جنبش اسلامی سودان: تفاوت میان نسخه‌ها

چند پیوند
جز (جایگزینی متن - 'مهم ترین' به 'مهم‌ترین')
(چند پیوند)
خط ۱: خط ۱:
در میان '''جنبش‌های اسلامی سودان'''، «حزب امت»، «جبهه الاسلامی» و «اخوان المسلمین» به عنوان احزاب عمده سیاسی ـ اسلامی سودان نقش اصلی را در بیداری امت اسلامی ایفا کردند. «علی عثمان محمد طه» یکی از رهبران برجسته جبهه اسلامی است که در طی سالیان گذشته تلاش‌های زیادی را برای برقراری نظامی اسلامی در سودان انجام داد. وی از آغاز دهه هفتاد به مخالفت با رژیم حاکم بر سودان پرداخت و بیشترین تلاش را در ژوئن 1989، انجام داد. «گفته می شود که وی فرماندهی نیروهای مسلح طرفدار ژنرال «عمرالبشیر» را بر عهده داشته است. همچنین وی نقش مهمی در تحول رابطه میان جبهه اسلامی و نظام جدید سودان داشته و به عنوان مرد قدرتمند و با نفوذ در رهبری جبهه اسلامی مطرح است.»
در میان '''جنبش‌های اسلامی سودان'''، «حزب امت»، «جبهه الاسلامی» و «[[اخوان المسلمین]]» به عنوان احزاب عمده سیاسی ـ اسلامی سودان نقش اصلی را در بیداری امت اسلامی ایفا کردند. «علی عثمان محمد طه» یکی از رهبران برجسته جبهه اسلامی است که در طی سالیان گذشته تلاش‌های زیادی را برای برقراری نظامی اسلامی در سودان انجام داد. وی از آغاز دهه هفتاد به مخالفت با رژیم حاکم بر سودان پرداخت و بیشترین تلاش را در ژوئن 1989، انجام داد. «گفته می شود که وی فرماندهی نیروهای مسلح طرفدار ژنرال «عمرالبشیر» را بر عهده داشته است. همچنین وی نقش مهمی در تحول رابطه میان جبهه اسلامی و نظام جدید سودان داشته و به عنوان مرد قدرتمند و با نفوذ در رهبری جبهه اسلامی مطرح است.»
<br>
<br>
=جنبش اسلامی سودان=
=جنبش اسلامی سودان=
خط ۳۵: خط ۳۵:
ین اقدامات «نمیری» باعث خشم مردم شد و تظاهرات عظیم مردمی در سودان به راه افتاد. در اثر این اعتراض ها حکومت «نمیری» سرنگون و «سوار الذهب» در 4 آوریل 1985 به قدرت رسید.
ین اقدامات «نمیری» باعث خشم مردم شد و تظاهرات عظیم مردمی در سودان به راه افتاد. در اثر این اعتراض ها حکومت «نمیری» سرنگون و «سوار الذهب» در 4 آوریل 1985 به قدرت رسید.
<br>
<br>
در انتخابات 1986 حزب امت و دموکراتیک موفق شدند یک دولت ائتلافی را با نخست‌وزیری «صادق المهدی» به وجود بیاورند. دولت ائتلافی «صادق المهدی» در ژوئن 1989 در یک اقدام نظامی، توسط ژنرال «عمر حسین البشیر» که یک اسلام گرا و عضو جنبش اخوان المسلمین در سودان بود، سرنگون شد. او پس از گرفتن قدرت با برچیدن احزاب سیاسی، اولین دولت اسلام گرای سنی را تشکیل داد و خواستار اجرای دقیق شریعت اسلام در این کشور شد.
در انتخابات 1986 حزب امت و دموکراتیک موفق شدند یک دولت ائتلافی را با نخست‌وزیری «صادق المهدی» به وجود بیاورند. دولت ائتلافی «صادق المهدی» در ژوئن 1989 در یک اقدام نظامی، توسط ژنرال «عمر حسین البشیر» که یک اسلام گرا و عضو جنبش [[اخوان المسلمین]] در سودان بود، سرنگون شد. او پس از گرفتن قدرت با برچیدن احزاب سیاسی، اولین دولت اسلام گرای سنی را تشکیل داد و خواستار اجرای دقیق شریعت اسلام در این کشور شد.
