعده که عمدتاً خارجی ([[ازبک]]، [[عرب]]، آفریقایی و [[هندو]]) بودند برای نبرد با [[شیعیان]] حضور یافتند. مواضع یکی از رهبران سپاه صحابه به خوبی این وضع را توصیف می‌کند:  
«ما و جنبش‌های جهادی دیگر سال‌ها در کشمیر علیه هندی‌ها جنگیده و آزموده شده‌ایم؛ بنابراین [[شیعیان]] پاراچنار در برابر ما عددی نیستند و در آینده نشان خواهیم داد جنگ واقعی چیست».
«ما و جنبش‌های جهادی دیگر سال‌ها در کشمیر علیه هندی‌ها جنگیده و آزموده شده‌ایم؛ بنابراین [[شیعیان]] پاراچنار در برابر ما عددی نیستند و در آینده نشان خواهیم داد جنگ واقعی چیست».


در مورد ارتباط سپاه [[صحابه]] با گروه‌های دیگر، گزارش‌ها حاکی از نزدیک شدن ارتباطات شبکه‌ای سپاه [[صحابه]]، با دیگر گروه‌های شبه نظامی همچون حرکة المجاهدین و جیش محمد و [[طالبان]] [[پاکستان]] است.
در مورد ارتباط سپاه صحابه با گروه‌های دیگر، گزارش‌ها حاکی از نزدیک شدن ارتباطات شبکه‌ای سپاه صحابه، با دیگر گروه‌های شبه نظامی همچون حرکة المجاهدین و جیش محمد و [[طالبان]] [[پاکستان]] است.


==لشگر جهنگوی==
==لشگر جهنگوی==
بعد از کشته شدن [[حق‌نواز جهنگوی]]، در پیشبرد اهداف گروه، بین سران سپاه [[صحابه]] اختلاف افتاد؛ برخی که خود را وفادار به آرمان‌های [[حق‌نواز جهنگوی]] می‌خواندند بر این باور بودند که آرمان [[حق‌نواز]] بایستی تحقق یابد حتی اگر لازم به اعمال عملیات نظامی باشد. برخی دیگر معتقد بودند که سپاه [[صحابه]] لازم است تبدیل به حزب سیاسی گردد و یک شاخه نظامی جداگانه‌ای هم داشته باشد که حزب سیاسی را مورد حمایت قرار دهد، طیف اقلیت آنان، خشونت‌های فرقه‌ای بین [[شیعه]] و [[سنی]] در [[پاکستان]] را علی الاطلاق سزاوار نمی‌دانستند.
بعد از کشته شدن [[حق‌نواز جهنگوی]]، در پیشبرد اهداف گروه، بین سران سپاه صحابه اختلاف افتاد؛ برخی که خود را وفادار به آرمان‌های [[حق‌نواز جهنگوی]] می‌خواندند بر این باور بودند که آرمان [[حق‌نواز]] بایستی تحقق یابد حتی اگر لازم به اعمال عملیات نظامی باشد. برخی دیگر معتقد بودند که سپاه صحابه لازم است تبدیل به حزب سیاسی گردد و یک شاخه نظامی جداگانه‌ای هم داشته باشد که حزب سیاسی را مورد حمایت قرار دهد، طیف اقلیت آنان، خشونت‌های فرقه‌ای بین [[شیعه]] و [[سنی]] در [[پاکستان]] را علی الاطلاق سزاوار نمی‌دانستند.


در این میان برخی از اعضاء سپاه [[صحابه]] همچون [[ایثار قاسمی]] و [[اعظم طارق]] در انتخابات پارلمانی شرکت کردند و وارد پیمان‌های سیاسی شدند، این کار به مذاق بیشتر اعضا خوش نیامد و همین امر موجب گردید که اکثر اعضا گروه را ترک کرده و مجموعه‌های مسلح با روش خشونتی بیشتر ادامه دهند. در میان سه نفر از اعضای گروه به نام «ریاض بسرا»، «اکرم لاهوری» و «ملک اسحاق»، در سال 1996 میلادی اقدام به تأسیس شاخه نظامی سپاه [[صحابه]]، به نام [[لشکر جهنگوی]] کردند.
در این میان برخی از اعضاء سپاه صحابه همچون [[ایثار قاسمی]] و [[اعظم طارق]] در انتخابات پارلمانی شرکت کردند و وارد پیمان‌های سیاسی شدند، این کار به مذاق بیشتر اعضا خوش نیامد و همین امر موجب گردید که اکثر اعضا گروه را ترک کرده و مجموعه‌های مسلح با روش خشونتی بیشتر ادامه دهند. در میان سه نفر از اعضای گروه به نام «ریاض بسرا»، «اکرم لاهوری» و «ملک اسحاق»، در سال 1996 میلادی اقدام به تأسیس شاخه نظامی سپاه صحابه، به نام [[لشکر جهنگوی]] کردند.


