سازمان امور دینی ترکیه

سازمان امور دینی ترکیه

نام موسسه	سازمان امور دینی ترکیه
نام موسس	محمد رفعت افندي بره چي زاده
مدیر روابط عمومی	--
تاریخ تاسیس	3 مارس 1924
کشور محل استقرار	ترکیه
ایمیل
وضیعیت	غیرانتفاعی _ غیر تجاری
آدرس و تلفن
زبان آموزشی	ترکی _ عربی
وبسایت

امور دينی در دوران خلافت عثمانی به سازماني به نام "مشيخت" محول شده بود. رياست سازمان مذکور به عهده شيخ الاسلام بود. در سال 1920 اين گونه امور به وزارتخانه ای به نام "وزارت مشيخت، شريعت و اوقاف" واگذار گرديد.

در 3 مارس 1924 با هدف تفکيک امور دينی از سياست، وزارت مذکور منحل گرديد و به جاي آن سازماني به نام "رياست امور دينی" ايجاد گرديد. اين سازمان وابسته به نخست وزيري است. اولين رييس سازمان فردي به نام "محمد رفعت افندي بره چي زاده" بود و رياست کنوني آن با آقاي محمد نوري ييلماز است.

تاسیس

در سال 1924 رياست امور دينی از بخش های ذیل تشکیل شد: "رييس، هيأت مشاوره و مأموران مرکز".

در سال 1927 به تشکيلات مذکور بخش هاي ديگري اضافه گرديد از جمله:
رياست هيأت بررسي مصاحيف (کتب)
مديريت مؤسسات دينی
واحدهاي مديريت مأموران
سجل و مديريت اوراق و تحريرات.

تصویب قانون تشکیلات و وظائف امور دینی

در سال 1935 قانون شماره 2800 به عنوان اولين قانون مربوط به تشکيلات و وظايف امور دينی تصويب گرديد. درقانون مذکور، کادر، چگونگي کار مأموران مرکز و شهرستان ها و مقررات نصب آنان مشخص شده بود.

در نظامنامه قانون مذکور نيز مطالب بيشتري در مورد مأموران و وظايف تشکيلات مطرح شده است.

اصلاح ساختار سازمان

از سال 1927 تا 1950 تغييری در تشکيلات سازمان ديده نمی شود، اما با تصويب قانون شماره 5634 در 20 نيسان 1950 رياست امور دينی با توجه به شرايط روز تجديد ساختار شد.

مطابق قانون اساسی بعضي از واحدهای تشکيلات مرکز تغيير يافت، معاونت رياست سازمان ايجاد گرديد، دو مديريت به نام هاي مديريت خادمان (امور) خيريه و مديريت انتشارات به تشکيلات مذکور اضافه گرديد.

مضاف بر اين، برای اولين بار نهاد واعظين سيار به وجود آمد و بدين ترتيب کليه واعظين به عنوان کادر حقوق بگير شناخته شدند. در سال 1951 نيز واحد حسابداری سرمايه گردان انتشارات ديني وابسته به مديريت انتشارات سازمان ايجاد گرديد.

در تاريخ 1965 مطابق قانون شماره 633 اصلاحات ديگري در امورسازمان داده شد. براساس قانون مذکور، مأموران سازمان با عنوان "مجريان امور مربوط به مسايل اعتقادی، عبادت و اخلاق، تنوير اجتماع در امور دينی و اداره مکان های عبادت (مساجد) شناخته شدند. در واقع تغييرات جديد در سازمان مذکور با تصويب قانون بالا ايجاد شد.

توسعه ساختار در خارج از کشور

با تصويب قانون شماره 1982، توسعه تشکيلات سازمان در خارج از کشور نيز عملی گرديد. اما قانون مذکور مطابق حکم دادگاه قانون اساسی در سال 1979 ابطال گرديد. قانون شماره 657 نيز که در رابطه با مأموران دولت می باشد، برخي از مواد مذکور در قانون شماره 633 را از اعتبار انداخت. با محدوديت های مذکور، سازمان خواه در مورد تشکيلات کنونی خود و خواه در رابطه با خدماتی که انجام می دهد جوابگو نيست.

قانون اساسي 1982 نيز نه تنها همانند قانون اساسی قبلي (1961) امور دينی را به عهده سازمان مذکور گذاشت، بلکه براي انجام امور دينی موازينی را نيز قرار داد. به طوری که مطابق اصل 136 قانون مذکور، رياست امور دينی نهادی است که در درون اداره عمومی کشور جای گرفته، در چارچوب لاييسم و به دور از انديشه ها و نظرات سياسی و با هدف قرار دادن حاکميت و مقاومت ملی و طبق قانونی خاص انجام وظيفه می نمايد.

تشکيلات سازمان

سازمان ديانت متشکل از تشکيلات مرکز، شهرستان ها و خارج از کشور می باشد.