<br>
<br>
===ویژگی‌ها و مواضع فکری و سیاسی===
===ویژگی‌ها و مواضع فکری و سیاسی===
خط ۷۰: خط ۷۰:
4 ـ در حکومت «عبداللّه » اشتباهات زیادی دامن گیر جنبش شد و تمام آنچه که «مهدی» برای از بین بردن آن مبارزه کرد، مانند امتیازهای قومی، قبیله ای، طبقاتی و اعمال زور و ستم، در حکومت «عبداللّه » بازگشت و مردم سودان فشارهای زیادی را از این بابت متحمل شدند.
4 ـ در حکومت «عبداللّه » اشتباهات زیادی دامن گیر جنبش شد و تمام آنچه که «مهدی» برای از بین بردن آن مبارزه کرد، مانند امتیازهای قومی، قبیله ای، طبقاتی و اعمال زور و ستم، در حکومت «عبداللّه » بازگشت و مردم سودان فشارهای زیادی را از این بابت متحمل شدند.
<br>
<br>
5 ـ بسیاری از دیدگاه های جنبش مهدویت با اسلام سنتی و کلاسیک در تضاد بود و به این دلیل دعوت او واکنش هایی را در جهان اهل سنت در پی داشت. «سلطان عبدالحمید عثمانی» اعلامیه ای پرشمار بر ضد او منتشر کرد و علمای دانشگاه الازهر نیز فتوایی در همان زمینه صادر و منتشر کردند. بعضی از علمای سودان نیز رساله هایی در ردّ ادعاهای «مهدی» نوشتند. «شیخ احمد الازهری بن اسماعیل»، مفتی غرب سودان در سال 1882 رساله ای در رد ادعای مهدویت منتشر کرد.»
5 ـ بسیاری از دیدگاه های جنبش مهدویت با اسلام سنتی و کلاسیک در تضاد بود و به این دلیل دعوت او واکنش هایی را در جهان اهل سنت در پی داشت. «سلطان عبدالحمید عثمانی» اعلامیه ای پرشمار بر ضد او منتشر کرد و علمای [[دانشگاه الازهر]] نیز فتوایی در همان زمینه صادر و منتشر کردند. بعضی از علمای سودان نیز رساله هایی در ردّ ادعاهای «مهدی» نوشتند. «شیخ احمد الازهری بن اسماعیل»، مفتی غرب سودان در سال 1882 رساله ای در رد ادعای مهدویت منتشر کرد.»
<br>
<br>
==بازتاب اسلام گرایی در سودان==
==بازتاب اسلام گرایی در سودان==
خط ۷۶: خط ۷۶:
سودان در دهه 1970، با وجود فشارهای «جعفر نمیری»، شاهد خیزش گروه های سیاسی و رشد چشم گیر بنیادگرایی اسلامی بود. احزابی که در این دهه در صحنه سیاسی این کشور نمایان شدند، دارای گرایش های متفاوت سوسیالیستی، ناسیونالیستی، اسلامی و قومی و قبیله ای بودند. با این همه گروه های اسلامی تمام جناح های دیگر را تحت الشعاع خود قرار داده و حرف اول را در عرصه سیاست و اجتماع می زدند.
سودان در دهه 1970، با وجود فشارهای «جعفر نمیری»، شاهد خیزش گروه های سیاسی و رشد چشم گیر بنیادگرایی اسلامی بود. احزابی که در این دهه در صحنه سیاسی این کشور نمایان شدند، دارای گرایش های متفاوت سوسیالیستی، ناسیونالیستی، اسلامی و قومی و قبیله ای بودند. با این همه گروه های اسلامی تمام جناح های دیگر را تحت الشعاع خود قرار داده و حرف اول را در عرصه سیاست و اجتماع می زدند.
