۸۷٬۷۸۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'مجلات' به 'مجله ها') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
پس از استقلال [[پاکستان]]، گروه دیگری از شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری از <sub>ایالات کچ</sub> و <sub>گجرات</sub> به پاکستان مهاجرت کردند و اقلیتهایی را در شهرهای <big>کراچی</big> و <big>حیدرآباد</big> تشکیل دادند. در دهههای 1970 و 1980 میلادی نیز تعدادی از خوجه‌های اثنی‌عشری مقیم شرق آفریقا در آرزوی زندگی بهتر و با هدف ادامهٔ تحصیل فرزندان خود، رهسپار کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی شدند. این اقلیت کوچک، هرچند در حال حاضر جمعیت بسیار اندکی را در برابر دیگر شیعیان جهان تشکیل می‌دهند، اما به دلیل نظم و انسجام داخلی و تلاش خستگیناپذیر، به یکی از موفقترین گروه‌های شیعی تبدیل شده‌اند، به‌گونه‌ای که تا حد امکان کمکهای قابل توجهی را در اختیار دیگر شیعیان در کشورهای مختلف قرار می‌دهند و هنگام بروز برخی مصائب و مشکلات نیز به یاری آنها میشتابند. <ref>مطالعات میدانی امیربهرام عرب احمدی، شرق آفریقا، 1387 شمسی.</ref> | پس از استقلال [[پاکستان]]، گروه دیگری از شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری از <sub>ایالات کچ</sub> و <sub>گجرات</sub> به پاکستان مهاجرت کردند و اقلیتهایی را در شهرهای <big>کراچی</big> و <big>حیدرآباد</big> تشکیل دادند. در دهههای 1970 و 1980 میلادی نیز تعدادی از خوجه‌های اثنی‌عشری مقیم شرق آفریقا در آرزوی زندگی بهتر و با هدف ادامهٔ تحصیل فرزندان خود، رهسپار کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی شدند. این اقلیت کوچک، هرچند در حال حاضر جمعیت بسیار اندکی را در برابر دیگر شیعیان جهان تشکیل می‌دهند، اما به دلیل نظم و انسجام داخلی و تلاش خستگیناپذیر، به یکی از موفقترین گروه‌های شیعی تبدیل شده‌اند، به‌گونه‌ای که تا حد امکان کمکهای قابل توجهی را در اختیار دیگر شیعیان در کشورهای مختلف قرار می‌دهند و هنگام بروز برخی مصائب و مشکلات نیز به یاری آنها میشتابند. <ref>مطالعات میدانی امیربهرام عرب احمدی، شرق آفریقا، 1387 شمسی.</ref> | ||
=وضعیت اجتماعی= | =وضعیت اجتماعی= | ||
یکی از مهمترین شاخصههای اجتماعی در جوامع مختلف خوجهٔ اثنی‌عشری، <big>خانواده</big> و جایگاه والای آن است. خوجه‌ها خانواده را نهادی مقدس درنظر می‌گیرند که نقش مهمی در رشد و تربیت نسل آینده ایفا می‌کند. آنان تأکید دین [[اسلام]] بر حفظ حرمت و قداست خانواده، مبنی بر احترام به والدین، رعایت انصاف و عدالت بین فرزندان، رابطهٔ مناسب و مبتنی بر اخلاق اسلامی بین زن و شوهر و اعضای خانواده، لزوم احترام به کهن‌سالان، حفظ عفت و نجابت حریم خانواده و... را به‌مثابه اصولی خدشهناپذیر درنظر می‌گیرند و بقای خود را در حفظ حرمت و اصالت خانواده میدانند. خانواده در جماعات خوجهٔ اثنی‌عشری، افزون بر زن و مرد و فرزندان، دربرگیرندهٔ پدر و مادر نیز میباشد و احترام به کهن‌سالان به‌عنوان اصلی مهم به فرزندان آموزش داده می‌شود. معمولاً پدران در خانوادههای خوجهٔ اثنی‌عشری ستون اصلی را تشکیل می‌دهند و نقش مهمی در تربیت فرزندان برعهده دارند. پدران و مادران، همچنین فرزندان خود را از سنین خردسالی به [[مساجد]] و [[حسینیه]]ها می‌برند و به‌ویژه می‌کوشند در | یکی از مهمترین شاخصههای اجتماعی در جوامع مختلف خوجهٔ اثنی‌عشری، <big>خانواده</big> و