تشکيلات مرکز

تشکيلات مرکز عبارتند از:
رييس
معاون
واحدهاي ذيل الذکر:

واحدهاي اصلي

شورای عالی امور دينی

اين شورا عالی ترين مرجع تصميم گيري و مشورتي سازمان است که از يک رييس و 15 عضو و به تعداد کافي کارشناس تشکيل مي شود. خط مشي سازمان از طريق اين نهاد مشخص مي شود. پاسخ هاي ديني نيز به عهده اين نهاد مي باشد. در امور ديني تحقيق و بررسي مي کند و انتشار آثار سازمان با تصويب آن صورت مي پذيرد.

مؤسسه بررسي قرآن

اين مؤسسه عهده دار بررسي امور مربوط به انتشار قرآن هاست. به عبارتي، چاپ هر نوع قرآن به مجوز آن نيازمند است و بدون تأييد مؤسسه مذکور انتشار قرآن اعم از اين که از طرف سازمان يا انتشارات ديگر باشد ممکن نيست. اين مؤسسه در مورد قرآن تحقيقات علمي را نيز انجام مي دهد.

رياست دايره خدمات ديني

اين دايره امور مربوط به توضيح مسايل ديني را عهده دار است. مسايلي از قبيل تعيين اوقات نماز، ايام ديني، هلال ماه و... به عهده اداره مذکور است.

رياست آموزش ديني

اين دايره امر آموزش ديني افراد شاغل در سازمان را به عهده دارد. اين آموزش سالانه بوده و افراد آموزش ديده با هدف شغلي در کلاس ها حضور مي يابند. امور مربوط به کلاس هاي قرآن نيز به عهده دايره مذکور است.

رياست دايره حج

برنامه ريزي و اجراي کليه امور مربوط به انجام حج و عمره حجاج بيت الله الحرام در داخل و خارج از کشور با دايره مذکورمي باشد. اين اداره در اجراي هدف فوق با ساير ارگان ها و مؤسسات نيز همکاري مي کند.

رياست بخش انتشارات ديني

انجام امور مربوط به انتشارات ديني به عهده بخش مذکور است. خدمات کتابخانه اي سازمان نيز با اداره فوق مي باشد.

رياست دايره روابط خارجي

ارائه خدمات ديني براي ترک ها با دايره مذکور مي باشد. اجراي امور مرتبط با خدمات مذکور، برگزاري سمينارها و تشکيل کلاس براي افراد اعزامي به خارج، راهنمايي هيأت ها، گروه ها و افرادي که ازخارج آمده اند و با سازمان مذکور ارتباط برقرار مي کنند به عهده اين بخش است.

واحدهاي مشورتي و بازرسي

• دايره بازرسي
• دايره مشاوره حقوقي
• رياست دايره تحقيق، برنامه ريزي و هماهنگي

واحدهاي پشتيباني

• رياست دايره پرسنلي (کارگزيني)
• رياست دايره اداري ـ مالي
• مديريت به کاراندازي سرمايه گردان
• کارشناسي دفاع اجتماعي
• مديريت روابط عمومي و مطبوعاتي
• مديريت مرکز اطلاع رساني
• مديريت خدمات فني

تشکيلات شهرستان ها

تشکيلات سازمان امور ديانت در شهرستان ها متشکل از: مفتي گري هاي استان ها و شهرها و مديريت هاي مرکز آموزش مي باشد.

مفتي گري ها

مراکز مفتي گري در استان ها و شهرستان ها تشکيل مي يابند. در مفتي گري هاي استان ها: مفتي استان، معاون مفتي، مدير شعبه، واعظ، مدير کلاس قرآن، بازرس، کارشناس، متصدي، معلم کلاس قرآن، امام خطيب، مؤذن، خادم مسجد و ديگر پرسنل لازم حضور دارند. در مراکز مفتي گري شهرستان ها: مفتي شهرستان، واعظ، متصدي، کارشناس، معلم قرآن، امام خطيب، مؤذن، خادم مسجد و... مشغول هستند.

مديريت هاي مراکز آموزشي

مراکز آموزشي سازمان ديانت در شهرهاي آنتاليا، بولو، الازيق ، ارض روم، کاستامنو، قونيه، استانبول، مانيسا و ترابوزان مستقر هستند. در مراکز آموزشي افرادي چون مدير مرکز، معلم، کارشناس، متصدي و... مشغول مي شوند.

تشکيلات خارج از کشور

سازمان ديانت در کشورهايي فعاليت ديني دارد که اتباع ترکيه در آنها زيادند يا ترک زبان هستند. تشکيلات سازمان درسفارتخانه هاي ترکيه با عنوان رايزني به امور ديني و در کنسولگري هاي آن با عنوان وابسته امور ديني مستقرند.

رايزني هاي امور ديني آن کشور در کشورهاي آلمان، آمريکا، استراليا، بلژيک، دانمارک، فرانسه، هلند، سوئد، سوييس، روسيه، آذربايجان، قزاقستان، قرقيزستان، ازبکستان، ترکمنستان، انگليس، مقدونيه و قبرس شمالي حضور دارند.

