۸۸٬۰۰۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'می دارد' به 'میدارد') |
جز (جایگزینی متن - 'قران' به 'قرآن') |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''محکم و متشابه''' یکی از موضوعات مهم در مبانی تفسیری [[ | '''محکم و متشابه''' یکی از موضوعات مهم در مبانی تفسیری [[قرآن|قرآن]] است. مبنای ادعای مذکور آیه ی 7سوره آل عمران استکه بر اساس ان آیات قرآن به دو بخش محکمات و متشابهات تقسیم گردیده است. از منظر برخی از مفسرین فقط بخش محکمات قابل تفسیر است. در نتیجه آیات متشابه از قلمرو تفسیر بشری - غیر معصوم - خارج خواهد شد. | ||
==محکم و متشابه== | ==محکم و متشابه== | ||
یکی از مبانی تفسیری [[ | یکی از مبانی تفسیری [[قرآن|قرآن]] موضوع محکم و متشابه است. مبنای ادعای مذکور آیه ی 7سوره آل عمران استکه بر اساس ان آیات قرآن به دو بخش محکمات و متشابهات تقسیم گردیده است. از منظر برخی از مفسرین فقط بخش محکمات قابل تفسیر است. در نتیجه آیات متشابه از قلمرو تفسیر بشری - غیر معصوم - خارج خواهد شد. بنابراین لازم است قبل ازورود در حوزه تفسیر، به تبیین این دو واژه در قرآن بپردازیم: | ||
==محکم ومتشابه در لغت:== | ==محکم ومتشابه در لغت:== | ||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
محکم ان است که مراد متکلم از طریق ظهور یا تاویل کلام معلوم باشد و متشابه ان است که علمش فقط در نزد خداست و از دسترس فهم دیگران خارج است. | محکم ان است که مراد متکلم از طریق ظهور یا تاویل کلام معلوم باشد و متشابه ان است که علمش فقط در نزد خداست و از دسترس فهم دیگران خارج است. | ||
محکم به کلامی اطلاق میگردد که تاویل بردار نیست اما متشابه ان است که وجوه گوناگون در معنای ان داده می شود. | محکم به کلامی اطلاق میگردد که تاویل بردار نیست اما متشابه ان است که وجوه گوناگون در معنای ان داده می شود. | ||
محکم، کلامی است که مفهوم ان معقول باشد ولی متشابه ان است که معنایش برای عقل قابل درک نیست <ref>الاتقان فی علوم | محکم، کلامی است که مفهوم ان معقول باشد ولی متشابه ان است که معنایش برای عقل قابل درک نیست <ref>الاتقان فی علوم القرآن ج 3ص 3- 5</ref> | ||
ایشان در ادامه روآیاتی از ابن عباس و....در معنای محکمات و متشابهات بیان می کند – <ref>الاتقان فی علوم | ایشان در ادامه روآیاتی از ابن عباس و....در معنای محکمات و متشابهات بیان می کند – <ref>الاتقان فی علوم القرآن ج 3ص 3- 5</ref>... | ||
===محمد بن صالح بن محمد العثیمین - از اعلام اهل سنت-=== | ===محمد بن صالح بن محمد العثیمین - از اعلام اهل سنت-=== | ||
خط ۹۸: | خط ۹۸: | ||