جایگاه والای آن است. خوجه‌ها خانواده را نهادی مقدس درنظر می‌گیرند که نقش مهمی در رشد و تربیت نسل آینده ایفا می‌کند. آنان تأکید دین [[اسلام]] بر حفظ حرمت و قداست خانواده، مبنی بر احترام به والدین، رعایت انصاف و عدالت بین فرزندان، رابطهٔ مناسب و مبتنی بر اخلاق اسلامی بین زن و شوهر و اعضای خانواده، لزوم احترام به کهن‌سالان، حفظ عفت و نجابت حریم خانواده و... را به‌مثابه اصولی خدشهناپذیر درنظر می‌گیرند و بقای خود را در حفظ حرمت و اصالت خانواده میدانند. خانواده در جماعات خوجهٔ اثنی‌عشری، افزون بر زن و مرد و فرزندان، دربرگیرندهٔ پدر و مادر نیز میباشد و احترام به کهن‌سالان به‌عنوان اصلی مهم به فرزندان آموزش داده می‌شود. معمولاً پدران در خانوادههای خوجهٔ اثنی‌عشری ستون اصلی را تشکیل می‌دهند و نقش مهمی در تربیت فرزندان برعهده دارند. پدران و مادران، همچنین فرزندان خود را از سنین خردسالی به [[مساجد]] و [[حسینیه]]ها می‌برند و به‌ویژه می‌کوشند در <big>ایام مُحرَم</big> و <big>ماه مبارک رمضان</big>، و مراسم و مناسبتهای اسلامی، این کودکان را با آیینهای مذهبی خود که در مساجد و حسینیهها انجام می‌شود، آشنا کنند؛ همچنین با آشنا ساختن آنان با مقررات اسلامی و اصول تشیع، راه و رسم زندگی در جامعه را نیز به آنها بیاموزند. کودکان و نوجوانان خوجهٔ اثنی‌عشری از این طریق به‌تدریج برخی مقررات اجتماعی نانوشتهٔ حاکم بر این جامعه، همچون لزوم حفظ سنتهای اجدادی خود، عدم اختلاط با دیگر اقوام و گروه‌های قومی و اجتماعی، و لزوم یک‌پارچه نگهداشتن جامعهٔ کوچک خود را نیز فرا می‌گیرند.<br> | ||
==نظم و انظباط== | ==نظم و انظباط== | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
=وضعیت فرهنگی= | =وضعیت فرهنگی= | ||
یکی از ویژگی‌های بارز جامعهٔ شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری، سطح بالای فرهنگی این اقلیت کوچک است. این امر ـ که البته بخشی از آن به <big>نظم و انسجام</big> داخلی، و بخشی نیز به بنیه و توان اقتصادی قابل ملاحظهٔ آنها بازمیگردد ـ موجب شده است خوجه‌های اثنی‌عشری به پیشرفت‌های چشمگیری از نظر فرهنگی ـ به‌ویژه در زمینهٔ [[فرهنگ مطالعه]] و <big>کتاب‌خوانی</big> ـ دست یابند. یکی از شاخصههای مهم فرهنگی این جامعه، فرهنگ بالای [[کتاب]] و کتاب‌خوانی است؛ بهگونههای که تقریباً تمام اعضای جماعات مختلف، به مطالعهٔ کتاب‌ها و | یکی از ویژگی‌های بارز جامعهٔ شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری، سطح بالای فرهنگی این اقلیت کوچک است. این امر ـ که البته بخشی از آن به <big>نظم و انسجام</big> داخلی، و بخشی نیز به بنیه و توان اقتصادی قابل ملاحظهٔ آنها بازمیگردد ـ موجب شده است خوجه‌های اثنی‌عشری به پیشرفت‌های چشمگیری از نظر فرهنگی ـ به‌ویژه در زمینهٔ [[فرهنگ مطالعه]] و <big>کتاب‌خوانی</big> ـ دست یابند. یکی از شاخصههای مهم فرهنگی این جامعه، فرهنگ بالای [[کتاب]] و کتاب‌خوانی است؛ بهگونههای که تقریباً تمام اعضای جماعات مختلف، به مطالعهٔ کتاب‌ها و مجله‌های گوناگون، اعم از علمی، فرهنگی، اقتصادی و دینی علاقهٔ زیادی دارند و با وجود اشتغالات فراوان، از مطالعه غافل نمیمانند. در این راستا، کودکان از آغاز یادگیری خواندن و نوشتن، به مطالعهٔ کتاب‌های مختلف تشویق می‌شوند و در مهدکودک‌ها و مراکز پیش‌دبستانی خوجه‌های اثنی‌عشری، این انگیزه به‌تدریج در شخصیت آنها شکل میگیرد.<br> | ||