وابسته هاي امور ديني نيز در شهرهاي برلين، دوسلدورف، اسن، فرانکفورت، هامبورگ، هانور، کلن، کارلسروهه، مونيخ، نورنبرگ، اشتوتگارت، مونستر و ماينز آلمان، شهرهاي ملبورن و سيدني استراليا، شهر دونته هلند، شهر ليون فرانسه، شهر نيويورک آمريکا، شهر جده عربستان، نخجوان و کوستنس روماني مستقر هستند.

در کشورهاي کانادا، نروژ، ليتوانی، اوکراين، مغولستان و گرجستان نيز مأموران سازمان به فعاليت دينی مشغول هستند.

خدمات

برخي از خدمات مهمي که از طرف سازمان ديانت انجام يافته اند:

دتشکيل نهاد عالي امور ديني

اين نهاد به عنوان عالي ترين ارگان تصميم گيري و مشورتي سازمان ديانت است. نهاد مذکور داراي کميسيون هاي فتوا، انتشارات ديني و مطبوعات، خدمات ديني و ارشاد و موضوعات مي باشد. سالانه به حدود 1000 سؤال ديني به طور مکتوب پاسخ مي دهد. به طور شفاهي نيز به سؤالات ديني "استفتائات" جواب لازم مي دهد.

برگزاري اجلاس هاي مشورتي ديني

سازمان ديانت از تاريخ تأسيس تاکنون دو بار در سال هاي 93 و 98 در آنکارا اجلاس هاي مشورتي ديني تشکيل داده است. در اجلاس اخير از پاتريک هاي ارمني، رومي، سورياني و فنري و خاخام هاي ترکيه و تعدادي نيز از خارج جهت شرکت در آنها دعوت شده بود. هدف از برگزاري اجلاس هاي مذکور روشن ساختن اذهان عمومي در مورد مسايل ديني بود. در اجلاس 98 سه کميسيون تشکيل شده بود. کميسيون ديالوگ اديان، کميسيون حل مسايل ايجاد شده از تفسيرهاي مختلف ديني و کميسيون آموزش ديني. در اجلاس مذکور 39 تصميم با ماهيت استشاري به تصويب اعضاء رسيد.

برگزاري سه اجلاس مشترک دينی

با کشورهاي ترک زبان، کشورهاي بالکان ـ قفقاز و جمعيت هاي ترک و مسلمان با هدف يافتن راه حل هاي مشورتي در خصوص خدمات ديني.

ايجاد بناي مساجد براساس يک نقشه و طرح واحد

براساس قانون شماره 3194 و ماده ضميمه آن مصوب اول آگوست 1998 و همچنين ماده 23479 مصوب 30/9/98، مساجد بايد با توجه به نياز و شرايط محل ساخته شوند و پلان آنها نيز از لحاظ منظر با ساير مساجد همگوني داشته باشد. مساحت مساجد کوچک 2500 مترمربع، مساجد متوسط (مساجد سمت) 5000 مترمربع و مساجد بزرگ مرکزي 10000 متر مربع خواهد بود.

محول شدن اداره امور مساجد به سازمان ديانت

مطابق ماده 35 قانون شماره 633 مصوب 1998، تأسيس مساجد با اجازه سازمان ديانت ممکن است. اداره امور آن نيز به عهده آن سازمان است. مساجدي که بدون اخذ اجازه از سازمان مذکور جهت برگزاري عبادت ايجاد شده اند، در ظرف سه ماه به آن سازمان تحويل داده خواهند شد.

مرکز تحقيق، توسعه و اسناد (AR-GED)

اين مرکز وابسته به مؤسسه عالي امور ديني سازمان ديانت مي باشد. در تاريخ 1996 تأسيس شد. به شبکه اينترنت متصل است. اطلاعات مربوط به سازمان، فعاليت هاي سازمان، اوقات نماز، انتشارات سازمان، مسايل مربوط به حج، استفتائات ديني و خبررساني ميان تشکيلات سازمان از طريق شبکه مذکور قابل دريافت است.

مرکز تحقيق و ديالوگ بين المللي

اين مرکز پيرو مصوبه اجلاس "اسلام آور آسيا" توسط سازمان ديانت ايجاد شد. برقراري نشست هاي متوالي با صاحب نظران اديان ديگر از وظايف مرکز مذکور است. ابراز تبريکات مربوط به ميلاد حضرت عيسي (ع) نيز با آن مرکز مي باشد.

برگزاري کنگره سال 1999 اين مرکز که در آن مقرر شد:

1ـ فعاليت هاي اجرايي دنياي مسيحيت پيگيري و از طريق انتشارات لازم، اطلاعات مربوط به ترکيه به صورت سمعي و بصري براي ميهمانان خارجي ترکيه فراهم گردد.

