الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده دوم
مقتلنویسی یا مَقْتَل نوعی تاریخنگاری که به چگونگی قتل یا شهادت شخصیتهای مهم میپردازد. مقتلنگاری میان شیعیان بیشتر برای شرح شهادت امامان شیعه و شخصیتهای برجستۀ شیعه بوده است؛ اما بهجهت رواج مقتلنویسی دربارۀ واقعۀ کربلا، استفاده از این اصطلاح به نقل رویدادهای مربوط به شهادت حسینبنعلی (علیهالسلام) و یارانش اختصاص پیدا کرده است. علاوه بر شیعیان، اهلسنت نیز به نگارش کتابهای مقتل پرداختهاند که به برخی از آنان اشاره میکنیم: نخستین آنها که سال 157 هجری قمری، به نگارش درآمده، کتاب «مقتل الحسین» اثر ابی مِخنَف است. کتاب «طبقات الکبری» اثر محمد ابن سعد که در سال 230 هجری قمری، تدوین شده است. در سال 279 هجری قمری، «انصاب الاشراف» نوشتۀ بلاذری و سال 282 هجری قمری، کتاب «اخبار الطوال» که آن را دینوری تدوین کرده است. در سال 284 هجری قمری، «مقتل یعقوبی» نوشته شده و به سال 310 هجری قمری، «مقتل طبری» یا همان تاریخ طبری، تنظیم شده است. ابن اعثم کتاب «الفتوح» را در سال 314 هجری قمری، و سال 568 هجری قمری، «مقتل خوارزمی» به رشتۀ تحریر درآمده است.