۸۷٬۸۱۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
بر اساس برخى آیات، اهل کتاب بر پایه بشارت هاى آمده در تورات و انجیل، خیلى دقیق و روشن، پیامبر اسلام را مى‌شناخته‌اند (سوره بقره/2، 146؛ سوره آل عمران/3، 20)؛ اما به رغم این بشارت ها، دست به تحریف و کتمان آنها زده، از تصدیق حقانیت قرآن و پیامبر اسلام خوددارى مى‌کردند. | بر اساس برخى آیات، اهل کتاب بر پایه بشارت هاى آمده در تورات و انجیل، خیلى دقیق و روشن، پیامبر اسلام را مى‌شناخته‌اند (سوره بقره/2، 146؛ سوره آل عمران/3، 20)؛ اما به رغم این بشارت ها، دست به تحریف و کتمان آنها زده، از تصدیق حقانیت قرآن و پیامبر اسلام خوددارى مى‌کردند. | ||
تغییر کلماتى همچون «فارقلیطا» که معادل کلمه «احمد» صلى الله علیه و آله است به «پارکلى طوس» نمونه‌اى از این | تغییر کلماتى همچون «فارقلیطا» که معادل کلمه «احمد» صلى الله علیه و آله است به «پارکلى طوس» نمونه‌اى از این تحریف‌هااست،<ref>کنزالدقائق، ج2، ص468؛ صیانة القرآن من التحریف، ص121ـ148؛ نورالبراهین، ج2، ص457ـ458؛ کشف‌الغطاء، ج2، ص388ـ389.</ref> از این رو، قرآن اهل کتاب را بدان جهت که در کتاب‌هاى آسمانى دست برده و آن را به صورت ناقص ارائه داده‌اند سرزنش مى‌کند: «تَجعَلونَهُ قَراطیسَ تُبدونَها و تُخفونَ کَثیرًا» (سوره انعام/6،91) و چون تحریف و تصرف آنها در کتاب خدا، موجب شد بخش‌هاى فراوانى از کتاب الهى از بین برود آنان را از کسانى مى‌شمارد که تنها از بخشى از کتاب آسمانى بهره‌برده‌اند: «الَّذینَ اُوتوا نَصیبـًا مِنَ الکِتبِ».<ref> المیزان، ج3، ص124، 308، 330.</ref> (سوره نساء/4، 51) | ||
=برخورد قرآن با اهل کتاب= | =برخورد قرآن با اهل کتاب= | ||
| خط ۹۷: | خط ۹۷: | ||
=ستایش و نکوهش اهل کتاب در قرآن= | =ستایش و نکوهش اهل کتاب در قرآن= | ||
از ویژگی‌هاى قرآن مراعات انصاف در | از ویژگی‌هاى قرآن مراعات انصاف در توصیف‌هاو دسته‌بندی هاست. به رغم آن که اهل کتاب بر اثر لجاجت، رخدادهایى تلخ از خود در تاریخ اسلام به یادگار گذاشتند قرآن همه آنان را یکسان و همسان نمى‌شمارد: «لَیسوا سَواءً» (سوره آل عمران/3،113) بلکه دسته‌اى از ایشان را مؤمن خوانده، مى‌ستاید و بیشتر آنان را فاسق دانسته، نکوهش مى‌کند: «قُل یاَهلَ الکِتبِ... و اَنَّ اَکثَرَکُم فسِقون». (سوره مائده/5،59 و نیز سوره آل عمران/3،110) صالحان اهل کتاب به سبب برخوردارى از پاره‌اى صفات نیک مورد ستایش قرار گرفته‌اند؛ از جمله: | ||
==رسوخ در علم== | ==رسوخ در علم== | ||
| خط ۱۲۰: | خط ۱۲۰: | ||
==حسادت== | ==حسادت== | ||
حسادت اهل کتاب به ویژه یهود نسبت به مسلمانان بر اثر برگزیده شدن پیامبر آخرالزمان صلى الله علیه و آله از میان غیر آنان، سبب مخالفت شدید آنها شده است. آنان چنان به نعمت هایى که به مسلمانان مى‌رسید حسادت مىورزیدند که در آتش خشم خود مى‌سوختند:<ref>جامع‌البیان، مج1، ج1، ص585؛ التبیان، ج1، ص349؛ مجمع البیان، ج1، ص314.