2ـ از طريق مأموران سازمان امر آگاه سازي توريست هاي دنياي مسيحيت با تکيه بر مهمان پروري سنتي ترکيه و اصول خوشبينانه دين اسلام دنبال شود.

خدمات ديني

سازمان ديانت با رعايت اصول قانون اساسي و به دور از هرگونه نگرش سياسي، امر تبليغ و انتشار اصول عاليه ديني از قبيل اتحاد، برابري، فداکاري، تعاون، برابري، محبت، احترام، خوشبيني، حمايت و... در ميان انسان ها را عهده دار است. ارشاد و راهنمايي مردم از لحاظ معنوي و معادي و ايضاح آن در مورد چيزهايي که موجب تضعيف نظم جامعه (شراب، قمار، موادمخدر، روابط غيراخلاقي و...) مي شوند نيز از اقدامات سازمان مي باشد. فعاليت هاي ديني علاوه بر مساجد در مدارس، بيمارستان ها، زندان ها، کارخانجات، کوي دانشجويي، خانه سالمندان، مهدهاي کودک و... (در صورت درخواست آنها) انجام مي پذيرد.

مضاف بر آن برگزاري کنفرانس به ويژه در شرق و جنوب شرقي ترکيه از فعاليت هاي سازمان مي باشد. حضور در راديو و تلويزيون هاي محلي با هدف ارشاد مردم از ديگر اقدامات سازمان است.

برقراري برنامه هاي ارشاد و وعظ در ماه مبارک رمضان، ايام مبارک و ميلاد حضرت پيامبر و... نيز توسط مبلغان سازمان انجام مي گيرد. خدمات سازمان منحصر به موارد بالا نيست بلکه در زمينه هاي مختلف ديني حضور سازمان ملموس است، حضور در دانشگاه ها و دانشکده هاي الهيات و مدارس امام خطيب، خطبه هاي نماز و... از جمله خدمات ديگر آن سازمان است.

خدمات آموزشي

فعاليت هاي آموزشي ديني متعدد

سازمان ديانت خدمات آموزشي ديني را در مناطق مختلف دنبال مي کند. به طوري که حدود 3683 کلاس آموزش قرآن، حفظ سوره هاي نماز و دعا و اطلاعات مختصر ديني برقرار کرده است. فعاليت هاي آموزشي سازمان به صورت سمعي و بصري است. تهيه کاست هاي مربوط به قرآن، وعظ و... فيلم هاي کارتوني آموزش ديني براي کودکان، سريال ها و فيلم هاي مستند، برنامه هاي آماده براي پخش از راديو و تلويزيون، برنامه هاي سمعي و بصري موسيقي مذهبي، پخش سمعي و بصري برنامه هاي ديني از کانال هاي تلويزيوني خصوصي و دولتي، به ويژه از کانال TRT4 در خلال ساعت هاي 23ـ21 شنبه ها از جمله فعاليت هاي آموزشي سازمان مي باشد.

کلاس هاي ويژه آموزش پرسنل سازمان

در 9 مرکز آموزش سازمان امر تعليم پرسنل شاغل در مناطق مختلف انجام مي پذيرد. در مدت 3 سال تعداد 4648 نفر در مراکز آموزشي مذکور آموزش ديده اند. علاوه بر اين، دو مرکز آموزشي استانبول و قونيه به عنوان مراکز ويژه آموزشي تعيين شده اند. در مراکز مذکور از سال 1976 تاکنون تعداد 531 نفر آموزش ديني به عنوان شغل ديده اند. در کلاس هاي مذکور پرسنلي که از دانشکده هاي الهيات فارغ التحصيل شده اند مدت 5ـ2 سال به امر يادگيري تخصصي دين مشغول مي شوند و افراد موفق با عنوان مفتي و واعظ منصوب مي شوند.

برقراري کلاس هاي مربوط به اذان و خطابه

کلاس هاي مذکور با هدف آموزش اذان خواني با صداي خوش و همچنين ايراد خطابه و سخنراني به شيوه امام خطيب ها تشکيل مي گردند. تاکنون حدود 1051 نفر مؤذن و 5678 نفر امام خطيب از کلاس هاي مذکور فارغ التحصيل شده اند.

خدمات انتشاراتي

سازمان در مورد مسايل ديني فعاليت هاي انتشاراتي، سمعي و بصري و… را به صورت مداوم انجام مي دهد. به طوري که تاکنون 434 اثر در زمينه هاي علمي، ادبي، آموزشي، مرجع، عمومي، کودک، بزرگان ترک، اسلام، کتاب هاي جيبي و آثارهنري منتشر ساخته است.

از طرف ديگر اداره انتشارات ديني سازمان، با هدف حراست از فرهنگ ترک حدود 3 ميليون اثر را به 14 زبان (ترکي، عربي، انگليسي، آلماني، فرانسوي، آذري، قزاقي، ازبکي، قرقيزي، تاتاري، ترکمني، روسي، آلبانيايي و گرجي) منتشر ساخته و به کشورهاي مختلف ارسال داشته است.