ایشان درادامه می نویسد تفاوت شیعه با اهل سنت در تعریف فوق از متشابهات ان است که از منظر عالمان شیعه علم به تاویل متشابهات درنزد پیامبر ص و اهل بیت ع نیز باذن الهی می باشد در حالی که از منظر مشهور اهل سنت تاویل ان فقط نزد خداوند می باشد. <ref> | ایشان درادامه می نویسد تفاوت شیعه با اهل سنت در تعریف فوق از متشابهات ان است که از منظر عالمان شیعه علم به تاویل متشابهات درنزد پیامبر ص و اهل بیت ع نیز باذن الهی می باشد در حالی که از منظر مشهور اهل سنت تاویل ان فقط نزد خداوند می باشد. <ref>القرآن فی الاسلام ص 33-37 </ref> | ||
خط ۱۱۱: | خط ۱۱۱: | ||
ایشان نکات ذکر شده را مستفاد از آیه" أفلا یتدبرون القرآن" می داند.. <ref> | ایشان نکات ذکر شده را مستفاد از آیه" أفلا یتدبرون القرآن" می داند.. <ref>القرآن فی الاسلام ص 33-37</ref> | ||
خط ۱۶۲: | خط ۱۶۲: | ||
ایشان سپس به بررسی دو واژه محکم و متشابه در سوره 7 آل عمران پرداخته و می نویسد: | ایشان سپس به بررسی دو واژه محکم و متشابه در سوره 7 آل عمران پرداخته و می نویسد: | ||
اما در مفهوم محکم و متشابه در آیه 7 سوره آل عمران نگاههای متفاوتی وجود دارد که برخی انرا به شانزده دیدگاه رسانده اند. <ref>علوم | اما در مفهوم محکم و متشابه در آیه 7 سوره آل عمران نگاههای متفاوتی وجود دارد که برخی انرا به شانزده دیدگاه رسانده اند. <ref>علوم القرآن ص 166- 169</ref> | ||
تبیین دیدگاه شهید محمد باقر حکیم در معنای محکم و متشابه در آیه 7 سوره آل عمران | تبیین دیدگاه شهید محمد باقر حکیم در معنای محکم و متشابه در آیه 7 سوره آل عمران | ||
ایشان نخست به ذکر نکته مهمی در تفسیر قرآن پرداخته و می نویسد: تفسیرقرآن به دو نوع تفسیر لفظ و تفسیر معنی تفسیم می شود. | ایشان نخست به ذکر نکته مهمی در تفسیر قرآن پرداخته و می نویسد: تفسیرقرآن به دو نوع تفسیر لفظ و تفسیر معنی تفسیم می شود. | ||
خط ۱۶۸: | خط ۱۶۸: | ||
ایشان تفسیر آیات متشابه را از نوع تفسیر دوم –تحدید معنا و مصداق حقیقی - دانسته و می نویسد: | ایشان تفسیر آیات متشابه را از نوع تفسیر دوم –تحدید معنا و مصداق حقیقی - دانسته و می نویسد: | ||
بر این اساس، آیات متشابه بر خلاف تعریف مشهور - آیاتی که معانی شان مجمل بوده و ظهور در مفهوم مشخصی خاصی ندارند – آیاتی هستند که گرچه معانی ظاهری و قابل فهم داشته اما مفهوم حقیقی و مصداق خارجی ان دقیقا روشن نیست از اینرو نیاز به تفسیر معنا دارند. <ref>علوم | بر این اساس، آیات متشابه بر خلاف تعریف مشهور - آیاتی که معانی شان مجمل بوده و ظهور در مفهوم مشخصی خاصی ندارند – آیاتی هستند که گرچه معانی ظاهری و قابل فهم داشته اما مفهوم حقیقی و مصداق خارجی ان دقیقا روشن نیست از اینرو نیاز به تفسیر معنا دارند. <ref>علوم القرآن ص 169-170:</ref> | ||
ایشان فقره: (... فیتبعون ما تشابه منه... ) را قرینه بر اثبات تشابه بمعنای مذکور- الفاظی که فهم انها علاوه بر تفسیر لغوی نیاز به تفسیر معنا و مصداق حقیقی دارند – دانسته ومی نویسد: | ایشان فقره: (... فیتبعون ما تشابه منه... ) را قرینه بر اثبات تشابه بمعنای مذکور- الفاظی که فهم انها علاوه بر تفسیر لغوی نیاز به تفسیر معنا و مصداق حقیقی دارند – دانسته ومی نویسد: | ||