==مطالعهٔ کتاب== | ==مطالعهٔ کتاب== | ||
افزون بر این، تقریباً تمامی خوجه‌ها هر روز صبح و پیش از آغاز فعالیتهای خود، روزنامههای کشور محل اقامت خویش را مطالعه کرده یا به پایگاههای اینترنتی مراجعه می‌کنند. تسلط آنها به زبانهای مختلف، از جمله <big>انگیسی، سواحیلی، گجراتی و اردو</big> نیز عرصهٔ مطالعاتی گسترده‌ای را برای آنان فراهم کرده است. از این رو، بیشتر خوجه‌ها با مراجعه به پایگاههای اینترنتی به زبانهای مختلف، معمولاً از اخبار روز جهان آگاه‌اند و در زمینه‌های مختلف، اطلاعات عمومی گسترده‌ای دارند. <big>خوجه‌های اثنی‌عشری</big> همچنین ساعاتی از شبانه‌روز را به مطالعهٔ کتب دینی؛ نظیر: [[قرآن]]، [[نهج البلاغه]] و [[مفاتیح‌الجنان]] اختصاص می‌دهند و بسیاری از آنان، هر روز پس از نماز صبح صفحاتی از قرآن و نهجالبلاغه را مطالعه می‌کنند. <ref>مطالعات میدانی امیربهرام عرب احمدی، تانزانیا، 1387 شمسی.</ref> | افزون بر این، تقریباً تمامی خوجه‌ها هر روز صبح و پیش از آغاز فعالیتهای خود، روزنامههای کشور محل اقامت خویش را مطالعه کرده یا به پایگاههای اینترنتی مراجعه می‌کنند. تسلط آنها به زبانهای مختلف، از جمله <big>انگیسی، سواحیلی، گجراتی و اردو</big> نیز عرصهٔ مطالعاتی گسترده‌ای را برای آنان فراهم کرده است. از این رو، بیشتر خوجه‌ها با مراجعه به پایگاههای اینترنتی به زبانهای مختلف، معمولاً از اخبار روز جهان آگاه‌اند و در زمینه‌های مختلف، اطلاعات عمومی گسترده‌ای دارند. <big>خوجه‌های اثنی‌عشری</big> همچنین ساعاتی از شبانه‌روز را به مطالعهٔ کتب دینی؛ نظیر: [[قرآن]]، [[نهج البلاغه]] و [[مفاتیح‌الجنان]] اختصاص می‌دهند و بسیاری از آنان، هر روز پس از نماز صبح صفحاتی از قرآن و نهجالبلاغه را مطالعه می‌کنند. <ref>مطالعات میدانی امیربهرام عرب احمدی، تانزانیا، 1387 شمسی.</ref> | ||
از دیگر ویژگی‌های فرهنگی این جامعه، ریشهکن شدن بیسوادی در بین همهٔ افراد این اقلیت کوچک است. در واقع، هرچند برخی از افراد نسل اول خوجه‌های اثنی‌عشری مهاجر به شرق آفریقا به‌دلیل مشکلات موجود و شرایط نامناسب اقتصادی بیبهره از سواد خواندن و نوشتن بودند، ولی هم‌اکنون همهٔ اعضای جماعات خوجهٔ اثنی‌عشری باسوادند و جدای از طبقهٔ تحصیل‌کرده، دیگران دارای دیپلم متوسطه‌اند. البته این امر در جماعات مختلف با نوساناتی مواجه است؛ به‌گونه‌ای که سطح عمومی سواد در بین خوجه‌های ساکن شرق و [[جنوب شرق آفریقا]]، [[اروپا]] و [[آمریکای شمالی]]، مطلوب و تا حدودی بالاتر از خوجه‌های ساکن پاکستان و هند است. | از دیگر ویژگی‌های فرهنگی این جامعه، ریشهکن شدن بیسوادی در بین همهٔ افراد این اقلیت کوچک است. در واقع، هرچند برخی از افراد نسل اول خوجه‌های اثنی‌عشری مهاجر به شرق آفریقا به‌دلیل مشکلات موجود و شرایط نامناسب اقتصادی بیبهره از سواد خواندن و نوشتن بودند، ولی هم‌اکنون همهٔ اعضای جماعات خوجهٔ اثنی‌عشری باسوادند و جدای از طبقهٔ تحصیل‌کرده، دیگران دارای دیپلم متوسطه‌اند. البته این امر در جماعات مختلف با نوساناتی مواجه است؛ به‌گونه‌ای که سطح عمومی سواد در بین خوجه‌های ساکن شرق و [[جنوب شرق آفریقا]]، [[اروپا]] و [[آمریکای شمالی]]، مطلوب و تا حدودی بالاتر از خوجه‌های ساکن پاکستان و هند است. | ||
===تسلط | ===تسلط به زبان انگلیسی=== | ||