در پايان سال 1999 چاپ و انتشار يک ميليون اثر ديگر نيز برنامه ريزي شده است. تقويم 12 برگي نيز در حدود 5/2 ميليون عدد در حال چاپ مي باشد. تقويم هاي ديواري مذکور در کشورهاي اروپايي و آمريکا و همچنين در داخل کشور توزيع مي شود.

سازمان علاوه بر آثار مذکور، ماهنامه، مجله کودکان و فصلنامه نيز دارد. اين آثار به طور مرتب منتشر و توزيع مي گردند. بروشورهايي نيز از طرف سازمان با عناوين "اسلام راه سعادت" با تيراژ 600 هزار و "مساجد ما" با تيراژ 245 هزار نسخه منتشر مي گردد. اين بروشورها مجاني هستند.

خدمات مربوط به حج و عمره

حج

کليه امور مربوط به حج از تاريخ 1979 به سازمان ديانت محول شده است. آژانس هاي سياحتي نيز مطابق مصوبه هيأت وزيران (مورخ 1988) مي توانند زير نظر سازمان ديانت امر انتقال و انجام امور مربوط به اعزام حجاج به عربستان را عهده دارگردند. اين سازمان در مورد حجاج کشورهاي ديگر نيز به مقامات عربستان توصيه هاي لازم را مي نمايد. ارائه خدمات بهداشتي نيز از اقدامات سازمان براي حجاج بيت الله الحرام مي باشد. به طوري که در شهرهاي مکه، مدينه و عرفات و مني مراکز بهداشتي سازمان مستقر مي شوند. اين مراکز کليه معالجات حتي اعمال جراحي را نيز انجام مي دهند. حجاج کشورهاي ديگر نيز مي توانند از خدمات بهداشتي سازمان بهره مند شوند.

عمره

انجام عمره تا سال 1984 به صورت آزاد بوده است. با تصويب هيأت وزيران در تاريخ مذکور امور مربوط به اعزام عمره به سازمان ديانت محول شد. امور مربوط به عمره مقيد به زمان و مکان خاصي نيست.

ارتباطات بين المللي سازمان

سازمان به روابط اجتماعي و فرهنگي بين المللي اهميت ويژه اي قايل است. اين سازمان تاکنون چندين سمينار بين المللي علمي و ديني را در ترکيه برگزار کرده است. در نشست هاي برپا شده در زمينه هاي علمي و ديني ديگر نيز حضور يافته است.

سمينارهاي بين المللي

سمينارهاي بين المللي که توسط سازمان ديانت انجام يافته است:

• سمينار شوراي ديني 1993
• سمينار شوراي ديني 1998
• سمينار شوراي اسلامي آور آسيا(1) 1995
• سمينار شوراي اسلامي آور آسيا(2) 1996
• سمينار شوراي اسلامي آور آسيا(3) 1998

سمينارهاي بين المللي انجام يافته در ترکيه با مشارکت سازمان:

• کنفرانس دعوت به وجدان
• سمپوزيوم بين المللي تسامح (تساهل)
• کنفرانس اسکان سازمان ملل

کنفرانس هايي که در خارج از ترکيه انجام يافته و سازمان در آنها شرکت کرده است

کنفرانس هايي که در آنها رياست سازمان شرکت کرده است

• کنفرانس "وزراي امور ديني کشورهاي اسلامي" در رباط 1994
  

• کنفرانس "تقريب مذاهب اسلامي" در تهران 1996
  

• کنفرانس "شوراي عالي امور اسلامي" در قاهره (هشتمين کنفرانس) 1996
  

• کنفرانس "شوراي عالي امور اسلامي" در قاهره (دهمين کنفرانس) 1998

کنفرانس هايي که در آنها نمايندگان سازمان شرکت کرده اند

سمپوزيوم "روشنفکري بين الاديان" در اسراييل 1997

ب ـ کنفرانس "صلح اسم خداست، خدا، انسان، خلق" در بلژيک 1998

ج ـ کنفرانس "کليسا و سالخوردگان" در واتيکان 1998

د ـ کنفرانس "يکسان سازي تاريخ هجري و اعياد اسلامي" در عربستان 1998

مسابقات بين المللي قرآن کريم

در ترکيه

براي اولين بار در تاريخ 1997 مسابقه بين المللي قرآن کريم در داخل ترکيه انجام شد. در مسابقه مذکور 37 نفر از 20 کشور شرکت کرده بودند.

در خارج از ترکيه

در مسابقات برگزار شده در کشورهاي اسلامي (ايران، مصر، عربستان، مالزي، پاکستان، امارات متحده و...) در خلال سال هاي 99ـ1995 قاريان ترک نيز شرکت داشته اند.

