شورای توسعهٔ فرهنگ قرآنی
| نام شورا | شورای توسعهٔ فرهنگ قرآنی |
|---|---|
| تحت اشراف | شورای عالی انقلاب فرهنگی |
| کشور | ایران |
| تاریخ تأسیس | 1388شمسی |
این شورا متشکل از چهار کمیسیون فرادستگاهی و کمیته‌ها و کارگروه‌های تخصصی وابسته است که در حوزه‌های «آموزش عمومی قرآن»، «تبلیغ وترویج فرهنگ قرآنی » و «پژوهش و آموزش عالی قرآنی» با مسئولیت وزرای سه وزارتخانه از جمله: وزارت آموزش و پرورش ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت علوم، تحقیقات وفناوری و حضور نمایندگان دستگاه‌های فعال در هر حوزه تشکیل می شود. دبیرخانه شورا، در دبیرخانه شورای عالی مستقر بوده و مسئولیت امور مربوط به شورا به ویژه مطالعات تصمیم پژوهی و پشتیبانی علمی، اداری و نظارت بر حسن اجرای مصوبات را بر عهده دارد.
جایگاه شورا
اقتضای جایگاه تولیتی این نهاد مبتنی بر ایفای کارکردهای تولیت نظام توسعهٔ فرهنگ قرآنی است این کارکردها شامل:
- سیاستگذاری؛
- هماهنگی و تسهیل نظارت؛
- ارزیابی در جهت هماهنگ‌سازی؛
- فرهنگ سازی و نظام سازی قرآنی است.
وظایف شورا
- سیاستگذاری؛ سیاستگذاری فرآیندی است که به واسطه آن حاکمیت به منظور ارائهٔ پیامدهای از پیش تعیین شده ( تغییرات مطلوب در دنیای واقعی ) به مداخله در فضای جامعه مبادرت می ورزد، شورای توسعه فرهنگ قرآنی در جایگاه مرجع سیاستگذاری امور قرآنی کشور ، به تولید ادبیات این حوزه، تدوین سیاست‌ها و کلان برنامه‌ها، و تنظیم و انتقال این سیاست‌ها پرداخته است.
- تولید ادبیات و گفتمان سازی توسعهٔ فرهنگ قرآنی؛ ایجاد ادبیات و ترمینولوژی مشترک، از نیازمندی‌های ایجاد یک نظام و سیستم است؛ بر این مبنا، تولید و ترویج گفتمان نوین مبتنی بر نگرش علمی، جامع و سیستمی در قالب نظام توسعهٔ فرهنگ قرآنی است؛ که با اخذ مشارکت و تعامل با نخبگان حوزهٔ فرهنگ و به‌کارگیری ظرفیت‌های ملی در حوزهٔ رسانه‌ای و فرهنگی به این مهم می‌پردازد.
- سیاست‌پژوهی؛ نظر به ضرورت شناسایی مشکلات وتغییر راهکارهادر جهت علمی کردن سیاست‌گذاری‌ها، انجام پژوهش‌ها و مطالعات یکی از وظایف نهادهای سیاستگذاراست شورای توسعه فرهنگ قرآنی و کمیسیون‌های تخصصی آن طی سال‌های گذشته، علاوه براستفاده از نتایج مطالعات پژوهشی سابق در حوزهٔ مدیریت راهبردی امور قرآنی در فرآیندهای تدوین و تصویب سیاست‌ها، نسبت به انجام مطالعات جدید نیز اقداماتی انجام داده است که عناوین این مطالعات به شرح ذیل است:
♦ طراحی ساختار و کلان فرآیندهای شورای توسعه فرهنگ قرآنی؛
♦ شناسایی شاخص های ارزیابی موفقیت نظام قرآنی کشور با توجه به اهداف، سیاست ها و راهبردهای منشور توسعه فرهنگ قرآنی؛
♦ مستندنگاری منشور توسعه فرهنگ قرآنی بر اساس نظرات امام خمینی(ره)، رهبر معظم انقلاب، اندیشمندان و اسناد پشتیبان منشور توسعه فرهنگ قرآنی؛
♦ طراحی و ارزیابی مدل های کلان ساماندهی فعالیت های قرآنی؛
♦ بررسی وضعیت قرآنی دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران؛
♦ بررسی نگرش ها و آگاهی‌های دانشجویان دانشگاه های شهر تبریز نسبت به قرآن؛
♦ زمینه یابی و اعتبارسنجی راهکارهای ارتقای قرآنی دانشجویان؛
♦ تعیین و تبیین اهداف و سیاست های کلان توسعه فرهنگ قرآنی؛
♦ شناخت راهکارهای هماهنگی و ساماندهی فعالیت های قرآنی کشور؛
♦ شناسایی مراکزعلمی و دانشگاهی فعال در حوزه پژوهش های قرآنی؛
♦ نیازسنجی آموزشی مشاغل قرآنی؛
♦ شاخص های مطلوب قرآنی.
برنامه‌ها و فعالیت‌ها
• تدوین کتاب (آشنایی با منشور توسعهٔ فرهنگ قرآنی) با رویکرد معرفی ابعاد و مدل کارکردی منشور تولید راهبرد و ارائهٔ ادبیات مرجع در حوزهٔ توسعهٔ فرهنگ قرآنی؛
• تدوین مدل کارکردهای نظام توسعهٔ فرهنگ قرآنی؛
• گونه‌شناسی کلان فعالیت‌های قرآنی؛
• گونه‌شناسی مفهومی علوم‌قرآنی، امورقرآنی و معارف‌‌‌قرآنی؛
• تدوین پیش‌نویس اصطلاح‌نامه توسعهٔ فرهنگ قرآنی؛
• تصویب نظام‌نامهٔ تدوین اسناد راهبردی اجرای منشور توسعهٔ فرهنگ قرآنی؛
• مدل‌سازی مفهومی انس با قرآن، تدبر در قرآن، مدیریت امورقرآنی؛
• جریان سازی نخبگانی گفتمان توسعهٔ فرهنگ قرآنی مبتنی بر فرهنگ‌سازی، نظام‌سازی و تمدن‌سازی قرآن کریم؛
• استخراج و مدل‌سازی بیانات مقام معظم رهبری در حوزهٔ قرآن کریم و فعالیت‌های قرآنی؛
• تدوین شاخص های انس و آموزش عمومی قرآن؛
• بررسی و پیشنهاد پیش‌نویس بخش‌های مربوط به قرآن و عترت در نقشهٔ مهندسی فرهنگی کشور؛
• بررسی و تدوین پیشنهادهای اصلاحی آیین‌نامه؛
•شناسایی استعدادهای برتر قرآنی ومعرفی به کمیسیون نخبگان؛
• تدوین محورهاوعناوین نشست‌های علمی نظام توسعهٔ فرهنگ قرآنی نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم؛
• تدوین محورهای اولویت‌های پژوهشی نظام توسعهٔ فرهنگ قرآنی جهت حمایت از پایان‌نامه و رساله‌های تخصصی حوزوی و دانشگاهی جهت ارائهٔ به کمیسیون توسعهٔ پژوهش و آموزش قرآنی کشور؛
• طراحی پیش‌نویس تدوین نظام‌واره علوم‌انسانی قرآن بنیان؛
• تدوین گزارش رصدی رسانه‌ای وگزارش تحلیل حقوقی هماهنگی و ساماندهی نحوهٔ صدور مجوز و نظارت بر فعالیت موسسات قرآنی مردمی؛
• تدوین گزارش نسبت‌سنجی مقالات علمی قرآنی با مطالبات اسناد بالادستی.