</ref> «بَغیـًا اَن یُنَزِّلَ اللّهُ مِن فَضلِهِ عَلى مَن یَشاءُ مِن عِبادِهِ فَباء و بِغَضَب عَلى غَضَب». (سوره بقره/2،90) آنان همچنین به سبب حسادت، مشرکان بت‌پرست را هدایت یافته‌تر از پیامبر صلى الله علیه و آله و مسلمانان مى‌خواندند. قرآن با توجه به این نکته که خداوند بر اساس مصالح و | حسادت اهل کتاب به ویژه یهود نسبت به مسلمانان بر اثر برگزیده شدن پیامبر آخرالزمان صلى الله علیه و آله از میان غیر آنان، سبب مخالفت شدید آنها شده است. آنان چنان به نعمت هایى که به مسلمانان مى‌رسید حسادت مىورزیدند که در آتش خشم خود مى‌سوختند:<ref>جامع‌البیان، مج1، ج1، ص585؛ التبیان، ج1، ص349؛ مجمع البیان، ج1، ص314.</ref> «بَغیـًا اَن یُنَزِّلَ اللّهُ مِن فَضلِهِ عَلى مَن یَشاءُ مِن عِبادِهِ فَباء و بِغَضَب عَلى غَضَب». (سوره بقره/2،90) آنان همچنین به سبب حسادت، مشرکان بت‌پرست را هدایت یافته‌تر از پیامبر صلى الله علیه و آله و مسلمانان مى‌خواندند. قرآن با توجه به این نکته که خداوند بر اساس مصالح و حکمت‌هانعمت هایش را به برخى از بندگان داده و از برخى دیگر دریغ مى‌کند، آنها را به سبب چنین رشکى سخت نکوهش کرده است: «اَلَم تَرَ اِلَى الَّذینَ اُوتوا نَصیبـًا مِنَ الکِتبِ یُؤمِنونَ بِالجِبتِ والطّغوتِ و یَقولونَ لِلَّذینَ کَفَروا هؤُلاءِ اَهدى مِنَ الَّذینَ ءامَنوا سَبیلا × اَم یَحسُدونَ النّاسَ عَلى ما ءاتهُمُ اللّهُ مِن فَضلِه». (سوره نساء/4،51، 54 و نیز ر.ک: سوره بقره/2، 109) | ||
این آیات در شأن شمارى از عالمان یهود نازل شده که هنگام پرسش مشرکان از آنها درباره مقایسه اسلام و آیین بت‌پرستى، مشرکان را هدایت یافته‌تر مى‌خواندند.<ref>جامع‌البیان، مج4، ج5، ص187ـ188؛ التبیان، ج3، ص223؛ المیزان، ج4، ص375.</ref> | این آیات در شأن شمارى از عالمان یهود نازل شده که هنگام پرسش مشرکان از آنها درباره مقایسه اسلام و آیین بت‌پرستى، مشرکان را هدایت یافته‌تر مى‌خواندند.<ref>جامع‌البیان، مج4، ج5، ص187ـ188؛ التبیان، ج3، ص223؛ المیزان، ج4، ص375.</ref> | ||
| خط ۱۶۳: | خط ۱۶۳: | ||
آنان پا را فراتر گذاشته، مدعى بودند که فرزندان و دوستان خدایند. گرچه ادعاى برگزیدگى بیشتر در میان یهود رواج داشت؛ اما نصارا نیز به تدریج این ادعا را مطرح کردند: «و‌قالَتِ الیَهودُ والنَّصرى نَحنُ اَبنؤُا اللّهِ واَحِبّؤُهُ». (سوره مائده/5،18) | آنان پا را فراتر گذاشته، مدعى بودند که فرزندان و دوستان خدایند. گرچه ادعاى برگزیدگى بیشتر در میان یهود رواج داشت؛ اما نصارا نیز به تدریج این ادعا را مطرح کردند: «و‌قالَتِ الیَهودُ والنَّصرى نَحنُ اَبنؤُا اللّهِ واَحِبّؤُهُ». (سوره مائده/5،18) | ||
قرآن در پاسخ آنان آمرزش گناه را تابع اراده حکیمانه خداوند و نه در گرو یهودى یا نصرانى بودن خوانده و مجازات شدن آنها به سبب گناهانشان را دلیل بطلان ادعاى آنان مى‌آورد: اگر راست مى‌گویید چرا خداوند شما را به سبب گناهانتان کیفر مى‌کند: «قل فلم یعذّبکم بذنوبکم بَل اَنتُم بَشَرٌ مِمَّن خَلَقَ یَغفِرُ لِمَن یَشاءُ و یُعَذِّبُ مَن یَشاءُ»؛ (سوره مائده/5،18) همچنین مى‌گوید: اگر به راستى اولیاى خدا هستید چرا مشتاق مرگ و دیدار خداوند نیستید؛ (سوره جمعه/62،6) گویا اهل کتاب بر اثر برخى | قرآن در پاسخ آنان آمرزش گناه را تابع اراده حکیمانه خداوند و نه در گرو یهودى یا نصرانى بودن خوانده و مجازات شدن آنها به سبب گناهانشان را دلیل بطلان ادعاى آنان مى‌آورد: اگر راست مى‌گویید چرا خداوند شما را به سبب گناهانتان کیفر مى‌کند: «قل فلم یعذّبکم بذنوبکم بَل اَنتُم بَشَرٌ مِمَّن خَلَقَ یَغفِرُ لِمَن یَشاءُ و یُعَذِّبُ مَن یَشاءُ»؛ (سوره مائده/5،18) همچنین مى‌گوید: اگر به راستى اولیاى خدا هستید چرا مشتاق مرگ و دیدار خداوند نیستید؛ (سوره جمعه/62،6) گویا اهل کتاب بر اثر برخى جرم‌هاو گناهانى که به ارتکاب آنها اذعان داشتند، خود را مستحق کیفر دوزخ مى‌دانستند؛ اما چون خود را دوست و برگزیده خداوند مى‌شمردند، معتقد بودند تنها چند روزى محدود در آتش دوزخ خواهند ماند.<ref>تفسیر بیضاوى، ج1، ص246.</ref> | ||
«قالوا لَن تَمَسَّنَا النّارُ اِلاّ اَیّامـًا مَعدودت». (سوره آل عمران/3،24) این ادعا از سوى یهود مطرح مى‌شد و آنان مدعى بودند که فقط به مدت 40 روز که بنى‌اسرائیل در غیاب حضرت موسى علیه‌السلام به گوساله‌پرستى پرداختند، عذاب خواهند شد؛<ref>جامع‌البیان، مج3، ج3، ص297ـ298؛ تفسیر ابى السعود، ج1، ص344.</ref> اما قرآن ادعاى آنان را مردود دانسته، ضمن بیان این نکته که مورد لعن خداوند هستند (سوره مائده/5،60) از جاودانه بودن آنان در آتش دوزخ خبر داده است: «اِنَّ الَّذینَ کَفَروا مِن اَهلِ الکِتبِ والمُشرِکینَ فى نارِ جَهَنَّمَ خلِدینَ فیها».(سوره بینة/98،6) | «قالوا لَن تَمَسَّنَا النّارُ اِلاّ اَیّامـًا مَعدودت». (سوره آل عمران/3،24) این ادعا از سوى یهود مطرح مى‌شد و آنان مدعى بودند که فقط به مدت 40 روز که بنى‌اسرائیل در غیاب حضرت موسى علیه‌السلام به گوساله‌پرستى پرداختند، عذاب خواهند شد؛<ref>جامع‌البیان، مج3، ج3، ص297ـ298؛ تفسیر ابى السعود، ج1، ص344.</ref> اما قرآن ادعاى آنان را مردود دانسته، ضمن بیان این نکته که مورد لعن خداوند هستند (سوره مائده/5،60) از جاودانه بودن آنان در آتش دوزخ خبر داده است: «اِنَّ الَّذینَ کَفَروا مِن اَهلِ الکِتبِ والمُشرِکینَ فى نارِ جَهَنَّمَ خلِدینَ فیها».(سوره بینة/98،6) | ||
| خط ۱۷۹: | خط ۱۷۹: | ||
در برخى آیات، اهل کتاب به طور خاص مخاطب قرار گرفته و به پذیرش اسلام فرمان داده شده‌اند: «یاَیُّهَا الَّذینَ اُوتواالکِتبَ ءامِنوا بِما نَزَّلنا مُصَدِّقـًا لِما مَعَکُم». (سوره نساء/4،47 و نیز سوره بقره/2،41؛ سوره نساء/4، 170 ـ 171) از این آیات برمى‌آید که پذیرش اسلام از سوى اهل کتاب نه فقط فرمان قرآن بلکه فرمان کتب آسمانىِ اهل کتاب نیز بوده است، از این رو قرآن در آیاتى دیگر آن دسته از اهل کتاب را که از پذیرش اسلام سر‌باز زده‌اند، به عذاب دردناک تهدید کرده است: «اِنَّ الَّذینَ کَفَروا مِن اَهلِ الکِتـبِ... فى نارِ جَهَنَّمَ خلِدینَ فیها». (سوره بینة/98،6) | در برخى آیات، اهل کتاب به طور خاص مخاطب قرار گرفته و به پذیرش اسلام فرمان داده شده‌اند: «یاَیُّهَا الَّذینَ اُوتواالکِتبَ ءامِنوا بِما نَزَّلنا