جمع آوري کمک هاي مردمي

سازمان ديانت به دلايل مختلف ايجاد پايگاه هاي جمع آوري کمک هاي مردمي را در داخل و خارج از ترکيه ترتيب داده است از جمله براي ياري رساندن به: 1ـ پناهندگان عراقي 1991

2ـ مردمان جمهوري هاي تازه تأسيس شوروي سابق 1991

3ـ بهمن زدگان جنوب شرقي ترکيه 1992

4ـ زلزله زدگان ارزنجان 1992

5ـ هلاکت زدگان بوسني و هرزگووين 1992

6ـ آسيب ديدگان سيل پاکستان 1992

7ـ ساختمان مسجد توکيو ژاپن 1998ـ1993

8ـ ساختمان مسجد عشق آباد ترکمنستان 1994

9ـ مظلومين کوزوو 1998

10ـ و...

پايگاه هايي را تشکيل داده است.

نشست هاي ناحيه اي

سازمان ديانت با هدف ارزيابي عملکردهاي خود و حل مسايل مشابهي که در جريان اجراي خدمات خود با آنها مواجه مي شود، در نواحي مختلف ترکيه نشست هايي را با مشارکت مفتي ها، واعظان و مأموران ديني خود تشکيل داده است.

گردهمايي رؤسا و اعضاي هيأت علمي دانشکده هاي الهيات

سازمان به منظور تبادل نظر رؤسا و اعضاي هيأت دانشکده هاي الهيات و مديران مدارس عالي ديني سازمان در سال هاي 1996 و 1998 نشست هاي مشترکي را ترتيب داد. اين نشست ها در آنکارا برگزار شدند.

فعاليت هاي آماري

سازمان ديانت از تاريخ 1990 اقدام به تهيه کتاب آمار فعاليت هاي خود نموده است. در اين کتاب آماري اطلاعات مربوط به کليه خدمات و فعاليت هاي سازمان مورد بررسي قرار گرفته است.

تهيه برنامه فعاليت

سازمان ديانت از سال 1980 برنامه هاي کاري خود را به طور سالانه تنظيم و به مرحله اجرا مي گذارد.

خدمات رايانه اي

تشکيلات مرکزي و شهرستاني سازمان ديانت با هدف تسريع در امور و ايجاد ارتباط هماهنگ با يکديگر مجهز به امکانات رايانه اي مي باشد. در حال حاضر در مفتي گري هاي هشتاد شهرستان و 635 بخش رايانه وجود دارد که از ميان آنها رايانه 8 شهرستان و 69 بخش به رايانه مرکزي متصل هستند.

تحقيقات

سازمان ديانت تحقيقات مختلفي را در زمينه بررسي تأثيرات خدمات ديني خود به جامعه و نيز براي متنوع ساختن فعاليت ها و خدماتش انجام داده و نتايج حاصله را مورد ارزيابي قرار مي دهد.

فعاليت هاي مربوط به تعيين اول ماه هاي قمري

سازمان ديانت در سال 1978 کنفرانسي را در استانبول ترتيب داد که هدف آن مشخص ساختن اول ماه هاي قمري بود.

در اين رابطه همکاري هايي را با رصدخانه قنديلي (Kandili) به عمل آورد که نتيجه آن تعيين اول ماه هاي قمري تا سال 2000 بود. با مشخص شدن آن اوقات نماز نيز به صورت جدول تهيه شده و به کشورهاي اسلامي ارسال مي گردد.

علاوه بر آن، فعاليت هاي مربوط به تهيه حساب (ماه ها) و نقشه ها در حال انجام است که بعد از اتمام به رصدخانه مذکور عرضه خواهد شد.

تعيين ساعات افطار و امساک (ماه رمضان) نيز از فعاليت هاي سازمان است که بعد از تهيه شدن به کشورهاي اسلامي و نواحي ترکيه ارسال گرديد.

در شبکه اينترنت نيز پرونده اي با عنوان (Diyanet Web) تشکيل شده است. در پرونده مذکور اطلاعاتي از جمله اوقات نماز، تعيين قبله نماز، تعيين صد ساله آغاز اعياد رمضان و قربان، ايام مبارک، اوايل سال هاي هجري، روزها و شب هاي ديني سال 1999ـ2000، ايام تعطيلات رسمي و ديني سال، مقررات مربوط به تقويم ها و… وجود دارد.

خدمات مربوط به مسجد

سازمان در 120 مسجد کشورهاي اروپايي با 795 نفر مبلغ ديني موقتي خدمات ديني را به اتباع ترک عرضه مي نمايد. در کنار امامت نماز و وعظ و نصيحت، در برگزاري کنفرانس نيز با ترک هاي مقيم اروپا همکاري لازم به عمل مي آيد.

