ابوالقاسم قشیری
| نام | ابو القاسم عبد الکریم بن هوازن بن عبد الملک بن طلحة بن محمد قشیری نیشابوری |
|---|---|
| نامهای دیگر | زین الاسلام، ابوالقاسم قشیری |
| درگذشت | 465ق |
ابو القاسم عبد الکریم بن هوازن بن عبد الملک بن طلحة بن محمد قشیری نیشابوری از اکابر دانشمندان، نویسندگان، شاعران و صوفیه قرن پنجم هجری است.
ولادت و زندگی
در ربیع الاول سال ۳۷۶ یا ۳۸۶ ه در ناحیه استوا (قوچان کنونی) متولد شد. خانواده وی از اعراب بنی قشیر بودند که در خراسان صاحب املاک بودند. پس از فوت پدر به قصد آموختن علم حساب روانه نیشابور شد اما دست تقدیر او را به مجلس ابو علی دقاق کشانید و شیفته او گردید و از کسب علم حساب منصرف و قدم در طریق ارادت و تصوف نهاد. وی اهل مسافرت نیز بود و یک سفر به مکه و دو سفر به بغداد داشت.
اساتید
ادبیات عرب را نزد ابو القاسم الیمانی ، تصوف را نزد ابو علی دقاق ، فقه را نزد ابو بکر طوسی و کلام را نزد ابو بکر بن فورک اصفهانی آموخت. حضور او در مجلس ابو علی دقاق به موازات آموختن فقه ، حدیث و تفسیر از محضر اساتیدی همچون احمد بن محمد بن عمر خفاف ، ابو نعیم اسفراینی و ابن عبدوس مکی بود. در میان اسامی اساتید وی ابو اسحاق اسفراینی ، ابوعبدالرحمن سلمی ، ابو الحسین بن بشران نیز به چشم میخورد.
شاگردان
مجالس املاء حدیث و وعظ او مورد توجه طالبان واقع شده و موجب شهرت وی شد و اساس ریاست مذهبی او را در نیشابور بنا نهاد. مدت زیادی از زندگی قشیری به تربیت شاگردان سپری شد. بسیاری از دوستداران علم و معرفت نزد وی درس خواندند که یا در حدیث از او اجازه روایت دریافت کردند و یا در طریقت و تصوف جزو مشایخ به شمار آمدند.
وفات
قشیری پس از ۸۹ سال عمر در سال ۴۶۵ ه بدرود حیات گفت و او را در مدرسه ابو علی دقاق (در نیشابور ) دفن کردند.
آثار
قشیری به لحاظ احاطه بر علوم و معارف عصر خود، از تفسیر و حدیث و کلام گرفته تا تصوف و مقامات سلوک، در مقایسه با دیگر صوفیان آثار برجسته‌ای به شرح زیر دارد: ۱- تفسیر کبیر معروف به « التیسیر فی التفسیر » که قبل از سال ۴۱۰ ه نوشته است. ۲- التحبیر فی التذکیر ۳- آداب الصوفیه ۴- لطائف الاشارات ۵- جواهر ۶- عیون الاجوبة فی اصول الاسئلة ۷- مناجات ۸- نکت اولی النهی ۹- نحو القلوب ۱۰- احکام السماع ۱۱- اربعین ۱۲- رساله قشیریه از میان آثار وی لطائف الاشارت در تفسیر قرآن و رساله قشیریه در تصوف شهرت بسزایی یافتند[۱].
پانویس
- ↑ نرم افزار عرفان۳، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی(نور) بر گرفته از ویکی فقه