بعد از تأسیس این گروه عملیات‌های تروریستی و با هدف کشتار رهبران [[شیعه]] و مسئولین حکومتی [[شیعه]] پی‌ریزی شد. بنا به آمار پلیس در سال 2001 میلادی لشکر جهنگوی در 350 عملیات ترور بر ضد رهبران [[شیعه]] و همچنین دیگر عملیات‌های تروریستی در نقاط مختلف [[پاکستان]] نقش داشت.  
بعد از تأسیس این گروه عملیات‌های تروریستی و با هدف کشتار رهبران [[شیعه]] و مسئولین حکومتی [[شیعه]] پی‌ریزی شد. بنا به آمار پلیس در سال 2001 میلادی لشکر جهنگوی در 350 عملیات ترور بر ضد رهبران [[شیعه]] و همچنین دیگر عملیات‌های تروریستی در نقاط مختلف [[پاکستان]] نقش داشت.  
خط ۱۶۲: خط ۱۶۲:


==منابع:==
==منابع:==
1.    ابوحنيفه، نعمان بن ثابت، الفقه الأکبر، چاپ اول: مکتبة الفرقان، امارات عربى، 1419ق.
1.    ابوحنیفه، نعمان بن ثابت، الفقه الأکبر، چاپ اول: مکتبة الفرقان، امارات عربى، 1419ق.


2.    فراهانی، احمد، «تبارشناسی تروریسم در پاکستان: واقعیت‌ها و راهبردها»، کتاب آسیا 5، ویژه مسائل پاکستان، انتشارات مؤسسه فرهنگی مطالعاتی و تحقیقاتی بین‌المللی ابرار معاصر، چاپ اوّل، تهران، 1389ش.
2.    فراهانی، احمد، «تبارشناسی تروریسم در پاکستان: واقعیت‌ها و راهبردها»، کتاب آسیا 5، ویژه مسائل پاکستان، انتشارات مؤسسه فرهنگی مطالعاتی و تحقیقاتی بین‌المللی ابرار معاصر، چاپ اوّل، تهران، 1389ش.


3.    اعظم طارق، محمّد، فيصله آپ کرين، انجمن سپاه صحابه، کراچى، بی جا، بی نا، بی تا.
3.    اعظم طارق، محمّد، فیصله آپ کرین، انجمن سپاه صحابه، کراچى، بی جا، بی نا، بی تا.


4.    ــــــــــ ، لمحة فکرية، انجمن سپاه صحابه، کراچى، بی جا، بی نا، بی تا.
4.    ــــــــــ ، لمحة فکریة، انجمن سپاه صحابه، کراچى، بی جا، بی نا، بی تا.


5.    جمالی، جواد، افراط‌‌گرایی در پاکستان (مبانی، عملکرد و چشم انداز)، نشر مؤسّسه مطالعات اندیشه‌‌سازان نور، چاپ اوّل، تهران، 1390ش.
5.    جمالی، جواد، افراط‌‌گرایی در پاکستان (مبانی، عملکرد و چشم انداز)، نشر مؤسّسه مطالعات اندیشه‌‌سازان نور، چاپ اوّل، تهران، 1390ش.
خط ۱۷۷: خط ۱۷۷:


8.    رشید، احمد، طالبان اسلام نفت و بازی بزرگ جدید، ترجمه: اسد‌‌الله شفایی و صادق باقری، نشر دانش هستی، چاپ اوّل، 1379ش.
8.    رشید، احمد، طالبان اسلام نفت و بازی بزرگ جدید، ترجمه: اسد‌‌الله شفایی و صادق باقری، نشر دانش هستی، چاپ اوّل، 1379ش.
9.    سبحانى، جعفر، الانصاف فی مسائل دام فيها الخلاف، چاپ اوّل، نشر امام صادق، قم، 1423ق.
9.    سبحانى، جعفر، الانصاف فی مسائل دام فیها الخلاف، چاپ اوّل، نشر امام صادق، قم، 1423ق.