خدمات آموزشي و اجتماعي

مبلغان سازمان در خصوص آموزش ديني و برگزاري قرآن نيز به حدود 55 هزار کودک ترک خدمات لازم را ارائه مي نمايند. اين کلاس ها در انجمن هاي ترک تشکيل مي شوند. در انجمن مذکور در کنار آموزش هاي ديني، آموزش هاي خياطي، گلدوزي، کامپيوتر، زبان خارجي و ترکي و… نيز به علاقمندان داده مي شود. مبلغان ديني امر عيادت از بيماران و زندانيان و مراجعه به منازل را هم با هدف حمايت و رفع مشکلات آنان عهده دار هستند. ترکاني که در خارج از کشور فوت مي نمايند، دفن جنازه آنها با همکاري نمايندگان سازمان انجام مي گيرد. مبلغان ديني در مراسم نکاح و ختنه و... هموطنان ترک در کشورهاي خارجي شرکت کرده و احساسات ديني و ملي آنان را تقويت مي نمايند.

خدماتي که سازمان به کشورهاي بالکان ـ قفقاز و جوامع ترک و مسلمان عرضه داشته است

خدمات ديني 155 نماينده ديني، 39 معلم ديني، 2 رايزن ديني و 2 وابسته ديني خدمات ديني را به مسلمانان و ترک هاي ساير کشورها عرضه مي کنند.

2ـ22. خدمات آموزشي بعد از انحلال شوروي، فعاليت هاي ديني سازمان در ميان جمهوري هاي بالکان ـ قفقاز و آسياي ميانه آغاز گرديد. از جمله اقدامات موارد ذيل هستند:

الف ـ ايجاد دانشکده الهيات باکو در 93ـ1992

تعداد دانشجويان دانشکده 280 نفر است و اولين فارغ التحصيلان آن مربوط به سال 7ـ1996 مي باشد. در کنار دانشکده مذکور مدرسه ترک ـ باکو نيز با 177 نفر دانش آموز شروع به کار کرد.

ب ـ افتتاح دانشکده الهيات در شهر OSH قرقيزستان با همکاري دانشگاه آنکارا در سال 94ـ1993

کلاس هاي آمادگي و کلاس اول دانشکده در ترکيه و کلاس هاي 2 و 3 و 4 آن در دانشگاه OSH قرقيزستان برقرار است. تعداد دانشجويان آن 220 نفر است.

ج ـ افتتاح دانشکده الهيات در دانشگاه مختوم قلي ترکمنستان در سال 95ـ1994

دانشکده مذکور توسط دانشگاه Uludag اداره مي شود. کلاس هاي آمادگي و کلاس هاي اول آن در ترکيه و بقيه در عشق آباد برقرار است. تعداد دانشجويان آن 100 نفر است.

ساختمان دانشکده مدرسه الهيات و خوابگاه دانشجويي آن توسط بنياد ديانت ترکيه ايجاد شده است.

د ـ افتتاح يک مدرسه در نخجوان با برنامه هاي وسيع ديني توسط بنياد ديانت ترکيه در سال 95ـ1994

تعداد دانش آموزان آن 87 نفر است.

هـ ـ افتتاح مدرسه ديني کمال آتاتورک در شهر Kostence روماني در سال 1996

تأمين معلم و امکانات درسي آن به عهده سازمان ديانت مي باشد. براساس توافق بين دو کشور ترکيه و روماني، فارغ التحصيلان مدرسه مذکور نيازهاي ديني اقليت ترک ـ مسلمان آن کشور را برطرف خواهند کرد.

و ـ افتتاح دانشکده هاي الهيات در افغانستان و داغستان در 97ـ1996 دانشجويان دانشکده هاي مذکور کلاس هاي مربوط به دوره آمادگي را در دانشگاه سليمان دميرل و ارجيس مي بينند.

ز ـ افتتاح دانشکده الهيات در قرقيزستان در سال تحصيلي 98ـ1997

اين دانشکده با همکاري دانشگاه قرقيرستان و دانشکده الهيات دانشگاه سلجوق ترکيه اداره مي شود. تعداد دانشجويان آن در مرحله آمادگي و کلاس اول 56 نفر بود.

ح ـ ايجاد سه مدرسه امام خطيب و انستيتوي عالي اسلام در صوفيه بلغارستان کليه نيروها و امکانات مدارس مذکور از طرف بنياد ديانت ترکيه تأمين شده است. کتاب هاي آنها نيز با همکاري نخست وزير و بنياد ديانت ترکيه منتشر شده است.

ايجاد مسجد

الف ـ مسجد قاضي ارطغرل در عشق آباد

بناي مسجد مذکور در جريان سفر سليمان دميرل به ترکمنستان در سال 1992 مطرح شد و امور آن به سازمان ديانت محول گرديد. ساختمان مسجد ياد شده در زميني به مساحت 27000 متر مربع در تاريخ 1993 آغاز گرديد.

عمده هزينه مسجد فوق که داراي يک مرکز فرهنگي نيز مي باشد توسط سازمان ديانت تأمين گرديد. ظرفيت آن حدود5000 نفر است. افتتاح مسجد و مرکز ياد شده در سال 1998 با حضور رييس جمهور ترکيه و ترکمنستان انجام شد. آن مسجد داراي 3 نيم قبه، 4 مناره و صحن مي باشد.

