۸۷٬۸۱۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'آنها' به 'آنها') |
||
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
مطابق با آیات و روایات، پاداش اخروی عمل نیک، ویژهٔ مؤمنان است و غیر مؤمنان از پاداش عمل نیکِ خود بیبهرهاند. <ref> کافی، ج۲، ص۲۴–۲۵، ۴۶۳</ref> | مطابق با آیات و روایات، پاداش اخروی عمل نیک، ویژهٔ مؤمنان است و غیر مؤمنان از پاداش عمل نیکِ خود بیبهرهاند. <ref> کافی، ج۲، ص۲۴–۲۵، ۴۶۳</ref> | ||
در احادیث بسیاری، ثوابِ [[زیارت]] مرقد امامان با ثواب اعمال نیکِ بسیار دشوار، همچون [[جهاد]] و [[شهادت]]، مقایسه شدهاست یا ثواب برآوردن حاجت مؤمن، برآورده شدن صد حاجت ذکر شدهاست که یکی از | در احادیث بسیاری، ثوابِ [[زیارت]] مرقد امامان با ثواب اعمال نیکِ بسیار دشوار، همچون [[جهاد]] و [[شهادت]]، مقایسه شدهاست یا ثواب برآوردن حاجت مؤمن، برآورده شدن صد حاجت ذکر شدهاست که یکی از آنها رفتن به [[بهشت]] یا آمرزش تمامی گناهان و در صورت مرگ در این هنگام، ورود به بهشت و بهرهمندی از پاداش بینهایت است. همچنین آمدهاست که اگر کسی دل مؤمنی را شاد کند، خداوند نه تنها در آخرت دل او را شاد میکند بلکه هر آنچه بخواهد به او میدهد و حتی بیش از آنچه خواسته، آنقدر به او میدهد که هرگز تصور آن را هم نمیکردهاست. علاوه بر اینها، ثواب سرپرستی یتیم، حضور در بهشت به همراه [[پیامبر اکرم (ص)]] و ثواب کمک به زن بیسرپرست و شخص مسکین مانند جهاد در راه خدا بیان شدهاست. <ref>کافی، ج۱، ص۱۰–۱۲، ج۲، ص۸۷، ج۴، ص۶۶، ۵۷۹–۵۸۵؛ من لایحضره الفقیه، ج۲، ص۵۷۷–۵۸۵؛ ثواب الاعمال، ص۱۳۵؛ تهذیب الاحکام، ج۶، ص۲۰–۲۵، ۴۲–۵۲، ۱۰۷–۱۰۹</ref> | ||
از مجموع این احادیث میتوان دریافت که میزان ثواب عمل نیک، به عوامل گوناگونی چون میزان اهمیت عمل، میزان عقل فاعل، نیت او، و زمان و مکان عمل وابسته است. میزان عقاب نیز تابعی از عواملی همچون نسب فاعل، است؛ از این رو، آن گروه از فرزندان [[حضرت فاطمه (س)]] که عناد ورزند و حق امامان را نشناسند، دو برابرِ دیگر معاندان عذاب میشوند. <ref>کافی، ج۱، ص۳۷۷</ref> | از مجموع این احادیث میتوان دریافت که میزان ثواب عمل نیک، به عوامل گوناگونی چون میزان اهمیت عمل، میزان عقل فاعل، نیت او، و زمان و مکان عمل وابسته است. میزان عقاب نیز تابعی از عواملی همچون نسب فاعل، است؛ از این رو، آن گروه از فرزندان [[حضرت فاطمه (س)]] که عناد ورزند و حق امامان را نشناسند، دو برابرِ دیگر معاندان عذاب میشوند. <ref>کافی، ج۱، ص۳۷۷</ref> | ||
خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