10.    ــــــــــ ، بحوث فى الملل والنحل، مؤسسة الإمام الصادق، قم، 1427ق.
10.    ــــــــــ ، بحوث فى الملل والنحل، مؤسسة الإمام الصادق، قم، 1427ق.


11.    سهانپورى، خليل احمد، عقائد علماء أهل السنّة الديوبنديّة (المهنّد على المفنّد)، تحقيق سيّد طالب الرحمن، چاپ اوّل جامعة الإمام محمّد بن سعود الاسلامية، رياض، 1427ق.
11.    سهانپورى، خلیل احمد، عقائد علماء أهل السنّة الدیوبندیّة (المهنّد على المفنّد)، تحقیق سیّد طالب الرحمن، چاپ اوّل جامعة الإمام محمّد بن سعود الاسلامیة، ریاض، 1427ق.


12.    شرف الدين موسوى، عبدالحسين، أجوبة مسائل جار الله، چاپ دوم، مطبعة العرفان، صيدا، 1373ق.
12.    شرف الدین موسوى، عبدالحسین، أجوبة مسائل جار الله، چاپ دوم، مطبعة العرفان، صیدا، 1373ق.


13.    صدوق، على ابن‌‌بابويه، الاعتقادات، چاپ دوم: المؤتمر العالمى للشيخ المفيد، قم، 1414ق.
13.    صدوق، على ابن‌‌بابویه، الاعتقادات، چاپ دوم: المؤتمر العالمى للشیخ المفید، قم، 1414ق.


14.    طاهر، رب نواز، نقوش جهنگوى، مکتبه خلافت راشده، کراچی.
14.    طاهر، رب نواز، نقوش جهنگوى، مکتبه خلافت راشده، کراچی.


15.    طوسى، محمّد بن حسن، التبيان فى تفسير القرآن، تحقيق و تصحيح احمد حبيب قصير عاملى، چاپ اوّل مکتب الإعلام الإسلامى، 1409ق.
15.    طوسى، محمّد بن حسن، التبیان فى تفسیر القرآن، تحقیق و تصحیح احمد حبیب قصیر عاملى، چاپ اوّل مکتب الإعلام الإسلامى، 1409ق.


16.    ــــــــــ ، العقائد الجعفرية، چاپ اول: مکتبة النشر الإسلامى، قم، 1411ق.
16.    ــــــــــ ، العقائد الجعفریة، چاپ اول: مکتبة النشر الإسلامى، قم، 1411ق.


17.    عارفی، محمّد اکرم، شیعیان پاکستان، نشر اسوه، چاپ اوّل، قم، 1385ش.
17.    عارفی، محمّد اکرم، شیعیان پاکستان، نشر اسوه، چاپ اوّل، قم، 1385ش.


18.    عثمانى، رحمت الله، إظهار الحق، دارالکتب العلمية، بيروت، بی تا.
18.    عثمانى، رحمت الله، إظهار الحق، دارالکتب العلمیة، بیروت، بی تا.


19.    علیزاده موسوی، مهدی، مکتب دیوبند و جنبش جماعت تبلیغ، نشر پاد اندیشه، چاپ اوّل، قم، 1392ش.
19.    علیزاده موسوی، مهدی، مکتب دیوبند و جنبش جماعت تبلیغ، نشر پاد اندیشه، چاپ اوّل، قم، 1392ش.


20.    غزالى، محمّد، دفاع عن العقيدة والشريعة ضد مطاعن المستشرقين، چاپ اوّل: دار نهضة، مصر.
20.    غزالى، محمّد، دفاع عن العقیدة والشریعة ضد مطاعن المستشرقین، چاپ اوّل: دار نهضة، مصر.


21.    فاروق، عمرو، جريدة الشرق الأوسط، عدد 10902، جمعه 2 شوال 1429ق، «باکستان: مخاوف من توتر سنی ـ شيعی»، قابل دسترسی در:
21.    فاروق، عمرو، جریدة الشرق الأوسط، عدد 10902، جمعه 2 شوال 1429ق، «باکستان: مخاوف من توتر سنی ـ شیعی»، قابل دسترسی در:
http://archive.aawsat.com/details.asp?section=45&article=489224&issueno=10902#.WNFa4GtlPIU
http://archive.aawsat.com/details.asp?section=45&article=489224&issueno=10902#.WNFa4GtlPIU


22.    فاروقى، ضياء الرحمن، تاريخى دستاويز، چاپ دوّم: نشر سپاه صحابه، جهنگ، 1995م.
22.    فاروقى، ضیاء الرحمن، تاریخى دستاویز، چاپ دوّم: نشر سپاه صحابه، جهنگ، 1995م.


