اسلام در استرالیا
| نام مقاله | اسلام در استرالیا |
|---|---|
| زبان مقاله | فارسی |
| نام کشور | استرالیا |
| دین رسمی | مسیحیت |
| جمعیت کشور در سال 2020 | ۲۵٬۶۸۸٬۰۰۰ |
| جمعیت مسلمانان | 500هزار نفر |
| درصد مسلمانان | 2 درصد از جمعیت کل استرالیا |
| چهره‌های شاخص دینی و غیر دینی | تاج الدین الهلالی مفتی سابق استرالیا نخست‌وزیر به عنوان شخص اجرایی اول در استرالیا - اسکات موریسون؛ |
اسلام پس از مسیحیت و بودائیسم سومین دین بزرگ در استرالیا محسوب می‌شود. هم‌اکنون مسلمانان استرالیا در شهرهای اصلی همچون سیدنی، ملبورن و پرت متمرکزند. به طوری که در شهر سیدنی ۲/۵۳ درصد، ملبورن ۷/۳۴ درصد و مابقی آنان به ترتیب در شهرهای پرت، بریزبین، آدلاید، کانبرا، تاسمانی و داروین زندگی می‌کنند.
استرالیا سرزمین پهناوری است که بیش از هفت میلیون کیلومتر مربع وسعت دارد. بیشتر جمعیت این کشور را مهاجرین تشکیل می‌دهند. این کشور دارای ۱۳۰ ملیت مقیم است که مسلمانان ۶۷ ملیت از این ترکیب جمعیتی را به خود اختصاص داده‌اند.
آماری از مسلمانان استرالیا
در سال ۲۰۰۶ تعداد مسلمانان استرالیا حدود دویست و هشتاد هزار نفر اعلام گردید. اما به تبع افزایش جمعیت مسلمانان جهان در سال‌های اخیر، شمار مسلمانان استرالیا نیز افزایش یافت.
جمعیت مسلمانان استرالیا حدود ۵۰۰ هزار تن است که بخشی از آنان را ایرانیان تشکیل می‌دهند. تخمین زده می‌شود، با توجه به روند گسترش اسلام در این کشور، جامعه مسلمانان استرالیا از 500 هزار نفر کنونی به ۷۱۴ هزار نفر در سال ۲۰۳۰(رشد ۸۰ درصدی) فزونی خواهد یافت. این در حالی است که جمعیت غیرمسلمان در استرالیا حدود ۱۸ درصد کاهش داشته‌است.
بر اساس آمارهای سال ۲۰۰۰، ۴۴ درصد مسلمانان این کشور زیر ۲۰ سال هستند و ۸۵ درصد آنها در استرالیا متولد شده‌اند. بیشتر خارجیان عمدتا مسلمانانی از لبنان و ترکیه هستند.
شهر سیدنی به نسبت سایر شهرها مسلمانان بیشتری را در خود جای داده‌است.
تاریخچه اسلام در استرالیا
حضور مسلمانان در استرالیا قدمت دیرینه‌ای دارد. جوامع بومی و مسلمان در استرالیا به مدت سه قرن است که در این کشور زندگی می‌کنند و در این جامعه نهادینه شده‌اند.
از سال ۱۷۰۰ میلادی ماهیگیران مسلمان اندونزی به این منطقه وارد شده و به تدریج تجارت با استرالیا گسترش یافت. تحقیقات اخیر نیز حکایت از وجود برخی نقوش اسلامی در مناطق بومی نشین شمال استرالیا دارد.
اولین گروه از مسلمانان، شتربانانی از افغانستان بودند که بین سال‌های ۱۸۶۰ تا ۱۹۲۰ میلادی توسط انگلیسی‌ها به این قاره وارد شدند. انگلیسی‌ها هنگام ورود به این منطقه برای شناسایی راه‌ها و کشف طلا در صحراهای استرالیا، مجبور به استفاده از ساربانان افغان بودند و برای نخستین بار ۱۲ ساربان و ۱۲۰ شتر از افغانستان به این کشور مهاجرت کردند. افغان‌ها برای انجام فرایض دینی خود، مکان‌های عبادی در مناطق مختلف از جمله در میان صحراها بنا کردند که آثار برخی از آنها تاکنون باقی است. این افراد به تدریج روابط خود را با بومیان گسترش دادند و با بومیان وصلت کردند.