از دیگر شاخصههای خوجه‌های اثنی‌عشری، تسلط بالای آنها به <big>زبان انگلیسی</big> است. چنان‌که مشخص است، زبان انگلیسی به‌عنوان یک عنصر ارتباطی گسترده، جایگاه والایی را در جهان کنونی به خود اختصاص داده است و کشورهای مختلف جهان در تلاش‌اند دست‌کم در مقاطع تحصیلات عالیه، این زبان را بین دانشجویان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی خود فراگیر سازند. شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری نیز با درک شرایط موجود، از این عنصر مهم ارتباطی به‌نحو مطلوب بهرهبرداری نموده و نظام آموزشی خود را در کشورهای مختلف، بر اساس زبان انگلیسی تنظیم و تدوین کرده‌اند. | از دیگر شاخصههای خوجه‌های اثنی‌عشری، تسلط بالای آنها به <big>زبان انگلیسی</big> است. چنان‌که مشخص است، زبان انگلیسی به‌عنوان یک عنصر ارتباطی گسترده، جایگاه والایی را در جهان کنونی به خود اختصاص داده است و کشورهای مختلف جهان در تلاش‌اند دست‌کم در مقاطع تحصیلات عالیه، این زبان را بین دانشجویان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی خود فراگیر سازند. شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری نیز با درک شرایط موجود، از این عنصر مهم ارتباطی به‌نحو مطلوب بهرهبرداری نموده و نظام آموزشی خود را در کشورهای مختلف، بر اساس زبان انگلیسی تنظیم و تدوین کرده‌اند. | ||
در این زمینه، کودکان خوجهٔ اثنی‌عشری در کشورهای مختلف، از کلاس اول مدرسه با این زبان آشنا می‌شوند و همهٔ درس‌ها به زبان انگلیسی به آنها ارائه می‌شود. این امر موجب شده است تقریباً تمام خوجه‌های اثنی‌عشری به‌روانی و سهولت به انگلیسی صحبت کنند. این امر حتی در ماداگاسکار و | در این زمینه، کودکان خوجهٔ اثنی‌عشری در کشورهای مختلف، از کلاس اول مدرسه با این زبان آشنا می‌شوند و همهٔ درس‌ها به زبان انگلیسی به آنها ارائه می‌شود. این امر موجب شده است تقریباً تمام خوجه‌های اثنی‌عشری به‌روانی و سهولت به انگلیسی صحبت کنند. این امر حتی در ماداگاسکار و <big> رئونیون فرانسوی‌زبان</big> که از مستعمرات [[فرانسه]] به‌شمار میروند، به‌چشم میخورد و شیعیان خوجهٔ مقیم این دو کشور نیز از آموزش انگلیسی به فرزندان خود غافل نماندهاند. معدود خوجه‌های اثنی‌عشری مقیم <big>هلند، فرانسه، سوئد، پرتغال و اسپانیا</big> هم باوجود تسلط به زبان این کشورها، به انگلیسی سخن می‌گویند. گستردگی زبان انگلیسی در بین خوجه‌های اثنی‌عشری بهاندازهای است که روحانیون و خطبای آنان در سخنرانیهای خود، گاه چند دقیقه به اردو و گجراتی صحبت می‌کنند؛ سپس رشتهٔ کلام را با انگلیسی ادامه می‌دهند. <ref>مشاهدات عینی امیربهرام عرب احمدی، شرق آفریقا و اروپا، 1387 شمسی.</ref> | ||
===مدارس و مراکز آموزشی=== | ===مدارس و مراکز آموزشی=== | ||
از دیگر شاخصههای فرهنگی خوجه‌های اثنی‌عشری، می‌توان به مدارس و مراکز آموزشی آنان اشاره کرد. ایشان از چند دههٔ گذشته و با پی بردن به لزوم یک‌دست کردن آموزش‌های درسی جماعات خود، تقریباً در هر شهر مدرسهای نیز بنا نهاده و کودکان خود را در این مراکز نام‌نویسی کرده‌اند. این مدارس در برخی از کشورها به‌طور رسمی مورد تأیید <big>وزارت آموزش و پرورش</big> آنجا قرار گرفتهاند و در برخی کشورها نیز حالت غیررسمی دارند و صرفاً به‌عنوان مرکزی کمک‌آموزشی استفاده می‌شوند. | از دیگر شاخصههای فرهنگی خوجه‌های اثنی‌عشری، می‌توان به مدارس و مراکز آموزشی آنان اشاره کرد. ایشان از چند دههٔ گذشته و با پی بردن به لزوم یک‌دست کردن آموزش‌های درسی جماعات خود، تقریباً در هر شهر مدرسهای نیز بنا نهاده و کودکان خود را در این مراکز نام‌نویسی کرده‌اند. این مدارس در برخی از کشورها به‌طور رسمی مورد تأیید <big>وزارت آموزش و پرورش</big> آنجا قرار گرفتهاند و در برخی کشورها نیز حالت غیررسمی دارند و صرفاً به‌عنوان مرکزی کمک‌آموزشی استفاده می‌شوند. | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