<br>
<br>
از میان جریان های اسلام گرایی این کشور نیز، «حزب امت»، «[[جبهه الاسلامی]]» و «اخوان المسلمین» به عنوان احزاب عمده سیاسی ـ اسلامی سودان نقش اصلی را در بیداری امت اسلامی ایفا کردند. «علی عثمان محمد طه» یکی از رهبران برجسته جبهه اسلامی است که در طی سالیان گذشته تلاش‌های زیادی را برای برقراری نظامی اسلامی در سودان انجام داد. وی از آغاز دهه هفتاد به مخالفت با رژیم حاکم بر سودان پرداخت و بیشترین تلاش را در ژوئن 1989، انجام داد. «گفته می شود که وی فرماندهی نیروهای مسلح طرفدار ژنرال «عمرالبشیر» را بر عهده داشته است. همچنین وی نقش مهمی در تحول رابطه میان جبهه اسلامی و نظام جدید سودان داشته و به عنوان مرد قدرتمند و با نفوذ در رهبری جبهه اسلامی مطرح است.»
از میان جریان های اسلام گرایی این کشور نیز، «حزب امت»، «[[جبهه الاسلامی]]» و «[[اخوان المسلمین]]» به عنوان احزاب عمده سیاسی ـ اسلامی سودان نقش اصلی را در بیداری امت اسلامی ایفا کردند. «علی عثمان محمد طه» یکی از رهبران برجسته جبهه اسلامی است که در طی سالیان گذشته تلاش‌های زیادی را برای برقراری نظامی اسلامی در سودان انجام داد. وی از آغاز دهه هفتاد به مخالفت با رژیم حاکم بر سودان پرداخت و بیشترین تلاش را در ژوئن 1989، انجام داد. «گفته می شود که وی فرماندهی نیروهای مسلح طرفدار ژنرال «عمرالبشیر» را بر عهده داشته است. همچنین وی نقش مهمی در تحول رابطه میان جبهه اسلامی و نظام جدید سودان داشته و به عنوان مرد قدرتمند و با نفوذ در رهبری جبهه اسلامی مطرح است.»
<br>
<br>
جنبش اخوان المسلمین، به عنوان یک جنبش مدرن شهری از دهه 70 به این سو در جامعه سودان، طرفداران زیادی را از میان تحصیلکردگان، دانشجویان و روشن فکران به سوی خود جلب کرد و این در حالی بود که جنبش موعودگرایان (حزب امت) توانایی پاسخگویی به مسایل روز و پر کردن خلأ ایدئولوژی ناشی از سرنگونی ناصریسم و سوسیالیسم را نداشت. به خاطر همین ایدئولوژی برتر اخوان المسلمین بود که «نمیری» در سپتامبر 1983 مجبور شد تا در سودان، جمهوری اسلامی اعلام کند. این اقدام او که بیشتر برای مشروعیت بخشیدن به رژیم حاکم صورت گرفت، نتوانست خواسته‌های اخوانی ها و اسلام گرایان را برآورده کند.
جنبش اخوان المسلمین، به عنوان یک جنبش مدرن شهری از دهه 70 به این سو در جامعه سودان، طرفداران زیادی را از میان تحصیلکردگان، دانشجویان و روشن فکران به سوی خود جلب کرد و این در حالی بود که جنبش موعودگرایان (حزب امت) توانایی پاسخگویی به مسایل روز و پر کردن خلأ ایدئولوژی ناشی از سرنگونی ناصریسم و سوسیالیسم را نداشت. به خاطر همین ایدئولوژی برتر اخوان المسلمین بود که «نمیری» در سپتامبر 1983 مجبور شد تا در سودان، جمهوری اسلامی اعلام کند. این اقدام او که بیشتر برای مشروعیت بخشیدن به رژیم حاکم صورت گرفت، نتوانست خواسته‌های اخوانی ها و اسلام گرایان را برآورده کند.