از میان محدّثان بزرگ شیعه، [[شیخ صدوق]] با تألیف [[کتاب ثواب الاعمال و عقاب الاعمال]]، توجه شایانی به موضوع ثواب و عقاب کردهاست. | از میان محدّثان بزرگ شیعه، [[شیخ صدوق]] با تألیف [[کتاب ثواب الاعمال و عقاب الاعمال]]، توجه شایانی به موضوع ثواب و عقاب کردهاست. | ||
واژههای ثواب و عقاب و مشتقات | واژههای ثواب و عقاب و مشتقات آنها در متن احادیث [[اهل سنت]]، بسیار کم به کار رفتهاست، اما نویسندگان و شارحان [[صحاح سته]]، واژههای ثواب و عقاب را در عنوان چند باب درج کردهاند. <ref>برای نمونه بخاری، ج۴، ص۹۶؛ نَوَوی، ۷، ص۸۹، ج۱۱، ص۸۳، ۸۵، ۱۳۵</ref> واژه جزا نیز کاربردی در حد واژههای ثواب و عقاب دارد. در برخی نقلها، گاه واژههای ثواب و جزا به جای هم به کار رفتهاند. <ref> برای نمونه بخاری، ج۲، صص۱۹۸، ۲۲۶</ref> | ||
=ثواب در تفاسیر= | =ثواب در تفاسیر= | ||
خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
بنابر[[آیات]] متعددی از [[قرآن کریم]] <ref> از جمله اِسراء: ۱۲–۱۳، ۷۱؛ کهف: ۴۹؛ جاثیه: ۲۸–۲۹؛ حاقه: ۱۹، ۲۵</ref> اعمال انسانها، هر چند بهاندازهٔ ذرهای ناچیز، در «کتاب» ثبت میگردد و محفوظ میماند و در [[روز رستاخیز]] به آنان نشان داده میشود. بر همین اساس، مفسران دربارهٔ «کتاب»، که از آن به نامه یا صحیفه اعمال تعبیر شدهاست، و نیز دربارهٔ نشان دادن اعمال توضیحاتی دادهاند. | بنابر[[آیات]] متعددی از [[قرآن کریم]] <ref> از جمله اِسراء: ۱۲–۱۳، ۷۱؛ کهف: ۴۹؛ جاثیه: ۲۸–۲۹؛ حاقه: ۱۹، ۲۵</ref> اعمال انسانها، هر چند بهاندازهٔ ذرهای ناچیز، در «کتاب» ثبت میگردد و محفوظ میماند و در [[روز رستاخیز]] به آنان نشان داده میشود. بر همین اساس، مفسران دربارهٔ «کتاب»، که از آن به نامه یا صحیفه اعمال تعبیر شدهاست، و نیز دربارهٔ نشان دادن اعمال توضیحاتی دادهاند. | ||
[[علامه طباطبایی]] <ref>المیزان ذیل اسراء: ۱۳</ref> این نظر را مطرح کرده که آنچه در «کتاب» ثبت شده حقیقت خود اعمال است، نه از جنس نوشتن رایج در این عالَم، در حالی که عموم مفسران نامهٔ اعمال را به عنوان یک حقیقت مکتوب وصف کردهاند. البته برخی، علاوه بر ثبت اَعمال، ذکر مقدار ثواب و عقاب | [[علامه طباطبایی]] <ref>المیزان ذیل اسراء: ۱۳</ref> این نظر را مطرح کرده که آنچه در «کتاب» ثبت شده حقیقت خود اعمال است، نه از جنس نوشتن رایج در این عالَم، در حالی که عموم مفسران نامهٔ اعمال را به عنوان یک حقیقت مکتوب وصف کردهاند. البته برخی، علاوه بر ثبت اَعمال، ذکر مقدار ثواب و عقاب آنها را نیز از محتویات نامه دانسته و برخی نیز گفتهاند که به انسانها، بر اساس کتاب اعمالشان، عادلانه، ثواب و عقاب داده خواهد شد. <ref>التبیان، ذیل کهف: ۴۹؛ مجمع البیان، ذیل کهف: ۴۷؛ روض الجنان، ذیل کهف: ۴۹</ref> | ||
=شرایط ثواب= | =شرایط ثواب= |