در اواخر سال ۱۸۸۰ مسلمانان مالزیایی به شمال استرالیا وارد شده و به عنوان کارگر در صنعت مروارید به کار گمارده شدند. این افراد نیز رابطه تنگاتنگی با بومیان برقرار کردند و بر این اساس امروزه بومیان مالایی زیادی در مناطق شمالی استرالیا به چشم می‌خورند. بر این اساس به تدریج مردم استرالیا با این دین آشنا شده و اسلام در این کشور گسترش یافت.
در حال حاظر بیشتر مسلمانان استرالیا از مهاجران ترک هستند که پس از جنگ جهانی دوم به استرالیا سفر کردند. رتبه بعدی از آن لبنانی‌هایی هست که در پی جنگ‌های داخلی به استرالیا سفر کردند.
گرایش به اسلام در استرالیا
تحقیقات نشان می‌دهد گرایش به اسلام در میان بومیان این کشور بالاست و سعی دارند تلفیقی بین ارزش‌های اسلام و سنت‌‌های دیرینه خود ایجاد کنند. بر اساس آمار ملی سال ۲۰۰۱ میلادی، ۶۴۱ نفر بومی به اسلام گرویدند که این آمار در سال ۲۰۰۶ با ۶۰ درصد افزایش به ۱۰۱۴ تن رسید. این آمار نشان از توسعه روند اسلام‌گرایی در این کشور دارد.
دلایل گرایش به اسلام در استرالیا
یکی از دلایل مهم گسترش اسلام در استرالیا، عملکرد مسلمانان و تعامل سازندۀ آنان با فرهنگ و تمدن این کشور به شمار می‌رود.
از دلایل دیگر استقبال استرالیایی‌ها از اسلام، معرفی صحیح این دین مبین به آنان، از جمله توجه قرآن به حقوق انسان، مبارزۀ پیامبر گرامی اسلام و یاران ایشان با هرگونه تبعیض جنسیتی محسوب می‌شود.
زنان در این کشور گرایش زیادی به اسلام دارند. شاید یکی از علت‌ها این باشد که در این کشور بسیاری از زنان بومی مورد سوءاستفاده جنسی قرار می‌گیرند. تأکید اسلام بر حجاب برای این زنان امنیت و مصونیت به بار می‌آورد.
بومیان استرالیا همچنین به این دلیل به اسلام‌گرایش می‌یابند که این دین بر چندفرهنگ‌گرایی و احترام به تمامی انسان‌ها مبتنی است. در اسلام نژاد، جنسیت و قومیت عامل برتری نیست.
به طور کلی نتایج مؤسسه پژوهش‌های آسیایی دانشگاه ملبورن نشان می‌دهد، احترام به پیروان دیگر ادیان، مبارزه با تبعیض میان انسان‌ها به‌ویژه زنان و حمایت از محیط زیست موجب شده است که هزاران استرالیایی به سمت اسلام متمایل شود و این واقعیتی است که نمی‌توان آن را پنهان کرد.
مساجد و مراکز اسلامی در استرالیا
از آنجا که در این کشور، در ابتدا خانواده‌ها و جوامع روستایی به زندگی اسلامی در این کشور شکل دادند بر این اساس اولین مساجد و سازمان‌های اسلامی نیز توسط این افراد پایه‌گذاری شد.
در این کشور مساجد متعددی وجود دارد. به عنوان مثال در سیدنی ۲۰ مسجد و مرکز اسلامی مشغول به فعالیت‌اند. همچنین در این کشور مدارس دولتی و خصوصی اسلامی نیز وجود دارد.
امروزه بعضی مناطق دارای اسامی اسلامی شده‌اند؛ مثل خلیفی، قنطره، تل بیجا.
گفته می‌شود که در استرالیا قریب به 35 مسجد و تشکل اسلامی وجود دارد. از مساجد مطرح مسلمانان می‌توان به عناوین زیر اشاره کرد:
- مسجد آدلاید (Adelaide)؛ اولین مسجد آدلاید در سال ۱۸۸۹ احداث شد که اکنون جزو آثار باستانی استرالیاست.
