۸۷٬۵۶۷
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'می شود' به 'میشود') |
جز (جایگزینی متن - '[[امیرالمؤمنین' به '[[علی بن ابی طالب ') |
||
(۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۴: | خط ۴: | ||
!ذی القعده | !ذی القعده | ||
|- | |- | ||
| | |نامهای دیگر | ||
|ذیالقَعدة یا ذوالقَعدة الحرام | |ذیالقَعدة یا ذوالقَعدة الحرام | ||
|- | |- | ||
|ماه قبل | |ماه قبل | ||
|شوال | |[[شوال]] | ||
|- | |- | ||
|ماه بعد | |ماه بعد | ||
|ذیالحجه | |[[ذی الحجه|ذیالحجه]] | ||
|- | |- | ||
|اعمال و آیینها | |اعمال و آیینها | ||
|اعمال روز دحو الارض | |اعمال روز دحو الارض | ||
|- | |- | ||
|از | |از ماههای | ||
|حرام | |[[حرام]] | ||
|- | |- | ||
|مناسبتها و وقایع | |مناسبتها و وقایع | ||
|ولادت [[ | |ولادت [[علی بن موسی (رضا)(علیهالسلام)]] • ولادت [[فاطمه بنت موسی بن جعفر|حضرت معصومه(سلام الله علیها)]] • [[شهادت]] [[محمد بن علی (جواد)|امام جواد(علیهالسلام)]] | ||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''ذیالقَعده''' یازدهمین ماه از ماههای قمری است. ماه ذیالقعده از ماههای [[حرام]] است که شروع [[جنگ]] در آن حتی با دشمنان [[اسلام]] [[حرام]] است؛ مگر اینکه آنها جنگ را به [[مسلمانان]] تحمیل نمایند. این ماه جزو ماههای [[حج]] است. در این ماه زائران [[خانه خدا]] از اطراف و اکنافِ جهان به سوی [[مکه]] و [[مدینه]] حرکت میکنند. این ماه، ماه اجابت [[دعا]] نامیده شدهاست. | |||
== ذی القعده یعنی چه == | |||
ذی القَعدة یا ذوالقَعدة الحرام یازدهمین ماه از ماههای قمری است. این ماه از [[ماههای حرام]] ([[محرم الحرام|محرم]]، [[رجب]]، ذیالقعدة و [[ذی الحجه|ذیالحجة]]) است<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۱، ص۳۲ وج۴۳، ص۲۶</ref> که جنگ در آن حرام است<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۱، ص۳۲</ref>. ذیالقعده جزو ماههای [[حج]] (شوال، ذیالقعده و ذیالحجه) نیز به شمار میرود<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۸۹ و۳۰۳؛ نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۸، ص۱۲</ref>. ماههای حج، ماههای بجا آوردن اعمال حج هستند<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، بیتا، ص۳۲۲</ref>. | |||
ذوالقعده از قعود و نشستن گرفته شده و از آنجا که اعراب در این ماه از جنگ فرو مینشستند، آن را به این نام نامیدهاند<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۸۹</ref>. | |||
== فضیلت ماه ذیالقعده == | |||
[[سید بن طاووس]] در فضیلت این ماه میگوید: «ماه ذیالقعده ماهی است که به هنگام شدّت و گرفتاری، زمان خوبی برای دعاست، و برای رفع ظلم و ستم و [[دعا]] بر ضد ظالم مؤثّر است». به گفته وی این ماه «ماه اجابت دعا» نامیده شده است<ref>سید بن طاووس، اقبال الاعمال، ج1، ص306</ref>. | |||
[[شیخ مفید]] رحمه الله روایت کرده که [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیغمبر(صلی الله علیه)]] فرمودند: هر کس در ماه حرام سه روز پنجشنبه و [[جمعه]] و شنبه را [[روزه]] بگیرد، [[خداوند]] برای او [[عبادت]] یک سال را بنویسد. همچنین روایت شده است نهصد سال که روزهای آن روزه و شبهای آن در قیام باشد<ref>المراقبات، ص 369</ref>. | |||
[[میرزا جواد ملکی تبریزی]] مینویسد: «این ماه، اولین ماه حرام سال است که در آن جنگ حتی با [[کافران]]، حرام است، پس حکم جنگ و مخالفت با خداوند در آن چگونه است؟! در این ماهها باید قلب و بدن بیش از سایر ایام از گناه و نافرمانی خدا نگه داشته شوند<ref>ملکی تبریزی، المراقبات، ص301</ref>.» | |||
[[ | == عبادت دستهجمعی و درخواست حاجت == | ||