ب ـ مسجد نورالدين ارسين پاشا در قبرس

اين مسجد در شهر گيرنه (Girne) قبرس شمالي با طرح معماري ترک ـ عثماني و با دو مناره در 1999 افتتاح گرديد. ظرفيت آن 600 نفر است.

برخي از طرح هاي سازمان ديانت که در آينده تحقق خواهد يافت:

• -برگزاري سومين اجلاس ديني سازمان در سطح بين المللي در تاريخ 2003؛
• –انتشار معني قرآن کريم و ترجمه آن به زبان هاي ترکي جمهوري هاي ترک زبان؛
• –توليد سريال "آدم هاي دين در مجادله ملي"، توليد فيلم کارتوني کوچک عثمان، توليد 30 برنامه افطار و سحري و…؛
• -ترجمه کتاب "ارشاد العقل السليم المزايا الکتاب الکريم" نوشته شيخ الاسلام ابوالسعود به ترکي و همچنين ترجمه کتاب تفسير "جواهر الاصداف" به زبان ترکي؛
• –انتشار فصلنامه آور آسيا ـ ديانت به زبان ترکي و لهجه هاي ترکي براي جمهوري هاي ترک زبان، بالکان ـ قفقاز و جوامع ترک ـ مسلمان؛
• -تهيه آثار (تأليف و ترجمه) در زير عنوان مجموعه علوم اصلي اسلام؛
• –پخش برنامه هاي کارتوني براي کودکان، فيلم هاي مستند "اسلام در اروپا و مدنيت اسلام و ترک در آسيا و مردان دين در مجادله ملي"؛
• -تفهيم دين از طريق تلويزيون، اينترنت، فيلم هاي کارتوني و بازي هاي CD؛
• -برگزاري سمپوزيومي با هدف پاسخگويي به پرسش هاي اتباع ترک در کشورهاي خارج در زمينه هاي ديني و ملي؛
• -معرفي کتب موجود در کتابخانه سازمان ديانت از طريق تلفن و اينترنت براي جهانيان؛
• -ايجاد مرکزي با عنوان "مرکز مشورت، تحقيق و ارشاد ديني"؛
• -ايجاد ساختمان در زميني به مساحت 36971 مترمربع با هدف توسعه امکانات سازمان در آنکارا؛
• -تأسيس مسجدي در توکيو در زميني به مساحت 5/732 متر مربع با امکانات جنبي از قبيل سالن هاي نمايش و پذيرش، دفتر، کتابخانه، لژمان، مهمانخانه و فروشگاه، مسجد براي 700 نفر ظرفيت خواهد داشت؛

اطلاعات آماري در مورد سازمان

• تعداد کادر سازمان ديانت
• مرکز 1201 نفر
• شهرستان ها 87243 نفر
• خارج از کشور 49 نفر
• جمع 88493 نفر

سطح تحصيل پرسنل سازمان

• تحصيلات عالي 17730 نفر
• تحصيلات متوسطه 59285 نفر
• ابتدايي 2670 نفر
• جمع 79685 نفر

تعداد مساجد

• مساجد داراي کادر سازمان 63504 مسجد
• مساجد بدون کادر 10268 مسجد
  

تعداد پرسنل مساجد

• امام ـ خطيب 57342 نفر
• مؤذن ـ خادم 9849 نفر

تعداد کلاس هاي قرآن و قرآن آموزان

• تعداد کلاس ها 3075 کلاس
• قرآن آموز پسر 47972 نفر
• قرآن آموز دختر 112211 نفر

تعداد پرسنل شاغل در فعاليت هاي اجتماعي و فرهنگي

• موسيقي 89 نفر
• ورزش 194 نفر
• داور ورزش 4 نفر
• هنر خط 82 نفر

آثار منتشر شده به زبان هاي ترکي و خارجي

• آذري 430 هزار
• قزاقي 325 هزار
• ازبکي 335 هزار
• قرقيزي 245 هزار
• ترکمني 325 هزار
• تاتاري 180 هزار
• آلبانيايي 95 هزار
• گرجي 145 هزار
• روسي 60 هزار
• جمع 000/140/2 نسخه

مراکز آموزشي سازمان و ظرفيت آنها در سال 1997

• آنتاليا 120 نفر
• بولو 100 نفر
• مانيسا 120 نفر
• الازيق 200 نفر
• کاستامونو 200 نفر
• ارض روم 150 نفر
• ترابوزان 150 نفر
• استانبول 60 نفر
• قونيه 50 نفر
• جمع 1150 نفر

تعداد افراد اعزامي به حج توسط سازمان در خلال سال هاي 1970 تا 1999

• سال1970: 56578 نفر
• سال1980: 25644 نفر
• سال1995: 60000 نفر
• سال1999: 65000 نفر

منبع

سازمان فرهنگ و ارتباطات ج.ا.ا