تقیدات دینی خوجه‌های اثنی‌عشری، از دوران کودکی آنها آغاز می‌شود و کودکان اعم از دختر و پسر، معمولاً پیش از بلوغ، نمازهای یومیه را از والدین خود می‌آموزند و همراه با پدران و مادران در مساجد و حسینیهها حضور مییابند. این امر که همواره مورد تأکید رهبران این جامعه و امامان جماعات بوده، موجب شده است باورهای دینی از نخستین سالها در آنها نقش ببندد و به‌عنوان بخشی از زندگی آنان درنظر گرفته شود. افزون بر آن، روحانیون جماعات نیز کودکان را از دورهٔ طفولیت از طریق برپایی کلاسهای آموزشی با دین اسلام و قوانین آن آشنا می‌سازند و می‌کوشند تا حد ممکن اصول اولیهٔ اسلام را به آنها آموزش دهند. <br> | تقیدات دینی خوجه‌های اثنی‌عشری، از دوران کودکی آنها آغاز می‌شود و کودکان اعم از دختر و پسر، معمولاً پیش از بلوغ، نمازهای یومیه را از والدین خود می‌آموزند و همراه با پدران و مادران در مساجد و حسینیهها حضور مییابند. این امر که همواره مورد تأکید رهبران این جامعه و امامان جماعات بوده، موجب شده است باورهای دینی از نخستین سالها در آنها نقش ببندد و به‌عنوان بخشی از زندگی آنان درنظر گرفته شود. افزون بر آن، روحانیون جماعات نیز کودکان را از دورهٔ طفولیت از طریق برپایی کلاسهای آموزشی با دین اسلام و قوانین آن آشنا می‌سازند و می‌کوشند تا حد ممکن اصول اولیهٔ اسلام را به آنها آموزش دهند. <br> | ||
==اهمیت به نماز و خمس زکات== | ==اهمیت به نماز و خمس زکات== | ||
خوجه‌های اثنی‌عشری برای نماز اهمیت خاصی قائل‌اند و حتی‌الامکان می‌کوشند نمازهای یومیهٔ خود را به‌صورت جماعت برگزار کنند. آنان معتقدند برگزاری نماز جماعت، جدای از اجر معنوی و ثواب آن، سبب استحکام روحیهٔ اخوت، برابری و اتحاد بین آنها می‌شود و مناسبات اجتماعی شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری را تحکیم میبخشد. آنان هر هفته در نماز جمعهٔ مساجد خود شرکت می‌کنند. این در حالی است که معمولاً در آن روز | خوجه‌های اثنی‌عشری برای نماز اهمیت خاصی قائل‌اند و حتی‌الامکان می‌کوشند نمازهای یومیهٔ خود را به‌صورت جماعت برگزار کنند. آنان معتقدند برگزاری نماز جماعت، جدای از اجر معنوی و ثواب آن، سبب استحکام روحیهٔ اخوت، برابری و اتحاد بین آنها می‌شود و مناسبات اجتماعی شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری را تحکیم میبخشد. آنان هر هفته در نماز جمعهٔ مساجد خود شرکت می‌کنند. این در حالی است که معمولاً در آن روز لباسهای تمیز هندی بر تن می‌کنند. برپایی نمازهای مستحبی نیز جایگاه خاصی در بین خوجه‌های اثنی‌عشری دارد و به‌ویژه [[نماز عید فطر]] با حضور تمام اعضای جماعات و به شیوهای بسیار زیبا برپا می‌شود. | ||
شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری در زمینهٔ پرداخت [[خمس]]، [[زکات]]، صدقه و نذورات نیز همواره پیشگام بوده‌اند و هر سال سهم امام و سادات را از طریق جماعات خویش یا فدراسیونهای منطقهای به دفتر [[مرجع تقلید]] خود [[آیتالله سید علی حسینی سیستانی]] در عراق یا نمایندهٔ ایشان آقای شهرستانی در [[قم]] میفرستند. [[حج]] و زیارت اماکن مقدس، از جمله مراقد ائمهٔ اطهار در <big>عراق و ایران</big> نیز از دیگر اموری است که برای خوجه‌های اثنی‌عشری بسیار اهمیت دارد. خوجه‌های اثنی‌عشری، دیگر شرایع اسلامی را نیز تا حد امکان گرامی میدارند. <ref>گفت‌وگوی امیربهرام عرب احمدی با دکتر عارف عبدالحسین، بیرمنگام، 1381 شمسی.</ref> | شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری در زمینهٔ پرداخت [[خمس]]، [[زکات]]، صدقه و نذورات نیز همواره پیشگام بوده‌اند و هر سال سهم امام و سادات را از طریق جماعات خویش یا فدراسیونهای منطقهای به دفتر [[مرجع تقلید]] خود [[آیتالله سید علی حسینی سیستانی]] در عراق یا نمایندهٔ ایشان آقای شهرستانی در [[قم]] میفرستند. [[حج]] و زیارت اماکن مقدس، از جمله مراقد ائمهٔ اطهار در <big>عراق و ایران</big> نیز از دیگر اموری است که برای خوجه‌های اثنی‌عشری بسیار اهمیت دارد. خوجه‌های اثنی‌عشری، دیگر شرایع اسلامی را نیز تا حد امکان گرامی میدارند. <ref>گفت‌وگوی امیربهرام عرب احمدی با دکتر عارف عبدالحسین، بیرمنگام، 1381 شمسی.</ref> | ||
شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری در زمینهٔ فعالیتهای تجاری خود نیز از ورود به معاملات رباگونه به‌شدت پرهیز دارند و از امور تجاری‌ای که شبههای از رباخواری در آن باشد، خودداری می‌کنند. آنان از خوردن غذاهای مشکوک از نظر حلال بودن نیز خودداری کرده، معمولاً در خرید گوشت گاو و گوسفند، به مهر حلال آن توجه بسیار دارند. | شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری در زمینهٔ فعالیتهای تجاری خود نیز از ورود به معاملات رباگونه به‌شدت پرهیز دارند و از امور تجاری‌ای که شبههای از رباخواری در آن باشد، خودداری می‌کنند. آنان از خوردن غذاهای مشکوک از نظر حلال بودن نیز خودداری کرده، معمولاً در خرید گوشت گاو و گوسفند، به مهر حلال آن توجه بسیار دارند. | ||
==شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری و سیاست== | ==شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری و سیاست== | ||
چنان‌که اشاره شد، اقتصاد و فعالیتهای تجاری، همواره امری زیربنایی برای شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری درنظر گرفته شده است و بیشتر اعضای این اقلیت مذهبی عهدهدار مشاغل بازرگانی مختلف و متنوعی‌اند. این امر تا حدودی ناشی از علاقه و طبیعت ذاتی آنها به روی‌گردانی از ورود به عرصهٔ سیاسی است. این بی‌رغبتی سبب شده است که خوجه‌های اثنی‌عشری هرچه بیشتر به تجارت و بازرگانی روی آوردند. در ارتباط با نقش شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری در ساختار سیاسی کشورهای محل سکونت خویش و عرصهٔ روابط بینالملل گفتنی است اصولاً آنان به‌دلیل اینکه در هر کشور اقلیت‌های کوچکی را تشکیل می‌دهند و هرگونه حادثه | چنان‌که اشاره شد، اقتصاد و فعالیتهای تجاری، همواره امری زیربنایی برای شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری درنظر گرفته شده است و بیشتر اعضای این اقلیت مذهبی عهدهدار مشاغل بازرگانی مختلف و متنوعی‌اند. این امر تا حدودی ناشی از علاقه و طبیعت ذاتی آنها به روی‌گردانی از ورود به عرصهٔ سیاسی است. این بی‌رغبتی سبب شده است که خوجه‌های اثنی‌عشری هرچه بیشتر به تجارت و بازرگانی روی آوردند. در ارتباط با نقش شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری در ساختار سیاسی کشورهای محل سکونت خویش و عرصهٔ روابط بینالملل گفتنی است اصولاً آنان به‌دلیل اینکه در هر کشور اقلیت‌های کوچکی را تشکیل می‌دهند و هرگونه حادثه می‌تواند موجودیت و تمامیت آنها را با مخاطراتی جدی مواجه سازد، معمولاً از ورود به امور سیاسی و تلاش برای تصدی مشاغل بالای دولتی پرهیز می‌کنند و می‌کوشند وارد این گونه امور نشوند.<br> | ||
شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری مقیم <big>انگلستان و اروپا</big>، در ارتباط با فعالیتهای سیاسی خود تابع سیاست فدراسیون جهانی‌اند و معمولاً با هماهنگی شورای مسلمانان <big>بریتانیا</big> به دفاع از جایگاه تشیع و حقوق مسلمانان این کشور و دیگر مسلمانان اروپا میپردازند. آنان هر سال با شرکت در راهپیمایی [[روز قدس]] به‌همراه دیگر مسلمانان اروپا، خشم خود را از حمایتهای مستمر دولتهای اروپایی از <big>رژیم صهیونیستی</big> به‌تصویر میکشند. آنان طی دو دههٔ اخیر، بارها مخالفت خود را با اقدامات اسلامستیزانهٔ کشورهای <big>فرانسه، دانمارک و هلند</big> نیز اعلام کرده‌اند و در میتینگهایی که توسط سازمان‌های اسلامی برگزار می‌شود، شرکت می‌کنند. با این حال، آنان در صحنهٔ سیاسی این کشورها دخالتی ندارند و از ورود به جریان‌های سیاسی این کشورها پرهیز می‌کنند. | شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری مقیم <big>انگلستان و اروپا</big>، در ارتباط با فعالیتهای سیاسی خود تابع سیاست فدراسیون جهانی‌اند و معمولاً با هماهنگی شورای مسلمانان <big>بریتانیا</big> به دفاع از جایگاه تشیع و حقوق مسلمانان این کشور و دیگر مسلمانان اروپا میپردازند. آنان هر سال با شرکت در راهپیمایی [[روز قدس]] به‌همراه دیگر مسلمانان اروپا، خشم خود را از حمایتهای مستمر دولتهای اروپایی از <big>رژیم صهیونیستی</big> به‌تصویر میکشند. آنان طی دو دههٔ اخیر، بارها مخالفت خود را با اقدامات اسلامستیزانهٔ کشورهای <big>فرانسه، دانمارک و هلند</big> نیز اعلام کرده‌اند و در میتینگهایی که توسط سازمان‌های اسلامی برگزار می‌شود، شرکت می‌کنند. با این حال، آنان در صحنهٔ سیاسی این کشورها دخالتی ندارند و از ورود به جریان‌های سیاسی این کشورها پرهیز می‌کنند. | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
مهاجرت تدریجی بسیاری از خوجه‌های اثنی‌عشری به کشورهای غربی، از دیگر مشکلات موجود در بین شیعیان خوجهٔ ساکن شرق آفریقاست. سطح پایین علمی و فرهنگی این کشورها، مشکلات معیشتی، شیوع برخی بیماری‌ها و وضعیت نامناسب بهداشتی، کاهش نسبی درآمدهای عمومی خوجه‌ها، تورم بسیار بالای حاکم بر جامعه و... از عوامل دیگری هستند که به‌تدریج جوانان خوجه را با انگیزهٔ بهره‌مندی از امکانات مناسب زندگی و تحصیل در دانشگاه‌‍‌های صاحب‌‌نام به‌سمت مغرب‌زمین سوق می‌دهد. با این حال، در مقایسه با اروپا و آمریکا شاید بتوان گفت با وجود رفاه حاکم بر غرب، خوجه‌ها در آفریقا از زندگی راحت‌تری برخوردارند و مهاجرت آنان به اروپا و آمریکای شمالی، تنها مشکلات آنها را تشدید می‌کند. از سوی دیگر، سازمان‌های تبلیغی شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری در شرق آفریقا با توطئه‌های مداوم معاندان، از جمله مسیحیان و به‌ویژه [[وهابیون]] و گروه‌های وابسته به [[رابطة العالم الاسلامیه]] مواجه‌اند و در برخی موارد این توطئه‌ها تا جایی شدت گرفته که موجب تعطیلی برخی از مدارس اسلامی وابسته به این سازما‌ن‌ها و به‌هدر رفتن بخش مهمی از سرمایه‌گذاری صورت گرفته در مناطق مختلف تانزانیا و کنیا شده است. | مهاجرت تدریجی بسیاری از خوجه‌های اثنی‌عشری به