مُصَدِّقـًا لِما مَعَکُم». (سوره نساء/4،47 و نیز سوره بقره/2،41؛ سوره نساء/4، 170 ـ 171) از این آیات برمى‌آید که پذیرش اسلام از سوى اهل کتاب نه فقط فرمان قرآن بلکه فرمان کتب آسمانىِ اهل کتاب نیز بوده است، از این رو قرآن در آیاتى دیگر آن دسته از اهل کتاب را که از پذیرش اسلام سر‌باز زده‌اند، به عذاب دردناک تهدید کرده است: «اِنَّ الَّذینَ کَفَروا مِن اَهلِ الکِتـبِ... فى نارِ جَهَنَّمَ خلِدینَ فیها». (سوره بینة/98،6) | ||
اما در این که اهل کتاب و دیگر کافران همان‌گونه که به پذیرش اسلام و اصول آن موظف‌اند، در صورت نپذیرفتن اسلام آیا موظف به عمل به فروعات اسلام هستند یا نه میان فقیهان دو دیدگاه است: برخى با استناد به آیاتى (سوره بقره/2، 21؛ سوره آل عمران/3،97) که در آن همه | اما در این که اهل کتاب و دیگر کافران همان‌گونه که به پذیرش اسلام و اصول آن موظف‌اند، در صورت نپذیرفتن اسلام آیا موظف به عمل به فروعات اسلام هستند یا نه میان فقیهان دو دیدگاه است: برخى با استناد به آیاتى (سوره بقره/2، 21؛ سوره آل عمران/3،97) که در آن همه انسان‌هامخاطب برخى تکالیف‌اند معتقدند که کافران همانند اصول، به فروع نیز مکلف‌اند؛<ref>المبسوط، ج1، ص265؛ کشف‌اللثام، ج5، ص130؛ موسوعة الفقهیه، ج3، ص269.</ref> اما برخى برآن‌اند که کافران تنها در صورت پذیرش اصول، مکلف به فروع احکام اسلام‌اند.<ref>الحدائق، ج3، ص39 - 41؛ مستندالعروه، «زکاة»، ج1، ص124.</ref> | ||
==نجاست یا طهارت اهل کتاب== | ==نجاست یا طهارت اهل کتاب== | ||
| خط ۲۲۰: | خط ۲۲۰: | ||
و از پاره‌اى دیگر بدست مى‌آید که همه اهل کتاب پیش از مرگ عیسى علیه‌السلام به او ایمان مى‌آورند: «و‌اِن مِن اَهلِ الکِتبِ اِلاّ لَیُؤمِنَنَّ بِهِ قَبلَ مَوتِهِ...» (سوره نساء/ 4، 159)؛ یعنى یهودیان نبوت او را مى‌پذیرند و مسیحیان از اعتقاد به الوهیت او دست مى‌کشند و این بر اساس روایات اسلامى، در زمانى است که مسیح علیه‌السلام با ظهور مهدى عجل الله تعالی فرجه الشریف از آسمان فرود مى‌آید<ref> نمونه، ج4، ص204.</ref> و بساط همه ادیان با جهانى شدن اسلام برچیده مى‌شود. (سوره توبه/9، 33) از مفهوم این گونه آیات مى‌توان نتیجه گرفت که اهل کتاب تا دوران آخرالزمان و ظهور مهدى آل‌محمد علیه‌السلام همچنان حیات دینى خواهند داشت. | و از پاره‌اى دیگر بدست مى‌آید که همه اهل کتاب پیش از مرگ عیسى علیه‌السلام به او ایمان مى‌آورند: «و‌اِن مِن اَهلِ الکِتبِ اِلاّ لَیُؤمِنَنَّ بِهِ قَبلَ مَوتِهِ...» (سوره نساء/ 4، 159)؛ یعنى یهودیان نبوت او را مى‌پذیرند و مسیحیان از اعتقاد به الوهیت او دست مى‌کشند و این بر اساس روایات اسلامى، در زمانى است که مسیح علیه‌السلام با ظهور مهدى عجل الله تعالی فرجه الشریف از آسمان فرود مى‌آید<ref> نمونه، ج4، ص204.</ref> و بساط همه ادیان با جهانى شدن اسلام برچیده مى‌شود. (سوره توبه/9، 33) از مفهوم این گونه آیات مى‌توان نتیجه گرفت که اهل کتاب تا دوران آخرالزمان و ظهور مهدى آل‌محمد علیه‌السلام همچنان حیات دینى خواهند داشت. | ||
=منابع= | =منابع= | ||