خط ۸۴: خط ۸۴:
نخستین دستاورد برقراری نظام اسلامی در سودان پس از شکست ایدئولوژی غربی و ناسیونالیسم و سوسیالیسم تشکیل دولت اسلامی بر اساس اندیشه های سیاسی جنبش اخوان المسلمین و «[[حسن الترابی]]» در سودان بود. «ترابی» که پس از پیروزی در سودان، خواهان اسلامی‌کردن سایر دولت های عربی و همبستگی آنها شد، همواره تهدیدی جدی برای کشورهای عربی به شمار آمده است. به طوری که همسایگان عرب سودان مانند مصر، لیبی، الجزایر و تونس، دعوت ترابی را برای اسلامی‌کردن کشورهای عربی و وحدت مسلمانان، تهدید مستقیم برای ثبات داخلی خود می‌دانند. تقویت روابط جمهوری اسلامی ایران و سودان که متکی بر کمک های اقتصادی، فرهنگی و... ایران به سودان می‌باشد، این تهدید را بسیار جدی و بزرگتر جلوه داده است.
نخستین دستاورد برقراری نظام اسلامی در سودان پس از شکست ایدئولوژی غربی و ناسیونالیسم و سوسیالیسم تشکیل دولت اسلامی بر اساس اندیشه های سیاسی جنبش اخوان المسلمین و «[[حسن الترابی]]» در سودان بود. «ترابی» که پس از پیروزی در سودان، خواهان اسلامی‌کردن سایر دولت های عربی و همبستگی آنها شد، همواره تهدیدی جدی برای کشورهای عربی به شمار آمده است. به طوری که همسایگان عرب سودان مانند مصر، لیبی، الجزایر و تونس، دعوت ترابی را برای اسلامی‌کردن کشورهای عربی و وحدت مسلمانان، تهدید مستقیم برای ثبات داخلی خود می‌دانند. تقویت روابط جمهوری اسلامی ایران و سودان که متکی بر کمک های اقتصادی، فرهنگی و... ایران به سودان می‌باشد، این تهدید را بسیار جدی و بزرگتر جلوه داده است.
<br>
<br>
در پی اتهام پنج نفر سودانی به عملیات تروریستی در «نیویورک» در سال 1993، امریکا دولت «عمرالبشیر» را مورد انتقاد شدید قرار داد و متهم کرد که سودان را به پایگاه تربیت اسلام گرایان و جنگجویان عرب افغانی تبدیل کرده است که هدفشان سرنگونی حکومت های عربی وابسته به غرب است که عملکردشان با اسلام تعارض دارد.
در پی اتهام پنج نفر سودانی به عملیات تروریستی در «نیویورک» در سال 1993، امریکا دولت «[[عمرالبشیر]]» را مورد انتقاد شدید قرار داد و متهم کرد که سودان را به پایگاه تربیت اسلام گرایان و جنگجویان عرب افغانی تبدیل کرده است که هدفشان سرنگونی حکومت های عربی وابسته به غرب است که عملکردشان با اسلام تعارض دارد.
<br>
<br>
در پی حملات 11 سپتامبر 2001 به نیویورک و [[واشنگتن]] بسیاری از کشورها و از جمله سودان به عنوان پشتیبان اصلی تروریست ها مورد تهدید امریکا قرار گرفتند و سردمداران امریکا خواستار پایان دادن به پشتیبانی دولت سودان از اسلام گرایان شدند. دولت سودان تا کنون در برابر این زورگویی های دولتمردان امریکایی تسلیم نشده و اسلام گرایان همچنان در این کشور بر سر قدرت هستند.
در پی حملات 11 سپتامبر 2001 به نیویورک و [[واشنگتن]] بسیاری از کشورها و از جمله سودان به عنوان پشتیبان اصلی تروریست ها مورد تهدید امریکا قرار گرفتند و سردمداران امریکا خواستار پایان دادن به پشتیبانی دولت سودان از اسلام گرایان شدند. دولت سودان تا کنون در برابر این زورگویی های دولتمردان امریکایی تسلیم نشده و اسلام گرایان همچنان در این کشور بر سر قدرت هستند.