کشورهای غربی، از دیگر مشکلات موجود در بین شیعیان خوجهٔ ساکن شرق آفریقاست. سطح پایین علمی و فرهنگی این کشورها، مشکلات معیشتی، شیوع برخی بیماری‌ها و وضعیت نامناسب بهداشتی، کاهش نسبی درآمدهای عمومی خوجه‌ها، تورم بسیار بالای حاکم بر جامعه و... از عوامل دیگری هستند که به‌تدریج جوانان خوجه را با انگیزهٔ بهره‌مندی از امکانات مناسب زندگی و تحصیل در دانشگاه‌‍‌های صاحب‌‌نام به‌سمت مغرب‌زمین سوق می‌دهد. با این حال، در مقایسه با اروپا و آمریکا شاید بتوان گفت با وجود رفاه حاکم بر غرب، خوجه‌ها در آفریقا از زندگی راحت‌تری برخوردارند و مهاجرت آنان به اروپا و آمریکای شمالی، تنها مشکلات آنها را تشدید می‌کند. از سوی دیگر، سازمان‌های تبلیغی شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری در شرق آفریقا با توطئه‌های مداوم معاندان، از جمله مسیحیان و به‌ویژه [[وهابیون]] و گروه‌های وابسته به [[رابطة العالم الاسلامیه]] مواجه‌اند و در برخی موارد این توطئه‌ها تا جایی شدت گرفته که موجب تعطیلی برخی از مدارس اسلامی وابسته به این سازما‌ن‌ها و به‌هدر رفتن بخش مهمی از سرمایه‌گذاری صورت گرفته در مناطق مختلف تانزانیا و کنیا شده است. | ||
در مجموع، می‌توان گفت خوجه‌های اثنی‌عشری به‌دلیل پراکندگی خود در کشورهای مختلف جهان، با مشکلات فرهنگی و اجتماعی مختلفی مواجه‌اند که به‌نوبهٔ خود موجب شده است بخشی از اقدامات تبلیغی آنها معطوف به رفع این مشکلات و موانع شود. با این حال، این معضلات نه‌تنها خللی در عزم و ارادهٔ | در مجموع، می‌توان گفت خوجه‌های اثنی‌عشری به‌دلیل پراکندگی خود در کشورهای مختلف جهان، با مشکلات فرهنگی و اجتماعی مختلفی مواجه‌اند که به‌نوبهٔ خود موجب شده است بخشی از اقدامات تبلیغی آنها معطوف به رفع این مشکلات و موانع شود. با این حال، این معضلات نه‌تنها خللی در عزم و ارادهٔ راسخ آنها پدید نیاورده، بلکه موجبات وحدت، استواری و تقویت روحیهٔ ایستادگی در برابر این مشکلات را افزایش داده است. از این رو، می‌توان پیش‌بینی کرد در آینده‌ای نه‌چندان دور، این جامعه هرچه بیشتر استحکام یافته، انگیزهٔ آنها در غلبه بر مشکلات پیش روی افزایش یابد. | ||
==فرجام سخن== | ==فرجام سخن== | ||
چنان‌که در بخش‌های مختلف مقاله مشخص شد، شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری گروهی انشعابی از <big>اسماعیلیه‌های نزاری</big> (آقاخانی‌های امروز) هستند که طی حدود یک‌صد سال گذشته در سایهٔ همت والا و پشتکار و انسجام گروهی، به اقلیتی هدفمند مبدل شده‌اند که افزون بر تقویت هرچه بیشتر بنیهٔ اقتصادی خود، توجه خاصی به اشاعهٔ | چنان‌که در بخش‌های مختلف مقاله مشخص شد، شیعیان خوجهٔ اثنی‌عشری گروهی انشعابی از <big>اسماعیلیه‌های نزاری</big> (آقاخانی‌های امروز) هستند که طی حدود یک‌صد سال گذشته در سایهٔ همت والا و پشتکار و انسجام گروهی، به اقلیتی هدفمند مبدل شده‌اند که افزون بر تقویت هرچه بیشتر بنیهٔ اقتصادی خود، توجه خاصی به اشاعهٔ فرهنگ شیعه داشته و تبلیغ مکتب اهل‌بیت را در رأس برنامه‌های خود قرار داده‌اند. این اقلیت کوچک، با وجود چالش‌ها و مشکلات پیش روی، طی چند دههٔ گذشته به پیشرفت‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی قابل توجهی دست یافته‌اند و با اتحاد و همدلی، به جامعه‌ای تبدیل گشته‌اند که از بسیاری جهات می‌تواند برای دیگر مسلمانان، به‌ویژه شیعیان، به‌عنوان الگو درنظر گرفته شود.<br> | ||
=پانویس= | =پانویس= | ||