23.    ــــــــــ ، خمينى ازم اور اسلام، اشاعة المعارف، فيصل‏آباد، بی‌تا.
23.    ــــــــــ ، خمینى ازم اور اسلام، اشاعة المعارف، فیصل‏آباد، بی‌تا.


24.    کریمی حاجی خادمی، مازیار، طالبان خاستگاه و مبانی فکری، انتشارات کانون اندیشه جوان، چاپ اوّل، تهران، 1392ش.
24.    کریمی حاجی خادمی، مازیار، طالبان خاستگاه و مبانی فکری، انتشارات کانون اندیشه جوان، چاپ اوّل، تهران، 1392ش.


25.    کشميرى، محمد انور شاه، فيض البارى على صحيح البخارى، تحقيق محمد بدر عالم ميرتهى، چاپ اوّل: دارالکتب العلمية، بيروت، 1426ق.
25.    کشمیرى، محمد انور شاه، فیض البارى على صحیح البخارى، تحقیق محمد بدر عالم میرتهى، چاپ اوّل: دارالکتب العلمیة، بیروت، 1426ق.


26.    کلينى، محمّد بن يعقوب، الکافى، تحقيق على اکبر غفارى، چاپ پنجم: دارالکتب الإسلامية، تهران، 1363ش.
26.    کلینى، محمّد بن یعقوب، الکافى، تحقیق على اکبر غفارى، چاپ پنجم: دارالکتب الإسلامیة، تهران، 1363ش.


27.    ماه پیشانیان، مهسا، «مقدّمه‌ای بر الگوهای بی‌ثباتی و درگیری در پاکستان»، کتاب آسیا 5 ویژه مسائل پاکستان، نشر مؤسّسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر، چاپ اوّل، تهران، 1389ش.
27.    ماه پیشانیان، مهسا، «مقدّمه‌ای بر الگوهای بی‌ثباتی و درگیری در پاکستان»، کتاب آسیا 5 ویژه مسائل پاکستان، نشر مؤسّسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر، چاپ اوّل، تهران، 1389ش.
خط ۲۲۲: خط ۲۲۲:
30.    محمّدی، علی، «افراط‌‌گرایی در پاکستان علل و پیامدها»، کتاب آسیا 5 ویژه مسائل پاکستان، نشر مؤسّسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر، چاپ اوّل، تهران، 1389ش.
30.    محمّدی، علی، «افراط‌‌گرایی در پاکستان علل و پیامدها»، کتاب آسیا 5 ویژه مسائل پاکستان، نشر مؤسّسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر، چاپ اوّل، تهران، 1389ش.


31.    مدنى، حسين احمد، الشهاب الثاقب على المسترق الکاذب، کتاب‏خانه امداديه، ديوبند.
31.    مدنى، حسین احمد، الشهاب الثاقب على المسترق الکاذب، کتاب‏خانه امدادیه، دیوبند.


32.    مؤسسه مطالعات اندیشه‌‌سازان نور، جریان‌های افراطی در پاکستان، نشر مؤسّسه اندیشه‌‌سازان نور، چاپ اوّل، تهران، 1395ش.
32.    مؤسسه مطالعات اندیشه‌‌سازان نور، جریان‌های افراطی در پاکستان، نشر مؤسّسه اندیشه‌‌سازان نور، چاپ اوّل، تهران، 1395ش.
خط ۲۲۸: خط ۲۲۸:
33.    ــــــــــ ، ماهیت و جایگاه جریان‌های سلفی در کشورهای اسلامی، نشر مؤسسه اندیشه‌‌سازان نور، چاپ اوّل، تهران، 1392ش.
33.    ــــــــــ ، ماهیت و جایگاه جریان‌های سلفی در کشورهای اسلامی، نشر مؤسسه اندیشه‌‌سازان نور، چاپ اوّل، تهران، 1392ش.


34.    نيشابورى، مسلم بن حجاج، صحيح مسلم، تحقيق محمد فؤاد عبدالباقى، دار إحياء التراث العربى، بيروت.
34.    نیشابورى، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، تحقیق محمد فؤاد عبدالباقى، دار إحیاء التراث العربى، بیروت.


35.    Andrew T H Tan, "the politics of terror",Routledge, London and New york, edition 1, 2006.
35.    Andrew T H Tan, "the politics of terror",Routledge, London and New york, edition 1, 2006.
Writers، confirmed، مدیران
۸۷٬۷۷۵

ویرایش