جعفر بن محمد البیتی
جعفر بن محمد البیتی (۱۱۱۰ - ۱۱۸۲ هجری قمری) شاعر و نویسنده و از مشهورترین شاعران حجاز در قرن دوازدهم هجری بود. او در حفظ تاریخ حجاز و مردم آن تلاش بسیاری داشت.نوشتن کتاب ینبع به او سپرده شد. بعد از آن وزارت شهر مدینه منوره به او داده شد . او مجموعه شعر معروفی دارد.
نسب
جعفر بن محمد بن إبراهیم بن حسین بن أحمد بن أبی بكر بن علوی بن إسماعیل بن أبی بكر البیتی بن إبراهیم بن عبد الرحمن السقاف بن محمد مولى الدویلة بن علی بن علوی الغیور بن الفقیه المقدم محمد بن علی بن محمد صاحب مرباط بن علی خالع قسم بن علوی بن محمد بن علوی بن عبید الله بن أحمد المهاجر بن عیسى بن محمد النقیب بن علی العریضی بن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن علی زین العابدین بن الحسین بن علی ابن ابی طالب ، و علی، همسر فاطمه، دختر از محمد، درود بر او . او سی امین نوه رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و سلم است.
تولد و تربیت
وی در سال 1110 هجری قمری در مکه به دنیا آمد . در یک محیط فرهنگی متنوع بزرگ شد. همانطور که مکه شاهد دیدار مسلمانان با تنوع نژادی، فرهنگ و سوابق علمی در موسم حج و عمره است، زیرا این امر بر تنوع فرهنگ های آن و تسلط بر زبان های متعدد مانند: فارسی و ترکی تأثیر گذاشته است. . و در جوانی در اکتساب علوم کار کرد و در طلب علم و دانش که سرلوحه حدیث و فقه قرار می گیرد، مهارتی آشکار و تیزبینی مجدانه نشان داد. وی علاوه بر آن مهارت در علوم شریعت، در علم طب نیز مبتکر بود، تا اینکه در میان معاصران خود به مهارت در علم طب شهرت یافت. وی علاوه بر کتاب پزشکی، دارای حوزه علمی طولانی در این زمینه است. علوم زبان عربی سهم زیادی از دانش او داشت و همچنین عمق و دخالت او در علوم جبر، ریاضیات، تاریخ و انساب.
اساتید
و اما شیوخ او که از ایشان گرفته شده اند عبارتند از:
پدرش محمد بن ابراهیم البیتی است عبدالله بن سالم البصری احمد بن محمد النخلی عبدالرحمن بن مصطفی العیدروس
سفرها
هر که دیوان جعفر البیتی را مرور کند و در مناسبت اشعار او و نام برخی از مداحانش تأمل کند، در می یابد که به سختی در مکانی ساکن می شود، زیرا در میان شهرهای حجاز به ویژه مکه و مکه با تردید زندگی می کرده است. مدینه ، علاوه بر شهر ینب البحر، که در آن شهر توسط شریف مکه مشغول به کار شد . او سفرهایی به خارج از مرزهای حجاز داشت که به او امکان داد تا با فرهنگ مردمانی که از آنها دیدار می کرد آشنا شود و روابط گسترده ای از دوستان و آشنایان از جمله کشورهای یمن و ترکیه برقرار کند .
فعالیت ها
او زندگی کاری خود را با معلمی و تدریس شاگردان و بهره گیری از دانش و علوم مختلف آغاز کرد. خانواده‌اش در تماس مستمر و نزدیک با نظارت دولت در مکه بوده است که او را قادر می‌سازد تا در میان مقامات ارشد دولتی، به‌عنوان منصوب شریف مکه ، نویسنده‌ای در ساقه‌ها ، جایگاهی پیدا کند. این کارکرد را در مقاطع مختلف سالهای زندگی خود در کنار مومنان خود به مردم مدینه در ینبع انجام داد. او امیر مکه را نیز در مدینه نوشته است. وی همچنین بعداً در سال 1177 هجری قمری یا اندکی پیش از آن وزارت مدینه را بر عهده گرفت.
تالیفات
از برجسته ترین آثار ادبی که در زندگی نامه وی ذکر شده است:
«مواسم الأدب وآثار العجم والعرب»
«الفلك المشحون»
وفات
او مرد در مدینه در شعبان 1182 هجری قمری، و در به خاک سپرده شد بقیع AL-Gharqad در سن هفتاد و دو سال،.
منبع
السمیری، سالم بن واصل (1425ق). جعفر البیتی (متوفی 1182ق) زندگی و ادبیات او . ریاض، عربستان سعودی: دانشگاه اسلامی امام محمد بن سعود.