[[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین(علیهالسلام)]] فرمود: هر گروهی در این روز به منظور یاد خداوند عزّوجلّ جمع شوند، پیش از آن که متفرّق شوند، حاجت ایشان برآورده میشود. در این روز خداوند، یک میلیون رحمت فرو میفرستد، و نود و نه رحمت از آن مخصوص جمعی است که به ذکر [[خدا]] مشغول بوده، در این روز [[روزه]] گرفته و در شبِ این روز به [[عبادت]] پرداخته باشند<ref>اقبال الاعمال، ص618-619</ref>. | |||
== وقایع ماه ذیالقعده == | |||
مناسبتها و وقایع ماه ذیالقعده شامل: | |||
[[ | === اوّل ذیالقعده === | ||
روز میلاد [[فاطمه بنت موسی بن جعفر|حضرت فاطمه معصومه(علیهالسلام)]] در سال 173 هجری قمری. | |||
= | === روز یازدهم === | ||
میلاد با سعادت [[علی بن موسی (رضا)|امام رضا(علیهالسلام)]] در سال 148 هجری قمری. | |||
=== بیست و سوم ماه ذیالقعده === | |||
طبق برخی از روایات شهادت امام رضا(علیهالسلام) در سال 203. (هرچند معروف است، شهادت آن حضرت «آخر [[صفر المظفر|ماه صفر]]» است). | |||
[[زیارت]] حضرت امام رضا(علیهالسلام) در این روز سنت است و [[سید بن طاووس]] از بعضی نقل کرده است که [[مستحب]] میباشد<ref>مفاتیحالجنان، ص 248</ref>. | |||
=== بیست و پنجم ماه ذیالقعده === | |||
طبق روایتی از امام رضا(علیهالسلام) روز دحوالأرض است (یعنی پهن شدن زمین از زیر خانه [[کعبه]] بر روی آب) و به عبادت در این شب و روز سفارش شده است<ref>مفاتیحالجنان، ص 248</ref>. | |||
== | === روز سیام === | ||
[[شهادت]] [[محمد بن علی (جواد)|امام محمدتقی(علیهالسلام)]] در سن 25 سالگی در سال 220 هجری قمری. قبر شریفش در بقعه کاظمیه است<ref>مفاتیحالجنان، ص 248</ref>. | |||
== اعمال مهمترین روزهای ماه ذیالقعده == | |||
برخی از ایام این ماه پرفضیلت، اعمال مخصوصی دارد که شامل: | |||
== | === اعمال یکشنبه ذیالقعده === | ||
روز یکشنبه ماه ذیالقعده [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اکرم(صلی الله علیه)]] از منزل خارج شدند و فرمودند: «ای مردم! چه کسی میخواهد [[توبه]] کند؟» همه پاسخ مثبت دادند. آنگاه فرمود: «[[غسل]] کنید، [[وضو]] بگیرید و چهار رکعت [[نماز]] بخوانید. در هر رکعت یک بار [[سوره حمد]]، سه بار [[سوره توحید|سوره اخلاص]] و یک بار هم [[سوره فلق]] و [[سوره ناس|سوره ناس]] بخوانید. پس از اتمام نماز 70 مرتبه [[استغفار]] کنید و سپس بگویید: | |||
لا حول و لاقوة الا بالله العلی العظیم و بعد از آن، این دعا را بخوانید: | |||
لا حول و لاقوة الا بالله العلی العظیم و بعد از آن، این دعا را بخوانید: | |||
«یا عزیز یا غفار اغفر لی ذنوبی و ذنوب جمیع المؤمنین و المؤمنات فانه لا یغفر الذنوب الا انت» | «یا عزیز یا غفار اغفر لی ذنوبی و ذنوب جمیع المؤمنین و المؤمنات فانه لا یغفر الذنوب الا انت» | ||
سپس فرمود:«کسی که این عمل را به جا آورد از آسمان به او ندا میرسد:ای بنده خدا، توبه ات پذیرفته شد و گناهانت بخشوده گشت، کردارت را از سر بگیر... | سپس فرمود: «کسی که این عمل را به جا آورد از آسمان به او ندا میرسد: ای بنده خدا، توبه ات پذیرفته شد و گناهانت بخشوده گشت، کردارت را از سر بگیر...<ref>المراقبات، ص 187</ref>» | ||
برای این نماز ثواب زیادی ذکر شده، از جمله | برای این [[نماز]] ثواب زیادی ذکر شده، از جمله اینکه سید بن طاووس در کتاب اقبال الاعمال روایتی از [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول اکرم(صلی الله علیه)]] نقل نموده که حضرت فرمود: هر که این نماز را به جا آورد؛ توبه او مقبول و گناهانش آمرزیده شود، دشمنان او در [[روز قیامت]] از او راضی شوند، با [[ایمان]] میمیرد، [[دین]] و ایمانش از وی گرفته نمیشود؛ قبرش گشاده و نورانی شده و والدینش از او راضی گردند؛ مغفرت شامل حال والدین او و ذریه او گردد؛ توسعه رزق پیدا کند؛ ملک الموت با او در وقت مردن مدارا کند و به آسانی جان دهد. | ||
