تأملی بر مسأله‌ی وحدت اسلامی از دیرباز تا دیروز با تکیه بر جنبش اتحاد اسلامی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

پس از وفات پیامبر اسلام (ص)، به موازات تزاید ناهمسازگری‌ها، تلاش‌های وحدت طلبانه نیز رشد و نمود و بالندگی گرفت، و بدین ترتیب مساله‌ی وحدت اسلامی یا همسازگری و خصم و همزادش، یعنی تفرقه یا ناهمسازگری که بیش از هر چیز در اختلافات مذهبی نمایان می شود، به برجسته‌ترین مؤلفه‌های تاریخ اسلام تبدیل می‌گردد. در طول تاریخ اسلام از وحدت اسلامی‌مانند بسیاری دیگر از آموزه‌ها و ارزش‌ها، تعاریف متفاوت و قرائت‌های گوناگون شده است. و حتی پاره‌ای از تلاش‌های وحدت طلبانه با ماهیتی متناقض و دوگانه (پارادوکسیال)، با هدف وحدت مسلمانان به ناهمسازگری‌های جهان اسلام دامن زده‌اند، تا آن جا که گاه شعار وحدت به حربه‌ای علیه جوهره‌ی خود یعنی همسازگری تبدیل شده و مستمسکی برای توجیه بیداد و یا انکار اقلیت از سوی اکثریت بدل آمده است. نمونه‌های متعددی از این دست تلاش‌ها را چه در حوزه‌ی اندیشه و چه در حوزه‌ی قدرت سیاسی، در تاریخ اسلام می‌توان یافت.