- مسجد لیکمبا (Lakemba)؛ که به نام مسجد علی ابن ابیطالب (ع) نیز مشهور است. لیکمبا در نیو ساوث ولز واقع شده و از بزرگ‌ترین مساجد استرالیاست. اکثر لبنانی‌ها به این مسجد می‌روند.
- مسجد آوبورن گالیپولی (Auburn Gallipoli)؛ در آوبورن نیو ساوث ولز است و اکثر ترک‌ها به آنجا می‌روند.
- مسجد الزهرا سیدنی(Al-Zahra)؛
- مسجد الرسول سیدنی (Al-Rasool)؛
- مسجد الرحمان؛
همچنین برخی از مراکز و تشکل‌های اسلامی در استرالیا عبارتند از:
- انجمن اهلبیت (ع) در استرالیای غربی (ملبورن)؛
- مرکز اسلامی امام حسن (ع) در کانبرا؛
- انجمن الایمان استرالیا؛
- جمعیت پنج تن ویکتوریا؛
- مرکز اسلامی امام حسین (ع)؛
- حسینیه آل یاسین (ع) در سیدنی؛
- مرکز اسلامی نبی اکرم(ص)؛
- انجمن رفاهی الهادی - استرالیا؛
- کیو یو ال؛
- انجمن شیعیان استرالیا.
اعمال و مراسم مذهبی در استرالیا
در این کشور مسلمانان آزادانه اعمال و فرایض مذهبی را به جا می‌آورند. مانند مراسم شب‌های قدر، محرم و صفر و رمضان.
مشکلات مسلمانان استرالیا
مسلمانان استرالیا با چند مشکل عمده دراین سرزمین مواجه هستند. از نظراجتماعی مسلمانان مقید به آداب اسلامی مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرند. طبق آمار 74% مردم استرالیا ترجیح می‌دهند، همسایه مسلمان نداشته باشند و حجاب زنان را، آشکارا یا پنهانی، مورد تمسخر قرار می‌دهند.
ایرانی‌ها و لبنانی‌ها مشکلات فزونتری دارند؛ چرا که سه واژۀ [اسلام]، [ایران] و[خشونت] یک مفهوم را برای آنان تداعی می‌نماید. برداشت آنان ازاسلام، دین زور و شمشیر واهانت به حقوق بشر و مقام والای زن است. ولی به این نکته باید توجه کنیم که خود غربی‌ها می‌گویند: هر آنچه ازاسلام وایران می‌دانند، مطالب منتشره از بنگاه‌های تبلیغاتی غرب می‌باشد.
پس شاید بتوانیم نتیجه بگیریم که تودۀ مردم گناه چندانی ندارند و با کار تبلیغاتی و آگاه کردن آنان و شناساندن درست دین مبین اسلام می‌توان این نگرش را تغییر داد.
اختلافات فرهنگی و دینی مسلمانان کشورهای مختلف، به دلیل وجود پدیده «چند فرهنگی»، به استرالیا منتقل شده‌است و بااشکال مختلف؛ دینی، فرهنگی، نژادی و زبانی رخ می‌نماید. علاوه بر این، مقتضیات محیط، باعث می‌شود که مسلمانان به رفاه روی آورند و به سادگی از عقاید خود دست بردارند.
از آنجا که جامعۀ استرالیا، با رفاه و مصرف و سرمایه داری، بنیان نهاده‌شده‌است، هیچ کاری بدون داشتن پول کافی میسر نیست. مسلمانان برای ساختن مدرسه و مسجد وامور تبلیغی خود، با مشکل روبرو هستند. از جانب دیگر: از توان اقتصادی خوبی هم برخوردار نیستند که بتوانند به تجارت‌های عمده دست بزنند. اکثر مسلمانان استرالیا، شغل‌های سطح پایینی دارند و در مورد دریافت وام‌ها واعتبارات بانکی، با مشکل ربا مواجه می‌شوند به همین دلیل است که مسلمانان، به کشورهای خارجی وابسته می‌شوند و شیعیان، خود را بدون حامی می‌بینند.