==روزه سه روز متوالی در ماه | === روزه سه روز متوالی در ماه ذیالقعده === | ||
رسول خدا(صلی الله علیه) فرمودند: کسی که سه روز از ماه حرام، پنجشنبه، جمعه و شنبه را روزه بگیرد، خداوند عبادت یک سال را برای او مینویسد. | |||
=== اعمال روز 25 ذیقعده === | |||
25 ذیالقعده روزی است که معروف است دحوالارض (یعنی پهن شدن زمین از زیر خانه کعبه بر روی آب) اتفاق افتاده است و به همین خاطر این روز و شبش از ایام و لیالی شریفه است که خداوند رحمت خود را در این روز و شب شامل حال بندگانش میکند. اعمال شب و روز 25 ذیقعده عبارتند از: | |||
==اعمال روز 25 | |||
25 | |||
'''غسل''' | '''غسل''' | ||
مرحوم [[شهید اول]] در دو کتاب الدّروس الشرعیة و ذکری الشیعة، [[غسل]] روز بیست و پنجم ذیالقعده را در زمره غسلهای مستحبّی معرفی میکند<ref>الدّروس الشرعیة، ج1،ص 313</ref>. | |||
'''روزه''' | '''روزه''' | ||
[[ابواسحاق عُرَیضی]] میگوید: در قلبم افتاد که چه ایّامی از سال روزه گرفته شود. لذا قصد کردم نزد [[امام هادی|حضرت هادی (علیهالسلام)]] بروم. حضرت در منطقه بِصَریا بودند. این امر را به هیچکس نگفتم. نزد حضرت رفتم، وقتی مرا دید فرمود: ای ابواسحاق، آمدی از من از ایامی سؤال نمایی که در آن ایام روزه گرفته میشود. | |||
آنها چهار روز میباشند: | |||
# روز بیست و هفتم [[رجب]] که خداوند رسولش (صلی الله علیه) را بر خلقش [[مبعوث]] نمود، | |||
# روز میلاد رسول خدا (صلی الله علیه) که هفدهم [[ربیع الاول]] است، | |||
[[حضرت رضا ( | # روز بیست و پنجم ذیالقعده که روز گسترده شدن زمین از زیر [[کعبه]] است، | ||
# و روز [[غدیر]] که رسول خدا (صلی الله علیه) برادرش [[علی بن ابی طالب|علی(علیهالسلام)]] را به عنوان پرچم هدایت برای مردم و امام بعد از خودش اقامه کرد. | |||
عرض کردم: فدایت شوم، راست فرمودی، من به همین منظور آمده بودم. شهادت میدهم که تو حجّت خدا بر خلقش میباشی<ref>تهذیب الأحکام، ج 4،ص 305-306</ref>. | |||
[[علی بن موسی (رضا)|حضرت رضا(علیهالسلام)]] فرمود: در بیست و پنجم ذیالقعده زمین از زیر کعبه پهن و گسترش یافت. هرکس این روز را روزه بگیرد، گویا مانند کسی است که شصت ماه را روزه گرفته باشد<ref>من لایحضره الفقیه، ج 2،ص 89/ وسائل الشیعة، ج 10،ص 449 به نقل از ثواب الاعمال</ref>. | |||
[[موسی بن جعفر (کاظم)|حضرت کاظم (علیهالسلام)]] فرمود: هرکس روز بیست و پنجم ذیالقعده روزه بگیرد، خداوند روزه شصت ماه را برای او مینویسد<ref>کافی، ج 4، ص 149</ref>. | |||
رسول خدا (صلی الله علیه) فرمود: هرکس بیست و پنجم ماه ذیالقعده روزه بگیرد، مانند روزه هفتاد سال میباشد<ref>اقبال الاعمال، ص 619</ref>. | |||
حضرت کاظم (علیهالسلام) فرمود: هرکس در روز بیست و پنجم ذیالقعده روزه بگیرد، کفّاره هفتاد سال(گناه) اوست<ref>من لایحضره الفقیه، ج 2،ص 242</ref>. | |||
[[علی بن ابی طالب | |||
علیهالسلام|امیرالمؤمنین(علیهالسلام)]] فرمود: هرکس این روز را روزه گیرد، و شب آن را (یعنی شب بیست و پنجم) به شب زنده داری و عبادت بپردازد، برای او عبادت صد سال منظور میشود، به گونهای که در تمام روزهای آن سالها، روزه گرفته و شب هایش را به عبادت به پا خاسته باشد<ref>اقبال الاعمال، ص618-619</ref>. | |||
راوی گفت: حضرت رضا(علیهالسلام) روز بیست و پنجم ذیالقعده بر ما وارد شد و فرمود: امروز روزه بگیرید، من نیز روزه ام<ref>کافی، ج 4،ص149-150</ref>. | |||
روایت شده است که هر کس روز بیست و پنجم ذیالقعده را روزه بگیرد، هرچیزی میان آسمان و زمین برای او [[استغفار]] میکند<ref>اقبال الاعمال، ص 619</ref>. | |||
== پانویس == | |||
[[ | {{پانویس}} | ||
[[رده:ماههای | [[ur:ذوالقعدہ]] | ||
[[رده:ماههای قمری]] |